Triệu chứng của bệnh thủy đậu và cách điều trị
Bệnh Zona do Varicella-Zoster virus gây ra, tổn thương tới hạch, rễ thần kinh và da; bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, cả nam và nữ. Hiện ngày càng nhiều người nhiễm HIV-AIDS, bệnh Zona diễn biến phức tạp ở các đối tượng này.
Bệnh Zona là bệnh thứ phát
Khi người bệnh là trẻ em, đa số sẽ khởi phát bệnh thủy đậu sau khi nhiễm bệnh Zona (VZV) nguyên phát, hệ thống miễn dịch của cơ thể người bệnh được hoạt hóa đề kháng lại VZV, bệnh thủy đậu thường sẽ lui. Sau đó, VZV theo dây thần kinh cảm giác cạnh cột sống mà không gây bệnh lý gì. Bệnh Zona là bệnh thứ phát do sự tái hoạt của VZV tự hạch thần kinh cảm giác và cơ chế của sự tái hoạt chưa rõ.
Triệu chứng
Đau, dị cảm: Thường là trước khi nổi bóng nước, tại vùng da này người bệnh cảm giác nóng bỏng, đau nhói, châm chích, tê rắn, từng cơn hoặc liên tục. Sờ vùng da đó thấy tăng nhạy cảm. Trẻ em thường nhức đầu, nóng sốt, khó chịu 1-2 ngày trước khi nổi ban.
- Các mụn nước của Zona có khuynh hướng kết thành chùm, tiến triển thành mụn mủ trước ngày thứ 3. Các sang thương có thể kéo dài đến 7 ngày, sau đó mụn nước khô và đóng vào bên trung tâm rồi tróc mài trong 1-2 tuần.
Tổn thương thường 1 bên và hay gặp vùng thân mình, Ở mặt tương ứng với dây thần kinh sinh ba và nhánh mắt. Bệnh tự thoái lui trong vòng 2-3 tuần. Đa số bệnh chỉ mắc 1 lần hiếm khi tái phát.
Biến chứng
Video đang HOT
Da: Bội nhiễm vi trùng gây viêm mô tế bào, có thể để lại sẹo giảm sắc tố, bội nhiễm có thể đưa đến nhiễm trùng huyết.
Thần kinh: Nhiều biến chứng thần kinh, trong đó đau sau Zona hay gặp nhất. Đau còn tồn tại sau khi da tổn thương đã lành hoàn toàn. Ở một số bệnh nhân đau có thể kéo dài đến hàng năm.
Ở trẻ em, bệnh thủy đậu có triệu chứng thường nhức đầu, nóng sốt, khó chịu 1-2 ngày trước khi nổi ban. (ảnh minh họa)
Mắt: Trong trường hợp Zona mặt, vùng phân bố của thần kinh sinh ba, có mí mắt sưng, kết mạc bị sưng huyết giác mạc bị kích thích nhẹ. Trong trường hợp nặng có thể loạn giác mạc đưa đến sẹo giác mạc về sau. Nguy hiểm hơn là khi có tổn thương nội nhãn cầu có thể mù mắt.
Trong trường hợp Zona mắt phải đến BS chuyên khoa mắt để điều trị theo chuyên khoa sâu nhằm xử trí kịp thời.
Điều trị
- Chăm sóc vết thương tại chỗ: Rửa sang thương bằng thuốc tím pha loãng hay nước muối pha loãng.
- Tránh dùng thuốc mỡ, corticoid.
- Tắm hàng ngày bằng xà phòng tiệt trùng với nước ấm.
- Không nên kiêng nước (không tắm sẽ gây bội nhiễm da).
- Người bệnh cần tới cơ sở y tế và các bác sĩ chuyên khoa da liễu để khám và điều trị kịp thời, phòng ngừa các biến chứng của Zona tốt nhất là trước 72 giờ, kể từ lúc bắt đầu nổi ban.
(Theo Thời Trang Trẻ)
Mùa xuân, cảnh giác bệnh thủy đậu
Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm, dễ lây lan. Bệnh thủy đậu còn được gọi là bệnh phỏng dạ và thường hay xuất hiện vào mùa đông - xuân, bệnh gây nên bởi một loại virut Varicella - Zolster. Virut này rất có ái tính với da, niêm mạc và hệ thống thần kinh. Bản chất của bệnh thủy đậu là một bệnh lành tính nhưng cũng có thể có một số bị biến chứng và biến chứng nguy hiểm. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng trẻ em từ 2 - 10 tuổi hay gặp nhất .
