TS ngôn ngữ nói về “Tiếng Việt” thành “Tiếq Việt”; “giáo dục” thành “záo zụk”
Người trong giới nghiên cứu ngôn ngữ nhận định rằng ở bất cứ ngôn ngữ của quốc gia nào trên thế giới, cũng sẽ có chuyện chữ viết, phát âm có những điểm không thống nhất hoặc là “vênh” như tác giả Bùi Hiền nói. Và lịch sử đã chỉ ra, thay đổi chẳng những không có lợi mà còn có hại!
Xôn xao đề xuất g.ây s.ốc: “Luật giáo dục” viết thành “Luật záo zụk”
Trong 24h qua, xoay quanh đề xuất cải tiến bảng chữ cái “ Tiếng Việt” thành “Tiếq Việt”, “Luật giáo dục” thành “Luật záo zụk” của PGS-TS Bùi Hiền đã gây nên những tranh cãi trên mạng xã hội.
PGS.TS Bùi Hiền (Nguyên Hiệu phó trường ĐHSP Ngoại ngữ Hà Nội, nguyên phó Viện trưởng Viện Nội dung & Phương pháp dạy – học phổ thông)
Tranh luận này bắt nguồn từ ảnh chụp một trang sách, ở đó, tác giả Bùi Hiền đưa ra những lập luận gợi ý sửa đổi bảng chữ cái tiếng Việt, vốn đang được sử dụng rộng rãi hiện nay.
Tác giả Bùi Hiền chỉ ra vấn đề rằng, chúng ta thường sử dụng 2, 3 chữ cái để biểu đạt một âm vị phụ âm đứng đầu. Ví dụ C – Q – K (cuốc, quốc, ca, kali), Tr – Ch (tra, cha), S – X (sa, xa)… Bên cạnh đó, lại dùng 2 chữ cái ghép lại để biểu đạt âm vị một số phụ âm đứng cuối vần như Ch, Ng, Nh (mách, ông, tanh…).
“Đó là những hiện tượng không thống nhất, không theo một nguyên tắc chung nào dẫn đến khó khăn cho người đọc, người viết, thậm chí gây hiểu nhầm hoặc không hiểu được chính xác nội dung thông tin. Người học như t.rẻ e.m hay người nước ngoài, cũng rất hay mắc lỗi do sự phức tạp này mang lại”, ông viết.
Tác giả đề xuất bỏ chữ Đ ra khỏi bảng chữ cái tiếng Việt hiện hành và bổ sung thêm một số chữ cái tiếng Latin như F, J, W, Z. Bên cạnh đó, thay đổi giá trị âm vị của 11 chữ cái hiện có trong bảng trên, cụ thể: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R = R; S = S; X = Kh; W =Th; Z = d, gi, r. Vì âm “nhờ” (nh) chưa có kí tự mới thay thế, nên trong văn bản trên tạm thời dùng kí tự ghép n’ để biểu đạt.
Và nếu làm theo cách của tác giả Bùi Hiền thì đây sẽ là tiếng Việt trong tương lai!
PGS-TS Bùi Hiền cho rằng đây là cách viết tiếng Việt tối ưu?
Theo tìm hiểu, trang sách này là một “trích đoạn” nằm trong cuốn “Ngôn ngữ ở Việt Nam – Hội nhập và phát triển” (tập 1) dày 2.200 trang, do nhà xuất bản Dân trí phát hành năm nay.
Cuốn sách là tập nhiều bài viết được các giảng viên, nhà nghiên cứu Ngôn ngữ học và Tiếng Việt trong và ngoài nước gửi về tham dự “Hội thảo ngôn ngữ học toàn quốc được tổ chức tại Trường ĐH Quy Nhơn”, tổ chức vào tháng 9. Các bài viết đã được thông qua hội đồng thẩm định và kiểm duyệt kỹ, trước khi đến với công chúng.
Video đang HOT
Bìa cuốn sách có bài viết đề xuất cải cách bảng chữ cái tiếng Việt gây tranh cãi.
Những hình ảnh và thông tin này khi xuất hiện trên MXH đã gây nhiều tranh cãi trong cộng đồng.
“Ôi thật sao? Sắp tới đi học phải dạy con bảng chữ cái mới rồi à? Thế này thì đ.ánh vần kiểu gì nhỉ?”, một phụ huynh lo lắng.
