Trung Quốc công bố “Sách Vàng” về tình hình quốc tế
Trong “Sách Vàng tình hình quốc tế” (Báo cáo an ninh và chính trị toàn cầu 2014) công bố mới đây, Viện Chính trị và Kinh tế Thế giới, Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc đã tiến hành phân tích và đánh giá hiện trạng và đặc điểm của “quan hệ nước lớn kiểu mới” Trung – Mỹ và quan hệ 3 nước Trung, Nga, Mỹ hiện nay.
Quang hệ Trung – Mỹ là một trong những vấn đề được đề cập.
Sách trên chỉ ra rằng môi trường an ninh xung quanh Trung Quốc về cơ bản là tốt nhưng vẫn đối mặt với những nhân tố bất ổn sau: một là, vấn đề hạt nhân Triều Tiên ở Đông Bắc Á; hai là, tình hình an ninh ở Trung Á và Nam Á; ba là, sức ép quân sự ở Đông Bắc Á và Đông Nam Á tiếp tục gia tăng.
Xét xu thế hiện nay, những nhân tố bất ổn trên đều đã kéo dài nhiều năm hoặc vài năm, vì thế rất khó được giải quyết hoặc cải thiện trong thời gian ngắn, cơ chế đa phương và đối thoại vẫn là con đường cơ bản để giải quyết những vấn đề này.
Theo T.N
Baotintuc.vn
Đông Bắc Á 2013: Năm của những bất ổn
Mâu thuẫn giữa các quốc gia trong khu vực năm 2013 căng thẳng, tiềm ẩn nguy cơ bất ổn mới trong năm 2014.
Sau những cuộc chuyển giao quyền lực suôn sẻ tại hầu hết các nước/vùng lãnh thổ ở Đông Bắc Á năm 2012, bước vào năm 2013, nhiều người hy vọng tình hình an ninh ở khu vực này sẽ được cải thiện. Tuy nhiên, trái ngược với những hy vọng đó, tình hình an ninh ở khu vực Đông Bắc Á đang xấu đi nghiêm trọng do các cuộc tranh chấp lãnh thổ. Nhiều nhân tố bất ổn mới đã xuất hiện và đang đe dọa sự ổn định của khu vực này.
Video đang HOT
Mặc dù vậy, Đông Bắc Á đã bước qua năm 2013 trong hòa bình. Từ Bắc Kinh tới Seoul và Tokyo, tất cả các nhà lãnh đạo đều hiểu rằng các tranh chấp và khác biệt đó không thể giải quyết một sớm một chiều và các hành động quân sự sẽ không giúp giải quyết tranh chấp mà chỉ đẩy khu vực và thậm chí cả thế giới tới bên bờ vực chiến tranh.
Bất ổn gia tăng
Có thể nói, 2013 là một trong những năm đầy bất ổn đối với Đông Bắc Á khi mâu thuẫn giữa các quốc gia/vùng lãnh thổ trong khu vực được đẩy lên những nấc thang mới. Dưới thời các chính quyền mới, các cuộc khẩu chiến giữa Nhật Bản với Trung Quốc và với Hàn Quốc, giữa CHDCND Triều Tiên với Hàn Quốc và với Nhật Bản đã diễn ra một cách thường xuyên hơn và ngày càng quyết liệt hơn. Tâm điểm của các cuộc khẩu chiến đó vẫn là vấn đề tranh chấp lãnh thổ trên biển Hoa Đông và vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên.
Tên lửa của Triều Tiên (Ảnh: Sourcefednew)
Bước vào năm 2013, tình hình trên bán đảo Triều Tiên đã nóng lên sau khi các nước thành viên Hội đồng Bảo an (HĐBA) của Liên Hợp Quốc ngày 22/1 đã thông qua Nghị quyết 2087 lên án cái gọi là "vụ phóng vệ tinh" của Bình Nhưỡng hồi giữa tháng 12/2012. Sau đó, HĐBA đã tiếp tục thông qua Nghị quyết 2094 ngày 7/3 về việc tăng cường các biện pháp trừng phạt tài chính chống Triều Tiên sau khi Bình Nhưỡng đã tiến hành thử hạt nhân lần thứ ba hôm 12/2.
