Tuổ.i dậy thì và sự khác biệt giữa hai giới
Ở giai đoạn dậy thì, các em thường muốn khẳng định mình, muốn tự lập, muốn tranh luận, bảo vệ ý kiến của mình..
Tuổ.i dậy thì được coi là giai đoạn chuyển tiếp quan trọng của cuộc đời từ một đứ.a tr.ẻ thành người lớn, thể hiện bằng cả một tập hợp những biến đổi hình thể, tâm sinh lý, nhất là tính dục. Đó là kết quả sự chín muồi của các tuyến sin.h dụ.c nam và nữ. Để có cái nhìn thực tế hơn về lứa tuổ.i này, bài viết dưới đây sẽ là một cẩm nang cho cả các bậc cha mẹ và các em.
Sự khác biệt giữa nữ và nam
Dậy thì ở con gái:
Vóc dáng cơ thể: Từ một em gái nhỏ, cơ thể bạn bắt đầu có vóc dáng thiếu nữ. Trong vài năm trước khi có hành kinh, chiều cao bạn tăng lên khá nhiều. Mông tự nhiên nở to ra, mô mỡ dưới da dày lên làm cơ thể bạn mềm mại và giàu nữ tính.
Vú phát triển: Tuyến vú phát triển, lớp mỡ ngực dầy lên làm cho đôi vú nhú lên và ngày càng đầy đặn. Dấu hiệu phát triển đầu tiên thường là quầng vú (vùng sẫm quanh núm vú). Núm vú to ra tương ứng với một quầng sắc tố bao quanh. Sau đó là bầu vú nhú lên, vú lớn dần và tròn trịa dần. Trong thời gian này, vú bạn có thể ngứa hoặc hơi đau tức một chút.
Mọc lông: Cơ thể bạn gái bắt đầu xuất hiện nhiều lông, cơ bản là lông mu xung quanh cơ quan sin.h dụ.c. Lúc đầu chỉ lơ thơ mấy sợi, sau nhiều hơn, có thể quăn. Tiếp đến mọc lông nách.
Cơ quan sin.h dụ.c phát triển: Trong thời kỳ dậy thì, cơ quan sin.h dụ.c bạn gái phát triển mạnh. Tất cả các bộ phận môi lớn và môi bé, â.m vậ.t… của cơ quan sin.h dụ.c ngoài cũng phát triển to và dày lên, màu sắc â.m h.ộ sẫm hơn trước. Bên trong bộ phận sin.h dụ.c nữ ở tuổ.i dậy thì cũng diễn ra những biến đổi lớn mà mắt ta không nhìn thấy được như â.m đạ.o, tử cung đều lớn lên.
Hai buồng trứng bắt đầu chức năng tiết hoóc-môn sin.h dụ.c nữ và phóng noãn (rụng trứng). Niêm mạc tử cung bắt đầu tăng trưởng và tự thải theo chu kỳ cùng với một lượng má.u ra theo mà người ta gọi là chu kỳ kin.h nguyệ.t. Đó chính là dấu hiệu đán.h dấu dậy thì thực sự. Từ đây, người con gái bắt đầu có khả năng thụ thai và sinh con.
Ở giai đoạn dậy thì, các em thường muốn khẳng định mình (Ảnh minh họa: Internet)
Tuổ.i dậy thì ở con trai:
Video đang HOT
Vóc dáng cơ thể: Từ dáng hình một cậu bé, cơ thể bạn có nhiều đổi thay. Chiều cao tăng lên đáng kể, vai nở ra, bụng và mông thon lại, cơ bắp to lên trông thấy, dần dần bạn sẽ có dáng vóc của một chàng trai.
Lông và râu: Lông mu thường bắt đầu mọc trước tiên. Ban đầu, quanh cơ quan sin.h dụ.c xuất hiện vài ba sợi, sau nhiều thêm, quăn hơn. Có người chỉ có một dúm lông nhỏ, nhưng cũng có người lông dày và mọc cả lên phía bụng và xuống đùi, hậ.u mô.n. Ngoài ra, bạn cũng mọc lông nách, lông chân, thậm chí cả lông ngực. Ria và râu thường mọc sau lông mu khoảng 1-2 năm.
