Trung Quốc lỡ hẹn giấc mơ bá quyền ở Trung Mỹ

Công việc xây dựng một kênh đào tại Nicaragua nối Đại Tây Dương với Thái Bình Dương đã bị trì hoãn một năm và sẽ không bắt đầu cho tới năm 2015.

Người đứng đầu ban quản lý kênh đào xuyên Nicaragua, ông Manuel Coronel Kautz, cho hay cần nhiều thời gian hơn để nghiên cứu tính khả nghi và chọn lộ trình. Ước tính chi phí của dự án lên tới 40 tỷ USD.

Các nhà môi trường cho hay việc xây dựng kênh đào của Nicaragua nhằm “cạnh tranh” với kênh đào Panama sẽ gây ra nguy cơ lâu dài đối với khu vực.

Tổng thống Nicaragua Daniel Ortega ban đầu cho biết nước này dự định bắt đầu thi công kênh đào vào tháng 4/2014. Ông Ortega cho rằng dự án sẽ mang lại sự thịnh vượng cho khu vực và giúp quốc gia Trung Mỹ – một trong những nước nghèo nhất vùng – độc lập về kinh tế.

Tuy nhiên, ông Coronel Kautz giờ đây cho biết dự án “có thể” bắt đầu vào năm 2015.

Kênh đào xuyên Nicaragua dự kiến sẽ dài gấp 3 kênh đào Panama.

Ông Coronel Kautz nói chỉ khi nào các nghiên cứu khả thi được hoàn thành thì mới có thể chọn được một “lộ trình rõ ràng”.

Hồi tháng 6/2013, quốc hội Nicaragua đã chấp thuận nhượng quyền quản lý kênh đào trong 50 năm cho Tập đoàn HKND tại Hồng Kông, Trung Quốc. Chính phủ Nicaragua sẽ chỉ hưởng một phần nhỏ lợi thuận từ kênh đào.

Nhưng các nhà chỉ trích dự án tại Nicaragua đã nghi ngờ về độ tin cậy của công ty Trung Quốc và nói rằng công ty này chưa có kinh nghiệm cần thiết để xây dựng một dự án lớn như vậy.

Trong khi đó, lãnh đạo HKND Wang Jing nói rằng ông đã thu hút các nhà đầu tư toàn cầu và sẵn sàng xây kênh đào chưa tới 6 năm.

Tham vọng bá quyền ở Trung Mỹ

Trong nhiều năm, con người đã mơ ước xây dựng một kênh đào xuyên Nicaragua, chinh phục vùng đất nhiều núi lửa và rừng nhiệt đới và phá vỡ thế độc quyền của Panama về thương mại hàng hải toàn cầu.

Giờ đây, giấc mơ đó đã tiến một bước gần hơn tới hiện thực khi một doanh nhân Trung Quốc công bố lộ trình cho kênh đào dài 270km, trị giá gần 40 tỷ USD từ Thái Bình Dương sang biển Caribê.

Nếu doanh nhân Wang Jing thành công, dự án sẽ được xếp là một trong những kỳ công kiến trúc vĩ đại nhất trong lịch sử.

Được biết, ngân hàng phát triển Trung Quốc (CDB), được chính phủ Trung Quốc giao nhiệm vụ cho vay đối với các dự án hạ tầng lớn ở trong cũng như ngoài nước, đã cấp cho công ty viễn thông Xinwei của ông Wang 12 tỷ nhân dân tệ (1,95 tỷ USD) trong năm 2011 để mở rộng kinh doanh ở nước ngoài.

Các bức tường bên trong công ty viễn thông của ông Wang treo đầy ảnh các lãnh đạo tối cao của Trung Quốc. Phòng họp của ông treo một bức tranh lớn của cố Chủ tịch Mao Trạch Đông và văn phòng của ông cũng trưng bày hàng chục mô hình xe tăng quân đội, máy bay, máy phóng rocket và các vệ tinh của Trung Quốc. Nhưng ông Wang khẳng định rằng ông không có liên hệ gì với chính phủ.

Tổng thống Nicaragua Daniel Ortega (trái) bắt tay với ông Wang trong lễ ký thỏa thuận khung về xây dựng kênh đào hôm 14/6/2013

“Không có sự tham gia nào của chính phủ Trung Quốc, không có chỉ đạo nào. Số tiền mà chúng tôi đã bỏ ra cho tới nay hoàn toàn là tiền riêng của tôi”, ông Wang nói.

Mặc dù ông Wang khẳng định không có nhân tố chính trị trong dự án, nhưng chính phủ Panama cho rằng Mỹ – vốn xây dựng kênh đào Panama và kiểm soát nó cho đến năm 1999 – sẽ không dễ gì phục tùng ý đồ của một đối thủ Trung Quốc.

“Tôi không nghĩ rằng người Mỹ sẽ vui vẻ khi người Trung Quốc có một kênh đào đi qua Trung Mỹ”, Ngoại trưởng Panama Fernando Nunez Fabrega nói.

Ông Roberto Troncoso, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nicaragua, cho rằng dự án kênh đào này thể hiện rõ ý đồ “dìm” kênh đào Panama. Theo ông, Trung Quốc muốn thực hiện bá quyền ở Trung Mỹ bởi “ai nắm được át chủ bài thương mại thì kẻ đó sẽ thống trị thế giới”.

Chính HKND đã tiết lộ Công ty Xây dựng đường sắt Trung Quốc cũng tham gia dự án, bắt đầu nghiên cứu tính khả thi về mặt kỹ thuật. Theo dư luận báo chí phương Tây, đây là bằng chứng cho thấy có bàn tay Trung Quốc đằng sau dự án kênh đào, không như lãnh đạo HKND tuyên bố rằng “Bắc Kinh vô can”.

Trung Quốc đã hoạt động rất tích cực ở châu Mỹ Latin. Vào tháng 3/2013, Ecuador đã đồng ý bán cho một công ty dầu khí Trung Quốc 3 triệu trong số 8,1 triệu ha rừng nguyên sinh Amazone.

Theo Báo Đất Việt