“Trường Sơn Xanh”, mở lối cho phụ nữ Pa Kô làm du lịch
Từ dự án Trường Sơn Xanh tập huấn làm du lịch, những người phụ nữ Pa kô dần biến ngôi làng thân yêu của mình trở thành địa điểm du lịch hấp dẫn.
Đội văn nghệ làng du lịch cộng đồng A Nôr trong đêm hội cùng du khách
Từ dự án mở lối..
Dự án Trường Sơn Xanh chính thức khởi động năm 2018, do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ cho 2 tỉnh: Thừa Thiên – Huế và Quảng Nam. Dự án đã đầu tư 23,9 triệu đô la Mỹ hỗ trợ bảo vệ đa dạng sinh học, hỗ trợ các cộng đồng địa phương và dân tộc thiểu số đa dạng cải thiện sinh kế.
Tại Thừa Thiên – Huế, dự án Trường Sơn Xanh triển khai hỗ trợ, với tổng kinh phí gần 10 triệu USD. Dự án với nhiều hợp phần, được triển khai ưu tiên tại 7 huyện, thị xã gồm: A Lưới, Nam Đông, Phú Lộc, Phong Điền, Quảng Điền, Phú Vang và thị xã Hương Trà. Đáng chú ý, dự án Trường Sơn Xanh đã góp phần xây dựng thành công mô hình làng du lịch sinh thái tại A Nôr, xã Hồng Kim, huyện vùng cao A Lưới.
Thác A Nôr, điểm du lịch sinh thái hấp dẫn nhất ở Thừa Thiên – Huế
Cộng đồng người Pa Kô ở thôn A Nôr sinh sống rất gần rừng, đây là vùng đệm của Khu Bảo tồn thiên nhiên Phong Điền. Ngoài sở hữu một khung cảnh thơ mộng với nhiều cảnh sắc, người Pa Kô ở A Nôr còn sở hữu nét văn hóa đậm đà bản sắc. Để giúp đồng bào Pa Kô cải thiện sinh kế và tận dụng tối đa về lợi thế, chương trình Trường Sơn Xanh đã lên các phương án để giúp phụ nữ Pa Kô biến ngôi làng thân yêu của mình trở thành điểm du lịch hấp dẫn.
Bắt tay vào thực hiện dự án, khoảng 60 học viên người Pa Kô (50% nữ giới) ở A Nôr được tập huấn về định hướng du lịch sinh thái cộng đồng. Ngoài ra, các kỹ năng quản lý, vận hành điểm du lịch cộng đồng cũng được dự án tổ chức tập huấn.
Để cho học viên có điều kiện thực tế, Dự án cũng đưa học viên và đội ngũ quản lý du lịch sinh thái cộng đồng của thôn A Nôr đi thăm quan học tập tại Quảng Bình.
Gội đầu bằng nước lá rừng truyền thống của người Pa Cô, một trong những trải nghiệm tuyệt vời ở làng du lịch A Nôr
Cùng với đó, chính quyền xã Hồng Kim, huyện A Lưới cũng hỗ trợ đồng bào Pa Kô nâng cao chất lượng cuộc sống. Địa phương đã đầu tư 3,2 tỷ đồng vào hạng mục xây dựng, nâng cấp đường giao thông và bãi để xe, hình thành cơ sở hạ tầng thuận tiện hơn để đón khách du lịch tại làng du lịch A Nôr.
Video đang HOT
Với lợi thế có cảnh sắc thiên nhiên thơ mộng, bản sắc văn hóa đặc sắc, lại được dẫn lối chuyên nghiệp của dự án Trường Sơn Xanh, A Nôr đang hướng tới một tương lai rộng mở. Rồi tiếng khèn bè…và cả điệu nhảy Ra Zooc của phụ nữ Pa Kô sẽ vang xa trên dãy Trường Sơn.
Chị Hồ Thị Sâm cùng đội dịch vụ ở làng du lịch A Nôr chuẩn bị thức ăn cho du khách ở Homestay
Đến làng du lịch A Nôr
Chiều A Lưới, mặt trời tắt bóng thật nhanh, màn đêm chầm chậm buông xuống, chị Hồ Thị Sâm đã thay bộ váy thổ cẩm dệt từ vải dèng truyền thống của người Pa Kô, rồi háo hức sang Homestay ngay cạnh nhà để tham gia biểu diễn văn nghệ. Năm nay 35 tuổ.i, chị Hồ Thị Sâm hiện là quản lý một Homestay ở làng du lịch A Nôr. Cùng với chị Sâm, những người phụ nữ ở A Nôr đang từng ngày làm cho ngôi làng thân yêu của mình trở thành điểm đến hấp dẫn hơn.
