Trung Quốc theo đuổi “ngoại giao pháo hạm”

Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho rằng Mỹ cần tăng cường sức mạnh quân sự ở châu Á – Thái Bình Dương để kiềm chế Trung Quốc

Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế(CSIS), trụ sở tại Washington, đã thúc giục Chính phủ Mỹ đưa thêm lính thủy đánh bộ, tàu ngầm tấn công, hệ thống tên lửa và những hỏa lực khác đến châu Á – Thái Bình Dương trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng hung hăng ở biển Đông.

Thách thức từ Bắc Kinh

Trong một báo cáo mới chuẩn bị cho Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta, CSIS cho rằng những hành động khiêu khích mới đây của Trung Quốc tại vùng biển Đông và trên khắp các hòn đảo ở Thái Bình Dương cho thấy mối đe dọa an ninh phát triển nhanh nhất ở khu vực Nam và Đông Nam Á.

Vì thế, Washington cần làm nhiều hơn nữa để đối phó với thách thức này và giúp chiến lược chuyển trọng tâm từ Trung Đông sang châu Á thành công. CSIS đánh giá: “Ưu tiên hàng đầu của Mỹ ở châu Á không phải là chuẩn bị cho một xung đột với Trung Quốc mà là tạo ra một môi trường để một cuộc xung đột như thế không xảy ra”.

Tàu sân bay USS George Washington của Mỹ ở biển Đông. Ảnh: AP

Để làm được điều này, theo báo cáo, Mỹ nên đưa thêm ít nhất một tàu ngầm hạt nhân tấn công tại Thái Bình Dương. Tàu này có thể đóng tại đảo Guam và dùng để tấn công những hệ thống mà Trung Quốc thiết kế để ngăn quân đội Mỹ đến quá gần lãnh thổ nước này. Đặc biệt, CSIS còn kêu gọi việc triển khai thêm một đơn vị sẵn sàng đổ bộ của lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ (gồm khoảng 5.000 quân, tàu tấn công đổ bộ, máy bay, trực thăng chiến đấu…) từ Đại Tây Dương qua Thái Bình Dương.

Theo hãng tin Reuters, người phát ngôn Lầu Năm Góc đã hoan nghênh bản báo cáo trên và cho biết chính sách của Mỹ là tìm kiếm sự tái cân bằng những nguồn lực quốc phòng, ngoại giao và kinh tế dành cho châu Á – Thái Bình Dương.

“Lấy thịt đè người”

Báo cáo của CSIS được đưa ra trong bối cảnh dư luận quốc tế đang ngày càng lo ngại trước những hành động sai trái của Trung Quốc nhằm khẳng định chủ quyền đối với hầu hết biển Đông. Ông Michael Richardson, thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á tại Singapore, là một trong những học giả mới nhất bày tỏ sự lo ngại nói trên.

Trong bài viết tựa đề “China’s gunboat diplomacy” (“ Ngoại giao pháo hạm của Trung Quốc”) đăng trên báo Japan Times hôm 30-7, ông Richardson nhận định rằng Trung Quốc luôn miệng nói những lời êm dịu về việc không thực hiện mộng bá quyền nhưng những hành động khiêu khích gần đây của nước này nhằm khẳng định chủ quyền đối với khoảng 80% biển Đông cho thấy điều ngược lại.

Bài viết đã liệt kê một loạt hành động sai trái của Trung Quốc ở biển Đông trong thời gian qua như mời thầu quốc tế 9 lô dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam, đưa đội tàu cá đông khác thường cùng với một tàu tuần tra tải trọng 3.000 tấn đến quần đảo Trường Sa của Việt Nam… Mới đây, Bắc Kinh tiếp tục gây căng thẳng ở biển Đông khi cho thành lập cái gọi là “thành phố Tam Sa” kèm theo một loạt hoạt động xây dựng chính quyền, triển khai quân đội ở nơi này.

Ngoài những động thái đó, Trung Quốc gần đây còn dùng chiến thuật “lấy thịt đè người” bằng cách liên tiếp huy động một số lượng lớn tàu thuyền đánh cá đến các khu vực tranh chấp. “Những đội tàu đánh cá lớn” của Trung Quốc có thể sẽ là một nhân tố chính trong chiến lược mở rộng sự hiện diện của nước này ở biển Đông.

Nhưng ông Hạ Kiến Bân, Chủ tịch Tập đoàn Quốc doanh Ngư nghiệp Bảo Sa tại tỉnh Hải Nam (Trung Quốc), vẫn chưa muốn dừng lại ở đó. Ông này còn hung hăng đến mức đề xuất Chính phủ Trung Quốc biến các ngư dân của họ thành lực lượng dân quân để phục vụ ý đồ tranh giành chủ quyền ở biển Đông.

Tác giả bài viết kết luận rằngtất cả những động thái trên đã cho thấy rõ nét “chính sách ngoại giao pháo hạm” mà Trung Quốc đang theo đuổi để gây hấn ở biển Đông.

Nhật sẽ cấp 12 tàu tuần tra cho Philippines

Vào năm 2014, Philippines sẽ nhận được 12 tàu tuần tra khá hiện đại từ Nhật. Thông tin này do ông Shinsuke Shimizu, quan chức cấp cao thuộc Đại sứ quán Nhật Bản ở Philippines, tiết lộ với tờ Philippines Daily Inquirer trong một cuộc phỏng vấn cuối tuần trước.

Theo ông Shimizu, Chính phủ Nhật Bản “vẫn chưa quyết định các tàu được chuyển giao cho Philippines theo diện hỗ trợ phát triển chính thức hay tài trợ”. 12 tàu tuần tra này sẽ được trang bị hiện đại khi chuyển giao cho Lực lượng Cảnh sát biển Philippines. Trước đây, Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario từng nói có khả năng Nhật Bản sẽ giao cho Lực lượng Cảnh sát biển Philippines 12 tàu tuần tra. “Nhật Bản đang xem xét giao 10 tàu tuần tra dài 40 m theo diện hỗ trợ phát triển chính thức và 2 tàu lớn hơn theo diện tài trợ” – ông Del Rosario nói. Khi ấy, báo Kinh tế Nhật Bản nhận định: “Đây là một nỗ lực nhằm nâng cao năng lực hàng hải của Philippines tại biển Đông, nơi nước này đang tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc”.

Nhật Bản bắt đầu giúp hiện đại hóa Lực lượng Cảnh sát biển Philippines từ năm 1990. Cách đây 15 năm, Nhật Bản đã giao cho Philippines tàu tìm kiếm và cứu hộ mang tên BRP Corregidor. Đây là một trong 2 tàu Philippines đã đối mặt với các tàu Trung Quốc tại bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham ở biển Đông từ ngày 8-4 đến 15-6.

Theo NLD