Trí tuệ nhân tạo: Google đầu tư 1 tỷ USD vào AI trong giáo dục đại học tại Mỹ

Phương Oanh14:34 07/08/2025

Ngày 6/8, Tập đoàn công nghệ Google đã công bố kế hoạch đầu tư 1 tỷ USD trong vòng 3 năm nhằm cung cấp các chương trình đào tạo và công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) cho các tổ chức giáo dục đại học và phi lợi nhuận tại Mỹ.

Trụ sở của Google ở California, Mỹ. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Sáng kiến này sẽ cung cấp các chương trình đào tạo, công cụ AI và tài nguyên điện toán đám mây cho hơn 100 trường đã đăng ký tham gia, trong đó có các đại học công lập lớn như Texas A&M và Đại học North Carolina. Bên cạnh hỗ trợ tài chính trực tiếp, Google cũng cung cấp miễn phí các công cụ AI trả phí, trong đó có phiên bản nâng cao của chatbot Gemini , cho sinh viên nhằm thúc đẩy tiếp cận sớm với công nghệ tiên tiến.

Trong một cuộc phỏng vấn, ông James Manyika, Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách công nghệ của Google, chia sẻ mục tiêu của Google là mở rộng chương trình tới toàn bộ các trường cao đẳng phi lợi nhuận được công nhận tại Mỹ, đồng thời tiết lộ rằng công ty cũng đang thảo luận các kế hoạch tương tự tại các quốc gia khác.

Thông báo của Google được đưa ra trong bối cảnh nhiều “ông lớn” công nghệ đang đẩy mạnh hiện diện trong lĩnh vực giáo dục, khi AI ngày càng được xem là yếu tố nền tảng cho tương lai lực lượng lao động. Hồi tháng 7, Microsoft đã cam kết đầu tư 4 tỷ USD để thúc đẩy AI trong giáo dục trên toàn cầu, trong khi các công ty như OpenAI , Anthropic và Amazon cũng đang có các sáng kiến tương tự nhằm giới thiệu công nghệ của mình tới sinh viên – những người tiêu dùng tiềm năng và là nguồn nhân lực công nghệ cao trong tương lai.

Dù AI mở ra nhiều cơ hội, giới học thuật vẫn còn không ít băn khoăn. Các nghiên cứu gần đây cảnh báo AI có thể bị lạm dụng trong gian lận học tập, ảnh hưởng đến khả năng tư duy phản biện và làm lu mờ vai trò của giảng viên. Tuy vậy, ông Manyika cho biết Google vẫn chưa gặp phải phản ứng tiêu cực nào từ các nhà quản lý kể từ khi chương trình bắt đầu triển khai đầu năm nay. Ông thừa nhận vẫn còn nhiều câu hỏi cần giải đáp, đặc biệt liên quan đến đạo đức sử dụng AI trong giáo dục.

Ngày tàn của Internet truyền thống đang đến gần

Sự ra đời của trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại một cách sâu sắc cách chúng ta tương tác với Internet.

Internet đứng trước nguy cơ chia tách: Con người và bot

Các chuyên gia cảnh báo Internet đang đứng trước ngưỡng cửa của một cuộc chia tách lớn, hình thành hai thế giới riêng biệt: một dành cho người dùng và một dành cho các bot. Sự thay đổi này đe dọa phá vỡ "giao kèo" lâu đời nhất trên mạng Internet, nơi các trang web và công cụ tìm kiếm cùng hưởng lợi.

Trong nhiều thập kỷ, các trang web luôn chào đón các trình thu thập dữ liệu (bot) từ các công cụ tìm kiếm như Google.

Điều này giúp nội dung được lập chỉ mục, xếp hạng và dễ dàng tiếp cận, từ đó mang lại lượng truy cập đáng kể cho các trang web. Tỷ lệ "hai bot đổi một người dùng" đã tạo nên một mối quan hệ cộng sinh: bot thu thập dữ liệu, trang web nhận lưu lượng truy cập và phát triển kinh doanh.

Video đang HOT

Tuy nhiên, sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (generative AI) đang làm thay đổi hoàn toàn cục diện này. Các công cụ AI như ChatGPT (OpenAI) hay Claude (Anthropic) đang "nuốt chửng" toàn bộ Internet để huấn luyện mô hình của chúng.

Theo Cloudflare, mỗi khi OpenAI có một người dùng truy cập một trang web, thì đồng thời có khoảng 1.500 lượt truy cập từ các bot do OpenAI vận hành.

Với Anthropic, con số này còn cao hơn, lên tới 60.000 bot cho mỗi người dùng. Điều này cho thấy lưu lượng truy cập từ con người đang giảm dần, trong khi lưu lượng truy cập tự động (do các bot gây ra) lại tăng mạnh và trong nhiều trường hợp còn vượt xa lượng truy cập từ người dùng thật.

Mối đe dọa hiện hữu từ AI

Vấn đề cốt lõi là các bot AI này thường không liên kết ngược lại với nguồn tài liệu gốc. Thay vào đó, chúng tóm tắt và cung cấp câu trả lời trực tiếp trong giao diện của riêng mình, giữ chân người dùng và loại bỏ các trang web cùng nhà sáng tạo nội dung khỏi chuỗi giá trị.

AI đang thay đổi cách chúng ta tương tác với Internet truyền thống (Ảnh minh hoạ: GARP).

Linda Tong, CEO của Webflow, một công ty thiết kế và lưu trữ web, gọi đây là một trong những thay đổi sâu sắc nhất bà từng chứng kiến trong 20 năm kinh doanh trên Internet. Bà chia sẻ: "Nó đang thay đổi căn bản cách mọi người tìm kiếm và tương tác với các thương hiệu. Và đối với một số doanh nghiệp, đây là mối đe dọa hiện hữu".

