TS Khương Quang Đồng:Giấc mơ ôtô Việt Nam có thể hồi sinh

Sau hơn 20 năm hoạt động, sự tồn tại của ngành sản xuất ô tô Việt Nam đang bị đe dọa vì phải cạnh tranh trực tiếp với Thái Lan, Indonesia.

TS Khương Quang Đồng, chuyên gia có hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc trong ngành ô tô tại Pháp chia sẻ như vậy với Đất Việt.

PV: – Ngành ô tô giữ một vai trò quan trọng trong cuộc đàm phán Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), ông nghĩ thỏa ước vừa được thông qua có làm thay đổi công nghiệp ô tô Việt Nam không?

TS Khương Quang Đồng: – Việc gia nhập vào khối kinh tế TPP là một sự cố quan trọng, ảnh hưởng rất lớn trên kinh tế Việt Nam. Riêng về ngành ô tô, thỏa ước vừa được thông qua có thể sẽ là liều thuốc hồi sinh cho công nghiệp ô tô Việt Nam.

TPP tạo cơ hội cho Việt Nam phát triển công nghiệp sản xuất linh kiện

Nội dung chính của thỏa ước là những xe sản xuất tại một nước thành viên sẽ được miễn thuế nhập vào các các nước thành viên khác nếu xe được thiết bị tối thiểu 45% linh kiện sản xuất trong khối. Cuộc đàm phán đã kéo dài mấy năm và nhiều lúc rất căng thẳng vì khoảng cách quyền lợi quá lớn: một bên là Mexico và Canada, xuất khẩu linh kiện vào thị trường Mỹ, muốn tỷ lệ nội khối ở mức cao 62,5%. Ngược lại, hai nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới, Mỹ và Nhật muốn tỷ lệ thấp hơn, ở mức 50 và 32,5% để có thể cho phép các hãng xe linh hoạt hơn khi mua linh kiện giá rẻ từ các hãng sản xuất châu Á. Cuối cùng, tất cả đã chấp nhận tỷ lệ nội khối ở mức độ 45%.

Đây là một nhượng bộ quan trọng của Nhật. Hiện tại, các nguồn cung cấp linh kiện cho các tập đoàn Toyota, Nissan… chính yếu đến từ các quốc gia ngoài TPP như Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia… do đó để đạt được tỷ lệ 45%, Nhật sẽ phải chuyển một phần sản xuất linh kiện vào khối TPP. Với thực tế 12 thành viên tương lai, Việt Nam có thể có cơ hội được vào chuỗi cung ứng toàn cầu của các tập đoàn ô tô Nhật. Đây là cơ hội lớn mà chúng ta cần khai thác.

PV: – Ông có thể khai triển thêm về những khả năng khai thác?

TS Khương Quang Đồng: – Sau hơn 20 năm hoạt động, sự tồn tại của ngành sản xuất ô tô Việt Nam đang bị đe dọa vì phải cạnh tranh trực tiếp với Thái Lan, Indonesia khi áp dụng những điều khoản của hiệp ước AFTA năm 2018 về bãi bỏ hàng rào thuế nhập. Nguyên nhân của sự yếu kém này là thị trường ô tô Việt Nam quá nhỏ, không đủ sức hấp dẫn đầu tư quốc tế để phát triển các công nghiệp phụ trợ có chất lượng nên giá xe đắt và chất lượng thấp. Qua những phân tích trên, TPP sẽ tạo cơ hội cho Việt Nam phát triển công nghiệp sản xuất linh kiện, không dựa trên nhu cầu nội địa mà qua các cộng tác với những tập đoàn quốc tế để vào quỹ đạo toàn cầu.

Công nghiệp ô tô thế giới có những yêu cầu kỹ thuật cao và sức cạnh tranh rất mạnh. Để được gia nhập vào chuỗi dây chuyền cung ứng này, công nghiệp phải hội đủ ba tiêu chuẩn. Tôi xin vào chi tiết để thấy rõ vấn đề.

Thứ nhất là chất lượng, các sản phẩm phải đáp ứng đúng những yêu cầu kỹ thuật và quản lý sản xuất phải chặt chẽ để đạt tỷ lệ phế phẩm rất thấp, chỉ một phần triệu cho các hệ thống truyền động hoặc an toàn;

Thứ hai là thời gian giao hàng, các linh kiện chỉ được giao đúng lúc và đúng số lượng vừa đủ cho một thời gian nhất định sinh hoạt của dây chuyền lắp ráp xe, không tôn trọng số lượng và thời gian giao hàng sẽ gây tổn hại tài chính vì phải ngưng hoạt động sản xuất nhà máy, chậm trễ giao xe cho khách hàng;

Cuối cùng là giá, tùy thuộc chính yếu vào công nghệ sử dụng và số lượng sản xuất hàng loạt. Đáp đượcnhững đòi hỏi này, cần phải có trình độ kỹ thuật và quản lý rất cao.

Theo_Báo Đất Việt