Để thể hiện sự phản đối các hành động cứng rắn của Liên Hợp Quốc cũng như cuộc tập trận thường niên Mỹ-Hàn sau đó, Triều Tiên đã cắt đứt đường dây liên lạc quân sự với Hàn Quốc - kênh liên lạc trực tiếp cuối cùng giữa hai miền.
Bên cạnh đó, Bình Nhưỡng cũng đơn phương hủy bỏ Hiệp định đình chiến tạm thời chấm dứt cuộc chiến tranh Triều Tiên (1950 - 1953), đồng thời cảnh báo sẽ tiến hành các đòn tấn công phủ đầu chống các thế lực thù địch. Sau đó, Triều Tiên lại tiến hành vụ thử tên lửa vào tháng 5. Các hành động đó của Triều Tiên đã đẩy tình trạng căng thẳng trong quan hệ liên Triều lên một nấc thang mới.
Cùng với các vấn đề tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên, trong năm 2013, vấn đề tranh chấp lãnh thổ trên biển Hoa Đông cũng thu hút nhiều sự chú ý của dư luận thế giới. Các tranh chấp này bao gồm tranh chấp giữa Nhật Bản, Trung Quốc và vùng lãnh thổ Đài Loan đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà Tokyo đang quản lý, tranh chấp giữa Nhật Bản và Hàn Quốc đối với quần đảo Takeshima/Dokdo mà Seoul đang quản lý, tranh chấp giữa Nhật Bản và Nga đối với quần đảo Kuril do Moscow đang quản lý mà Tokyo gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc, và tranh chấp giữa Hàn Quốc và Trung Quốc đối với bãi đá ngầm Ieodo/Tô Nham Tiêu do Seoul đang quản lý. Đáng chú ý, vấn đề tranh chấp lãnh thổ Nhật-Trung đã trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết do các hành động quyết đoán hơn của Trung Quốc.
Quần đảo Kuril-tâm điểm tranh chấp giữa Nga và Nhật (Ảnh: Ria)
Quan hệ Nhật-Trung đã trở nên căng thẳng từ tháng 9/2012 sau khi Tokyo quyết định mua lại ba trong số năm đảo nhỏ thuộc quần đảo Senkaku mà Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư từ một thương nhân của nước này.
Kể từ sau đó, bất chấp các nỗ lực của cả hai bên, quan hệ Nhật-Trung vẫn không được cải thiện. Trung Quốc vẫn thường xuyên cử các tàu thuyền và máy bay xâm nhập vùng biển và vùng trời quanh quần đảo mà Nhật Bản đang quản lý. Điều này đã dẫn tới các cuộc khẩu chiến giữa các nhà ngoại giao và giới chức hai nước.
Tần suất của các cuộc đấu khẩu giữa Tokyo và Bắc Kinh đã đột ngột gia tăng vào tháng 9 sau khi Bộ Quốc phòng Nhật Bản tuyên bố họ sẽ cân nhắc khả năng bắn rơi bất cứ máy bay không người lái nào xâm phạm không phận Nhật Bản. Sau đó, Thủ tướng Nhật Bản đã bật đèn xanh cho kế hoạch bắn hạ bất cứ máy bay không người lái nào không tuân theo các cảnh báo phải rời khỏi không phận Nhật Bản.
Quần đảo Takeshima/Dokdo (Ảnh: AP)
Ngay lập tức, Trung Quốc đã phản ứng rất quyết liệt. Hôm 26/10, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Cảnh Nhạn Sinh khẳng định: "Chúng tôi nhấn mạnh với các bên liên quan rằng không nên đánh giá thấp quyết tâm mạnh mẽ của quân đội Trung Quốc trong việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Nếu Nhật Bản có các hành động mang tính áp đặt như bắn hạ máy bay như những gì họ đã nói, (chúng tôi sẽ coi) đó là hành vi khiêu khích nghiêm trọng, một hành động có thể châm ngòi chiến tranh, và Trung Quốc sẽ đáp trả quyết liệt. Bên khiêu chiến sẽ phải chịu mọi hệ quả của hành vi này".
