Tuyển Anh cần đứng dậy sau thất bại nghiệt ngã

Kết thúc kịch tính và có phần cay đắng ở Wembley không thể phủ nhận việc người Anh đang có một thế hệ cầu thủ tài năng cùng cách làm bóng đá đúng đắn.

Người Anh luôn tự hào là quê hương của bóng đá hiện đại. Họ tự hào về tình yêu bóng đá, về việc sở hữu giải vô địch quốc gia giải trí nhất thế giới. Nhưng luận về thành tích, đây chỉ mới là lần thứ hai trong lịch sử, bóng đá Anh vào chung kết một giải đấu lớn.

Thành công của “Tam sư” ở Euro 2020 điểm vào gam màu tươi sáng cho bức tranh lịch sử bóng đá xứ sở sương mù. Trong bức tranh tổng thể đó, đội tuyển quốc gia (ĐTQG) Anh từng đứng ở vị thế thấp hơn Brazil, Đức, Argentina, Pháp hay chính Italy.

Tự hào và ảo tưởng

Đúng là người Anh đã thua trận chung kết ngay trên thánh địa Wembley. Thất bại trước cửa thiên đường luôn mang đến nỗi đau. Nhưng những người lý trí nhận ra không có kết quả nào đến một cách ngẫu nhiên.

“Đến lúc chúng ta thôi ảo tưởng”, Guardian của Anh viết. “Chỉ hai trận chung kết trong hàng chục năm lịch sử của Euro và World Cup, và chúng ta nghĩ nền bóng đá này mạnh nhất thế giới? Đó là sự ảo tưởng”.

Tuyển Anh quây thành vòng tròn sau khi thua ở luân lưu. Ảnh: Reuters.

BBC đã gọi hành trình của thầy trò HLV Gareth Southgate ở Euro 2020 là “tuyệt diệu” và “mở ra bước ngoặt mới” cho nền bóng đá. Đó là nhận xét xác đáng.

Kể từ sau chức vô địch World Cup 1966 tại Wembley, người Anh chưa bao giờ đi sâu đến như vậy ở giải đấu lớn cấp ĐTQG. Trước mùa hè này, người Anh 3 lần vào chung kết Euro hay World Cup trong 70 năm.

“Tôi và các đồng đội tự hào vì đã đạp đổ nhiều thanh chắn sau thành công ở Euro”, đội trưởng Harry Kane viết trên trang cá nhân sau chung kết. Thanh chắn mà Kane nói đến là những định kiến và ám ảnh thất bại của người Anh trong mỗi giải đấu lớn.

Bóng đá Anh nên vui mừng nhiều hơn, thay vì tiếc nuối. Người Anh thường nói về “nỗi đau 55 năm”, hay chính xác hơn là cơn khô hạn thành tích kể từ chiếc cúp Jules Rimet.

Trong quãng thời gian đó, mỗi nền bóng đá Đức và Brazil đã 3 lần vô địch World Cup. Mỗi nền bóng đá Italy và Pháp cũng có 2 lần đăng quang. Tất cả họ đều có ít nhất một lần thất bại ở các trận chung kết.

Không nền bóng đá lớn nào không trải qua nỗi đau thua ở chung kết, trước khi giành chức vô địch World Cup hay Euro.

Và nếu người Anh vẫn xem họ là nền bóng đá chung mâm với Brazil, Argentina, Đức hay Pháp, họ cần coi đây là bài học và chỉ là cột mốc khởi đầu.

Nửa thập niên qua là quãng thời gian thành công nhất trong lịch sử các ĐTQG Anh. Họ vào đến bán kết World Cup 2018 và Nations League 2019, chung kết Euro 2020.

Các thành tích ở đội trẻ của bóng đá Anh cũng đứng đầu thế giới. Đội U17 và U20 Anh vô địch 2 giải trẻ World Cup năm 2017. Đội U17 Anh cũng vào bán kết và chung kết Euro hai năm 2017 và 2018.

Cuộc cách mạng được LĐBĐ Anh (FA) khởi xướng sau các thất bại ở World Cup và Euro một thập niên trước đang đi đúng hướng.

Sau khi vào đến bán kết Euro 2020, HLV Southgate không ngần ngại nói nếu nhìn vào thực tế, bóng đá Anh không có lịch sử hào hùng như họ vẫn thường tự hào.

“Việc được chơi ở chung kết Euro là trải nghiệm mà chúng ta chưa từng trải qua”, HLV tuyển Anh nói. “Đan Mạch thậm chí có thành tích ở Euro tốt hơn chúng ta. Nhiều người Anh đã quên điều đó”.

