Trung Quốc hoãn cải tạo Scarborough vì Philippines xa Mỹ?
Bãi cạn Scarborough từ lâu được cho là mục tiêu cải tạo tiếp theo của Trung Quốc sau hàng loạt đảo khác ở Biển Đông, nhưng tình hình có thay đổi từ khi ông Duterte lên nắm quyền.
Theo báo New York Times ngày 24-9, trong vài năm trở lại đây, tàu hải giám và tàu cá Trung Quốc thường xuyên xuất hiện ở bãi cạn Scarborough làm xuất hiện nhiều tin đồn một căn cứ quân sự sắp được xây dựng tại đó.
Tuy nhiên, việc ông Rodrigo Duterte được bầu làm tổng thống Philippines và thái độ “chống Mỹ” của ông này đã thay đổi tính toán của Bắc Kinh.
Điều này không có nghĩa Trung Quốc từ bỏ mục đích ban đầu nhưng hiện tại dường như kế hoạch xây căn cứ tại Scarborough đang bị hoãn lại.
Các nhà phân tích cho rằng điều quan trọng hơn với Bắc Kinh bây giờ là “tình bạn” với ông Duterte và việc lôi kéo Manila ra khỏi đồng minh Washington. Việc cải tạo bãi Scarborough ngay dưới mũi ông Duterte có nguy cơ sẽ phá đi mọi cơ hội.
“Sẽ là phi lý nếu xây dựng Scarborough vào thời điểm này. Chính phủ Bắc Kinh muốn Philippines ít nhất giữ trung lập trong cuộc cạnh tranh Trung – Mỹ. Cơ hội đang ở trước mặt họ” – giáo sư Trương Bảo Huy thuộc Đại học Lingnan (Hong Kong) nhận xét.
Quân đội Mỹ cho biết 3 trong số 7 đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây cải tạo trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam đã được thiết kế như căn cứ quân sự.
Đá Subi có một cầu cảng lớn hơn cả Trân Châu Cảng, còn Đá Vành Khăn có diện tích sau cải tạo có chu vi gần bằng thủ đô Washington.
Video đang HOT
Những đồn đoán về kế hoạch của Trung Quốc ở Scarborough dấy lên hồi tháng 3-2016 khi tại một cuộc gặp ở Washington, Tổng thống Mỹ Barack Obama cảnh báo ông Tập Cận Bình về hành động có thể kích hoạt Hiệp ước phòng thủ chung giữa Mỹ và Philippines.
Học giả Trung Quốc Jin Canrong thuộc Đại học Renmin (Bắc Kinh) cũng cho rằng thái độ sẵn sàng đối thoại của Tổng thống Duterte và tâm lý ghét Mỹ của nhà lãnh đạo mới có thể sẽ trì hoãn kế hoạch cải tạo Scarborough của Trung Quốc.
Hôm 23-9, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng vừa qua thông báo “trông đợi” ông Duterte sẽ sớm có chuyến thăm đến Bắc Kinh
Tuy nhiên, dù kết quả đàm phán vào tháng tới giữa Trung Quốc và Philippines có ra sao, mục tiêu dài hạn kiểm soát toàn bộ Biển Đông của Trung Quốc vẫn không thay đổi – giáo sư Shi Yinhong thuộc Đại học Renmin khẳng định.
Ông Shi cho rằng lôi kéo được Philippines, như cách đã làm với Lào hoặc Campuchia, là một điều khó khăn, nên chỉ cần Manila giữ “một chút khoảng cách” với Mỹ đã là “quá tốt”.
Theo T.uổi Trẻ
Scarborough - mảnh ghép cuối của tam giác Trung Quốc muốn dựng ở Biển Đông
Bãi cạn Scarborough được đ.ánh giá là "quân bài thay đổi cuộc chơi" đối với tham vọng kiểm soát Biển Đông của Trung Quốc.
Một tàu tuần duyên Trung Quốc trong ảnh do Philippines chụp được gần bãi cạn Scarborough. Ảnh: ABS-CBN
Trong tất cả những điểm nóng tranh chấp ở Biển Đông, bãi cạn Scarborough, rộng hơn 150 km2, nằm cách bờ biển Philippines chưa đầy 240 km, hiện thu hút được sự quan tâm hơn cả, theo Quartz. Giới quan sát từ lâu nghi ngờ Trung Quốc muốn quân sự hóa thực thể này. Tuần trước, Bộ Quốc phòng Philippines còn công bố các hình ảnh cho thấy tàu Trung Quốc hiện diện dày đặc quanh đây.
Tại nhiều khu vực khác, Trung Quôc vài năm qua cũng ráo riết bồi đắp, biến hàng loạt bãi đá thành đảo nhân tạo và xây dựng trên đó đường băng quân sự, cảng nước sâu, công trình phục vụ hoạt động tuần tra, giám sát... Tất cả đều hướng tới tham vọng tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông.
Theo bình luận viên Steve Mollman, nếu thực sự Bắc Kinh nhắm tới mục tiêu độc chiếm Biển Đông, bãi cạn Scarborough có thể là mảnh ghép cuối cùng còn thiếu. Việc đầu tiên Bắc Kinh cần làm là biến Scarborough thành đảo nhân tạo.
