Tự truyền dịch – Đừng đùa
Truyền dịch, cách này hiệu nghiệm vì dịch thấm vào máu tức thì, nhưng chính vì sự tức thì ấy nên có thể gây hậu quả khôn lường.
Nước chiếm 70% trọng lượng cơ thể. Khi cơ thể mất nước do tiêu chảy, mất máu,sốt virus, chấn thương… sẽ gây ra những rối loạn sinh lý, có thể nguy hiểm đến tính mạng. Khi đó, truyền dịch rất cần thiết và là biện pháp cấp cứu trong nhiều trường hợp. Nhưng hiện nay, nhiều người lại coi cách này như liều thuốc tiên vớisuy nghĩ mắc bất cứ bệnh gì, cứ truyền dịch là khỏe ngay. Một số người còn tự dùng dịch truyền có đạm hoặc các vitamin phối hợp với mục đích làm đẹp da, nâng cao sức khỏe…
Người nên truyền dịch? – Người bị suy kiệt, không ăn uống được: Nên truyền đạm, albumin, sinh tố.
– Tiêu chảy, mất nước: Truyền đường, dịch điện giải bao gồm: dịch mặn, dịch ngọt. – Ăn uống kém, gầy sút: Truyền một số chất dinh dưỡng như đường, chất béo, lipovenose.
Những ai không nên truyền dịch? – Sốt do nhiễm trùng, vì truyền dịch lúc này không có tác dụng mà dễ gây các nguy cơ biến chứng.
- Những người khỏe mạnh, bệnh nhân bị phổi, suy tim, người quá già yếu, lọc thận kém nếu truyền lượng dịch nhanh và nhiều sẽ gây suy tim, phổi đã kém gây phù phổi cấp, dễ tử vong.
Lưu ý với trẻ em Trẻ em cũng là đối tượng mà các phụ huynh thường xin bác sĩ cho truyền dịch khi trẻ bị tiêu chảy hay sốt. Tuy nhiên, cần lưu ý, trẻ đang bị sốt không được truyền muối, đường vì những chất này đi vào cơ thể sẽ làm tăng áp lực lên sọ, tăng phù não. Bệnh nhi viêm phổi không nên truyền dịch vì dịch truyền làm tăng gánh nặng cho phổi, tim. Chỉ khi bị sốt xuất huyết nặng, có tình trạng mất nước từ máu trong cơ thể thì bác sĩ mới chỉ định truyền dịch.
Dịch truyền chỉ có tác dụng khi sử dụng đúng chỉ định
Bác sĩ chuyên khoa II Cao Độc Lập, BV Hồng Ngọc
Dịch truyền là những dung dịch thuốc vô khuẩn dùng để tiêm truyền nhỏ giọt vàot ĩnh mạch với khối lượng lớn, có tác dụng nâng huyết áp cơ thể, cân bằng các chất điện giải có trong máu khi người bệnh bị mất máu, mất nước do chấn thương,tiêu chảy, nôn mửa kéo dài, cơ thể mất nước trong điều kiện quá nóng bức… Một số dịch truyền có acid amin, vitamin, glucose có tác dụng bù đắp các chất này cho cơ thể. Một số dạng dịch truyền có khá đầy đủ các chất và được dùng thay thếhuyết tương hoặc bổ sung vitamin, acid amin trong vài trường hợp cần thiết. Truyền dịch đúng chỉ định còn có tác dụng giải chất độc trong cơ thể khi bị ngộ độc do thuốc, ngộ độc thức ăn, nhiễm khuẩn cấp tính, giúp tăng bài tiết nướctiểu…
Có thể uống thuốc thay dịch truyền
Bác sĩ Vũ Quỳnh Nga, Trưởng khoa Nội – BV Tim Hà Nội
Nhiều người thường truyền dịch theo sở thích với suy nghĩ cứ truyền vào là khỏe.Cách này hiệu nghiệm vì dịch thấm vào máu tức thì, nhưng chính vì sự tức thì ấy nên có thể gây hậu quả khôn lường:
- Nếu tự truyền dịch sẽ không vô khuẩn được, có thể dẫn vi khuẩn ngấm vào máungay lập tức, gây nhiễm trùng máu.
Video đang HOT
- Rối loạn điện giải: Khi đưa vào lượng dịch không cần thiết, dẫn đến dư thừa,sẽ khiến người bệnh mệt mỏi, nôn nao, tăng nhịp tim bất thường.