“Chỉ vì muốn giấu bố mẹ mà tụi con viết thư mật mã bác PGS.TS ơi! Tụi con đâu có ngờ những cánh thư bay qua hộc bàn của tụi con lại đến tay bác để bác làm hẳn một công trình khoa học cải tiến chữ viết tiếng Việt đồ sộ như này! Bác ơi tụi con đùa nhau mà , tụi con xin lỗi”, một ý kiến vừa hài hước lại vừa nói đúng suy nghĩ của nhiều người của B.Đ.C về những chữ cái như… mật mã là tác giả Bùi Hiền đề xuất.
Tiến sĩ Ngôn ngữ Huỳnh Văn Thông: Nhiều người đã biết thay đổi này chẳng có lợi lộc gì!
Cộng đồng mạng thì đang hoang mang, còn giới học thuật, họ nghĩ gì sau khi biết được thông tin này?
Để rộng đường dư luận, chúng tôi đã liên hệ với ông Huỳnh Văn Thông, Tiến sĩ Ngôn ngữ đồng thời là Trưởng khoa Báo chí Truyền thông, trường ĐHKHXH&NV TP.HCM để lắng nghe chia sẻ của tiến sĩ về vấn đề này.
Tiến sĩ Ngôn ngữ Huỳnh Văn Thông.
Thưa tiến sĩ, là một người trong giới nghiên cứu ngôn ngữ, ông nghĩ sao về đề xuất của PGS-TS Bùi Hiền trong cuốn “Ngôn ngữ ở Việt Nam – Hội nhập và phát triển”?
Việc tác giả Bùi Hiền đề xuất nằm trong một câu chuyện chuyên môn, gọi là cải cách chữ viết. Cái việc này không có gì lạ và cũng chẳng mới mẻ! Thậm chí người ta còn gọi là “xưa như trái đất”.
Ở bất cứ ngôn ngữ nào, cũng sẽ có chuyện chữ viết, phát âm có những điểm không thống nhất hoặc là “vênh” như tác giả Bùi Hiền nói. Trong tiếng Anh, nếu để ý, chúng ta cũng có thể tìm được những điều tương tự.
Vậy, các quốc gia khác, họ đã giải quyết chuyện này như thế nào?
Các quốc gia đã từng trải qua những tranh cãi như thế, nhưng đã lâu lắm rồi! Và chuyện các chuyên gia ngôn ngữ ngồi lại để đưa ra đề nghị gom chữ này lại với chữ kia cho nó đẹp, cho tối ưu… là có. Nhưng bài học cơ bản nhất mà người ta rút ra về việc này đó là: Những chuyện như thế, có bàn luận cũng không để làm gì cả, mà nó bắt mình phải trả những cái giá rất đắt như nó sẽ làm thay đổi những thói quen đọc viết, sách vở cũ không biết giải quyết ra sao, thời gian nào để người ta học lại chữ viết mới…
Thậm chí, Viện Ngôn ngữ học ở Pháp đã từng có giai đoạn ghi hẳn một tấm bảng dán ngoài cổng với thông báo rằng: “Chúng tôi không nhận bất cứ đề tài hay đề xuất khoa học nào về việc thay đổi chữ viết”.
Nhiều người biết chuyện thay đổi này không mang được lại cái lợi lộc gì. Vài cái phức tạp về chính tả ấy, không là gì so với trình độ, nhận thức và năng lực học hỏi của con người.
Thưa tiến sĩ, có phải vì tác giả Bùi Hiền cảm thấy áp lực về chuyện phải tìm ra một cải cách mới mẻ trong ngôn ngữ để tham gia Hội thảo về ngôn ngữ, nên mới đưa ra đề xuất trên?
Cũng không hẳn! Chúng ta phải nói một cách khách quan thế này, cái quan tâm và đề xuất của những người như ông Bùi Hiền xét cho cùng nó cũng xuất phát từ cái tâm huyết. Việc đấy mình nên tôn trọng.
Điều mình bình luận ở đây là có thể, tác giả Bùi Hiền hơi thiếu tầm nhìn một chút. Tầm nhìn ở đây tức là những chuyện như vậy không phải là người ta không biết, mà người đã thấy từ lâu rồi, nhưng người ta đã đạt được đến cái tầm nhìn là nó không để làm gì cả. Vì vậy, chúng ta không nhất thiết phải bàn đến nó.
Tôi chỉ thấy uổng cho tác giả là ông đã giành công sức cho việc đó rất tâm huyết. Cũng giống như mình toàn tâm toàn ý để làm một việc mà nó không cần thiết.
