Triều Tiên đồng ý thanh tra vào các điểm thử nghiệm hạt nhân

Đó là tin vui mà Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố sau cuộc gặp của ông với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cuối tuần qua.

Theo ông Pompeo, nhà lãnh đạo Triều Tiên đã đồng ý cho các thanh tra viên vào một điểm thử nghiệm hạt nhân then chốt mà Triều Tiên tuyên bố giải thể, như một phần trong cam kết hủy bỏ hạt nhân của nước này.

Lãnh đạo Triều Tiên, Kim Jong-un, gặp gỡ Ngoại trưởng Mike Pompeo cuối tuần qua tại Bình Nhưỡng

Thanh tra sẽ vào Punggye-ri

Sau 2 tháng trì hoãn, cuối cùng ông Pompeo cũng đã có mặt tại Bình Nhưỡng và thảo luận với lãnh đạo Triều Tiên về “hội nghị thượng đỉnh sắp tới” giữa ông Trump và ông Kim, đồng thời tinh chỉnh các lựa chọn về thời gian và địa điểm của cuộc họp sắp tới. Hiện nay, thời gian và địa điểm cho cuộc hội nghị thượng đỉnh này chưa được công bố.

Mặc dù, Mỹ và Triều Tiên đã đồng ý tổ chức một cuộc họp thượng đỉnh mới giữa các nhà lãnh đạo hai nước càng sớm càng tốt, nhưng các quan chức Mỹ tỏ ra lưỡng lự khi chưa nhìn thấy các bước đi quan trọng của Triều Tiên, nhất là trong việc tháo dỡ và vận chuyển ra khỏi đất nước này vũ khí hạt nhân và vật liệu và tên lửa tầm xa.

Trái ngược hẳn với sự nhiệt tình của ông Trump khi ông hào hứng tuyên bố trong một sự kiện chính trị rằng ông và nhà độc tài Triều Tiên đã “yêu nhau mất rồi”, ông

Pompeo tỏ ra thận trọng trong việc mô tả cuộc gặp gỡ với ông Kim. Ông Pompeo cũng không phát biểu gì về việc có những đột phá đáng kể, ngoại trừ thỏa thuận của Bắc Triều Tiên cho phép thanh tra viên vào Punggye-ri, một mạng lưới đường hầm dưới lòng đất, nơi Bắc Hàn tiến hành tất cả các thử nghiệm hạt nhân, trong đó có lần thử nghiệm thành công một trái bom hydro.

Cuộc gặp kéo dài hai tiếng đồng hồ của ông Pompeo với ông Kim và bữa ăn trưa 90 phút sau đó đã đề cập đến bước đầu tiên hướng tới việc phi hạt nhân hóa, liên quan đến kho vũ khí hạt nhân, các điểm lưu trữ, thử nghiệm và tên phóng tên lửa của Triều Tiên.

Washington đã biên soạn danh sách riêng của mình, dựa trên các nguồn thông tin tình báo và lập kế hoạch phá dỡ. Phía Mỹ cho rằng, danh sách này sẽ tạo cơ sở để xác định liệu Triều Tiên có trung thực hay không.

Chưa rõ kế hoạch thanh tra

Triều Tiên đã bác bỏ đề nghị lập danh sách này, với e ngại đây có thể là một nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm thu thập các mục tiêu tiềm năng nếu Mỹ tìm cách tấn công các cơ sở hạt nhân của Bình Nhưỡng; thay vào đó, Triều Tiên đã yêu cầu bắt đầu tiến trình phi hạt nhân hóa với một tuyên bố hòa bình, chính thức kết thúc chiến tranh Triều Tiên.

Đề xuất đó đã được Hàn Quốc chấp nhận, nhưng không phải bởi chính quyền Trump – mặc dù ông Trump được cho là đã nói với ông Kim ở Singapore rằng, ông sẽ tiến lên với ý tưởng này.

Việc kiểm tra các điểm thử nghiệm hạt nhân có thể là một điều đáng ghi nhận trong quá trình phi hạt nhân hóa ở Triều Tiên. Triều Tiên đã phá hủy các đường hầm

Punggye-ri vào cuối tháng 5 và chụp ảnh hiện trường. Tuy nhiên, những hình ảnh không làm rõ mức độ phá hủy đường hầm này.

Tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Mỹ không cho biết ai sẽ tiến hành thanh tra các điểm thử hạt nhân của Triều Tiên. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế – cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc – đã kiểm kê nhiên liệu hạt nhân và các thiết bị sản xuất nhiên liệu, nhưng họ không chuyên về vũ khí hạt nhân hoặc các địa điểm thử nghiệm.

Mỹ muốn gửi các chuyên gia vũ khí hạt nhân của riêng mình, nhưng Triều Tiên e rằng các chuyên gia của Mỹ có thể lấy mẫu từ bên trong, tiết lộ các chi tiết quan trọng của chương trình của Triều Tiên, bao gồm các thử nghiệm bomuranium hay plutonium, cũng như khiến nước này “lộ tẩy” về tuyên bố đã kích nổ một quả bom hydro trước đó.

Nếu các thanh tra không đến từ Mỹ, gần như chắc chắn họ sẽ phải đến từ một trong bốn nước khác, đó là: Anh, Pháp, Nga hoặc Trung Quốc.

Kiều Trinh (TH)

Theo giaoducthoidai