Nhận diện bệnh thủy đậu
Bệnh thủy đậu thường có 2 thể bệnh chính: thể thông thường, điển hình và thể thủy đậu bất thường. Đối với thể thông thường khi bệnh khởi phát có sốt nhẹ (khoảng 38oC) và viêm long đường hô hấp trên như chảy nước mũi, đau mình, mệt mỏi, trẻ hay quấy khóc, ăn kém. Đôi khi ở thời kỳ này có thể sốt cao 39 - 40oC, xuất hiện một số triệu chứng về thần kinh như trằn trọc khó ngủ, mê sảng. Thời kỳ toàn phát, ban xuất hiện khá nhanh, mới đầu là các nốt sẩn đỏ giống với ban sởi xuất hiện ở vùng da đầu, gáy, bụng, lưng, ngực, sau vài giờ các ban phát triển thành nốt phỏng rải rác khắp thân mình và tứ chi (trừ gan bàn chân, bàn tay). Đặc điểm của của nốt phỏng là nước trong, rất nông, tròn hay bầu dục, có vòng đỏ bao quanh, một số nốt thủy đậu hơi lõm ở trung tâm và nốt phỏng thủy đậu mọc không theo tuần tự (khác với sởi là ban mọc tuần tự). Ban, nốt phỏng mọc hết đợt này đến đợt khác cách nhau từ 2-3 ngày, vì vậy trên cùng một vùng da các ban mọc không cùng một lứa tuổi (có ban đỏ, có nốt phỏng nước, có nốt đã bong vảy...). Một số vùng niêm mạc như trong vòm miệng, niêm mạc âm đạo... cũng có thể có các nốt phỏng thủy đậu. Khi các ban và nốt phỏng xuất hiện thường có ngứa cho nên bệnh nhân gãi nhiều làm vỡ các nốt phỏng rất dễ làm nốt thủy đậu nhiễm khuân. Đặc điểm của thủy đậu là các nốt phỏng chỉ có một ngăn cho nên khi bị thủng là dịch chảy ra và xẹp ngay. Ngoài ngứa có thể nôi hạch ngoại biên như hạch nách, hạch bẹn, cổ... nhưng hạch tồn tại trong thời gian ngắn rồi xẹp dần. Thời kỳ lui bệnh chỉ sau khoảng từ 24 - 48 giờ thì các nốt phỏng sẽ ngả sang màu vàng và vỡ ra, sau khi khỏi thì không để lại sẹo trừ trường hợp bị bội nhiễm vi khuẩn. Thông thường mỗi một nốt thủy đậu kéo dài khoảng 5 - 6 ngày rồi khô lại, đóng vảy. Màu của nốt thủy đậu lúc này là màu nâu xám và bong sau khoảng một tuần lễ. Bên cạnh thủy đậu thông thường có thể gặp loại thủy đậu bất thường. Thủy đậu bất thường ít khi gặp chỉ thấy ở những trường hợp bội nhiễm vi khuẩn thì nốt thủy đậu có mưng mủ dễ nhầm với nốt đậu mùa. Ơ những bệnh nhân mắc bệnh về máu thì nốt thủy đậu có thể có máu hoặc bệnh nhân suy dinh dưỡng nặng thì nốt thủy đậu có thể có hoại tử. Thủy đậu cũng có thể gây viêm niêm mạc miệng, niêm mạc âm hộ, âm đạo, viêm tai ngoài, viêm tai giữa, viêm thanh quản. Một số trường hợp nặng có thể gây viêm thận cấp (tiểu ra máu) nhưng sau khoảng vài tuần sẽ khỏi. Thủy đậu cũng có thể gây viêm não - màng não là một biến chứng hết sức nguy hiểm. Trong giai đoạn đầu của bệnh thủy đậu có thể nhầm với bệnh viêm đường hô hấp, sởi, bệnh Rubella. Một số trường hợp khi mắc bệnh thủy đậu thể nhẹ (đặc biệt là người trưởng thành) và chỉ có ở tay hoặc chân kèm theo ngứa có thể nhầm với viêm da dị ứng do các bệnh sốt phát ban khác hoặc bệnh ghẻ. Bệnh thủy đậu cũng có thể nhầm với bệnh zona (đây là một bệnh gây nên do cùng một loại virut gây bệnh thủy đậu). Bệnh zona thường có các nốt phỏng mọc theo dọc dây thần kinh và thường chỉ có một bên của cơ thể (một bên lưng, một bên ngực, một bên mặt...).
