Trung Quốc nói Mỹ ‘phải chấn chỉnh việc tr.a tấ.n tù nhân’
Trung Quốc kêu gọi Mỹ phải chấn chỉnh việc tr.a tấ.n tù nhân sau khi Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ công bố tài liệu về hoạt động tr.a tấ.n của CIA, theo Reuters ngày 10.12
Ông Hồng Lỗi, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc – Ảnh: AFP
“Trung Quốc kiên quyết phản đối việc tr.a tấ.n tù binh. Mỹ nên chấn chỉnh lại việc này và tôn trọng nguyên tắc của các công ước quốc tế có liên quan”, ông Hồng Lỗi, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc phát biểu trong cuộc họp báo.
Chính phủ Trung Quốc cũng cho biết Bắc Kinh đã loại bỏ những hình thức tr.a tấ.n nặng nề vì nhiều trường hợp án oan sai do phạm nhân vội thú nhận khi bị tr.a tấ.n.
Trung Quốc và Mỹ thường “quan tâm lẫn nhau” về các vấn đề nhân quyền. Thậm chí phía Trung Quốc còn công bố báo cáo hằng năm về tình trạng nhân quyền ở Mỹ, trong đó chỉ trích Washington về các vấn đề như phân biệt chủng tộc, tình trạng người vô gia cư…
Cùng ngày, Thủ tướng Anh David Cameron lên tiếng cho rằng “tr.a tấ.n là sai lầm” sau khi Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ công bố bản báo cáo gây tranh cãi về việc tr.a tấ.n dã man những nghi phạm khủn.g b.ố.
Thủ tướng Anh David Cameron – Ảnh: Reuters
“Tôi muốn nói rõ rằng: Tr.a tấ.n là sai lầm. Tr.a tấ.n luôn luôn sai lầm”, Thủ tướng Cameron cho biết khi được hỏi về bản báo cáo của Mỹ trong cuộc họp báo tại thủ đô Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Cameron gặp gỡ các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ để bàn thảo về việc hợp tác an ninh nhằm chống lại mối đ.e dọ.a từ tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo (IS), theo AFP.
Video đang HOT
“Những ai trong chúng ta muốn chứng kiến một thế giới an toàn hơn, an ninh hơn đều muốn thấy chủ nghĩa cực đoan phải bị tiê.u diệ.t”, ông Cameron nói và cho biết thêm việc sử dụng tr.a tấ.n và những hành động vi phạm nhân quyền khác để chống khủn.g b.ố là phản tác dụng, theo AFP.
Theo AFP, những nhà phê bình ở Anh cũng lên tiếng kêu gọi chính phủ Anh giải thích và chịu trách nhiệm về việc hỗ trợ CIA đưa những nghi phạm khủng đến những nơi bí mật để thẩm vấn và tr.a tấ.n.
Vào ngày 9.12, Reuters dẫn báo cáo của Thượng viện Mỹ công bố các hành động tr.a tấ.n của CIA sau 5 năm điều tra và xem hơn 6,3 triệu trang tài liệu.
Huỳnh Mai – Phúc Duy
Theo Thanhnien
CIA tr.a tấ.n tù binh 'tàn bạo trên mức tưởng tượng'
Khoảng 500 trong hơn 6.000 trang tài liệu điều tra của Ủy ban tình báo Thượng viện đã cho thấy hoạt động tr.a tấ.n của CIA là "tàn bạo trên mức tưởng tượng", "hoàn toàn thiếu hiệu quả" và cáo buộc CIA "lừa dối Nhà Trắng và Quốc hội" trong khi tiến hành những hoạt động tr.a tấ.n "tàn bạo và vô ích", theo Reuters.
