Tỷ phú Mỹ và lời khuyên chí mạng cho người trẻ về “mỏ vàng” việc làm

Tỷ phú Mark Cuban gây sốc khi khuyên người trẻ là đừng mơ vào các tập đoàn lớn. Mỏ vàng việc làm thực sự đang nằm ở một nơi không ai ngờ tới và chìa khóa chính là một kỹ năng về AI.

Trong cơn sốt trí tuệ nhân tạo (AI) đang làm đảo lộn thị trường lao động, tỷ phú Mark Cuban , nhà đầu tư huyền thoại của Shark Tank , vừa đưa ra một lời khuyên gây sốc, đi ngược lại tư duy của hầu hết sinh viên mới ra trường: Hãy quên các tập đoàn công nghệ khổng lồ đi.

“Tôi có 2 con đang học đại học, và tôi đã nói thẳng với chúng rằng: Nếu các con định tìm việc ở những công ty lớn, các con sẽ chẳng có được việc đâu”, Cuban thẳng thắn chia sẻ tại Hội nghị All-In Summit.

Theo lý giải của ông, các tập đoàn lớn có đủ nguồn lực và ngân sách khổng lồ để tự động hóa hoặc tự xây dựng các quy trình tích hợp AI. Họ không “khát” nhân sự trẻ để làm việc này như thị trường tưởng tượng.

Vậy, cơ hội thực sự nằm ở đâu?

“Mỏ vàng” bị lãng quên của thị trường AI

Câu trả lời của Mark Cuban rất rõ ràng, đó là các công ty nhỏ và vừa (SME) cần tất cả sự giúp đỡ mà họ có thể nhận được. Việc hiểu rõ AI và có thể triển khai nó cho công ty là một bước tiến lớn đối với họ.

Tại Mỹ, có hơn 34 triệu doanh nghiệp, và phần lớn trong số đó là các SME. Họ không có ngân sách R&D (Nghiên cứu & Phát triển) hàng tỷ USD như Google hay Microsoft. Họ đang loay hoay, không hiểu rõ cách tận dụng công nghệ mới này để tạo lợi thế cạnh tranh.

Đây chính là “cơ hội đặc biệt” mà Cuban muốn những người trẻ nắm bắt. Ông dự đoán các công ty này sẽ tìm đến những nhân sự trẻ, có chi phí thấp hơn nhưng lại am hiểu sâu sắc về cách ứng dụng AI, để dẫn dắt chiến lược của họ.

Thực tế đang chứng minh nhận định này. Một báo cáo tháng 7 của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) cho thấy 95% doanh nghiệp vẫn chưa ghi nhận lợi nhuận rõ rệt từ các khoản đầu tư AI. Ngay cả các tập đoàn lớn, theo khảo sát của EY, cũng đang vật lộn trong việc tích hợp công nghệ mới vào quy trình vận hành.

Nói cách khác, thị trường đang tồn tại một khoảng trống khổng lồ: Doanh nghiệp có vấn đề, AI có giải pháp, nhưng thiếu người biết cách kết nối chúng lại với nhau.

Tỷ phú Mark Cuban cho rằng học sinh và sinh viên đang có “cơ hội vàng” để nắm bắt tương lai việc làm nếu thành thạo các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) (Ảnh: Getty).

Kỹ năng “vua” thời AI: Không phải lập trình, mà là “triển khai”

Điều thú vị nhất trong lời khuyên của Mark Cuban là ông không yêu cầu con mình phải trở thành kỹ sư phần mềm.

“Bạn không cần phải là kỹ sư phần mềm”, Cuban nói trong một tập podcast TBPN. “Hãy học tất cả những gì có thể về AI, nhưng quan trọng hơn là học cách triển khai chúng trong doanh nghiệp”.

Kỹ năng “vua” ở đây chính là khả năng thực hành, bao gồm các yếu tố bên dưới.

Hiểu công cụ: Nắm vững cách thức hoạt động của các mô hình AI phổ biến như GPT (OpenAI), Gemini (Google) hay Claude (Anthropic).

Kỹ năng tạo lệnh: Học cách ra lệnh cho AI một cách hiệu quả để tạo ra kết quả mong muốn.

Tùy chỉnh nghiệp vụ: Biết cách tùy chỉnh các mô hình AI cho các kịch bản kinh doanh cụ thể, giúp đồng nghiệp và công ty tăng năng suất.

“Không có gì là trực giác khi tích hợp AI vào hoạt động, và đó là điều mà nhiều người chưa hiểu”, Cuban nhấn mạnh. “Chính điều đó sẽ tạo ra vô số cơ hội việc làm”.

Để cụ thể hóa lời khuyên, ông vẽ ra một viễn cảnh hấp dẫn: “Nếu tôi là một thiếu niên 16 tuổi bây giờ, tôi sẽ bắt đầu một nghề tay trái là đi gõ cửa các doanh nghiệp và dạy họ cách dùng AI”.

Tỷ phú công nghệ này so sánh cơn sốt AI hiện tại với thời kỳ đầu của máy tính cá nhân vào những năm 80. Khi đó, ông cũng là một chàng trai 24 tuổi, bước vào các công ty chưa từng thấy máy tính và phải thuyết phục họ về giá trị của nó.

Ngày nay, lịch sử đang lặp lại với AI, và những người trẻ tuổi chính là những người đi đầu trong cuộc cách mạng này.

Lời khuyên vàng: Hãy trả tiền cho AI

Quan điểm của Cuban được chia sẻ bởi nhiều chuyên gia hàng đầu. Reid Hoffman, người sáng lập LinkedIn, gọi thế hệ trẻ hiện tại là “thế hệ AI” và khẳng định: “Việc sở hữu AI trong bộ công cụ của bạn sẽ làm bạn trở nên cực kỳ hấp dẫn đối với nhà tuyển dụng”.

Giáo sư Ethan Mollick của Đại học Wharton, một trong những tiếng nói hàng đầu về AI tạo sinh, còn đưa ra một lời khuyên thực tế hơn: Hãy dùng tiền.

“Lời khuyên số một của tôi là: hãy bỏ ra 20 USD mỗi tháng cho các bản trả phí (Claude, GPT hoặc Gemini)”, Mollick nói. “Hãy dùng chúng cho mọi việc hợp pháp có thể”.

Theo ông, việc sử dụng các công cụ miễn phí là không đủ. Chỉ khi trả tiền và tiếp cận phiên bản mạnh mẽ nhất, bạn mới thực sự hiểu được khả năng thực sự của chúng. Mollick khuyến nghị nên sử dụng AI ít nhất 10 giờ mỗi tuần để thực sự thành thạo.

Trong kỷ nguyên mới, lợi thế không thuộc về người có tấm bằng danh giá nhất, mà thuộc về người nhanh nhạy nhất trong việc biến công nghệ phức tạp thành lợi nhuận thực tế. Và như Mark Cuban đã chỉ ra, “mỏ vàng” đó đang nằm ở hàng triệu doanh nghiệp nhỏ, những nơi đang chờ đợi “thế hệ AI” đến gõ cửa.