Trung Quốc tuyên bố sẵn sàng phát triển quan hệ với Afghanistan sau khi Taliban kiểm soát
Trung Quốc ngày 16.8 tuyên bố sẵn sàng phát triển quan hệ với Afghanistan, đồng thời kêu gọi Taliban đảm bảo một quá trình chuyển giao quyền lực suôn sẻ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh. Ảnh REUTERS
Trong tuyên bố được đưa ra ngày 16.8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói rằng Trung Quốc “hoan nghênh” cơ hội phát triển quan hệ với Afghanistan.
“Taliban đã liên tục nhấn mạnh hy vọng phát triển quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc và rằng họ mong muốn sự tham gia của Trung Quốc vào sự tái thiết và phát triển của Afghanistan”, AFP dẫn lời bà Hoa nói với báo giới.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói: ” Chúng tôi hoan nghênh điều đó”, đồng thời nhấn mạnh Bắc Kinh sẵn sàng phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác với Afghanistan.
Video đang HOT
Bà Hoa kêu gọi Taliban đảm bảo sự chuyển giao quyền lực êm đẹp và giữ cam kết đàm phán để thiết lập một chính phủ hồi giáo mở và đa thành phần, đồng thời đảm bảo an toàn cho người dân Afghanistan và công dân nước ngoài.
Tuyên bố được phía Bắc Kinh đưa ra sau khi Taliban đã nắm quyền kiểm soát Kabul và hầu hết lãnh thổ Afghanistan, trong khi Tổng thống của nước này đã từ chức và rời khỏi đất nước. Các lực lượng nước ngoài tại Kabul đang ráo riết rời đi, các đại sứ quán nước ngoài cũng đã đóng cửa.
Trong khi đó, Nga và Trung Quốc là hai trong số ít các nước vẫn duy trì hoạt động đại sứ quán tại Kabul giữa tình hình hiện tại. Bà Hoa cho biết Trung Quốc đã bắt đầu sơ tán công dân khỏi Afghanistan nhiều tháng trước, những người còn ở lại được khuyến cáo theo dõi sát sao tình hình an ninh và ở trong nhà.
Trung Quốc có đường biên giới dài 76 km giáp Afghanistan. Bắc Kinh được cho vẫn duy trì quan hệ không chính thức với Taliban, trong đó mới nhất là cuộc gặp giữa đại diện Taliban với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hồi tháng 7 ở Trung Quốc. Taliban khi đó gọi Trung Quốc là bạn tốt của Afghanistan.
Nhiều nhà quan sát vẫn đặt nhiều hướng tiếp cận liên quan việc Trung Quốc sẽ ứng xử ra sao khi Taliban lên nắm quyền.
Cũng trong ngày 16.8, Nga cho biết đang lên kế hoạch tổ chức cuộc gặp giữa đại sứ Nga tại Kabul với phía Taliban.
Afghanistan kêu gọi Trung Quốc gây sức ép với Taliban
Đại sứ Afghanistan tại Trung Quốc cho rằng Bắc Kinh nên gia tăng sức ép lên Taliban, đề xuất hai phương án hành động để ngăn chặn bạo lực.
"Đầu tiên, phải làm rõ với Taliban rằng cách điều hành họ mong muốn, cũng như cách hành động trên thực địa hiện nay, sẽ không được chấp nhận", đại sứ Afghanistan tại Trung Quốc Javid Ahmad Qaem cho biết trong cuộc phỏng vấn hôm nay.
"Thứ hai, nhiều tài liệu cho thấy Taliban nhận được sự hỗ trợ rất lớn từ Pakistan. Trung Quốc có quan hệ rất tốt đẹp với Pakistan, chúng tôi tin rằng Bắc Kinh có thể sử dụng đòn bẩy này để thuyết phục họ hướng tới đất nước Afghanistan hòa bình. Lợi ích có thể hữu dụng với mọi bên trong khu vực, bao gồm Pakistan", ông nói thêm.
Đại sứ Afghanistan tại Trung Quốc trong một cuộc phỏng vấn tại Bắc Kinh hôm 5/8. Ảnh: Reuters .
Bình luận được đưa ra trong bối cảnh cuộc hội đàm đa phương tại Qatar về xung đột ở Afghanistan, gồm các đại diện từ Mỹ, Trung Quốc, Pakistan, Nga chính phủ Afghanistan và Taliban, kết thúc hôm 12/8 mà không đạt được đột phá nào.
Các bên nhắc lại lời kêu gọi thúc đẩy tiến trình hòa bình và lập tức ngừng tấn công những thành phố Afghanistan, tái khẳng định cộng đồng quốc tế sẽ không công nhận "bất kỳ chính phủ nào được thiết lập bằng vũ lực" tại Afghanistan.
Phiến quân Taliban mở chiến dịch tấn công khắp Afghanistan kể từ khi Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố rút quân sau 20 năm hiện diện tại nước này. Nhóm phiến quân hiện kiểm soát 14/34 thủ phủ của Afghanistan và đã tiến sát thủ đô Kabul.
Trung Quốc từng nhiều lần đề nghị trở thành bên trung gian hòa giải xung đột, cam kết hợp tác với Pakistan và tổ chức đàm phán nội bộ cho Afghanistan. Tuy nhiên, đại sứ Qaem cho rằng chưa có khuôn khổ đáng chú ý nào. Kabul cáo buộc Islamabad ủng hộ sự trỗi dậy của Taliban, nhưng Pakistan phủ nhận và bày tỏ mong muốn chứng kiến một Afghanistan hòa bình, ổn định.
Trong cuộc gặp đại diện của Taliban tại thành phố Thiên Tân hồi tháng 7, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị gọi họ là "lực lượng chính trị và quân sự nòng cốt" ở Afghanistan. Tuy nhiên, đại sứ Qaem bác bỏ quan điểm cho rằng Bắc Kinh ủng hộ Taliban, nhận định nước này "đang cố gắng đạt được một số điểm trung gian để tiến hành hòa giải sau này".
Đại sứ cho biết chính phủ Afghanistan không có kế hoạch tìm kiếm bất kỳ hình thức hỗ trợ quân sự nào từ Trung Quốc, nhưng Kabul sẽ đề nghị Bắc Kinh hỗ trợ tài chính thông qua viện trợ nhân đạo, đồng thời nới lỏng những điều khoản thương mại về lâu dài.
Nhận diện chiến lược của Trung Quốc qua cuộc gặp với Taliban ở Thiên Tân Cả Trung Quốc và lực lượng Taliban tại Afghanistan đều có những tính toán riêng khi gặp nhau hồi tuần trước, trong bối cảnh Mỹ bắt đầu rút quân khỏi quốc gia nằm ở Trung Á. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (bên phải) gặp phó thủ lĩnh Taliban Mullah Baradar Akhund hôm 28/7 (Ảnh: Bộ Ngoại giao Trung Quốc). Chiến lược của...