Nổi cục yết hầu: Cục yết hầu là sụn tuyến giáp. Hoóc-môn nam ở tuổ.i dậy thì khiến bộ phận này thay đổi, do vậy, bạn thấy cục yết hầu nhô to ra.
Vỡ giọng: Giọng các em b.é tra.i và giọng người lớn khác hẳn nhau. Chính thời gian dậy thì là khi giọng chuyển. Thanh quản rộng ra, dây thanh đới dày lên và dài ra. Giọng bạn trầm xuống. Việc chuyển giọng có thể đột ngột, có thể dần dần. Thường ta ít để ý quá trình đó, nhưng có một số bạn phải bối rối vì biến cố ‘vỡ giọng’, nhưng đây chỉ là một hiện tượng nhất thời thôi, sau đó bạn sẽ có được ‘chất giọng ấm áp của đàn ông’.
Cơ quan sin.h dụ.c phát triển: Lúc dậy thì là cơ quan sin.h dụ.c phát triển nhiều nhất. Bao tin.h hoà.n (bìu) to ra, sậm màu hơn, hai tin.h hoà.n cũng lớn lên theo. Nhưng quan trọng nhất là chuyện mộng tinh. Cậu bé ngủ say thấy mộng mị ngọt ngào rồi xuấ.t tin.h cả ra quần rất xấu hổ để lại những ấn tượng kỳ lạ đầu tiên trong đời.
Hiện tượng này chứng tỏ bộ phận sin.h dụ.c của cậu bé hoạt động bình thường. Các hoóc-môn đã vào việc, tin.h trùn.g bắt đầu được sản xuất. Dươn.g vậ.t dài ra, to ra, có độ cứng lớn khi bị kích thích cơ học bằng tay (th.ủ dâ.m). Ngược lại, nếu trong suốt những năm tuổ.i dậy thì không một lần mộng tinh, dươn.g vậ.t không phản ứng linh hoạt và mạnh mẽ thì sự phát triển tính dục không bình thường.
Một số vấn đề chung của hai giới
Trứng cá: Là sản phẩm của các tuyến chất nhờn bên dưới da. Khi bạn dậy thì, các tuyến này hoạt động mạnh, việc đào thải qua da mạnh hơn. Bã nhờn nếu không thoát mà nằm lại ở lỗ chân lông thì dần dần tích lại thành một cục nhỏ màu trăng trắng vàng vàng dưới da, đó chính là trứng cá. Thường thì ngoài 20 tuổ.i trứng cá sẽ giảm dần và có thể hết hẳn. Thông thường trứng cá không phải là vấn đề lớn, nhưng nếu thường xuyên bị nhiều nốt trứng cá bọc, to, có mủ, hoặc để lại sẹo xấu, bạn có thể tìm đến bác sĩ da liễu để khám và điều trị.
Mùi cơ thể: Khi dậy thì, các tuyến mồ hôi tăng cường hoạt động, chất tiết ra thay đổi khiến cơ thể nhiều bạn có mùi khác đi, rõ nhất là mùi ở nách và cơ quan sin.h dụ.c. Mùi cơ thể mỗi người mỗi khác, có người thính mũi coi nó là một đặc điểm nhận dạng, là sự hấp dẫn riêng. Nhưng nhiều bạn khó chịu vì nách có mùi hôi. Thực ra mồ hôi mới ra khỏi cơ thể không hôi, nhưng sau đó bị vi khuẩn phân huỷ nên có mùi, có người hôi có người không.