Và khi ông Bùi Hiền đưa ra đề xuất đó thì nó đã làm cho mọi người khó chịu. Ngoài ra, trong đề xuất của tác giả có vài khía cạnh về mặt chuyên môn như việc dùng chữ này để ký âm cho chữ kia, một vài quy tắc hơi kỳ cục. Nhưng dù sao, tôi cũng tôn trọng tâm huyết của tác giả!
Theo L.A (Trí thức trẻ)
Đề xuất cải tiến tiếng Việt: Đừng vội "giết chết" tư duy sáng tạo
Đề xuất cải tiến cách viết tiếng Việt của PGS.TS Bùi Hiền - nguyên Hiệu phó ĐH Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội - đang khiến nhiều người chỉ trích gay gắt. Nhưng cũng có người cho rằng, việc cải tiến nên được trân trọng, đừng vội "ném đá" mà "giết chết" ý tưởng sáng tạo của các nhà khoa học.
Theo đề xuất cải tiến của PGS Bùi Hiền, chữ Việt hiện nay sẽ được "vắn tắt" nhiều, ví như: "Luật giáo dục" phải viết là "luật záo zụk", "nhà nước" là "n'à nướk", "ngôn ngữ" là "qôn qữ"...
Ngay sau khi được đăng tải, thông tin này đã làm không ít chuyên gia về ngôn ngữ bị "sốc". Dư luận tỏ ý không hài lòng và cho rằng cải tiến của PGS Bùi Hiền giống kiểu gàn dở, ngớ ngẩn và... thừa giấy vẽ voi. Điều khá ngạc nhiên là đề xuất cải tiến lại nhận được sự ủng hộ của không ít học sinh lứa t.uổi teen.
Ngôn ngữ mà t.uổi teen vẫn thường sử dụng. (Ảnh minh hoạ: IT)
Tương tự, em Trần Huyền My - học sinh lớp 9 tại TP.Hải Dương - cho biết, các bạn t.uổi em đều thường xuyên sử dụng chữ viết lược bỏ các âm tiết khó viết như: ngh, nh, kh, gi, ng... mà chuyển sang viết tắt cho các âm tiết tiếng Anh như: J, W vào thay thế: "Có thể PGS Hiền khi nghiên cứu cũng đã tham khảo cách viết của t.uổi teen nên em thấy khá gần gũi. Tuy nhiên, nếu chỉ coi như là một cách viết thứ 2 không bắt buộc thì được, còn coi là cách viết thay thế thì sẽ có rất nhiều vấn đề" - My nói.Em Nguyễn Thu Hiền - học sinh một trường THPT tại Mỹ Đình (Cầu Giấy - Hà Nội) chia sẻ, nếu người lớn nhìn cách viết mới rất khó hiểu thì đối với em nó lại không hề phức tạp. "Từ khá lâu rồi, học sinh bọn em cũng đã lưu truyền nhau cách viết, cách nhắn tin giản lược rất nhiều chữ cái, âm tiết, cũng thay đổi một số chữ cái tiếng Việt bằng tiếng Anh như: giáo dục => jao zuc; giờ => jo, hành khách => han khak... cũng vì cách viết này mà các bậc phụ huynh thường kêu trời vì không đọc được. Bọn em gọi là ký hiệu t.uổi teen, nhắn tin rất nhanh nhưng chỉ các bạn t.uổi teen mới đọc được".
Trả lời báo chí về vấn đề này, PGS.TS Bùi Hiền thừa nhận: "Nếu như tự dưng nhìn chữ cải tiến, tôi cũng thấy ngớ ngẩn". Ông Hiền cho biết, tuy đã thực hiện nghiên cứu hơn 20 năm nhưng hiện, công trình chữ viết này của ông vẫn chưa hoàn chỉnh và chưa có sự chuẩn bị để công bố. Chính vì vậy, để dư luận, những người chưa quen, chưa hiểu phải chấp nhận nó thì rất khó.
Tuy nhiên, ông Hiền cũng khẳng định, nếu việc cải tiến chữ tiếng Việt được thực hiện sẽ tiết kiệm được 8% thời gian, sức lực và vật tư. "Nếu một nhà xuất bản 1 năm dùng 100 tấn giấy thì với phương thức cải tiến này, một năm sẽ rút giảm được 8 tấn giấy" - ông Hiền nói.
