Tỷ phú Trần Bá Dương dự tính chia tách Thaco
Thaco sẽ được chia tách làm hai phần, trong đó bao gồm Thaco Group chuyên phụ trách những hoạt động kinh doanh không liên quan tới ôtô bao gồm nông nghiệp, bất động sản…
Hội đồng quản trị Công ty CP Ôtô Trường Hải (Thaco) dự kiến trình cổ đông thông qua kế hoạch tái cấu trúc theo hướng chia tách công ty hiện tại thành hai phần riêng biệt.
Trong đó, Thaco sẽ chia tách để thành lập một pháp nhân mới mang tên Công ty CP Tập đoàn Trường Hải (Thaco Group). Sau khi thành lập, Thaco Group sẽ phát hành thêm một lượng cổ phần mới để tăng vốn điều lệ tương ứng với vốn điều lệ của Thaco để hoán đổi cổ phiếu cho các cổ đông Thaco.
Vốn điều lệ dự kiến của Thaco Group sẽ được xác định bằng số vốn Thaco tách sang để thành lập là 19.324 tỷ đồng. Người đại diện tại pháp nhân mới nói trên vẫn sẽ là ông Trần Bá Dương với vai trò Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc.
Thaco Group sẽ sở hữu toàn bộ vốn góp, cổ phần cũng như các quyền và lợi ích phát sinh của Thaco trong các công ty Địa ốc Đại Quang Minh; Công ty CP Sản xuất Chế biến và Phân phối Nông nghiệp Thadi; Công ty CP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai; Công ty CP Hùng Vương; và các công ty khác không thuộc lĩnh vực ôtô và cơ khí.
Trước khi thực hiện phương án chia công ty nói trên, Thaco hiện tại cũng sẽ phát hành cổ phiếu để tăng vốn từ 16.950 tỷ lên 30.510 tỷ đồng.
Như vậy, sau chia tách, Thaco sẽ là doanh nghiệp vận hành và kinh doanh mảng sản xuất ôtô và cơ khí với vốn điều lệ 11.186 tỷ, Thaco Group chuyên phụ trách mảng nông nghiệp, bất động sản, logistics… vốn điều lệ 19.324 tỷ đồng.
Video đang HOT
Cơ cấu cổ đông của Thaco và Thaco Group sẽ giữ nguyên như trước khi tách công ty với hai cổ đông lớn là gia đình ông Trần Bá Dương (hơn 70%) và JC&C (26,3%).
Theo báo cáo tài chính hợp nhất năm 2019, đến cuối năm 2019, Thaco có tổng tài sản hợp nhất gần 107.000 tỷ. Trong đó, bộ phận sản xuất và lắp ráp ôtô là hơn 53.800 tỷ; lĩnh vực kinh doanh bất động sản là gần 41.300 tỷ; và nông nghiệp là gần 11.700 tỷ đồng.
Cũng trong năm 2019, mảng sản xuất và lắp ráp ôtô mang về cho tập đoàn này 52.600 tỷ đồng doanh thu và 9.043 tỷ lợi nhuận gộp. Sau khi trừ các khoản chi phí liên quan, mảng hoạt động này đóng góp 3.674 tỷ vào lợi nhuận trước thuế cho doanh nghiệp, tương đương 66% tổng lợi nhuận hợp nhất toàn công ty.
Với mảng kinh doanh bất động sản, năm 2019 Thaco đạt 2.398 tỷ đồng doanh thu và 1.912 tỷ lợi nhuận trước thuế.
Trong khi đó, mảng nông nghiệp đóng góp 1.565 tỷ đồng doanh thu nhưng lỗ trước thuế 15 tỷ đồng. Trong năm 2018, Thaco chưa có doanh thu phát sinh từ mảng kinh doanh này.
Hiện tại, phụ trách chính mảng nông nghiệp của Thaco là Thadi, ngoài ra công ty này còn sở hữu hơn 26% vốn tại cả HAGL Agrico và Công ty Hùng Vương.
Trong năm 2019, Thaco đã chi tổng cộng 7.600 tỷ đồng để mua lại 3 công ty cao su từ doanh nghiệp của ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức), bao gồm Công ty Đầu tư và phát triển cao su Đông Dương, Công ty Cao su Trung Nguyên và Công ty Đông Pênh.
Cùng năm, Công ty Địa ốc Đại Quang Minh – phụ trách mảng bất động sản của Thaco đã chi hơn 5.600 tỷ để mua lại HAGL Land (chủ sở hữu khu phức hợp HAGL Myanmar tại Yangon, Myanmar).
Tính trong cả năm 2019, Thaco ghi nhận 56.508 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 4,4% so với năm liền trước. Lợi nhuận trước thuế Thu nhập doanh nghiệp cũng giảm 20%, còn 5.571 tỷ đồng và lợi nhuận sau khi trừ thuế là 5.368 tỷ.
Cổ đông ngoại có muốn đa ngành cùng ông chủ Thaco?
Thaco và Thaco Group sẽ là 2 công ty độc lập, có chung cổ đông lớn sau khi tái cấu trúc. Để Thaco Group sở hữu Thaco theo mô hình công ty mẹ - con, hình thành Tập đoàn Trường Hải, nhiều khả năng sẽ cần thêm một đợt sáp nhập. Lý do là cổ đông chiến lược nước ngoài của Thaco hiện nay chưa chắc đã muốn đầu tư đa ngành, mà chỉ tập trung vào mảng ô tô.
Theo phương án tái cấu trúc nêu trong tờ trình xin ý kiến Đại hội đồng cổ đông bằng văn bản mà CTCP Ô tô Trường Hải (Thaco) gửi cho cổ đông, sau khi dùng toàn bộ thặng dư vốn cổ phần và phần lớn lợi nhuận chưa phân phối để chia cổ tức và cổ phiếu mới cho cổ đông, Thaco sẽ tăng vốn điều lệ từ 16.950 tỷ đồng lên 30.510 tỷ đồng.
