Triệu chứng mới ở người nhiễm biến chủng của SARS-CoV-2
Các chuyên gia Anh đã phát hiện thêm triệu chứng mới ở những người nhiễm SARS-CoV-2 và biến chủng của virus.
Nghiên cứu này thuộc dự án Real-time Assessment of Community Transmission (REACT) do các chuyên gia của Đại học Hoàng Gia London dẫn đầu. Ngoài các triệu chứng thông thường như những tài liệu chính thức đã công bố, nghiên cứu này chỉ ra hàng loạt dấu hiệu khác ở bệnh nhân Covid-19.
Tuy nhiên, dữ liệu cũng c ảnh báo khoảng 60% người nhiễm virus SARS-CoV-2 biến chủng mới và chủng cũ đều không có bất kỳ triệu chứng lâm sàng nào.
Nhiều người bị chán ăn, đau đầu
Nghiên cứu thu thập dữ liệu trên các bệnh nhân từ tháng 6/2020 đến 1/2021. Thông thường, bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2 gặp phải 4 triệu chứng điển hình là mất khứu giác, vị giác, sốt và ho dai dẳng.
Tuy nhiên, dữ liệu trên một triệu ca dương tính với nCoV tại Anh cho thấy rất nhiều người gặp thêm triệu chứng khác, bao gồm ớn lạnh, chán ăn, đau đầu, đau cơ.
Đau đầu, chán ăn, đau cơ, ớn lạnh là những triệu chứng ghi nhận trên nhiều bệnh nhân Covid-19 tại Anh. Ảnh: Freepik.
Nghiên cứu cũng chỉ ra có sự thay đổi về các triệu chứng ở từng độ tuổi khác nhau. Cảm giác ớn lạnh xuất hiện ở mọi lứa tuổi khi họ nhiễm SARS-CoV-2. Tuy nhiên, đau đầu là dấu hiệu chủ yếu xuất hiện ở bệnh nhân trẻ tuổi (5-17 tuổi). Những ca bệnh từ 18 đến 54 tuổi thường xuất hiện tình trạng chán ăn, đau cơ.
Người trên 55 tuổi chủ yếu cảm thấy chán ăn sau khi nhiễm virus. Trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi 5-17 cũng ít khi khởi phát triệu chứng sốt, ho dai dẳng hay chán ăn. Những dấu hiệu này thường xuất hiện ở bệnh nhân là người trưởng thành.
Tại Anh, người dân được khuyến khích xét nghiệm axit nucleic nếu họ có ít nhất một trong 4 triệu chứng điển hình là ho dai dẳng, sốt, mất vị giác, khứu giác. Tuy nhiên, dựa trên nghiên cứu mới, các chuyên gia cho rằng cần phải mở rộng khuyến cáo.
Giáo sư Paul Elliott, Giám đốc chương trình REACT, cho biết những phát hiện mới này cho thấy nhiều người đã mắc Covid-19 nhưng họ sẽ không làm xét nghiệm hoặc tự cách ly. Bởi triệu chứng của họ không trùng khớp với thông tin được công bố, khuyến cáo trên các trang y tế.
“Chúng tôi hiểu cần có các tiêu chí sàng lọc rõ ràng và nếu liệt kê cả những triệu chứng thường thấy ở các bệnh khác như cúm, cảm lạnh có thể khiến nhiều người cách ly, xét nghiệm không cần thiết. Nhưng tôi hy vọng những phát hiện của mình sẽ giúp sàng lọc người mắc Covid-19 tốt hơn, tránh để bỏ sót bệnh nhân”, Giáo sư Paul Elliott nói.
Video đang HOT
Tỷ lệ người nhiễm biến chủng mới B117 gặp tình trạng ho dai dẳng tăng vọt tại Anh. Ảnh: Freepik.
Các triệu chứng khi nhiễm biến chủng virus mới
Ngoài dữ liệu trên, nghiên cứu cũng khám phá liệu những người nhiễm biến chủng virus mới B117 có triệu chứng điển hình nào khác không. Các nhà khoa học đã so sánh các triệu chứng mà bệnh nhân tự báo cáo với kết quả xét nghiệm dịch hầu họng được REACT thu thập vào tháng 11, 12 năm ngoái. Thời điểm này, Cơ quan Y tế Công cộng Anh ước tính 16% ca mắc Covid-19 mới trong tháng 1 là nhiễm biến chủng virus B117.