- Tác dụng phụ của dịch truyền: Truyền vitamin C có thể gây sốt, dị ứng, ngứa,nhiễm trùng, sốc. Truyền dịch đường làm tăng lượng dịch cơ thể, nếu không kiểm soát tốt sẽ dẫn đến tim bị quá tải, gây phù phổi…
- Chất lượng thuốc không đảm bảo, tốc độ truyền quá nhanh đều có thể khiến cơthể bị sốc. Sốc có thể xảy ra tức thì hoặc trong, hoặc ngay sau khi truyền. Biểuhiện là cơ thể rét run đột ngột, sốt, mạch nhanh, vã mồ hôi, chân tay lạnh, huyết áp tụt, khó thở, nhịp thở nhanh và nông, bệnh nhân lo lắng, bồn chồn, vật vã… Nếu không xử trí kịp thời có thể sẽ bị tử vong.
- Những người đang bị bệnh tim, bệnh thận nếu truyền đạm sẽ dẫn đến suy thận,suy tim và tử vong vì bị bệnh này cần hạn chế nước. Ngay cả khi truyền dịch đúng chỉ định, bệnh nhân vẫn có thể gặp một số nguy hiểm trong quá trình truyền: chỗ tiêm bị phù, đau, sưng, viêm tĩnh mạch, rét run, mặt tái nhợt, vã mồ hôi, khó thở, đau ngực…
Truyền dịch Vitamin C để làm đẹp da
Tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Duy Hưng, Tổng Thư ký Hội Da liễu Việt Nam
Gần đây, rất nhiều người chọn cách truyền dịch có đạm hoặc các vitamin phối hợp để làm đẹp da. Thật nguy hiểm khi đã xảy ra một số trường hợp tử vong do bị sốc phản vệ. Trước khi có ý định truyền dịch làm đẹp da, cần lưu ý:
- Bộ Y tế đã khuyến cáo không nên truyền vitamin C để làm đẹp da vì đây là loại dịch truyền có thể gây sốc, rất nguy hiểm. Khi đã sốc phản vệ thì khó cứu chữa.
- Dịch truyền vitamin C làm đẹp da có nhiều loại, do nhiều hãng sản xuất và không có chống chỉ định. Nhưng thực tế, khi truyền, bạn sẽ đối mặt với nguy cơlớn bị sốc phản vệ có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
- Thông thường, truyền vitamin C làm đẹp da cần có liều lượng: truyền khoảng 10ngày, nghỉ 1 tuần rồi lại truyền tiếp. Mỗi ngày truyền 500 – 1.000 ml. Nếu truyền nhanh, không đúng liều, truyền vô tội vạ, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Những người bị viêm loét dạ dày không được truyền vì dịch truyền vitamin C cóchứa axit ascorbic, sẽ khiến bệnh thêm nặng.
- Chỉ truyền dịch nếu cơ thể cần tăng sức đề kháng hay khi da mặt quá xấu và phải được sự chỉ định của bác sĩ vì đây không phải là phương pháp điều trị thôngdụng.
- Thay vì truyền dịch làm đẹp da, bạn có thể bổ sung vitamin C bằng cách uống vitamin C và bổ sung các loại hoa quả…
Chỉ truyền dịch khi không ăn được bằng đường miệng
Phó giáo sư – tiến sĩ Nguyễn Thị Lâm, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng
Dịch truyền được sử dụng trong trường hợp bệnh nhân không thể ăn hoặc hấp thucác chất dinh dưỡng qua đường tiêu hóa. Việc bù đường, muối và các chất điệngiải chỉ nên tiến hành khi hàm lượng những chất này trong máu thấp hơn mức cho phép. Bác sĩ thường dựa vào kết quả xét nghiệm để quyết định có truyền dịch hay không.
Ở góc độ dinh dưỡng, khi cần cung cấp dưỡng chất cho người bệnh không ăn uống được hoặc bị phù nhiều do thiếu đạm, suy dinh dưỡng, suy kiệt, hôn mê, phẫu thuật đường ruột… nhưng không ăn được bằng đường miệng thì mới cần truyền dịch.Dịch truyền dinh dưỡng có nhiều loại. Khi cơ thể mệt mỏi, ăn uống kém, bạn cần đến bác sĩ để được chỉ định có cần truyền dịch hay không, và nên truyền loại nào.
