Trực thăng Mỹ dọa người biểu tình do ‘nhầm lẫn’

Vệ binh Quốc gia Mỹ nói những mệnh lệnh thiếu rõ ràng đã khiến trực thăng UH-72 Lakota treo trên đầu người biểu tình ở thủ đô Washington đêm 1/6.

Vệ binh Quốc gia Mỹ vừa hoàn tất cuộc điều tra về vụ trực thăng quân sự Urocopter UH-72 Lakota bay tầm thấp đe dọa người biểu tình hồi đầu tháng. Báo cáo sơ bộ của cuộc điều tra đã được gửi tới thiếu tướng William J. Walker, tư lệnh Vệ binh Quốc gia thủ đô Washington, hai quan chức quốc phòng cho biết hôm 17/6.

Báo cáo điều tra cho thấy đã có sự nhầm lẫn và thiếu rõ ràng trong cách truyền đạt mệnh lệnh từ các chỉ huy vệ binh đến phi công trực thăng dẫn đến sự cố đêm 1/6, các quan chức cho biết.

Một trong những nguyên nhân dẫn tới nhầm lẫn là quyết định để cả Vệ binh Quốc gia và lực lượng hành pháp dân sự, trong đó có các sĩ quan từ nhiều cơ quan an ninh khác nhau và cảnh sát thủ đô Washington, đều sẽ tham gia nỗ lực kiểm soát các cuộc biểu tình.

Trực thăng quân sự Mỹ lơ lửng trên đám đông biểu tình ở thủ đô Washington, hôm 1/6. Video: Twitter/NYTimes.

Vấn đề chủ chốt được đề cập trong báo cáo điều tra là ai đã phê chuẩn việc sử dụng trực thăng và liệu người đó có biết rằng phải cần một số thủ tục đặc biệt để có thể dùng trực thăng quân sự trấn áp vụ hỗn loạn dân sự theo cách đó hay không.

Bộ trưởng Lục quân Mỹ Ryan McCarthy là người đã cho phép sử dụng “các khí tài trên không” để cung cấp cái nhìn toàn cảnh về các cuộc biểu tình. Một quan chức quốc phòng cho biết vào đêm 1/6, trực thăng UH-72 Lakota này được giao “nhiệm vụ rõ ràng”, trong đó có việc tham gia “răn đe” hoạt động tội phạm như nổi loạn, cướp phá bằng cách duy trì sự hiện diện trên đầu người biểu tình.

Tướng Walker có thể chấp nhận hoặc từ chối bất cứ khuyến nghị nào trong báo cáo điều tra, hoặc có thêm hành động như ra quyết định kỷ luật người vi phạm.

Kết quả cuộc điều tra có thể được công bố vào cuối tuần này. Tuy nhiên, nếu tướng Walker quyết định xử lý kỷ luật, những người liên quan sẽ có 10 ngày để phản hồi và điều này sẽ khiến kết quả cuộc điều tra bị lùi thời gian công bố sang tuần tới.

Chiếc trực thăng xuất hiện trong biểu tình là Urocopter UH-72 Lakota, phiên bản quân sự hóa của mẫu Eurocopter EC145, chuyên dùng trong công tác đảm bảo an ninh nội địa, ứng phó thảm họa và cứu hộ cứu nạn.

Trực thăng xuất hiện vài giờ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ triển khai quân đội để dẹp các cuộc nổi loạn, bạo động trên lãnh thổ Mỹ. Lực lượng an ninh Mỹ trước đó phải dùng đạn hơi cay để giải tán đám đông đụng độ với cảnh sát gần Nhà Trắng trong lúc Trump họp báo.

Biểu tình chống phân biệt chủng tộc sau cái chết của người đàn ông da màu George Floyd đã lan ra khắp 50 bang của Mỹ và nhiều nơi trên thế giới. Hàng chục nghìn vệ binh quốc gia đã được triển khai để hỗ trợ đảm bảo an ninh ở thủ đô Washington và các bang khác.