Từ tháng 7/2017, Việt Nam sẽ phải vay ODA với lãi suất cao
Dự kiến đến tháng 7/2017 Việt Nam sẽ không còn được vay theo điều kiện ODA mà chủ yếu là vốn vay ưu đãi, tiến tới vay theo điều kiện thị trường. Nguồn vốn ODA đã vay chuyển sang điều khoản vay trả nợ nhanh gấp đôi hoặc tăng lãi suất lên từ 2%-3,5%.
Đây là khẳng định ông Hoàng Hải – Phó Cục trưởng Cục Bộ Tài chính (Cục Quản lý Nợ và Tài chính Đối ngoại) trong báo cáo về tình hình thực hiện các dự án ODA (vốn viện trợ phát triển chính thức) trong thời gian qua của Bộ Tài chính.
Theo lý giải của ông Hải: “Từ năm 2010, Việt Nam đã trở thành nước thu nhập trung bình. Mức độ ưu đãi của các khoản cho vay của các đối tác phát triển dành cho Việt Nam đang giảm rõ rệt. Chính vì thế, trong tháng 7/2017 Ngân hàng Thế giới (WB) sẽ họp quyết định Việt Nam cùng một số quốc gia khác có còn được vay ưu đãi nữa hay không, và có khả năng Việt Nam sẽ không còn được vay ODA”.
Theo Bộ Tài chính, có khả năng thừ tháng 7/2017, Việt Nam sẽ không còn được hưởng các điều kiện vay ODA như: thời gian vay dài, lãi vay thấp và có ân hạn vì Việt Nam đã là nước có thu nhập trung bình trên thế giới
Ông này nhấn mạnh, việc thay đổi quan niệm về thu nhập bình quân/người cũng làm thay đổi tính chất vốn vay ODA, trong đó đáng chú ý là lãi suất vay thấp, thời hạn vay dài và có ân hạn thời gian trả lãi và gốc.
Video đang HOT
“Từ năm 2010, thời hạn vay bình quân khoảng từ 30 – 40 năm, với chi phí vay khoảng 0,7% – 0,8%/năm, bao gồm thời gian ân hạn (giai đoạn trước năm 2010). Đến nay, thời hạn vay bình quân chỉ còn từ 10 – 25 năm, tùy theo từng đối tác và từng loại vay với chi phí vay khoảng 2%/năm trở lên (giai đoạn 2011 – 2015)”, ông Hải nhấn mạnh.
Ngoài động thái của WB, theo báo cáo của Bộ Tài chính, trong bối cảnh Việt Nam nợ công đang tăng lên và đã là một nước thu nhập trung bình. Nhiều đối tác cũng đang thay đổi cách vay và ưu đãi vốn vay ODA cho Việt Nam, trong đó mức độ ưu đãi các khoản vay đã giảm đi rõ rệt. Nhiều nhà tài trợ đã chuyển từ nguồn vốn ODA sang nguồn vốn hỗn hợp.
Về con số thu hút vốn ODA trong 10 năm qua từ 2005 – 2015, theo Bộ Tài chính: Việt Nam hiện đã ký kết vay được 45 tỷ USD, riêng số vốn đã ký kết tính từ đầu năm đến hết tháng 9/2016 là 350 nghìn tỷ đồng, số vay và trả nợ vẫn theo đúng kế hoạch vay trả nợ năm đã được phê duyệt.
Về nghĩa vụ trả nợ thời gian qua, đại diện Bộ Tài chính phân tích: Nghĩa vụ trả nợ của các khoản vay trong nước là 58.000 tỷ đồng (chủ yếu là các khoản đáo hạn), khoản vay nước ngoài 9.900 tỷ đồng. Con số vay này cho đến nay vẫn nằm trong hạn mức đầu năm của chính phủ. Nguồn vốn ODA chủ yếu để phát triển cơ sở hạ tầng, phát triển nông nghiệp, xóa đới giảm nghèo. Đóng góp lớn, tạo điều kiện phát triển KT-XH.
“ODA đúng là phần vốn vay phải trả nợ nhưng tỷ lệ đảo nợ hiện vẫn theo các quy định của Luật Ngân sách, của Luật quản lý Nợ công và vẫn theo kế hoạch vay và trả nợ năm 2016″, ông Hải nhấn mạnh.
Nguyễn Tuyền
Theo Dantri
Chậm 2 năm, vốn dự án ODA bị đội thêm 50% so với dự toán
"Tính trung bình, nếu chậm trễ 2-3 năm sẽ làm tăng chi phí lên đến 50% do phát sinh thâm hụt tài chính", ông Rustam Ishenaliev, Trưởng phòng quản lý dự án Văn phòng ADB tại Việt Nam cho biết tại Hội nghị thúc đẩy giải ngân vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các tổ chức quốc tế tại Việt Nam diễn ra ngày 18/10.
Ông Rustam Ishenaliev cho biết, qua đánh giá các dự án ODA và sử dụng vốn vay ưu đãi tại Việt Nam, cơ quan này đã thực hiện nghiên cứu các tác động của việc chậm giải ngân vốn Viện trợ chính thức (ODA) ảnh hưởng đến bản thân dự án và kế hoạch phát triển.