Ngoài các triệu chứng tương đồng với người nhiễm chủng cũ, bệnh nhân mang biến chủng mới ít gặp phải tình trạng mất khứu giác hay vị giác. Tỷ lệ người bị ho dai dẳng tăng vọt. Kết quả này tương ứng với dữ liệu mà Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh (ONS) công bố vào cuối tháng 1.
Phát hiện này dựa trên 6.000 người ngẫu nhiên ở Anh, có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2. Cơ quan này đã lập bảng so sánh triệu chứng nhiễm biến chủng nCoV mới B117 với các chủng cũ:
Triệu chứng Biến chủng SARS-CoV-2 mới B117 Chủng virus SARS-CoV-2 cũ Ho 35% 28% Mệt mỏi/suy nhược 32% 29% Đau đầu 32% 30% Đau cơ 25% 21% Đau họng 22% 19% Sốt 22% 20% Mất vị giác 16% 19% Mất khứu giác 15% 19%
Tiến sĩ Joshua Elliott, Trường Y tế Công cộng, Đại học Hoàng gia London, nhận định: “Khi dịch bệnh tiến triển và các biến chủng virus mới xuất hiện, điều cấp thiết là chúng tôi phải theo dõi mức độ ảnh hưởng của nó tới mọi người. Từ đó, đưa ra các chương trình thử nghiệm phù hợp với sự thay đổi của virus”.
Nghiên cứu về triệu chứng là một trong những hoạt động nhằm mục đích này. Bởi càng sớm giúp người dân biết được triệu chứng khi bị lây nhiễm virus, càng khiến công cuộc dập dịch nhanh hơn.
Nghiên cứu REACT-1 là dự án theo dõi các ca nhiễm SARS-CoV-2 trong cộng đồng tại Anh. Dự án thử nghiệm hơn 150.000 người ngẫu nhiên mỗi tháng và theo dõi trong khoảng thời gian 2 tuần. Hàng tháng, họ sẽ tuyển tình nguyện viên mới để đảm bảo mẫu thử đại diện cho số dân lớn, kết quả đa dạng.
Những người tình nguyện tham gia REACT-1 sẽ được lấy mẫu dịch hầu họng tại nhà. Những mẫu này được phân tích bằng kỹ thuật rRT-PCR. Họ cũng được phát các bảng hỏi chi tiết về triệu chứng, cung cấp thông tin về nhân khẩu học và yếu tố xã hội khác. Những phát hiện này sẽ chính phủ Anh đối phó chủ động hơn khi các ca dương tính được ghi nhận.
Tính từ ngày 27/1 đến nay, Việt Nam ghi nhận thêm 755 người mắc Covid-19 trong cộng đồng tại 13 tỉnh, thành. Trong đó, qua kết quả giải trình tự gene, các bệnh nhân ở nước ta đã mắc nhiều biến chủng như B117 (Anh) và A.23.1 từ Rwanda. Bên cạnh đó, một chuyên gia từ Nam Phi nhập cảnh vào Việt Nam nhiễm biến chủng B1351 (Nam Phi).
Để phòng bệnh, chúng ta cần tuân thủ quy định 5K (Khẩu trang – Khử khuẩn – Khoảng cách – Không tụ tập – Khai báo y tế) của Bộ Y tế.
Tuyến bài “Tư vấn phòng Covid-19 chủng virus mới” sẽ cung cấp nghiên cứu mới của các nhà khoa học trên thế giới và thông tin từ chuyên gia, bác sĩ trong nước để giúp người dân có biện pháp phòng bệnh an toàn.
Biến chủng mới đe dọa châu Âu chống Covid-19
Nhiều biến chủng mới có khả năng lây nhiễm cao lây lan mạnh ở châu Âu đang cản trở nỗ lực chống Covid-19, giữa lúc tiêm chủng bị đình trệ.
