TS Trần Đắc Phu: “Chủng mới chỉ 1-2 ngày bùng lên rất nhanh”

Gần đây, số ca Covid-19 tại nước ta tăng cao kỷ lục, có ngày đến 92 ca. PGS.TS Trần Đắc Phu cảnh báo chủng mới lây rất nhanh, lây từ những chỗ nguy cơ cao, phòng kín, tụ tập đông người như bệnh viện…

Ngày 7/5, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cảnh báo “Chúng ta đang được đặt trong tình trạng báo động rất cao”. Đợt dịch lần này phức tạp hơn các đợt dịch trước, có đa ổ dịch, đa nguồn lây, đa chủng (với chủng của Anh và Ấn Độ) nên tốc độ lây nhiễm tăng cao hơn so với các đợt dịch trước. Thực tế đã chứng minh điều này.

PGS.TS Trần Đắc Phu nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng Sự kiện y tế công cộng Bộ Y tế cho biết tình hình dịch tại nhiều nước diễn biến “ nóng”, lây nhiễm nhanh, khó kiểm soát. Tổ chức Y tế giới (WHO) cũng đã đưa ra lời cảnh báo các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á về thảm họa Covid-19. Nếu hệ thống y tế dự phòng vỡ trận thì các nước sẽ đối mặt với sự suy sụp về y tế.

Bản đồ số ca mắc Covid-19 tại nước ta đến sáng 10/5.

Tại Việt Nam, đợt dịch lần 4 đang bùng phát với diễn biến phức tạp. Từ ngày 5/5, số ca mắc liên tục tăng từ 18 ca ghi nhận trong nước lên 64 ca vào ngày 6/5. Đến ngày hôm qua (9/5), con số này tăng vọt lên 92 ca. Đặc biệt, trong bản tin 6h sáng 10/5, Bộ Y tế đã công bố có đến 78 ca lây nhiễm trong cộng đồng.

Những nơi có nguy cơ lây nhiễm đặc biệt cao

Lần này, Việt Nam ứng phó cùng lúc với 2 biến thể của virus SARS-CoV-2 gồm biến thể của Anh và biến thể kép của Ấn Độ, đều là biến thể có tốc độ lây lan nhanh.

“Chủng mới lây lan rất nhanh, chỉ 1-2 ngày đã bùng lên như ổ dịch ở xã Mão Điền, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh (chiếm đến 71 trong số 89 ca mắc của tỉnh Bắc Ninh từ ngày 5/5 đến tối 9/5)”, TS Phu cảnh báo.

Ngoài ra, cũng xuất hiện nhiều ổ dịch, nhiều hình thái lây mới: lây ở bệnh viện, trong cộng đồng, trên máy bay, trong quán bar, karaoke, lây trong khu cách ly… – lây từ những chỗ nguy cơ cao.

“Những hoạt động tụ tập đông người (đám cưới, quán bia, lễ hội…), môi trường kín (quán bar, karaoke), những chỗ đông người, gặp nhau giữa những đối tượng không quen biết (như bệnh viện…) là những nơi đặc thù có nguy cơ lây nhiễm cao, rất nguy hiểm. Những nơi này trước đó Bộ Y tế đã cảnh báo có nguy cơ cao, nếu dự phòng tốt chúng ta vẫn tránh được”, TS Phu nhấn mạnh.

PGS.TS Trần Đắc Phu nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng Sự kiện y tế công cộng Bộ Y tế.

“Dù vậy người dân cũng không nên hoang mang lo lắng; chúng ta vẫn đang kiểm soát được các ổ dịch, vẫn xác định được nguồn lây như ở phía Bắc chủ yếu vẫn liên quan đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện K, Đà Nẵng… Điều sợ nhất là không biết được nguồn lây, khó truy vết”,TS Phu khuyến cáo.

Thực hiện nghiêm thông điệp 5K

Đồng thời, chuyên gia cũng nhấn mạnh, người dân không được chủ quan, cần nâng cao cảnh giác, thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch, thông điệp 5K, hạn chế việc tụ tập đông người không cần thiết, khi ra khỏi nhà cần đeo khẩu trang… Khẩu trang, khử khuẩn đóng vai trò rất quan trọng.

Bên cạnh đó, đặc biệt lưu ý đến khai báo y tế. Hiện số ca mắc tại nước ta còn ít, truy vết còn tác dụng. Vì thế, việc khai báo y tế là vô cùng quan trọng. Cụ thể, khai báo y tế tại các khu vực đông người, khuyến khích khai báo bằng mã QR code, nhờ đó truy vết rất nhanh, phong tỏa nhanh. Đồng thời, giao trách nhiệm cho chính người đứng đầu khu du lịch, hãng hàng không, khu công nghiệp…

Ngoài ra, vì lây trong phòng kín nên TS Phu cũng khuyến cáo người dân mở cửa thông thoáng như tại công sở, lớp học…

Trong vòng 14 ngày (27/4-10/5), dịch Covid-19 đã lan rộng khắp 26 tỉnh, thành trên cả nước. Theo số liệu Bộ Y tế công bố tính đến sáng nay 10/5, đã có 411 ca mắc mới trong cộng đồng… Trong đó có nhiều ổ dịch lớn như tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện K, quán bar Sunny (Vĩnh Phúc), xã Mão Điền (Thuận Thành, Bắc Ninh), Thẩm mỹ viện quốc tế AMIDA; đặc biệt đã bước đầu xuất hiện các ca bệnh trong khu công nghiệp, trường học.

Nhiều tỉnh, thành phía Bắc đã kích hoạt các bệnh viện dã chiến, điều trị bệnh nhân Covid-19 ngay tại địa phương, tránh chuyển lên tuyến trên giảm tải cho Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Đồng thời, các bệnh nhân Covid-19 tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cũng đã được “san sẻ” bớt cho Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 tại Hà Nam.