Nếu tự ý truyền dịch ở nhà hoặc những nơi không đảm bảo các điều kiện y tế, có thể gặp nguy cơ – Nhiễm khuẩn do điều kiện vệ sinh không đảm bảo, đầy đủ các dụng cụ y tế như ở bệnh viện. – Bị sốc: Khi không được chỉ định đúng dịch truyền phù hợp với nhu cầu của cơ thể, có thể bị sốc phản vệ và sẽ không được cấp cứu kịp thời. – Truyền dịch dinh dưỡng cũng như các loại dịch khác đều có thể gây sưng chỗ kim tiêm, khiến da bị viêm tấy đỏ, nặng hơn là hoại tử, nhất là khi truyền dịch cung cấp chất dinh dưỡng.
Theo Đẹp
Miền Bắc: Tăng mạnh dịch sốt vi rút
Hai tuần trở lại đây, thời tiết Hà Nội và các tỉnh phía Bắc thay đổi, sáng tối lạnh, ban ngày thì nóng bức là điều kiện lý tưởng cho vi rút phát triển khiến rất nhiều người bị các bệnh đường hô hấp, sốt vi rút, đặc biệt là ở trẻ em.
Đa số các ca đến viện khám đều liên quan đến sốt vi rút, viêm đường hô hấp. Ảnh: H.Hải
Tại bệnh viện Nhi TƯ, khoa Nhi Bạch Mai, khoa Nhi bệnh viện quân y 103, rất đông bệnh nhi đến khám trong tình trạng sốt cao đùng đùng 39-40 độ C. Tại khoa Nhi bệnh viện Bạch Mai, số trẻ đến khám tăng gấp rưỡi còn bệnh viện Nhi TƯ tiếp nhận trên 1.500 bệnh nhân tới khám mỗi ngày.
Sốt liên tục 4 - 5 ngày
Có mặt tại khoa Nhi BV quân y 103, chúng tôi chứng kiến nhiều em bé sốt cao đùng đùng được bố mẹ đưa vội tới viện khám. Em P.T.H (11 tuổi ở Mỗ Lao) sốt cao tới 40 độ C, cứ uống thuốc hạ sốt được 3 - 4 tiếng là lại sốt trở lại. Vào viện khám, theo dõi tại viện một ngày, em được cho về nhà với lời dặn: quan trọng nhất là theo dõi nhiệt độ, kiểm soát nhiệt độ kịp thời vì bé bị sốt vi rút. Trải qua 4 ngày sốt liên tục phải uống thuốc hạ sốt, oresol, đến ngày thứ 5, em mới đỡ hơn.
Em nhỏ T.A (9 tháng tuổi, Hà Đông) cũng nhập viện 103 sau cơn co giật vì sốt cao. Mẹ bé ôm con vào viện khóc nức nở, vì trưa hôm đó, thấy bé có biểu hiện bứt dứt, khó chịu đã định đưa con vào viện, đo nhiệt độ cho con mấy lần đều chỉ dừng lại ở 37,8 độ C. Chưa kịp đi viện, đang cho con bú thì bé lên cơn co giật. Vào viện, nhiệt độ thực của bé là 39,3 độ. Trải qua 2 ngày sốt cao liên tục, cứ 4 tiếng lại phải uống hạ sốt một lần, giờ tình trạng của bé mới đỡ hơn nhưng lại phát ban toàn thân và còn hâm hấp sốt.
"Không bao giờ nghĩ con mình lại rơi vào tình cảnh bị sốt cao co giật vì mình luôn rất chú ý đo nhiệt độ cho con. Không ngờ, khi vào viện, y tá xem kỹ thì kẹp nhiệt kế thủy ngân nhà mình bị hỏng, do đứt đoạn thủy ngân trên nhiệt kế, luôn dừng lại ở đúng nhiệt độ đó. Mình ân hận lắm, làm con phải khổ, vì nghe nói, trẻ đã bị sốt cao co giật một lần rồi sẽ rất hay tái lại. Chỉ tại mình, cứ nghĩ con sốt mọc răng thông thường vì bé chỉ sốt, không hề ho hắng, sổ mũi", mẹ bé T.A nói.
Tại khoa Nhi bệnh viện Bạch Mai, Phó giáo sư Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi cho biết, số trẻ đến khám cao gấp rưỡi ngày thường. Do mấy ngày gần đây, biên độ nhiệt trong ngày thay đổi cao, trẻ chưa thích ứng kịp. Trẻ nhập viện trong thời gian này chủ yếu mắc các bệnh đường hô hấp, sốt vi-rút, đa phần nhẹ, chỉ có một số ít trẻ nặng hơn, bị biến chứng viêm phổi.