Lời khuyên của thầy thuố.c
Ở giai đoạn dậy thì, các em thường muốn khẳng định mình, muốn tự lập, muốn tranh luận, bảo vệ ý kiến của mình, do đó có sự thay đổi về tính nết, có em đang ngoan ngoãn thì có vẻ trở nên ương bướng, lơ đãng, học không tập trung, thích làm dáng… Cũng có trường hợp nếu bố mẹ không tâm lý lại cho là bố mẹ không quan tâm nên đã có những suy nghĩ lệch lạc hoặc trầm cảm… Vì vậy, các bậc cha mẹ hãy để ý và quan tâm hơn khi con mình ở tuổ.i dậy thì nhé.
BS. Nguyễn Kim Dung
Theo Danviet.vn
Hội chứng nữ hóa có tin.h hoà.n
Bệnh nhân có tuyến vú và cơ quan sin.h dụ.c ngoài như của nữ giới nhưng lại vô kinh khi đến tuổ.i dậy thì.
Hội chứng này người bệnh tuy hình dáng là nữ giới nhưng thực sự lại mang kiểu gen của nam giới. Người mắc hội chứng này thường chỉ được phát hiện ra khi có vấn đề về vô sinh hay tình cờ thăm khám bệnh khác.
Nguyên nhân dẫn đến nữ hoá tin.h hoà.n
Hội chứng không nhạy cảm androgen (AIS: androgen insensitivity syndrome) còn gọi là hội chứng kháng androgen, là một tập hợp các rối loạn liên quan đến sự biệt hóa giới tính. AIS xảy ra do sự đột biến của gen AR. Gen này quy định sự nhạy cảm hay tiếp nhận của thụ thể với androgen. Không có sự tác động của androgen, cơ thể sẽ phát triển theo hướng nữ dưới tác dụng của estrogen. Kết quả là dù tin.h hoà.n vẫn phát triển bình thường và sản xuất androgen bình thường, nhưng hình dáng bên ngoài của bệnh nhân vẫn phát triển theo hướng nữ. Vì vậy, bệnh này trước đây còn có tên là bệnh nữ hóa có tin.h hoà.n.
Khám lâm sàng cho thấy bệnh nhân AIS không có tử cung và buồng trứng (Ảnh minh họa: Internet)
Biểu hiện bệnh rất dễ bị bỏ qua
Khi mới sinh, bé bị AIS giống như một b.é gá.i bình thường, không có dấu hiệu gợi ý để nghi ngờ bộ nhiễm sắc thể (NST) hoặc nồng độ testosterone bất thường hay nghi ngờ bé không có tử cung và buồng trứng. Dậy thì có khuynh hướng bắt đầu nhẹ nhàng hơn so với các b.é gá.i khác. Tuyến vú phát triển, cấu trúc vùng chậu và phân bố mỡ cơ thể xảy ra như các b.é gá.i khác. Tuy nhiên, bệnh nhân có rất ít hoặc không có lông mu, hoặc lông phân bố theo kiểu nam.
Da mặt bệnh nhân thường đẹp hơn các bạn cùng lứa tuổ.i, không có mụn trứng cá vì các tuyến nhờn không đáp ứng với kích thích của androgen. Nói chung, quá trình dậy thì không khác biệt nhiều so với các b.é gá.i khác, ngoại trừ việc bệnh nhân sẽ không có kinh. Vì kin.h nguyệ.t thường xuất hiện khoảng 2 năm sau khi vú phát triển nên mọi người thường không lo lắng về việc b.é gá.i không có kinh cho đến khi nó được 14 hay 15 tuổ.i.
Khám lâm sàng cho thấy bệnh nhân có lông mu thưa thớt hoặc hoàn toàn không có lông mu, bộ phận sin.h dụ.c ngoài là nữ với â.m đạ.o ngắn, không thấy cổ tử cung. Vì bệnh nhân không có tử cung nên â.m đạ.o thường kết thúc là một túi cùng, hoàn toàn không có sự thông thương gì với bên trong. Siêu âm không thấy tử cung và 2 buồng trứng. Bệnh nhân hoàn toàn không có khả năng sinh sản. Có thể sờ thấy chỗ gồ lên ở vùng bẹn do tin.h hoà.n đội lên. Đa phần không sờ thấy do tin.h hoà.n thường còn nằm trong ổ bụng.