Liên minh châu Âu (EU) đang đối mặt tình trạng thiếu vaccine Covid-19 khi chỉ có 4,8% công dân được tiêm chủng kể từ cuối tháng 12 năm ngoái, đồng nghĩa lục địa này thậm chí còn chưa thể bắt đầu cuộc chiến với các biến chủng mà nhiều chuyên gia cho rằng sẽ là vấn đề trọng tâm trong chính sách y tế vài tháng hoặc vài năm tới.
Hầu hết quốc gia châu Âu chứng kiến số ca nhiễm giảm đều đặn sau nhiều tháng phong tỏa, nhưng việc các biến chủng mới ở Anh, Nam Phi và Brazil, với tên gọi lần lượt là B.1.1.7, B.1.351 và P1 lây lan mạnh, có thể nhanh chóng "phủi sạch" kết quả chống dịch trước đó.
Ba biến chủng đang hoành hành ở châu Âu được cho dễ lây lan và có thể nguy hiểm hơn nCoV ban đầu tấn công lục địa này. Nhiều bằng chứng cho thấy một số chủng có thể ít bị tác động bởi các loại vaccine đang triển khai, theo Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh châu Âu (ECDC).
Người phụ nữ đi trên con phố vắng bóng người vì phong tỏa ngăn Covid-19 ở Chiswick, thủ đô London, Anh hôm 13/2. Ảnh: Reuters.
Cho tới đầu tháng 2, biến chủng đầu tiên được xác định ở Anh đã chiếm tới 96% số mẫu virus tại ba phòng thí nghiệm lớn ở Anh, trong khi hồi đầu tháng 12, tỷ lệ này chỉ hơn 30%, theo chính phủ Anh.
Tại Đan Mạch, biến chủng Anh chiếm khoảng 27% số mẫu virus, tại Pháp là hơn 13%, nhưng ở Bồ Đào Nha là 45%, theo ECDC. Tại Italy, biến chủng mới hiện chiếm khoảng 18% ca nhiễm mới và dự đoán trở thành virus "thống trị" chỉ trong vài tháng, theo Viện Y tế Quốc gia Italy. Giới chức Hà Lan cũng cho rằng biến chủng mới sẽ là tác nhân gây ra hầu hết ca nhiễm mới ở nước này cho tới giữa tháng 3.
Biến chủng Nam Phi và Brazil chiếm khoảng 4-5% số ca nhiễm ở Pháp, theo một nghiên cứu gần đây. Các nhà chức trách ở Đức ước tính hai biến chủng này chiếm khoảng 6% ca nhiễm mới trong hai tuần qua và dự kiến đang gia tăng mạnh. Giới chức Berlin đầu tuần này cho biết cho tới tháng 4, biến chủng Anh sẽ là virus gây ảnh hưởng mạnh nhất ở thành phố này.
Các biến chủng có khả năng lây nhiễm cao lây lan mạnh đã trở thành yếu tố chính cản trở nỗ lực dỡ bỏ các biện pháp hạn chế phòng dịch ở châu Âu, khi các quốc gia phải tìm cách ngăn các đợt bùng phát mới giữa lúc thiếu vaccine. Nhiều quốc gia thậm chí vẫn chần chừ nới hạn chế dù nhiều tuần chứng kiến số ca nhiễm giảm đều đặn.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra cả ba loại vaccine đang được sử dụng ở châu Âu đều giảm hiệu quả với biến chủng mới. Nam Phi thậm chí đình chỉ chiến dịch tiêm chủng vaccine AstraZeneca do lo ngại không hiệu quả đối với biến chủng mới. Song chính phủ Anh tự tin rằng biến chủng mới xuất hiện ở quốc gia này sẽ bị vô hiệu hóa bởi các loại vaccine hiện tại.
Ngoài ra, các đơn đặt hàng bị trì hoãn do trục trặc sản xuất hoặc tốc độ phê duyệt chậm chạp của EU đã khiến nhiều quốc gia châu Âu không thể tiếp tục chiến dịch tiêm chủng như kế hoạch ban đầu.
Ngay cả một số quốc gia có thể tiêm phòng cho một bộ phận lớn dân số vẫn cảm thấy lo ngại.