Trấn nước, hình thức thẩm vấn bị Liên Hiệp Quốc liệt vào danh sách "tr.a tấ.n". - Ảnh: Reuters
Khoảng 500 trong hơn 6.000 trang tài liệu điều tra của Ủy ban tình báo Thượng viện đã cho thấy hoạt động tr.a tấ.n của CIA là "tàn nhẫn trên mức tưởng tượng" và "hoàn toàn thiếu hiệu quả". Ngoài ra, CIA còn đán.h lừa chính phủ Mỹ trong suốt khoảng thời gian thực hiện các chiến dịch của tổ chức này, bằng cách cung cấp báo cáo giả về cách thức giam giữ, thẩm vấn tù binh, theo Reuters.
Cuộc điều tra được Thượng viện tiến hành suốt gần 5 năm qua, tiêu tốn khoảng 40 triệu USD cho thấy, ít nhất 119 người đã phải trải qua các "nghi thức giam giữ" của CIA. Trong số đó, ít nhất 26 người bị bắt giữ hoàn toàn sai trái mà không có nguyên nhân, theo CNN.
Các hình thức thẩm vấn mà CIA tiến hành được bản báo cáo đán.h giá "tàn nhẫn đến rợn tóc gáy", bao gồm cả trấn nước, đán.h đậ.p, và các hành vi tr.a tấ.n tâm lý như dùng tiếng ồn, hành quyết giả, không cho ngủ, lăn.g nhụ.c...
Một bản tóm tắt cho thấy, CIA còn phối hợp và áp dụng liên tục các hình thức nêu trên, điển hình là việc trói đứng tù nhân và không cho ngủ trong suốt 180 giờ đồng hồ, hoặc kéo tù nhân bị trói trần truồng khắp trại giam trong khi họ bị bịt mắt và đán.h đậ.p. Thậm chí, có người bị trấn nước đến mức gần chế.t 183 lần, theo NBC News.
Bà Dianne Feinstein, Chủ tịch Ủy ban tình báo Thượng viện. - Ảnh: AFP
Những "nghi thức giam giữ" này đã để lại nhiều hậu quả kinh khủng. Có ít nhất một người bị thẩm vấn đã chế.t do ngạt nước. Ngoài ra, các nạ.n nhâ.n còn phải chịu đựng chứng động kinh, mất ngủ, ảo giác, bệnh hoang tưởng. Nhiều người còn tìm mọi cách để hủy hoại thân thể, theo CNN.
Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ đã phải bỏ ra 80 triệu USD để thuê 2 nhà tâm lý học nhằm tham vấn cho quá trình thẩm tra.
Tuy "kỳ công" như vậy, nhưng kết quả mà CIA đạt được gần như con số 0. Thượng viện Mỹ đã chứng minh 20 trường hợp được CIA cho là thành công nhất đều sai về các nguyên tắc căn bản. Bên cạnh đó, 7 trong số 39 người bị CIA gắn mác "đặc biệt nguy hiểm" không cung cấp được bất cứ thông tin tình báo có giá trị nào, theo NBC News.
Bản báo cáo cho biết, các thông tin mà CIA có được thông qua việc thẩn vấn, tr.a tấ.n các tù nhân "đều không có giá trị trong vấn đề chống khủn.g b.ố và tìm hiểu al-Qaeda, hoặc đã được thu thập từ các nguồn tình báo khác từ trước", thậm chí hoàn toàn sai, theo Reuters.
Bên cạnh đó, CIA còn bị cáo buộc che dấu thông tin, thậm chí lừ.a gạ.t chính phủ Mỹ. Trong các báo cáo của mình, CIA đã khai báo không đầy đủ về các hình thức thẩm vấn cũng như hậu quả chúng để lại cho các tù nhân. Chủ tịch Ủy ban tình báo Thượng viện Dianne Feinstein quả quyết CIA "đã liên tục cung cấp các thông tin giả mạo", theo trang AlterNet.
