Úc, Hà Lan bắt tay kiện Nga về vụ bắn rơi máy bay MH17
Úc và Hà Lan cùng phối hợp kiện Nga liên quan vụ bắn rơi máy bay MH17 ở miền đông Ukraine vào năm 2014.
Xác chiếc MH17 bị bắn rơi vào ngày 17.7.2014. Ảnh REUTERS
Theo Reuters, Úc bắt đầu phối hợp với Hà Lan kiện Nga lên Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) về vụ bắn rơi máy bay MH17 của Hãng hàng không Malaysia Airlines cách đây 8 năm.
Trong thông cáo đưa ra ngày 14.3, Thủ tướng Úc Scott Morrison và Ngoại trưởng Úc Marise Payne cho rằng Nga chịu trách nhiệm theo luật quốc tế đối với vụ việc, và hành động tại ICAO là động thái nhằm đấu tranh vì công lý cho 298 nạn nhân, trong đó có 38 người Úc.
Đơn kiện theo Điều 84 của Hiệp ước Hàng không dân dụng quốc tế là một vụ riêng biệt, bên cạnh phiên tòa tại Hà Lan xét xử 4 nghi phạm về trách nhiệm hình sự cá nhân.
Chuyến bay MH17 từ Amsterdam (Hà Lan) đi Kuala Lumpur (Malaysia) vào ngày 17.7.2014 bị bắn trên không phận phía đông Ukraine do lực lượng ly khai kiểm soát. Các nhà điều tra và công tố viên quốc tế cho rằng chiếc Boeing 777 đã trúng một tên lửa đất đối không do Nga sản xuất và hệ thống tên lửa này không lâu sau đó đã được đưa về Nga.
Nga luôn bác bỏ mọi cáo buộc liên quan và đã đưa ra nhiều giả thuyết khác, dù bị các nhà điều tra quốc tế bác bỏ vì cho rằng thiếu chứng cứ.
Dự kiến Hà Lan sẽ xét xử 3 công dân Nga và 1 công dân Ukraine trong năm nay. Các bị cáo này vẫn chưa bị bắt và chưa từng ra tòa.
Theo thông cáo trên, Úc và Hà Lan sẽ dựa trên bằng chứng rằng chuyến bay MH17 bị bắn bằng hệ thống tên lửa đất đối không của Nga, được di chuyển từ Nga đến khu vực phía đông Ukraine được kiểm soát bởi lực lượng ly khai do Nga hậu thuẫn, và được quân đội Nga tháp tùng.
Trong một diễn biến khác, Bộ Ngoại giao Úc ngày 14.3 công bố các lệnh cấm vận nhằm vào các oligarch (nhóm thiểu số thao túng) Nga và các thành viên trong gia đình họ.
Bộ Ngoại giao Úc cho hay có 33 cá nhân bị cấm vận, trong đó có ông chủ CLB bóng đá Chelsea Roman Abramovich, CEO Gazprom Alexey Miller và Chủ tịch Hãng hàng không Rossiya Dmitri Lebedev.
“Các lệnh cấm vận công bố hôm nay củng cố cam kết của Úc nhằm cấm vận những người đã tích lũy của cải cá nhân to lớn và có tầm quan trọng kinh tế và chiến lược đối với Nga, bao gồm kết quả từ mối quan hệ với Tổng thống Nga Vladimir Putin”, theo thông cáo không kèm các biện pháp cấm vận cụ thể.
Phía Nga chưa đưa ra phản ứng liên quan các động thái trên của Úc. Trước đó, Liên minh châu Âu (EU) và nhiều nước như Mỹ, Anh, Canada và New Zealand đã công bố cấm vận các cá nhân Nga, sau khi Nga đưa quân đến Ukraine.
Hà Lan đề nghị bản án chung thân cho 4 nghi phạm vụ MH17
Giới công tố Hà Lan hôm nay 22.12 đề nghị xử tù chung thân đối với 4 nghi phạm bị cáo buộc bắn hạ máy bay MH17 của hãng Malaysia Airlines ở miền đông Ukraine hồi năm 2014, khiến 298 người thiệt mạng.
Hiện trường vụ rơi máy bay MH17 tại Ukraine. ẢNh AFP
Bốn nghi phạm nói trên gồm có 3 công dân Nga Igor Girkin, Sergei Dubinsky, Oleg Pulatov và công dân Ukraine Leonid Kharchenko. Những người này bị cáo buộc phóng tên lửa BUK trúng chiếc máy bay chở 298 người của Malaysia Airlines ở miền đông Ukraine vào ngày 17.7.2014. Phần lớn nạn nhân là người Hà Lan.
"Chúng tôi đề nghị các nghi phạm Girkin, Dubinsky, Pulatov và Kharchenko, vốn có trách nhiệm cho vụ rơi máy bay dẫn tới cái chết và vụ sát hại 298 người, đều bị xử tù chung thân", công tố viên Manon Ridderbeks phát biểu tại tòa án, theo AFP. Tất cả 4 nghi phạm từ chối ra tòa ở Hà Lan và đang bị xét xử vắng mặt.
Giới công tố lập luận 4 nghi phạm có vai trò quan trọng trong việc vận hành hệ thống BUK. Phán quyết dự kiến được đưa ra sớm nhất vào cuối năm 2022.
"Chúng tôi muốn biết sự thật": phiên tòa xử vụ bắn rơi máy bay MH17 tiếp tục
Phiên tòa mới diễn ra sau khi các thẩm phán ở Hà Lan ngày 8.6 kết luận tất cả bằng chứng đều cho thấy một quả tên lửa BUK do Nga sản xuất đã bắn rơi chiếc máy bay của hãng hàng không thuộc Malaysia, theo Reuters.
Các thẩm phán cũng được xem đoạn video clip quay cảnh khói bốc lên từ một cánh đồng gần Pervomaiskyi ở miền đông Ukraine sau khi máy bay lao xuống. Một nhân chứng kể lại đã thấy một quả tên lửa "bay trong khoảng 20 giây trước khi nổ tung gần buồng lái của chiếc phi cơ xấu số".
Trước đó, một nhóm điều tra chung do Hà Lan dẫn đầu đã công bố kết luận rằng máy bay MH17 bị bắn bởi tên lửa BUK, từ một khu vực ở miền đông Ukraine do phe đòi ly khai kiểm soát. Tuy nhiên, Moscow và phe ly khai bác bỏ mọi liên quan.
Anh - Úc ra tuyên bố chung có nhấn mạnh về Biển Đông Các quan chức Anh - Úc lặp lại sự phản đối mạnh mẽ đối với những hành động gây căng thẳng, gồm việc quân sự hóa ở khu vực tranh chấp, sử dụng lực lượng hải cảnh và dân quân biển một cách nguy hiểm tại Biển Đông. Ngoại trưởng và bộ trưởng quốc phòng hai nước Anh và Úc ngày 21.1 đã...