Quá trình thâm nhiễm, phát triển và thoái lui của bệnh thủy đậu.
Phòng bệnh thủy đậu như thế nào?
Cách ly với người bệnh: Khi trong gia đình hay một tập thể (nhà trẻ, lớp mẫu giáo) có trẻ mắc bệnh nghi do thủy đậu cần được cách ly trẻ bệnh với trẻ lành (cho trẻ ở nhà với gia đình không nên đến lớp học). Những người lớn mà chưa bao giờ bị bệnh thủy đậu cũng cần tránh tiếp xúc với bệnh nhân thủy đậu. Mặt khác bệnh thủy đậu ngoài lây theo đường hô hấp còn có thể lây trực tiếp từ các nốt phỏng cho nên khi trẻ chỉ có vài ba nốt thủy đậu cũng cần được cách ly với người lành. Cần vệ sinh giường, chiếu, đồ dùng sinh hoạt của bệnh nhân. Nên cho trẻ nằm trong phòng thoang nhưng kín gió, không ẩm ướt. Cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ để nâng cao sức đề kháng. Phòng bệnh tốt nhất vẫn là dùng vaccin cho trẻ và cả người lớn chưa có miễn dịch với bệnh thủy đậu.
Phòng nốt thủy đậu lây lan trên cơ thể: Để tránh bệnh thủy đậu lây lan ra nhiều vùng da trên cơ thể và lây lan cho người khác thì khi bị mắc bệnh cần giữ vệ sinh da sạch sẽ để tránh nhiễm khuân. Co thể dùng lá ổi rửa sạch, cho nước vào đun sôi, để hơi ấm rồi dùng vải thô sạch nhúng nước lá ổi lau nhẹ nhàng, tránh làm xây xước da (vì làm xước da, nước trong nốt phỏng chảy đến đâu sẽ gây nốt ban thủy đậu đến đó). Sau khi lau, tắm xong cũng dùng vải thô sạch thấm khô da rồi mặc quần, áo rộng, thoáng. Khi có nhiều nốt phỏng vỡ cần đi kham để được hương dân điều trị phòng sốc do mất nước, nhiễm khuân, nhiễm độc bởi độc tố vi khuẩn.
Chẩn đoán bệnh thủy đậu như thế nào? Muốn chẩn đoán bệnh thủy đậu trước hết nên dựa vào một số đặc điểm như bệnh khởi phát đột ngột, sốt nhẹ, ban mọc ngay ngày đầu của bệnh. Ban chỉ có nốt phỏng nước, không có mủ (nếu không bị nhiễm khuẩn). Ban mọc không tuần tự, trên một vùng da ban mọc thành nhiều đợt, mỗi một đợt cách nhau khoảng từ 3 - 4 ngày. Nếu có điều kiện xét nghiệm công thức máu sẽ thấy bạch cầu máu ngoại vi giảm nhưng lymphocyt tăng. Ngoài ra có thể dựa vào tính chất dịch tễ học, ví dụ như trong một nhà trẻ, lớp mẫu giáo đã có một số cháu mắc bệnh tương tự nhất là các cháu chưa bao giờ bị mắc thủy đậu.
PGS.TS.TTƯT.Bùi Khắc Hậu
Theo SK&ĐS
Những nguy hiểm tiềm ẩn của việc ăn kiêng Một chế độ ăn tốt và cân bằng có thể làm nên điều kỳ diệu cho hình dáng, sức khoẻ của bạn. Tuy nhiên, chế độ ăn không tốt vẫn đang được áp dụng. Vì thế, việc chỉ ra sự khác biệt giữa một chế độ ăn tốt và không tốt có thể khó đối với những ai không phải chuyên gia. Tuy...