Người biểu tình phản đối chế độ tàn bạo ở nhà tù Guantanamo. - Ảnh: Reuters
Nhiều cựu nhân viên CIA đã tỏ ra phẫn nộ khi tài liệu của Thượng viện được công bố. Một cựu sĩ quan tình báo cấp cao đán.h giá bản báo cáo nêu trên là "nhụ.c nh.ã vả không trung thực", theo Foreign Policy. Cũng theo trang này, các cựu nhân viên CIA từng tham gia vào quá trình thẩm vấn còn mua hẳn tên miền CIASavedLives.com để "minh oan" cho những hành động của mình.
Bill Harlow, từng là phát ngôn viên của CIA dưới thời Tổng thống George W. Bush, cho biết: "Chúng tôi đã có kế hoạch để thay đổi bản báo cáo đó (của Thượng viện) theo góc nhìn của chúng tôi, và giúp những người vừa bị kéo ra khỏi đống bùn lầy".
Trong khi đó, Jose Rodriguez, người phụ trách quá trình thẩm vấn, khẳng định: "Chúng tôi chỉ làm những gì được yêu cầu. Chúng tôi chỉ làm những gì mà người ta bảo đảm đúng luật. Và những việc chúng tôi làm đã mang lại hiệu quả", theo Foreign Policy.
Nhiều ý kiến trái chiều đã được đưa ra sau khi Thượng viện công bố loạt tài liệu này. 2 nghị sĩ đảng Cộng hòa, Marco Rubio và Jim Risch nói việc đưa những thông tin này ra ánh sáng là "liều lĩnh và vô trách nhiệm". Các ông này cho rằng điều đó "có thể gây nguy hại cho mạng sống của nhiều công Mỹ ở nước ngoài, phá mối quan hệ của Mỹ và các đồng minh, kích động bạo lực và bị kẻ thù lợi dụng nhằm tuyên truyền sai sự thật", theo Reuters.
Ngược lại, Thượng nghị sĩ John McCain, người từng tham gia Chiến tranh Việt Nam, cho rằng tài liệu này sẽ nâng cao vị thế của Mỹ trên trường quốc tế, theo NBC News.
Tổng thống Mỹ Barack Obama và cựu Tổng thống George W. Bush.- Ảnh: Reuters
Phát ngôn viên của cựu tổng thống George W. Bush cho biết ông chưa được tiếp cận bản báo cáo này, và không đưa ra bất cứ lời bình luận nào. Trước đó, chia sẻ với CNN, ông Bush lên tiếng ca ngợi các nhân viên CIA từng tham gia vào hoạt động tr.a tấ.n, gọi họ là "những nhà ái quốc", và cho rằng nước Mỹ "rất may mắn khi có những con người làm việc tận tâm vì lợi ích quốc gia".
Trong khi đó, Tổng thống Obama nhận xét rằng những hành động của CIA là "trái ngược với những giá trị cốt lõi của Mỹ", đồng thời nhắc nhở "hãy để quá khứ ngủ yên". Ông Obama phát biểu: "Không có quốc gia nào hoàn hào. Nước Mỹ sẵn sàng đối mặt với quá khứ, đối mặt với những điều chưa hoàn hảo. Chúng tôi có thể thay đổi, và trở nên tốt đẹp hơn".
Các hoạt động bắt giữ, thẩm vấn mà CIA bị điều tra được thực hiện tại các trại tập trung ở Afghanistan, Thái Lan, Ba Lan, Rumani... trong giai đoạn 2002 - 2006, dưới thời Tổng thống George W. Bush.
Hữu Đạt
Theo Thanhnien
Mỹ sẵn sàng công bố tài liệu tr.a tấ.n của CIA Nhiêu tai liêu, bao cao chưa đưng băng chưng vê nhưng hoat đông tra tân cua CIA kê tư sau sư kiên khung bô 11.9.2001 co thê se đươc Thương viên My công bô vao hôm nay 9.12, theo The Guardian. Cưu Tông thông My George W. Bush. - Anh: AFP Uy ban tinh bao Thương viên đa săn sang công bô kêt...