Anh đã tiêm chủng cho hơn 1/4 dân số và tốc độ lây lan của biến chủng B.1.1.7 gần như giảm một nửa nhờ lệnh phong tỏa từ đầu tháng 1. Trong tuần đầu tháng 2, 0,8% dân số Anh dương tính với biến chủng mới, giảm từ gần 1,5% vào cuối năm ngoái, theo khảo sát của Cơ quan Thống kê Quốc gia Anh. Quan chức chính phủ Anh cho rằng B.1.1.7 vẫn là biến chủng phổ biến ở quốc gia này do khả năng dễ lây lan hơn các loại khác, trong đó có biến chủng Nam Phi.
Giới chức vẫn tỏ ra lo ngại, bởi càng nhiều người bị nhiễm, khả năng biến chủng mới của nCoV xuất hiện càng cao, khiến ngay cả những người đã tiêm chủng gặp nguy hiểm, theo Thủ tướng Boris Johnson.
"Không có chương trình tiêm chủng nào hiệu quả 100%", Thủ tướng Johnson nói.
Thủ tướng Đức Angela Merkel tuần trước cũng cảnh báo những tuần sắp tới có thể là giai đoạn khó khăn nhất của đại dịch do sự xuất hiện của biến chủng mới.
Phát ngôn viên của bà Merkel đầu tuần này cho biết chính phủ Đức đang thực hiện kế hoạch mở cửa trở lại giai đoạn ba, với khoảng cách 14 ngày giữa các giai đoạn để theo dõi tình hình dịch tễ trước khi dỡ bỏ một loạt hạn chế. Cách tiếp cận từng bước thận trọng được thiết kế nhằm tránh các đợt bùng phát mạnh trở lại sau khi mở cửa.
Lo lắng về biến chủng mới đã khiến chính phủ Đức phải đóng cửa các khu vực biên giới, gây ra cuộc tranh cãi ngoại giao khi khiến hơn 5.000 người phải quay lại Áo và Cộng hòa Czech. Chính phủ Áo đã triệu tập đại sứ Đức để phàn nàn về vấn đề này, trong khi chính phủ Đức tìm kiếm sự đảm bảo từ giới chức Đức để tránh khả năng biện pháp tương tự được áp đặt ở biên giới chung hai nước.
Một vùng của Pháp giáp biên giới Đức đã ghi nhận hơn 300 ca nhiễm biến chủng Brazil và Nam Phi trong vài ngày gần đây, theo Bộ trưởng Y tế Pháp Olivier Véran tuần trước.
Một trung tâm tiêm chủng vaccine Covid-19 ở Melun, Pháp hôm 8/2. Ảnh: Reuters.
Một số quốc gia cũng xem xét siết chặt biện pháp kiểm soát đại dịch. Chính phủ Italy đang thảo luận các biện pháp mới để ngăn đợt bùng phát mới do biến chủng Anh gây ra. Cuối tuần qua, Rome đột ngột ngừng kế hoạch mở cửa các khu trượt tuyết, yêu cầu du khách từ Áo phải tự cách ly và ban hành lệnh cấm với du khách từ Brazil.
Walter Ricciardi, cố vấn khoa học của chính phủ Italy, đang thúc đẩy biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt để chặn đứng chuỗi lây lan của virus và nối lại hệ thống xét nghiệm, truy vết tiếp xúc hiệu quả, trong khi tiếp tục chiến dịch tiêm chủng.
"Chúng ta cần thay đổi cách thức hành động và theo đuổi một chiến lược không liên quan tới việc sống chung với virus. Chúng ta cần chiến lược không có Covid-19", Ricciardi nói.
New Zealand phong tỏa một thành phố vì ca nhiễm biến chủng virus mới Giới chức New Zealand đã đưa ra biện pháp phòng dịch quyết liệt và nhanh chóng sau khi đất nước này phát hiện người đầu tiên nhiễm biến chủng mới. Chính phủ New Zealand vừa quyết định phong tỏa Auckland - thành phố lớn nhất của nước này - sau khi phát hiện 3 ca nhiễm biến chủng SARS-CoV-2. Những người này là...