Phân tích các bức ảnh do Philippines đưa ra tuần trước, một số nhà quan sát kết luận các tàu Trung Quốc xuất hiện gần bãi cạn Scarborough không mang theo thiết bị nạo vét, vậy nên Bắc Kinh dường như không có ý định cải tạo.
Nhưng những người khác lại đưa ra giả thuyết rằng Trung Quốc bấy lâu nay vẫn có kế hoạch xây dựng ở bãi cạn Scarborough song đã chùn bước sau khi các nhà ngoại giao Mỹ hồi đầu năm kín đáo phát đi tín hiệu rằng hành động ấy có thể khơi dậy tình thế đối đầu. Một kịch bản khác được đặt ra là Trung Quốc đang từng bước đặt nền móng để nhanh chóng tiến hành xây dựng ở Scarborough trong tương lai gần.
Tam giác chiến lược
Trung Quốc chiếm bãi cạn Scarborough từ Philippines vào năm 2012. Từ đó đến nay, Bắc Kinh luôn tìm cách hạn chế các phương tiện tiếp cận khu vực, đặc biệt là tàu cá Philippines. Trung Quốc luôn khẳng định không xây dựng tại Scarborough nhưng giới chuyên gia lại không mấy tin tưởng bởi Bắc Kinh trước đây nhiều lần đưa ra những thông báo sai sự thật về hoạt động bồi đắp, cải tạo ở Biển Đông.
Điển hình, Bắc Kinh từng nói chỉ đơn thuần xây dựng lán trại cho ngư dân ở bãi đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Nhưng nơi đây giờ biến thành một hòn đảo nhân tạo và sở hữu các nhà chứa máy bay, công trình cảng cùng một đường băng quân sự hiện đại.
Nếu thành công trong việc quân sự hóa bãi cạn Scarborough, kết hợp với những t.iền đồn tạo lập trái phép ở Hoàng Sa và Trường Sa, Trung Quốc sẽ tạo ra được một "tam giác chiến lược" giúp họ kiểm soát chặt chẽ toàn bộ Biển Đông, cây bút Mollman từ Quartz nhận định.
Các vòng tròn ở mỗi đỉnh tam giác chiến lược, gồm quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa và bãi cạn Scarborough, thể hiện phạm vi hoạt động của chiến đấu cơ Trung Quốc, bao phủ gần như toàn bộ diện tích Biển Đông. Đồ họa: Quartz
Tại Mỹ, nhà lập pháp Dan Sullivan hồi tháng 4 đã cảnh báo về tam giác nguy hiểm này trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện. Trên bản đồ, ông vẽ ra một vòng tròn ở mỗi đỉnh tam giác để thể hiện phạm vi hoạt động của các chiến đấu cơ Trung Quốc. Những vòng tròn chồng lên nhau, bao phủ gần như toàn bộ Biển Đông.
"Tam giác chiến lược" kể trên cũng tạo điều kiện để Trung Quốc thiết lập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông, Mollman đ.ánh giá. "Rõ ràng Bắc Kinh đang đi đúng theo hướng đó", ông nhấn mạnh.
Tháng trước, tòa án tối cao Trung Quốc thông báo sẽ áp dụng hình phạt giam giữ một năm đối với bất kỳ ngư dân nào bị bắt khi hoạt động trái phép trong cái gọi là "vùng biển" của nước này dựa theo "đường 9 đoạn".
Động thái trên được thực hiện sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama cảnh báo Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình không nên cải tạo bãi cạn Scarborough hay thiết lập ADIZ ở Biển Đông.
Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay cuối tháng trước cho biết Trung Quốc còn tìm cách dùng cát đen để bồi đắp ở bãi cạn Scarborough nhưng nỗ lực này đã bị "người Mỹ ngăn chặn".
Theo Sean Liedman, nhà phân tích quân sự, cựu quan chức hải quân Mỹ, hoạt động quân sự hóa tại Hoàng Sa, Trường Sa và bãi cạn Scarborough có lợi ích to lớn đối với Trung Quốc, giúp Bắc Kinh mở rộng đáng kể phạm vi tác chiến, hệ thống giám sát, hỗ trợ hậu cần cũng như mạng lưới chỉ huy, kiểm soát ở Biển Đông.
Yoji Koda, cựu phó đô đốc thuộc Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản, hồi tháng một trong bài viết đăng trên tạp chí Asia Policy cũng đ.ánh giá "tam giác chiến lược" Hoàng Sa, Trường Sa, bãi cạn Scarborough "có thể là quân bài thay đổi cuộc chơi đối với cán cân quyền lực khu vực".
Vũ Hoàng
Theo VNE
Diplomat gạt bỏ khả năng Trung Quốc bồi đắp Scarborough Hành động này có thể là khởi đầu cho cuộc chiến Mỹ - Trung nhằm giành tầm ảnh hưởng trong khu vực. Suốt hơn 6 tháng qua, nhiều đồn đoán đã nảy sinh về việc Trung Quốc đang chuẩn bị lấp đất lấn biển để xây đảo nhân tạo tại bãi cạn Scarborough, một thực thể tranh chấp trên biển Đông. Hồi tháng...