Vừa chuẩn bị đồ ăn cho khách chị vừa dặn tôi: Tối ở lại nhé, sang Homestay bên cạnh xem văn nghệ cho vui. Cũng giống như bao phụ nữ Pa Kô ở A Nôr khác, chị Hồ Thị Sâm chỉ quen với nương rẫy. Thế nhưng từ ngày thành lập làng du lịch cộng động A Nôr, cuộc sống đã thay đổi hẳn. Ngoài công việc quản lý, chị còn tham gia vào đội văn nghệ, chuẩn bị đồ ăn để phục vụ du khách. Nhờ được tập huấn nên chị thực hiện các khâu rất chuyên nghiệp.
Chị Sâm chia sẻ, đó là một công việc mang lại cho mình thu nhập, hơn nữa mình ca hát, nhảy múa để phục vụ du khách, du khách xem để giải trí, còn bản thân mình hát, múa cũng là cách giải trí, đem lại sự sảng khoái, vui vẻ cho bản thân.
Chị em phụ nữ Pa Kô hướng dẫn du khách trải nghiệm làm bánh
Làng A Nôr có 23 nóc nhà, thì có đến 6 Homestay. Hiện chị Sâm đang tham gia vào đội dịch vụ của Làng du lịch cộng đồng A Nôr, phục vụ cho cụm 6 Homestay trong khu du lịch. Đội dịch vụ hiện tại có 10 chị em phụ nữ, hoạt động từ năm 2018.
Ngoài văn nghệ, đội dịch vụ còn hướng dẫn khách trải nghiệm làm bánh A quát, giã gạo, sàng gạo, xông răng, gội đầu bằng nước lá rừng và chế biến các món ăn truyền thống cùng nhiều hoạt động khác mang đậm bản sắc văn hóa của người Pa Kô.
Nếu chỉ tham gia hoạt động văn nghệ vào buổi tối, mỗi người sẽ nhận được từ 50.000 – 100.000 đồng/buổi. Phục vụ thêm các dịch vụ như nấu ăn, các hoạt động trải nghiệm khác tại Homestay, các chị được chia thêm từ 100.000 – 200.000 đồng/ngày. Đây là khoản thu nhập không nhỏ giúp người Pa Kô ở A Nôr cải thiện chất lượng cuộc sống.
Chị Hồ Thị Chiu (36 tuổ.i) ở thôn A Nôr chia sẻ: Số tiề.n kiếm được từ công việc tham gia trong đội dịch vụ, hoặc tham gia biểu diễn văn nghệ vào các buổi tối, đã giúp chị có thêm tiề.n để mua sách vở cho con đến trường, sắm cho bọn trẻ những bộ quần áo mới, mua thức ăn ngon cho con.
Không chỉ giải quyết được nhưng khó khăn trước mắt, nhiều hộ gia đình đã sắm được tủ lạnh, ti vi… Rồi còn ấp ủ dự định trang hoàng lại nhà cửa để phát triển thành Homestay- như ánh mắt lấp lánh của người phụ nữ Pa Kô Hồ Thị Sâm nói với chúng tôi về tương lai.
Dưới bóng nhà dài…
Chuyện ghi ở "trái tim" du lịch Quảng Bình: Khát vọng làm du lịch ở "làng chiến đấu kiểu mẫu"
Với sự phát triển nhanh về du lịch ở Phong Nha - Kẻ Bàng, nhiều mô hình du lịch ở vùng lõi và vùng đệm xung quanh khu vực này đã hình thành và phát triển, tạo nên sự đa dạng các sản phẩm về du lịch cho du khách thập phương thêm nhiều sự lựa chọn khi đến với Quảng Bình nói chung và "trái tim" du lịch Phong Nha - Kẻ Bàng nói riêng...
