Trung Quốc tiếp tục gây sóng gió

Trung Quốc đang có kế hoạch xây mạng thông tin liên lạc phi pháp bao trùm biển Đông, đồng thời đưa tàu hải giám tuần tra ở biển Hoa Đông.

Theo Tân Hoa xã, kế hoạch lập mạng thông tin liên lạc phi pháp nói trên nhằm kết nối các quần đảo ở biển Đông, trong đó có Hoàng Sa và Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Mạng này dự kiến bao gồm 51 trạm liên lạc trên các quần đảo ở biển Đông, 104 trạm trên các tàu và 8 tuyến cáp dưới biển. Động thái này nhằm hợp lý hóa cái gọi là “TP.Tam Sa” do nước này ngang nhiên thành lập hồi tháng 7 và vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa và Trường Sa. Hãng tin CNA của Đài Loan dẫn lời chuyên gia Bonnie Glaser thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế của Mỹ cho rằng Trung Quốc sẽ tiếp tục chính sách gây quan ngại đối với vấn đề tranh chấp ở biển Đông, ngay cả sau kỳ chuyển giao quyền lãnh đạo vào cuối năm nay.

Tàu hải giám Trung Quốc xuất hiện gần Senkaku/Điếu Ngư ngày 14.9 – Ảnh: AFP

Trong khi đó, 2 đội tàu hải giám Trung Quốc đã xuất hiện ở khu vực quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang tranh chấp với Nhật Bản trên biển Hoa Đông vào sáng 14.9. Động thái này nhằm đáp trả tuyên bố của chính phủ Nhật quốc hữu hóa 3 đảo thuộc quần đảo này. Theo Kyodo News, Lực lượng tuần duyên (CG) Nhật phát hiện 2 tàu hải giám 51 và 66 xâm nhập vùng biển cách đảo Taisho/Xích Vĩ Tự thuộc Senkaku/Điếu Ngư 22 km vào khoảng 6 giờ 20 phút sáng 14.9 (giờ địa phương).

Gần 1 giờ sau, phía Nhật phát hiện thêm 4 tàu 50, 26, 27 và 15 vào vùng biển phía bắc đảo Kuba/Hoàng Vĩ Tự. CG lập tức điều tàu tuần tra, máy bay đến các khu vực trên đồng thời yêu cầu các tàu Trung Quốc rút đi. Đến trưa qua, 6 tàu Trung Quốc đều rút khỏi khu vực nói trên nhưng chưa rõ có còn quanh quẩn gần đó hay không.

Nhật đã triệu tập Đại sứ Trung Quốc Trình Vĩnh Hoa để phản đối vụ việc trong khi Thủ tướng Yoshihiko Noda tổ chức họp khẩn để ra lệnh tăng cường giám sát hoạt động của Trung Quốc ở Senkaku/Điếu Ngư. Bên cạnh đó, AFP ngày 14.9 dẫn một số nguồn tin cho hay chính phủ Nhật vừa ban hành cảnh báo an toàn cho công dân nước này tại Trung Quốc sau 6 vụ người Nhật ở Thượng Hải bị tấn công.

Đáp lại, Tân Hoa xã dẫn tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói đội tàu hải giám nói trên đến Senkaku/Điếu Ngư để bảo vệ chủ quyền. Giữa lúc căng thẳng đang dâng cao, Phó chủ tịch Quân ủy trung ương Trung Quốc Từ Tài Hậu kêu gọi quân đội chuẩn bị sẵn sàng. Nhân Dân nhật báo đăng loạt ảnh về các cuộc tập trận đổ bộ chiếm đảo của 4 quân khu ở Trung Quốc nhưng không nói rõ thời gian và địa điểm. Truyền thông Hồng Kông dẫn lời giới phân tích nhận định việc Trung Quốc chỉ điều tàu hải giám đến Senkaku/Điếu Ngư cho thấy nước này “chưa muốn quân sự hóa” căng thẳng. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo các bên phải hết sức kiềm chế, tránh những manh động, tính toán sai lầm có thể làm bùng phát xung đột. Mặt khác, nhiều ý kiến cho rằng nếu thật sự xảy ra đụng độ, hải quân Trung Quốc không phải là đối thủ của Lực lượng phòng vệ Nhật.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đến Nhật, Trung

Lầu Năm Góc hôm qua thông báo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta sẽ khởi động chuyến công du châu Á vào cuối tuần này. Trọng tâm của chuyến đi lần này chính là thảo luận với giới chức Trung Quốc về những bất đồng không dễ tháo gỡ liên quan tới tình hình khu vực, nhất là ở các vùng biển có tranh chấp. Theo AP, ban đầu lịch trình ban đầu của ông Panetta chỉ đến Trung Quốc nhưng giữa lúc căng thẳng Nhật – Trung đang leo thang, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ quyết định đến Tokyo trước. Kyodo News đưa tin ông Panetta sẽ có cuộc gặp quan trọng với người đồng cấp Nhật Bản Satoshi Morimoto vào ngày 17.9. Hai bên được dự kiến sẽ tái xác nhận quan hệ đồng minh, cũng như kế hoạch triển khai trực thăng vận tải Osprey đến Okinawa.

Trong một diễn biến liên quan, kết thúc Cuộc tham vấn Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại giao Nhật – Úc tại Sydney ngày 14.9, Canberra và Tokyo tuyên bố tăng cường quan hệ quốc phòng song phương cũng như đẩy mạnh hợp tác quốc phòng 3 bên Úc – Nhật – Mỹ. Úc và Nhật cũng sẽ tiếp tục kêu gọi Trung Quốc minh bạch hơn trong hoạt động quân sự, theo báo The Australian.

Theo TNO