Kiểm soát tốt nhiệt độ của trẻ
TS Dũng khẳng định, khi trẻ bị sốt vi rút, việc quan trọng nhất là kiểm soát tốt nhiệt độ của trẻ bằng thuốc hạ sốt. Có nhiều trường hợp, vì không kiểm soát tốt nhiệt độ sốt nên trẻ bị sốt cao co giật.
Khi bị sốt vi rút trẻ thường bị sốt rất cao 39 - 40 độ C, dù uống thuốc hạ sốt thì cơn sốt cũng tái diễn nhanh chóng. Có những trẻ sau 2 - 3 tiếng uống thuốc hạ sốt đã bị sốt lại. Lúc này, cần cho trẻ tắm nước ấm (36 - 37 độ C), cho toàn thân trẻ ngập trong chậu nước ấm để giúp các lỗ chân lông mở ra, nhiệt độ thoát nhanh chóng ra ngoài. Hoặc có thể chườm ấm bằng khăn nhúng nước ấm đắp vào hai nách, cổ, bẹn của trẻ giúp hạ sốt nhanh. Sau tắm nước ấm thì lau khô người trẻ, mặc quần áo thoáng mát và phải tiếp tục chườm ấm cho bé để có thể duy trì nhiệt độ không sốt cao tới 4 tiếng mới tiếp tục được dùng thuốc.
Trẻ sốt vi-rút thường khỏi bệnh trong vòng 7 ngày. Đáng lưu ý là triệu chứng ban đầu của sốt vi-rút cũng khá giống với sốt xuất huyết, viêm não, viêm não Nhật Bản... Do vậy, thấy trẻ sốt cao đột ngột và kéo dài phải đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
Nói về nhiệt kế đo cho trẻ, nhiệt kế bị hỏng không phản ánh đúng thân nhiệt như trường hợp bé T.A trên không phải là hiếm. Khá nhiều trường hợp em bé sốt cao hầm hập được bố mẹ đưa vội vào viện đã lên cơn co giật.
Vì thế, nhiệt kế khi đo cho con xong luôn phải để trong hộp, để lên cao để tránh rung đập có thể làm hỏng nhiệt kế. Ngoài ra, cha mẹ nên sử nhiệt kế thủy ngân truyền thống dùng đo ở nách vẫn phản ánh chính xác nhất thân nhiệt của bé. Các loại nhiệt kế hiện đại cũng phản ánh chính xác thân nhiệt người đo nhưng phải biết cách đo, nếu không sai số về nhiệt độ sẽ rất lớn.
TS Dũng khuyên các bà mẹ nên dùng nhiệt kế thủy ngân, kẹp nách đủ 3 phút rồi mới đọc nhiệt độ. Nếu bé không chịu cho kẹp lâu, có thể sử dụng nhiệt kế điện tử dùng kẹp nách (không nên đo ở miệng hay hậu môn), chỉ sau khoảng hơn 30 giây là đã đo xong, mà vẫn phản ánh đúng thân nhiệt. Nếu xác định chính xác bé sốt trên 38,5 độ C thì mới nên dùng thuốc hạ sốt theo đúng cân nặng.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo, cha mẹ không cần quá lo lắng khi con mắc bệnh. Nếu thấy trẻ hắt hơi, sổ mũi nhiều thì cần chú ý làm sạch đường thở. Không nên lạm dụng các dụng cụ hút mũi, xông họng, đặc biệt không tự ý cho trẻ uống thuốc kháng sinh. Khi trẻ sốt vi-rút, không tự ý truyền dịch khi không có chỉ định của bác sĩ.
Theo Dân Trí
WHO giúp Việt Nam tìm hiểu sự gia tăng bất thường bệnh tay chân miệng Từ đầu năm 2011 đến 04/9/2011, cả nước ghi nhận 42.673 trường hợp mắc, trong đó 98 trường hợp tử vong. Tổ chức y tế thế giới (WHO) sẽ giúp Việt Nam tìm hiểu sự gia tăng bất thường dịch bệnh này tại nước ta. Trước tình hình dịch tay chân miệng diễn biến phức tạp, Việt Nam đã triển khai các biện...