Một góc xã Cự Nẫm (Bố Trạch - Quảng Bình) nhìn từ trên cao
Gần 10 năm trở lại đây, người dân xã Cự Nẫm (huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình) dần quen với việc xuất hiện những người nước ngoài thường đạp xe đi vòng quanh làng vào mỗi buổi chiều, họ đi từng nhóm có, từng đôi có, vừa đi vừa quan sát cảnh làng quê ở đây. Điểm họ đến là những cánh đồng lúa vào vụ hay những điểm di tích lịch sử - văn hóa hay những nơi chứa dấu tích của thời gian, chứng tích của những trận đán.h, của bom đạn cày xới ở mảnh đất này.
Trong chiến tranh (giai đoạn 1969 - 1973), Cự Nẫm được xem là "toạ độ lửa" vì bộ đội Trường Sơn chọn làm nơi đặt binh trạm và cũng chính là nơi dừng chân của những đoàn quân trước lúc vào miền Nam đán.h giặc... Các sư đoàn bộ đội trên đường hành quân đều dừng lại đây một đêm trước khi vào trận, các thương bệnh binh trên đường ra Bắc cũng dừng lại đây một đêm để nghỉ ngơi, lấy nhu yếu phẩm...
Do vị trí trọng yếu ở cửa ngõ vào Nam ra Bắc, đế quốc Mỹ đã phát hiện ra điều này nên Cự Nẫm trở thành nơi phải thường xuyên hứng chịu mưa bom bão đạn, chúng điên cuồng rải bom nhằm cắt đứt vị trí chiến lược này. Tuy nhiên, bom đạn của kẻ thù đã không làm lung lay được ý chí, sự quyết tâm đán.h thắng giặc Mỹ của người dân xã Cự Nẫm.
Giếng Choi - giếng nước phục vụ sinh hoạt cho bà con nhân dân xã Cự Nẫm có từ thế kỷ thứ 19.
Người dân trong làng, từ già đến trẻ đã không quản ngại khó khăn, ngày đi lao động, đêm đến lại bốc vác, vận chuyển lương thực, quân trang, vũ khí phục vụ bộ đội. Họ chung sức cùng bộ đội ngụy trang trận địa, họ nấu cơm, nuôi quân, giặt giũ, chăm sóc cho thương binh...Cả làng đều nhường nhà cho bộ đội ở, trong giai đoạn đó, có khoảng 6 sư đoàn đã nghỉ lại ở "làng một đêm" trong sự đùm bọc của người dân Cự Nẫm.
Ông G. Piter, du khách đến từ nước Úc chia sẻ, những người bạn của tôi đã đến nơi này (Cự Nẫm - PV) và nói rất nhiều về sự yên bình của một làng quê bên cạnh di sản thiên nhiên thế giới. Họ nói rằng ở đây có rất nhiều điều để khám phá bởi cảnh làng quê chứa đựng nhiều di tích lịch sử, văn hóa của vùng bán sơn địa. Ấn tượng hơn, họ cũng được thưởng thức những món ẩm thực bản địa, chụp những bức ảnh đẹp và được nghe câu chuyện về lịch sử của một làng quê dũng cảm trong chiến tranh... rất thú vị và khơi nên sự tò mò để hôm nay tôi cùng gia đình đặt chân đến đây khám phá.
Ông Nguyễn Văn Tiến, Bí thư Đảng ủy xã Cự Nẫm cho biết, là một xã thuần nông như vùng bán sơn địa ở Cự Nẫm, những năm trước đây việc phát triển kinh tế gặp nhiều khó khăn và thách thức bởi thiên tai, bão lũ và thời tiết khá khắc nghiệt. Cuộc sống của người dân trước đây chỉ dựa vào dăm ba sào ruộng, ít ha rừng để mưu sinh nên họ đã chọn cho mình những con đường "thoát ly" cái nghèo đói bằng cách học hành và đi làm ăn xa.
Khách du lịch quốc tế đến với Cự Nẫm sau dịch bệnh Covid-19
Mọi thứ khởi sắc hơn sau khi du lịch ở khu vực Phong Nha phát triển. Nhiều người dân đã bắt đầu chuyển sang việc làm du lịch dịch vụ theo kiểu làm thuê cho các điểm du lịch, buôn bán sản phẩm nông sản mình làm ra được bởi vì chỉ bán cho khách du lịch thì nông sản của họ mới có giá trị hơn, giúp họ có thêm chút thu nhập.
