Trung Quốc sẽ là ‘phao cứu sinh’ năng lượng cho EU?

Nỗi lo thiếu khí đốt của châu Âu vào mùa Đông này có thể được xoa dịu nhờ sự trợ giúp từ Trung Quốc.

Một nhà máy LNG nổi ở ngoài khơi Rotterdam, Hà Lan. Ảnh: EPA-EFE

Theo tờ Nikkei Asia, tập đoàn JOVO của Trung Quốc, nhà mua khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) lớn nhất thế giới đang bán lại một số lô hàng LNG dư thừa do nhu cầu năng lượng trong nước thấp. Điều này đã tạo ra một nguồn cung năng lượng dồi dào cho châu Âu, mặc dù giá bán lại sẽ cao hơn.

Theo dữ liệu của công ty nghiên cứu Kpler, sản lượng LNG nhập khẩu của châu Âu trong 6 tháng đầu năm đã tăng 60% so với cùng kỳ năm ngoái. 53 triệu tấn LNG mà Liên minh châu Âu (EU) nhập khẩu đã vượt qua lượng LNG nhập khẩu của Trung Quốc và Nhật Bản, từ đó nâng tỷ lệ lấp đầy các kho chứa khí đốt của châu Âu lên đến 77%.

Nếu tốc độ nhập khẩu duy trì như hiện nay, châu Âu có khả năng đạt được mục tiêu lấp đầy 80% các cơ sở lưu trữ khí đốt của mình vào tháng 11.

Các chuyên gia lý giải tình trạng sa sút nền kinh tế Trung Quốc đã đem lại cơ hội cứu trợ cần thiết cho châu Âu. Trước mắt, châu Âu có thể tránh được một cuộc khủng hoảng năng lượng trong ngắn hạn. Nhưng một khi hoạt động kinh tế Trung Quốc bùng phát trở lại, tình hình sẽ nhanh chóng đảo ngược. Điều này cũng khiến châu Âu phụ thuộc vào Bắc Kinh về năng lượng, kéo theo ảnh hưởng đến xu hướng địa chính trị.

Tập đoàn JOVO của Trung Quốc chuyên kinh doanh LNG gần đây tiết lộ rằng họ đã bán lại một lô hàng LNG cho đối tác châu Âu. Một nhà giao dịch ở Thượng Hải cho biết lợi nhuận thu được từ một giao dịch như vậy có thể lên tới hàng chục triệu hoặc thậm chí lên tới 100 triệu USD.

Trong một cuộc họp báo doanh thu hồi tháng 4, tập đoàn lọc dầu lớn nhất Trung Quốc Sinopec Group thừa nhận họ đã chuyển lượng lớn LNG dư thừa vào thị trường quốc tế.

Truyền thông trong nước cho biết chỉ riêng Sinopec đã thực hiện chuyển giao 45 chuyến hàng LNG, tương đương khoảng 3,15 triệu tấn. Tổng lượng LNG của Trung Quốc đã bán ra là trên 4 triệu tấn, chiếm khoảng 7% lượng khí đốt nhập khẩu của châu Âu từ tháng 1 đến tháng 6.

Vậy điều gì đã biến một Trung Quốc khát năng lượng chuyển hướng và trở thành người bán?

Các nhà phân tích của tờ Nikkei Asia đã chỉ ra 2 nguyên nhân. Thứ nhất là do nền kinh tế trì trệ. Tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội thực tế trong nửa đầu năm của Trung Quốc chỉ đạt 2,5%. Xuelian Li, nhà phân tích cấp cao tại Viện nghiên cứu Maruben, lý giải: “Các biện pháp phong tỏa đã dẫn đến sự sụt giảm nhu cầu về nhiên liệu công nghiệp và hóa chất, từ đó dẫn đến nhu cầu khí đốt thấp hơn trong nửa đầu năm”.

Thứ hai là chỉ thị từ chính phủ trung ương thúc đẩy sản xuất năng lượng, bao gồm than đá. Mika Takehara, nhà nghiên cứu cấp cao của Tổng công ty Quốc gia Dầu khí và Kim loại Nhật Bản, cho hay: “Trọng tâm hiện nay là an ninh năng lượng, thay vì giảm tác động của môi trường”.

Sản xuất khí đốt của chính Trung Quốc cũng đang mở rộng. Theo công ty tư vấn khí Sia Energy, sản lượng khí đốt trong nước dự kiến ​​tăng 7% trong năm 2022 so với năm trước.

Trong khi đó, lượng LNG nhập khẩu của Trung Quốc có thể sẽ giảm 20% trong năm nay và tác động đến giá LNG quốc tế.

Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, nguồn cung khí đốt của Nga cho châu Âu đang ở mức thấp nhất trong vòng 40 năm, với lượng khí chạy qua các đường ống chỉ bằng 20% ​​so với cách đây một năm.

Châu Âu đã phản ứng bằng cách mua LNG trên thị trường giao ngay, bất chấp giá cao hơn và đã đồng ý cắt giảm tiêu thụ khí đốt tự nhiên 15% vào tháng 3 năm sau.

Thông qua các biện pháp khẩn cấp này, châu Âu có thể vượt qua mùa Đông sắp tới, ngay cả khi lưu lượng đường ống thấp hơn 80% so với bình thường.

Trong trường hợp lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga giảm xuống 0, châu Âu sẽ phải mua hầu hết mọi thứ còn lại trên thị trường giao ngay và đây là một nhiệm vụ phi thực tế.