Trung Quốc-Philippines giằng co ở Biển Đông

Cuộc đối đầu mới nhất trên Biển Đông giữa Trung Quốc và Philippines đã kéo dài 6 tuần nhưng chưa có dấu hiệu chấm dứt dù hai bên liên tục tuyên bố đang nỗ lực làm dịu tình hình. Những cuộc khẩu chiến kèm theo một loạt động thái phô trương sức mạnh liên tiếp của các bên từ đầu tuần đến giờ đã cho thấy, Manila và Bắc Kinh tiếp tục giằng co quyết liệt ở khu vực đang “dậy sóng” này.

Tàu chiến Philippines đang chặn tàu cá Trung Quốc hôm 10/4.

Trung Quốc tăng cường “ép” Philippines

Vẫn như thường lệ, Trung Quốc luôn tỏ thái độ quyết liệt hơn cả trên lời nói và hành động trong cuộc đối đầu với nước láng giềng Philippines.

Ngay đầu tuần, “sóng dữ” đã nổi lên cuồn cuộn ở Biển Đông khi Trung Quốc triển khai cùng lúc 5 tàu chiến đến vùng tranh chấp. 5 tàu chiến Trung Quốc xuất hiện gần lãnh hải Philippines gồm 2 tàu khu trục lớp Type-052B, hai tàu khu trục nhỏ lớp Type-054A và một tàu vận tải đổ bộ Type-071.

Ngoài nhiệm vụ huấn luyện, 5 tàu chiến của Trung Quốc còn được giao trách nhiệm hỗ trợ cho các tàu thuyền đánh cá nước này ở khu vực bãi cạn Scarborough nếu có tranh chấp xảy ra. Hành động điều tàu chiến đến vùng tranh chấp của Bắc Kinh rõ ràng sẽ khiến căng thẳng leo thang chứ không giúp làm dịu tình hình như lời nước này vẫn tuyên bố trong thời gian qua.

Điều gây khó hiểu hơn và cũng đáng lo ngại hơn là, trong bối cảnh Manila và Bắc Kinh đang có các cuộc đàm phán nhằm tháo gỡ cuộc khủng hoảng ở Biển Đông hiện nay giữa hai nước thì Trung Quốc lại huy động một số lượng lớn tàu thuyền, cả tàu của chính phủ lẫn tàu của ngư dân, đến bãi cạn Scarborough. Con số gần 100 tàu thuyền của Trung Quốc ở khu vực tranh chấp nói lên điều gì khi mà Philippines chỉ có 2 tàu thuyền tại đây? Nhiều người đang tự hỏi, liệu có phải Trung Quốc đang dùng sức mạnh “số đông” để uy hiếp nước láng giềng bé nhỏ hơn họ hay không?

Song song với những động thái quyết liệt nói trên, giới lãnh đạo Trung Quốc cũng không ngừng lên tiếng cảnh báo, răn đe Manila. Trong 2 ngày liên tiếp (23 và 24/5), phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã đưa ra rất nhiều phát biểu gay gắt về Philippines. Ông này tiếp tục cảnh báo Manila không được lôi kéo bên thứ 3 vào tranh chấp Biển Đông. Bắc Kinh cũng cho rằng, Manila đang có nhiều hành động khiêu khích, khiến Trung Quốc phải tăng cường cảnh giác ở Biển Đông. Trung Quốc kêu gọi Philippines thể hiện “sự chân thành” trong việc giải quyết các cuộc tranh chấp hiện nay giữa hai nước thông qua con đường hòa bình.

Philippines không khoan nhượng

Mặc dù trong thời gian qua, Manila luôn thể hiện thái độ thận trọng hơn, kiềm chế hơn nhưng nước này cũng cho thấy rõ sự quyết tâm trong việc “bảo vệ chủ quyền” ở bãi cạn Scarborough.

Trong cuộc đối đầu với một nước lớn như Trung Quốc hiện nay, Philippines tỏ ra rất linh hoạt, khi thể hiện thái độ mềm mỏng lúc lại rất cứng rắn. Trong khi liên tục bày tỏ mong muốn tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc tranh chấp bãi cạn Scarborough, Manila cũng kiên quyết không “bỏ qua” cho bất kỳ hành động “hiếu chiến” hay là “vi phạm chủ quyền” nào của đối phương.

Hôm 23/5, Philippines đã không ngần ngại tố cáo Trung Quốc đang tìm cách uy hiếp nước này bằng việc huy động một số lượng lớn tàu thuyền đến vùng tranh chấp. Manila cũng tố cáo Trung Quốc không thực thi lệnh cấm đánh bắt cá mà nước này tuyên bố áp dụng từ ngày 16/5 đến 1/8 ở nhiều khu vực thuộc Biển Đông.

Philippines còn thách thức Trung Quốc bằng tuyên bố sẽ tiếp tục “trông cậy” vào bên thứ 3 trong nỗ lực giải quyết cuộc tranh chấp hiện nay ở bãi cạn Scarborough. Việc Manila dựa vào Mỹ trong cuộc tranh chấp ở Biển Đông thời gian qua đã khiến Trung Quốc vô cùng khó chịu và bực bội.

Xét về sức mạnh quân sự, Philippines không thể là đối thủ của Trung Quốc. Đây là điều mà các quan chức Manila đã từng thừa nhận trước đây. Hiểu rõ được điều này, giới lãnh đạo Philippines đã và đang nỗ lực tăng cường mối quan hệ liên minh chặt chẽ với Mỹ – cường quốc số 1 thế giới, để tạo thế cân bằng với Trung Quốc.

Mặc dù tuyên bố không đứng về bên nào trong các cuộc tranh chấp ở Biển Đông nhưng Mỹ đã có rất nhiều động thái thể hiện sự ủng hộ của họ dành cho đồng minh Philippines.

Trung Quốc và Philippines đang tranh chấp chủ quyền đối với bãi cạn Scarborough (còn được Manila gọi là bãi cạn Panatag hay đảo Hoàng Nham theo cách gọi của Bắc Kinh). Bãi cạn này nằm cách đảo Luzon của Philippines chỉ khoảng 230km. Trong khi đó, khu vực đất liền gần nhất của Trung Quốc là tỉnh Hải Nam cũng cách bãi cạn Scarborough đến 1.200km.

Các quan chức Philippines khẳng định, theo quy định của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), bãi cạn Scarborough rõ ràng nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý (khoảng 350km) của Philippines.

Theo VNMedia