Trong một động thái nhằm củng cố tuyên bố chủ quyền của mình đối với quần đảo đang tranh chấp với Nhật Bản, hôm 23/11, Trung Quốc đã đơn phương thiết lập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên biển Hoa Đông. Đáng chú ý, ADIZ của Trung Quốc bao trùm không chỉ quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà còn cả bãi đá ngầm Ieodo/Tô Nham Tiêu mà Seoul đang kiểm soát và một phần không phận xung quanh đảo Jeju của Hàn Quốc.
Những nhân tố bất ổn mới
Mặc dù theo các chuyên gia phân tích, việc thành lập ADIZ trên biển Hoa Đông chỉ là một động thái của Trung Quốc nhằm củng cố tuyên bố chủ quyền của mình đối với quần đảo đang tranh chấp với Nhật Bản nhưng nhiều người lo ngại việc Trung Quốc thành lập ADIZ trên biển Hoa Đông có thể dẫn tới tình trạng căng thẳng trong quan hệ Trung-Hàn.
Vùng nhận diện phòng không ADIZ mà Trung Quốc tuyên bố thiết lập ngày 23/11 (Ảnh: AFP)
Bên cạnh đó, dư luận quốc tế lo ngại động thái này của Trung Quốc có thể sẽ tác động tiêu cực tới quyền tự do bay trên vùng trời nước khác và an toàn hàng không dân sự. Vì vậy, trong tuyên bố phát hành sau Hội nghị Cấp cao ASEAN-Nhật Bản ở Tokyo vào giữa tháng này, các nhà lãnh đạo khẳng định Nhật Bản và ASEAN "sẽ tăng cường hợp tác trong việc đảm bảo quyền tự do bay trên vùng trời nước khác và an toàn hàng không dân dụng theo các nguyên tắc được mọi người thừa nhận của luật pháp quốc tế".
Mặt khác, trong thời gian gần đây, có một số dấu hiệu cho thấy một cuộc chạy đua vũ trang đang diễn ra ở khu vực Đông Bắc Á. Vào đầu tuần này, Chính phủ Nhật Bản đã tăng ngân sách quốc phòng trong giai đoạn từ tài khóa 2014-2018 lên 24.670 tỷ Yen, tăng 1.180 tỷ Yen so với giai đoạn từ tài khóa 2009-2013. Trước đó, Trung Quốc đã liên tục tăng ngân sách quốc phòng để tăng cường tiềm lực quân sự. Nếu một cuộc chạy đua vũ trang như vậy diễn ra, nó sẽ không chỉ ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường an ninh khu vực mà còn đe dọa đà phục hồi của nền kinh tế thế giới.
Một nhân tố có thể gây bất ổn khác là cuộc thanh trừng "những kẻ chống đối" ở Triều Tiên của nhà lãnh đạo trẻ tuổi Kim Jong-un. Cùng với việc tử hình người chú Jang Song-thaek, nhà lãnh đạo Triều Tiên còn thẳng tay trừng trị các tay chân thân cận của ông này.
Có vẻ như một cuộc thanh lọc nội bộ trên quy mô lớn đang diễn ra ở Triều Tiên. Trong bối cảnh đó, Triều Tiên có thể sẽ tiến hành các vụ thử hạt nhân hoặc tên lửa để làm dịu căng thẳng trong nước. Điều này báo hiệu môi trường an ninh ở Đông Bắc Á ngày càng xấu đi.
Theo Bùi Hùng
VOV
Ngoại trưởng Mỹ chọn thời điểm "chiến lược" đến VN Nước Mỹ có nhiều tính toán chiến lược khi chọn thời điểm này để Ngoại trưởng Kerry công du tới Việt Nam và Philippines. Trong bối cảnh khu vực Châu Á - Thái Bình Dương đang hết sức căng thẳng sau khi Trung Quốc xác lập ADIZ tại biển Hoa Đông, việc Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đến thăm hai nước ở Đông...