Triều Tiên chuyển tiền cho quốc phòng sang phát triển điện

Triều Tiên đang chạy đua với thời gian để hoàn thành các trạm phát điện vào cuối năm nay, nâng nguồn cung điện năng thêm 50%, để giải quyết tình trạng thiếu năng lượng thường xuyên.

Tháp Juche Idea được thắp sáng trong khi phần lớn thành phố Bình Nhưỡng chìm trong bóng tối. Ảnh chụp hôm 5/5. Ảnh: AP.

Triều Tiên gần đây huy động lượng lớn các đội sản xuất để kịp hoàn thành hai dự án thủy điện lớn vào ngày 10/10. Hạn chót này thường được đặt ra cho các công trình xây dựng quy mô lớn bởi đây là ngày lễ quốc gia quan trọng với Triều Tiên, ngày thành lập đảng Lao động cầm quyền.

Nhà chức trách Triều Tiên đang tìm cách cải thiện điều kiện sống tại quốc gia còn nghèo nàn và phải chịu lệnh trừng phạt nặng nề. Kim Kyong-il, nhà nghiên cứu cấp cao tại Học viện Khoa học Xã hội ở Bình Nhưỡng, cho biết mục tiêu là tăng mức sản xuất điện năng từ 20% đến 50% so với năm 2014.

Hiệu quả của “chiến dịch tăng tốc” vẫn là một câu hỏi để mở.

Đạt được mục tiêu trên, Triều Tiên mới có một phần nhỏ trong thứ cần cho nền kinh tế và đáp ứng nhu cầu cơ bản của người dân. Giới chuyên gia nhấn mạnh Triều Tiên phải cải thiện cơ sở hạ tầng để đưa điện về nơi cần, có bộ phận dự phòng và bảo dưỡng định kỳ để các nhà máy có thể tự vận hành.

Cung cấp điện cho nền công nghiệp và 24 triệu dân, dù là ở mức tối thiểu, là một trong những khó khăn lớn nhất của Triều Tiên, đặc biệt là từ khi Liên Xô sụp đổ năm 1991. Cộng đồng quốc tế đề nghị giúp Triều Tiên mở rộng hệ thống lưới điện nếu nước này từ bỏ chương trình hạt nhân nhưng không có kết quả.

Tổng sản lượng điện của Triều Tiên được cho là khoảng 15 triệu megawatt (MW). Nguồn năng lượng trên chỉ có thể cung cấp cho Seoul, thủ đô Hàn Quốc với 10 triệu dân, trong chưa đầy 4 tháng.

Theo ước tính, Triều Tiên cấp khoảng 20% sản lượng điện cho quân đội. Hơn nữa, phần lớn điện năng lại được sử dụng để thắp sáng thủ đô, nơi có chưa đầy một phần mười dân số cả nước sinh sống.

Ông Kim cho biết Triều Tiên đang chuyển trọng tâm phù hợp với lời hứa của nhà lãnh đạo Kim Jong-un về việc cải thiện đời sống người dân và tiếp sức cho nền kinh tế.

Triều Tiên còn đang khảo sát năng lượng từ gió và thủy triều. Năng lượng mặt trời hiện cung cấp tới một nửa nguồn điện cần thiết ở một số khu vực nông thôn. Những tấm pin mặt trời nhỏ xuất hiện phổ biến trên ban công các căn hộ và trang trại ở khu vực ngoại ô.

Chuyển tiền từ quốc phòng sang điện

“Đất nước chúng tôi xem điện là động cơ của kinh tế quốc gia, do đó nhà nước đang tăng cường đầu tư vào lĩnh vực này”, ông Kim nói, đồng thời cho biết một phần lớn trong khoản ngân sách 2015 không dành cho quốc phòng đã được chuyển sang lĩnh vực năng lượng. Ông từ chối cung cấp con số chính xác.

Hai dự án lớn, gồm đơn vị số 1, số 2, Trạm Phát điện Mount Paektu Songun Youth và đơn vị số 5, 8, 9, 10 thuộc Trạm Phát điện Huichon dọc theo sông Chongchon, dự kiến kịp hoàn thành vào dịp kỷ niệm thành lập đảng Lao động Triều Tiên.

Trạm thủy điện trên núi Paektu, gần biên giới với Trung Quốc, được bắt đầu xây từ thời cố lãnh đạo Kim Jong-il, cha của Kim Jong-un, nhưng lại bị trì hoãn. Truyền thông Triều Tiên mô tả cuộc đua để hoàn thành dự án quy mô lớn là “thể hiện ý chí anh hùng của quốc gia”.

“Thế hệ trẻ DPRK (Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên) với trái tim kiên định sẵn sàng đáp lại lời kêu gọi của đảng, san núi, tát cạn biển và chinh phục vũ trụ”, bài xã luận gần đây trên tờ báo của đảng cầm quyền viết. “Giờ là lúc họ chứng tỏ một cách mạnh mẽ lòng can đảm, sự đoàn kết và khả năng chiến đấu trước thế giới”.

“Nếu các trạm phát điện đang xây dựng hoàn thành, chúng có thể tạo ra hàng chục nghìn kW”, ông Kim nói. “Nhưng đây mới chỉ là khả năng, thực tế có thể sẽ khác và chúng ta cần đợi để xác định”.

Lưới điện Triều Tiên phụ thuộc 60% vào thủy điện và phần lớn sản lượng còn lại phụ thuộc vào nhiệt điện. Cả hai đều dễ bị ảnh hưởng. Thủy điện phải đối mặt với hạn hán và nước đóng băng, trong khi đó, nhiệt điện gặp vấn đề về nguồn cung và chất lượng than.

Trận hạn hán “một lần trong thế kỷ” năm ngoái làm sản lượng từ nhà máy thủy điện giảm 10% nhưng được bù đắp phần lớn nhờ mức tăng từ nhiệt điện. Nông thôn, vị trí thấp trong danh sách phân bổ điện, ngoại trừ thời điểm gặt lúa, chịu ảnh hưởng nhiều nhất.

David von Hippel, cộng tác viên cấp cao tại Viện Nautilus, nghiên cứu chuyên sâu về tình hình năng lượng Triều Tiên, không tin mức tăng từ 20% đến 50% là hợp lý. Sản lượng điện từ các nhà máy có “tiềm năng rất lớn với khu vực xung quanh hay nơi nó kết nối đường dây” nhưng không đáng kể trên quy mô toàn quốc.

Tuy nhiên, việc đánh giá các khả năng của Triều Tiên rất khó bởi Bình Nhưỡng công bố ít thông tin. Triều Tiên từ lâu còn điều chỉnh lối sống phù hợp với tình trạng khan hiếm điện, như không khuyến khích mua dụng cụ hoặc trang bị dùng điện.

“Quốc gia này đã trải qua tình trạng thiếu hụt điện trong nhiều năm nên rất khó biết nhu cầu thực sự khi đủ nguồn cung”, ông Hippel nói.

Thành phố Bình Nhưỡng trong đêm 3/5. Ảnh: AP.

Như Tâm

Theo AP