Nhận xét về cách cải tiến chữ viết gây tranh cãi, TS Vũ Thu Hương - giảng viên Trường ĐH Sư phạm Hà Nội - cho rằng, đây là một nghiên cứu khoa học rất hay, nó rất mới mẻ, tuy nhiên, nếu áp dụng, hệ lụy là rất lớn. Nó sẽ gây khó khăn cho việc đọc viết thông dụng của mọi người, khó khăn khi truyền tải thông tin, chi phí tập huấn cho các bộ làm việc với văn bản, với các tài liệu trong ngành giáo dục...
PGS.TS Bùi Hiền.
Ngoài ra, theo TS Hương: "Việc sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt giờ đã khá phức tạp với mấy bạn người dân tộc thiểu số, người Việt sống ở nước ngoài. Nếu áp dụng nghiên cứu này vào cuộc sống, chắc chắn các bạn ấy còn khó học tiếng hơn".
Chưa đồng tình với cải tiến này nhưng nhiều chuyên gia lại cho rằng, cần bình tĩnh nhìn nhận đây là một đề tài nghiên cứu khoa học, không nên theo trào lưu "ném đá" mà triệt tiêu sự sáng tạo.
"PGS Hiền là một nhà ngôn ngữ học, ông còn là nguyên Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Ngoại ngữ nên có điều kiện tiếp xúc với nhiều nhà ngôn ngữ trong và ngoài nước, nhiều ngôn ngữ khác nhau trên thế giới. Đề xuất này ông cũng dành tâm huyết nghiên cứu đến 20 năm. Chúng ta phải thấy rằng đó là một nỗ lực nghiên cứu và một sự mạnh dạn trong việc đề xuất cải tiến. Chúng ta ủng hộ tư duy "tự do học thuật" thì nên cởi mở với các sáng kiến" - một chuyên gia nói.
Chữ Việt qua đề xuất của PGS Bùi Hiền sẽ hoàn toàn "lột xác" .
Ý tưởng cải cách tiếng Việt được PGS.TS Bùi Hiền đưa ra trong bài viết "Chữ quốc ngữ và hội nhập quốc tế" in trong cuốn sách Ngôn ngữ ở Việt Nam - Hội nhập và phát triển (tập 1) dày 2.200 trang, do NXB Dân trí phát hành.Ở bài viết của mình, PGS.TS Bùi Hiền đưa ra những bất hợp lý của chữ quốc ngữ như: Việc chúng ta sử dụng 2, 3 chữ cái để biểu đạt một âm vị phụ âm đứng đầu là rất phức tạo và khó nhớ. Ví dụ C - Q - K (cuốc, quốc, ca, kali), Tr - Ch (tra, cha), S - X (sa, xa)... Bên cạnh đó, lại dùng 2 chữ cái ghép lại để biểu đạt âm vị một số phụ âm đứng cuối vần như Ch, Ng, Nh (mách, ông, tanh...).Ông cho rằng, những hiện tượng không thống nhất, không theo nguyên tắc chung sẽ gây khó khăn cho người đọc, người viết. Ông kiến nghị một phương án làm cơ sở để tiến tới một phương án tối ưu trình Nhà nước. Chữ quốc ngữ cải tiến của tác giả Bùi Hiền dựa trên tiếng nói văn hóa của thủ đô Hà Nội cả về âm vị cơ bản lẫn 6 thanh điệu chuẩn, nguyên tắc mỗi chữ chỉ biểu đạt một âm vị và mỗi âm vị chỉ có một chữ cái tương ứng biểu đạt.Theo đó, sẽ bỏ chữ Đ ra khỏi bảng chữ cái tiếng Việt hiện hành và bổ sung thêm một số chữ cái tiếng Latin như F, J, W, Z. Bên cạnh đó, thay đổi giá trị âm vị của 11 chữ cái hiện có trong bảng trên, cụ thể: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R = R; S = S; X = Kh; W =Th; Z = d, gi, r. Vì âm "nhờ" (nh) chưa có kí tự mới thay thế, nên trong văn bản trên tạm thời dùng kí tự ghép n' để biểu đạt.
Theo Danviet
PGS.TS đề xuất “Tiếq Việt”: “Nếu tự dưng nhìn chữ cải tiến, tôi cũng thấy ngớ ngẩn!” Tác giả ý tưởng cải tiến "Tiếng Việt" thành "Tiếq Việt" khẳng định, ngôn ngữ nếu cải tiến sẽ dễ viết, dễ nhớ và tiết kiệm vật lực. Đơn cử, một nhà xuất bản dùng 100 tấn giấy trong 1 năm thì với phương án cải tiến này, họ rút giảm được 8 tấn giấy. PV Dân trí vừa có cuộc trao đổi...