Trump ngừng cấp ngân sách cho WHO

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố cắt ngân sách cho WHO với lý do tổ chức này đã che giấu tính nghiêm trọng của Covid-19 ở Trung Quốc.

Trump ngày 14/4 tại họp báo cho biết ông đang chỉ đạo chính quyền ngừng cấp ngân sách và “thực hiện một cuộc đánh giá nhằm làm rõ vai trò của WHO trong việc khiến thế giới mắc sai lầm nghiêm trọng khi đối phó Covid-19 và che đậy sự lây lan của nCoV”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc họp báo về Covid-19 tại Nhà Trắng ngày 14/4. Ảnh: AFP.

Theo ông, WHO đã không minh bạch về dịch bệnh và Mỹ sẽ “thảo luận xem nên dùng số tiền đáng lẽ về tay WHO như thế nào”. Tổng thống Trump lưu ý Mỹ mỗi năm cấp ngân sách cho WHO từ 400 đến 500 triệu USD trong khi Trung Quốc “chỉ đóng góp gần 40 triệu USD”.

“Với sự bùng phát của Covid-19, chúng tôi quan ngại sâu sắc liệu tấm lòng hào phóng của nước Mỹ có được sử dụng một cách tốt nhất hay không”, ông nói.

Trump lâu nay tin rằng WHO thiên vị Trung Quốc và thông đồng với Bắc Kinh che giấu về Covid-19 nhằm khiến Mỹ, đối thủ kinh tế chính của Trung Quốc, bị mù mờ thông tin trước dịch bệnh. Theo ông, điều này khiến nhiều quốc gia lãng phí thời gian quý báu để chuẩn bị ứng phó và trì hoãn quyết định hạn chế đi lại.

“Nếu WHO làm công việc của mình, đưa các chuyên gia y tế tới Trung Quốc đánh giá tình hình thực tế và chỉ ra sự thiếu minh bạch của Trung Quốc, dịch bệnh sẽ được kiểm soát ngay từ đầu với tổn thất rất nhỏ về sinh mạng”, ông nhấn mạnh. “Nó sẽ giúp cứu hàng nghìn mạng sống và tránh gây tổn thương tới nền kinh tế toàn cầu. Nhưng thay vào đó, WHO sẵn sàng tin lời Trung Quốc và bảo vệ những hành động của chính phủ Trung Quốc”.

Từ trước khi đại dịch bùng phát, Trump vẫn thường xuyên bày tỏ hoài nghi về các tổ chức thế giới. Ông đặt câu hỏi về ngân sách Mỹ cấp cho Liên Hợp Quốc, rút Mỹ khỏi các hiệp định khí hậu toàn cầu và chỉ trích Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Thượng nghị sĩ Dân chủ bang Connecticut Chris Murphy, thành viên Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, nhận định dù WHO và Trung Quốc “mắc sai lầm”, mục đích thực sự của Trump chỉ là chối bỏ những lỗi lầm mà chính quyền của ông mắc phải khi đối phó với dịch bệnh.

“Nhà Trắng và các đồng minh đang phối hợp để tìm kiếm các con dê tế thần cho những sai lầm chết người mà Tổng thống phạm phải trong giai đoạn đầu của đại dịch”, Murphy nói. “Thật mỉa mai khi Tổng thống và các đồng minh hiện tại lại chỉ trích Trung Quốc hay WHO vì mềm mỏng với Trung Quốc bởi Tổng thống chính là người bảo vệ mạnh mẽ cho Trung Quốc trong giai đoạn đầu của cuộc khủng hoảng này”.

Giới phê bình chỉ ra rằng suốt nhiều tuần sau khi Covid-19 xuất hiện, Trump thường xuyên ca ngợi cách Bắc Kinh phản ứng và hạ thấp mối nguy hiểm của dịch bệnh đối với Mỹ.

Ngày 24/1, trong một bình luận trên Twitter, Tổng thống Trump viết: “Trung Quốc đã nỗ lực rất nhiều để kiềm chế nCoV. Mỹ đánh giá cao nỗ lực và sự minh bạch của họ. Mọi thứ rồi sẽ tốt đẹp. Đặc biệt, nhân danh người dân Mỹ, tôi muốn cảm ơn Chủ tịch Tập!”.

Covid-19 khởi phát từ Vũ Hán, Trung Quốc, hồi tháng 12 năm ngoái, đến nay xuất hiện tại 210 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, với tâm điểm là Mỹ và châu Âu. Toàn cầu hiện ghi nhận hơn hai triệu ca nhiễm, hơn 125.000 người chết và hơn 470.000 trường hợp bình phục.

Vũ Hoàng