"Kết quả nghiên cứu của ADB (năm 2013) thấy rõ, việc chậm thực hiện giải ngân làm tăng 17,6% chi phí mỗi năm (6,5% do lạm phát giá các hạng mục chính (chưa kể chi phí tái định cư) và 11,1% chi phí do lợi ích của dự án bị mất. Đồng thời, chính sự chậm trễ giải ngân này đang là nguyên nhân khiến chi phí gia tăng và không phát huy được lợi ích của dự án có sử dụng vốn vay ODA. Việt Nam trung bình phải mất 5 năm mới giải ngân một dự án, tiến độ còn chậm", ông Rustam Ishenaliev cho hay.
Theo số liệu báo cáo của nhóm 6 ngân hàng và tổ chức tài chính thế giới cam kết cho vay ODA với Việt Nam như Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA); Ngân hàng Thế giới (WB); Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB); Ngân hàng KEXIM (Hàn Quốc); Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) và Ngân hàng Tái thiết Đức (KFW): Việt Nam trung bình mất khoảng 5 năm để triển khai giải ngân 1 dự án, tiến độ còn rất chậm.
"Số dư chưa giải ngân của các dự án ODA giai đoạn 2011-2015 của Việt Nam là khoảng 22 tỷ USD. Sự chậm trễ đang là nguyên nhân khiến chi phí gia tăng và không phát huy được lợi ích của dự án có sử dụng vốn vay ODA", báo cáo của 6 ngân hàng trên cho hay.
Cụ thể, đại diện Ngân hàng ADB cho hay: "Chúng tôi nhận thấy trung bình mất 8 tháng mới phê duyệt được các thỏa thuận ký kết. Thống kê của ADB thời gian này là 7 tháng, trong đó năm 2015 hoạt động này là từ 9-12 tháng. Việc chậm tiến độ này kéo theo việc đội ngân sách. Tính trung bình nếu kéo dài dự án thêm 1 năm thì số chi phí tăng thêm 17,6% chi phí. Nếu kéo dài hơn 2 năm, số chi phí có thể lên 50% so với dự toán ban đầu".
Về nguyên nhân vốn ODA chậm giải ngân, đại diện của nhóm 6 ngân hàng trên cho biết, theo Nghị quyết 78 của Quốc hội, nếu giải ngân ODA vượt quá ước tính, Chính phủ phải báo cáo với Uỷ ban Thường vụ Quốc hội trước khi giải ngân, thủ tục này gây ra nhiều tình huống khó khăn khác nhau như thanh toán chậm cho các nhà thầu, chi phí bổ sung và chi phí khác do điều chỉnh giá trong các hợp đồng sử dụng vốn ODA, hợp đồng, dự án chậm trễ, vi phạm nghĩa vụ hợp đồng và phạt dành cho các cơ quan của Chính phủ, thậm chí ảnh hưởng tiêu cực về mức độ tín nhiệm của Việt Nam.
Đặc biệt, thủ tục phê duyệt rườm rà, tinh thần làm chủ các Ban QLDA còn kém cũng là nguyên nhân chủ quan gây ra hiện trạng trên. "Trung bình mất 3 năm từ ngày phê duyệt để khởi công dự án. Thường thời gian thuê tư vấn dài hơn thời gian thi công, triển khai dự án...", báo cáo của 6 ngân hàng cho hay.
Về tác động trực tiếp đến dự án, báo cáo của các ngân hàng trên nêu rõ, từ tháng 2/2015 đến nay có 34 dự án bị gián đoạn giải ngân vốn, trong đó ADB có 5 dự án bị ảnh hưởng; AFD có một dự án bị ảnh hưởng; JICA có 15 dự án bị ảnh hưởng nghiêm trọng...
Bà Lee Yoon Mee, Phó trưởng Đại diện Keximbank tại Việt Nam khẳng định: Có nhiều hạn chế trong giải ngân ODA từ đầu 2016. Trên cơ sở những độ vênh nhất định giữa dự toán ngân sách và tiến độ giải ngân, nên tiến độ giải ngân chưa như mong đợi. Việc thiếu vốn đối ứng tác động đến tiến độ giải ngân. Luật về quản lý nợ công cũng có những tác động nhất định, trường hợp giải ngân ODA vượt tiến độ có khó khăn nhất định như chặn chi trả cho nhà thầu, chậm giải ngân cũng ảnh hưởng đến đối tác cho vay vốn.
Nguyễn Tuyền
Theo Dantri
Một loạt bộ ngành và dự án bị tố "ngâm" giải ngân vốn vay ODA Mức giải ngân vốn viện trợ phát triển chính thức (ODA) và các vốn vay ưu đãi khác trong 9 tháng đầu năm 2016 không đồng đều giữa các bộ, ngành và địa phương. Trong đó, đáng chú ý nhiều nơi, giải ngân số vốn được phê duyệt rất thấp, không đạt yêu cầu đề ra, làm chậm phát triển và hoàn chỉnh...