Khi Phong Nha phát triển về du lịch, bắt đầu có du khách là người nước ngoài đến lưu trú, họ thường xuyên đạp xe ở những con đường quê và trên cánh đồng tại xã Cự Nẫm và từ đó một số người dân đã có ý tưởng làm du lịch, hình thành những điểm homestay, farmstay, các điểm ăn uống mang đậm bản sắc người bản địa để phục vụ khách du lịch.
"Thời điểm đó, tôi đang là cán bộ xã, mỗi khi về với bà con chúng tôi được nghe tâm tư, nguyện vọng của họ trong việc thay đổi và mạnh dạn làm du lịch - dịch vụ trên địa bàn. Đề xuất này được Đảng ủy xã thống nhất và đi đến quyết tâm hỗ trợ bà con làm kinh tế thông qua những mô hình du lịch được tổ chức ngay trên địa bàn của mình"... ông Tiến nói.
Khoảng 10 năm trở lại đây, trên địa bàn xuất hiện những cơ sở lưu trú homestay, farmsaty bắt đầu thu hút khách du lịch. Sự phát triển này kèm theo các dịch vụ và tạo công ăn việc làm cho lực lượng lao động là người địa phương. Từ đó, các mô hình "vệ tinh" xuất hiện tạo nên chuỗi cung ứng dịch vụ, thực phẩm như tài xế đưa đón khách, các hộ làm nông: vườn chuối, tiêu, ổi... Khu vực Bồng Lai được khai phá bởi Phong Nha Farmstay, hiện nay có tour xe đạp miễn phí vào Bồng Lai, ghé thăm các cơ sở du lịch như Duck Stop, Nhà hàng Mối Mối, Pub with Cold Beer, Bồng Lai Swing Valley,...
Ông Lê Công Toán, Bí thư Huyện ủy Bố Trạch chia sẻ, với mô hình làm du lịch "đậm chất nông dân" nhưng rất thành công này đã lan tỏa phát triển du lịch Cự Nẫm lên một bước tiến mới. Các mô hình du lịch khác được mở ra như Happy Hills. Đây là khu du lịch sinh thái thư giãn kết hợp quán cà phê và ẩm thực núi đồi độc đáo"
Người dân chăm sóc cây dược liệu phục vụ việc sản xuất các mặt hàng đặc trưng của địa phương để bán cho khách du lịch khi đến tham quan, nghỉ dưỡng tại xã Cự Nẫm
"Đối với xã Cự Nẫm nói riêng và Bố Trạch nói chung, chúng tôi xác định việc phát triển du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn là chủ trương của Đảng bộ huyện, là nhiệm vụ chính trị, kinh tế quan trọng. Đảng bộ huyện đã chỉ đạo sâu sát, cụ thể và đồng bộ của các cấp, các ngành, các tổ chức kinh tế - xã hội và của toàn dân" - ông Toán cho hay.
Trên cơ sở này, trong thời gian tới, huyện Bố Trạch tập trung phát huy lợi thế, tài nguyên du lịch, cơ sở vật chất sẵn có, huy động các nguồn lực, phát triển toàn diện kinh tế du lịch, vừa đầu tư vừa khai thác đảm bảo bảo tồn các giá trị của di sản; đa dạng hóa các loại hình du lịch (du lịch văn hóa - lịch sử; du lịch lễ hội truyền thống; du lịch sinh thái, làng nghề; du lịch khám phá; du lịch mạo hiểm; du lịch tâm linh..).
Để thực hiện được điều này, huyện xác định cần tăng cường huy động nguồn vốn đầu tư bằng phương thức xã hội hóa, khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư vào du lịch, có sự quản lý thống nhất của nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng dân cư tham gia hoạt động kinh doanh, phát triển du lịch bền vững...
Vượt cung đèo "thiên hạ đệ nhất hùng quan" Đèo Hải Vân là một trong những cung đường đèo ven biển đẹp nhất thế giới, là kiệt tác của thiên nhiên ban tặng cho Việt Nam. Hình ảnh những cung đường đèo hiểm trở nhưng lại rất xinh đẹp với cảnh núi non hùng vỹ. Đường bộ vượt đèo Hải Vân (Đà Nẵng) dài hơn 20km cheo leo nằm dọc theo sườn...