Sau đó, Thaco sẽ tách ra thành lập CTCP Tập đoàn Trường Hải (Thaco Group) và pháp nhân mới này sẽ phát hành cổ phiếu để hoán đổi cổ phiếu cho cổ đông của Thaco. Danh sách cổ đông, tỷ lệ cổ phần giữ lại Thaco và chuyển sang Thaco Group do HĐQT Thaco được ủy quyền xác định.
Sau khi chia tách, vốn điều lệ của Thaco Group là 19.324 tỷ đồng và Thaco là 11.186 tỷ đồng. Các tài sản sở hữu của Thaco tách chuyển giao cho Thaco Group bao gồm phần vốn góp của Thaco trong CTCP Đầu tư địa ốc Đại Quang Minh, CTCP Sản xuất chế biến và phân phối nông nghiệp Thadi, CTCP Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai, CTCP Hùng Vương và các công ty khác không thuộc lĩnh vực ô tô và cơ khí.
Đến bước này, Thaco vẫn độc lập với Thaco Group. Thaco cũng không đổi tên thành CTCP Tập đoàn Trường Hải như một số tập đoàn khác sau tái cơ cấu, mà tách ra thành lập Công ty mẹ - con.
Lý do có thể vì không phải tất cả các cổ đông đều đồng thuận chuyển sở hữu toàn bộ hay một phần cổ phần Thaco sang sở hữu cổ phần Thaco Group.
Thaco hiện có 3 nhóm cổ đông chính, gồm ông Trần Bá Dương - Chủ tịch HĐQT Thaco và gia đình sở hữu hơn 72,53% cổ phần, cổ đông nước ngoài là Jardine Cycle and Carriage Limited (JC&C) sở hữu 25,23% cổ phần (tính đến cuối năm đến 2017), còn lại tỷ lệ nhỏ là các cổ đông khác.
Với tỷ lệ sở hữu cao, gia đình ông Dương có thể biểu quyết thông qua quyết định tái cơ cấu và hoán đổi sở hữu cổ phiếu Thaco Group. Tuy nhiên, cổ đông nước ngoài chưa chắc đã muốn đầu tư vào một công ty đa ngành.
Bởi trên thực tế, các nhà đầu tư chiến lược nước ngoài thường có xu hướng đầu tư vào công ty đơn ngành để dễ kiếm soát rủi ro.
Đơn cử, trong thương vụ CTCP Tập đoàn Masan (Masan Group) hoán đổi cổ phần CTCP Phát triển thương mại và dịch vụ VCM và Công ty TNHH Đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp VinEco của Tập đoàn Vingroup với CTCP Hàng tiêu dùng Masan để thành lập tập đoàn hàng tiêu dùng bán lẻ mới, thì Quỹ đầu tư Chính phủ Singapore (GIC) sở hữu 16,26% VCM không hoán đổi, nên Masan Group chỉ tiếp quản 83,74% cổ phần phổ thông của VCM sau thương vụ. Mới đây, GIC đã thoái vốn khỏi VCM.
Đầu năm 2019, JC&C đã tăng sở hữu tại Thaco lên 26,57% khi mua thêm 1.695 triệu cổ phần với giá 128.500 đồng/cổ phần trong đợt phát hành riêng lẻ. Số tiền huy động được ngoài sử dụng cho mảng ô tô, còn để đầu tư cho lĩnh vực nông nghiệp.
Tại Đông Nam Á, bên cạnh ô tô và cơ khí, JC&C còn đầu tư vào các lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng, xi măng, năng lượng và bất động sản. Tại Việt Nam, ngoài mua cổ phần Thaco từ năm 2008, JC&C còn sở hữu cổ phần của Vinamilk và Cơ điện lạnh.
Việc JC&C mở rộng đầu tư sang bất động sản hay nông nghiệp cùng tỷ phú Trần Bá Dương thông qua hoán đổi một phần cổ phần Thaco sang sở hữu cổ phiếu Thaco Group hiện chưa được xác định.
Trong trường hợp JC&C không hoán đổi, thì với tỷ lệ 26,57% cổ phần Thaco hiện tại, cổ đông này sẽ sở hữu tương ứng 72,4% cổ phần của Thaco sau khi tái cơ cấu do giảm vốn điều lệ xuống 11.186 tỷ đồng, vượt qua sở hữu của gia đình ông Dương để trở thành cổ đông lớn nhất.
Nhìn xa hơn, để hình thành tập đoàn công nghiệp đa ngành với ngành nghề chủ lực là ô tô và cơ khí, 2 ngành quan trọng khác là nông - lâm nghiệp và đầu tư - xây dựng, cùng các ngành kinh doanh bổ trợ là logistic, thương mại... như chiến lược đặt ra, Thaco Group cần sở hữu Thaco trong tương lai. Như vậy, sẽ thêm cần một bước hoán đổi, sáp nhập nữa để Thaco Group sở hữu Thaco với tỷ lệ đáng kể sau bước chia tách công ty lần này.
Nhóm cổ đông Thaco nắm giữ trên 35% cổ phần Hùng Vương Nhóm cổ đông liên quan đến Thaco hiện nắm giữ 79,5 triệu cổ phiếu HVG, tương đương 35,01% vốn. Nhiều khả năng, ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Thaco mua vào 11,3 triệu cổ phiếu qua phương thức thỏa thuận. Công ty Ôtô Trường Hải (Thaco) hoàn tất mua 59,6 triệu cổ phiếu HVG thuộc Công ty Hùng Vương (HoSE: HVG) qua phương...