Khi nghi ngờ bệnh nhân bị hội chứng này, chỉ cần thực hiện NST đồ sẽ giúp chúng ta khẳng định được chẩn đoán.
Điều trị có khó?
Bước khó khăn nhất khi điều trị là làm cách nào để thông báo chẩn đoán cho bệnh nhân và gia đình. Do bệnh cảnh này đi kèm theo biến chứng là bệnh nhân vĩnh viễn không thể có con và sự không nhất quán về mặt giới tính dễ làm cho bạn tình của bệnh nhân cảm thấy ái ngại, nên tâm lý của những người mang bệnh này rất dễ bị tổn thương. Vì vậy, việc quyết định sẽ thông báo chẩn đoán cho bệnh nhân như thế nào nên đặt lợi ích của bệnh nhân lên hàng đầu.
Đa phần bệnh nhân sẽ cảm thấy hoang mang và đau khổ, bất mãn. Vì vậy, chiến lược tư vấn và hỗ trợ tinh thần cho bệnh nhân ngay sau đó với các bước tiếp cận hệ thống cần được chuẩn bị trước một cách tỉ mỉ. Nhiều phụ nữ bị AIS cảm thấy dễ chịu hơn nhiều khi được giúp liên lạc với những người có cùng căn bệnh như mình.
Các vấn đề điều trị khác
Làm rộng â.m đạ.o: Đối với những phụ nữ gặp vấn đề khó khăn trong quan hệ tìn.h dụ.c do â.m đạ.o hẹp, â.m đạ.o có thể tự rộng ra dần dần do nó có khả năng tự giãn sau một thời gian dài sinh hoạt vợ chồng. Việc tái tạo lại â.m đạ.o bằng phẫu thuật có thể thực hiện cho người lớn nhưng cũng có thể gây ra một số biến chứng.
Cắt bỏ tin.h hoà.n: Đây là vấn đề còn đang tranh luận. Lợi ích của tin.h hoà.n cho đến thời điểm sau dậy thì là không cần sử dụng nội tiết ngoại sinh. Điều này xảy ra là do testosterone do tin.h hoà.n sản xuất sẽ chuyển hóa thành estrogen. Điểm tranh luận chính về việc cắt bỏ tin.h hoà.n là tin.h hoà.n trong ổ bụng có thể sẽ phát triển thành một khối u lành hoặc ác tính.
Ngoài vấn đề này, nhiều bệnh nhân nói rằng sau khi cắt bỏ tin.h hoà.n, họ không cảm thấy bình thường như trước kia, chẳng hạn như bị giảm sinh lý.
Estrogen thay thế: Nếu cắt bỏ tin.h hoà.n, cần sử dụng estrogen để hỗ trợ quá trình dậy thì, sự phát triển của xương và hoàn chỉnh quá trình trưởng thành. Vì bệnh nhân không có tử cung nên không cần cung cấp progesterone.
Hội chứng kháng androgen là một hội chứng hiếm gặp và có tính gia đình. Việc chẩn đoán hội chứng này không khó. Tuy nhiên, về mặt điều trị, cho đến nay, y học vẫn còn bất lực trước các bệnh lý liên quan đến bất thường gen di truyền nói chung và hội chứng này nói riêng. Hi vọng rằng trong tương lai, AIS sẽ được nghiên cứu nhiều hơn và chúng ta sẽ tìm ra các phương pháp điều trị mới tốt nhất cho bệnh nhân.
BS. Nguyễn Khánh Linh
Theo Suckhoedoisong.vn
Ham muốn tụt thì kéo nó lên! Sự cố nhỏ nhưng khó nói như... mùi cơ thể, hình thể hay "cô bé" khô hạn làm tắt cảm xúc, giảm ham muốn của các cặp đôi. Những sự cố này tuy nhỏ nhưng lại là nguyên nhân chính gây rạ.n nứ.t hạnh phúc. ảnh minh họa Nhiều phụ nữ than phiền, mình bị lãnh cảm xuất phát từ... mùi cơ thể...