Đó có lẽ là lý do HLV Southgate cho tuyển Anh chơi một trận chung kết với sự cẩn trọng cao nhất. Ông và các học trò bị chỉ trích vì thất bại, sau khi không cố gắng liều lĩnh hơn trong 120 phút thi đấu.

Những chỉ trích sau thất bại luôn là phần tất yếu của bóng đá. Nhưng đây chỉ mới chỉ là trận chung kết Euro đầu tiên trong lịch sử của bóng đá Anh.

Bồ Đào Nha thua trong trận chung kết Euro 2004 ngay trên sân nhà, trước khi trở lại bằng chức vô địch năm 2016, khi vượt qua chính Pháp. “Les Bleus” trở lại bằng chức vô địch World Cup 2018.

Chính người Italy cũng thất bại ở hai trận chung kết Euro 2000 và 2012, trước khi vô địch tại Wembley. Tây Ban Nha cũng từng thua ở chung kết Euro 1984, trước khi vô địch hai lần liên tiếp vào năm 2008 và 2012. Tuyển Đức, đội bóng giàu thành tích nhất Euro, có 3 lần về nhì bên cạnh 3 chức vô địch.

Người Anh chỉ mới đi những bước đầu trong quá trình chứng minh họ là đội tuyển mạnh của thế giới. Nói như lời Southgate, họ cần thắng những trận cầu lớn và tạo ra “thành công ổn định” ở những giải đấu lớn. Họ cần duy trì việc đi sâu ở World Cup hay Euro.

Thành tích ổn định đó sẽ tạo ra bản lĩnh và văn hóa chiến thắng cho đội tuyển. Bởi đến cuối cùng, luôn chỉ có một đội giành chức vô địch.

Lần đầu tiên trong lịch sử tuyển Anh có 3 cầu thủ vào đội hình tiêu biểu Euro. Ảnh: Sky Sports.

Hy vọng World Cup 2022

Giờ là lúc người Anh nghĩ về World Cup 2022. Xét trên mặt bằng chung, “Tam sư” đang sở hữu lứa cầu thủ tài năng không kém bất cứ nền bóng đá nào. Raheem Sterling hay Harry Kane nằm trong số những ngôi sao tấn công hay nhất thế giới hiện tại.

Harry Maguire vào đội hình tiêu biểu Euro 2020 và đang là trung vệ có giá đắt nhất thế giới. Kyle Walker hay Luke Shaw được HLV Jose Mourinho nhận xét nằm trong top 10 hậu vệ cánh hay nhất thế giới. Phil Foden, Jadon Sancho, Jack Grealish hay Mason Mount đều là những cầu thủ trẻ hứa hẹn.

Truyền thông Anh tin Southgate sẽ tiếp tục dẫn dắt “Tam sư”. World Cup 2022 sẽ đến sau hơn 15 tháng nữa, và đổi HLV có thể bị coi là giải pháp mang nhiều rủi ro.

Southgate bị chỉ trích bởi lối chơi quá cầu toàn và các quyết định nhân sự khó hiểu ở chung kết. Nhưng HLV 50 tuổi gần như là giải pháp tốt nhất mà người Anh có lúc này. Không dễ để vào đến bán kết World Cup, UEFA Nations League và chung kết Euro trong 3 năm.

Trong bức thư ngỏ mà Southgate gửi cho các cổ động viên Anh trước Euro, HLV này nói nhiều về sự đoàn kết và khiêm tốn của đội hình “Tam sư” hiện tại. Các quyết định của Southgate ở Euro sẽ còn gây tranh cãi, nhưng người ta không thể phủ nhận dấu ấn của ông trong 3 năm qua.

9 cầu thủ trong đội hình “Tam sư” dự World Cup 2018 góp mặt ở Euro năm nay. Những nghi ngờ luôn xảy ra sau mỗi thất bại, nhưng nếu nhìn vào quá trình và cách phát triển đội bóng, Southgate đã làm tốt nhất. Trong lịch sử bóng đá Anh hiện đại, không HLV bản địa nào làm tốt hơn Southgate.

Đó là lý do người Anh dự định trao tước hiệp sĩ cho Southgate, ngay cả khi ông chưa có một chức vô địch nào trong sự nghiệp.

Đây cũng chỉ mới là lần đầu tiên người Anh học cách đứng dậy sau khi thua một trận chung kết, sau khi ngã trước cổng thiên đàng. Mọi thứ với nền bóng đá này chỉ mới bắt đầu.