Từ SEO đến AEO: Kỷ nguyên tìm kiếm mới

Trong suốt 30 năm qua, khả năng hiển thị trên Google là chìa khóa thành công của mọi trang web. Toàn bộ ngành công nghiệp tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO) đã bùng nổ để giúp các doanh nghiệp cạnh tranh tốt hơn. Nhưng AI không tuân theo những quy tắc cũ.

Thay vì liên kết ngược lại với tài liệu nguồn, các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT, Claude hay thậm chí cả Gemini của Google đều đọc và sử dụng lại tài liệu đó để trả lời trực tiếp câu hỏi của người dùng, mà phần lớn không ghi rõ nguồn.

Sự thay đổi này đang tạo ra một từ viết tắt mới: AEO (tối ưu hóa công cụ AI). AEO là chiến lược giúp nội dung dễ hiển thị hơn với AI và hiệu quả hơn khi được AI hấp thụ, ngay cả khi câu trả lời của AI không bao giờ dẫn đến lượt nhấp chuột. Nếu SEO định hình kỷ nguyên tìm kiếm, thì AEO có thể sẽ định hình kỷ nguyên của AI tạo sinh.

Internet chia đôi: Con người và bot

Tong cho biết Webflow đã chứng kiến lưu lượng truy cập từ trình thu thập thông tin AI tăng hơn 125% chỉ trong sáu tháng.

Trên toàn hệ sinh thái Internet, hơn 50% tổng lưu lượng truy cập Internet hiện đến từ bot. Khi lưu lượng truy cập bot tăng vọt, một số công ty đang bắt đầu vạch ra ranh giới - theo đúng nghĩa đen. Họ đang xây dựng hai phiên bản website:

Phiên bản dành cho con người: Với hình ảnh, tương tác và câu chuyện thương hiệu phong phú, hấp dẫn. Phiên bản dành cho bot: Tối giản, tối ưu hóa cho khả năng đọc của máy, được thiết kế để "nuôi dưỡng" AI mà không để lộ những tính năng quan trọng nhất, bảo vệ giá trị cần thiết để thu hút lượt nhấp chuột từ người dùng.

Một số nhà xuất bản hiện chỉ hiển thị tóm tắt hoặc trích đoạn cho trình thu thập dữ liệu, hy vọng thu hút chỉ mục mà không làm ảnh hưởng đến mô hình kiếm tiền của họ.

Bài học từ Instant Articles của Facebook

Đối với một số công ty như Webflow, việc bị AI thu thập dữ liệu thực sự có thể mang lại lợi ích kinh doanh. Nếu Webflow được đề xuất khi người dùng hỏi ChatGPT về nền tảng xây dựng trang web tốt nhất, đó là sự tiếp xúc có giá trị.

Người dùng đến thông qua AI có xu hướng có trình độ học vấn cao hơn và "có ý định cao hơn" hoặc sẵn sàng trở thành khách hàng hơn so với những người đến từ tìm kiếm.

Tuy nhiên, logic đó sụp đổ đối với các doanh nghiệp phụ thuộc vào cả lượng truy cập và độc giả, đặc biệt là các kênh truyền thông, nhà sáng tạo nội dung và bất kỳ ai có mô hình kinh doanh phụ thuộc vào lưu lượng truy cập web truyền thống.

Nếu chatbot tóm tắt một bài báo hoặc trích dẫn thông tin cốt lõi, người dùng có thể sẽ không bao giờ nhấp vào. Không nhấp chuột đồng nghĩa với việc không có lượt hiển thị quảng cáo, không có đăng ký email, không có dữ liệu đối tượng, không có doanh thu, không có bất kỳ giá trị thực tế nào.

Adam Singholda, CEO của Taboola (nền tảng công nghệ quảng cáo), thẳng thắn nhận định: "Chúng ta đã từng chứng kiến cảnh tượng này rồi. Các nhà xuất bản đã cung cấp nội dung của họ cho Facebook để sử dụng Instant Articles, và điều gì đã xảy ra? Không có lưu lượng truy cập và không có tiền".

Facebook ra mắt Instant Articles vào năm 2015, hứa hẹn tốc độ tải trang nhanh và trải nghiệm di động liền mạch. Tuy nhiên, nó không mang lại doanh thu đáng kể cho các nhà xuất bản. Độc giả ở lại Facebook, bỏ qua trang web của nhà xuất bản và cùng với đó là quảng cáo, đăng ký email và các công cụ theo dõi vốn là những yếu tố thúc đẩy mô hình kinh doanh của họ.

Cuối cùng, Facebook lặng lẽ đóng cửa chương trình vào năm 2023.

Singholda tin rằng các công cụ AI như Perplexity và ChatGPT đang lặp lại sai lầm đó ở quy mô lớn hơn. Nhiều nhà xuất bản báo cáo lưu lượng tìm kiếm đã giảm 20-30% trong năm qua, ngay khi các công cụ AI được áp dụng rộng rãi.

Trả tiền hoặc sáng tạo để tồn tại

Đối mặt với sự phân tách chậm chạp này giữa nội dung và lưu lượng truy cập, các nhà xuất bản và nền tảng đang phản ứng. Một số đã ký kết các thỏa thuận cấp phép (như Reddit, The New York Times và Vox Media) cho phép một số công ty AI nhất định truy cập nội dung của họ để đổi lấy mức phí cao. Tuy nhiên, những thỏa thuận đó chỉ là ngoại lệ.

Tong nhìn thấy một tương lai khác: Nơi các nhà xuất bản kiểm soát ai có thể truy cập nội dung của họ và những gì họ có thể xem. Thông qua quan hệ đối tác giữa Webflow và Cloudflare, các doanh nghiệp giờ đây có thể phân biệt giữa bot tốt, bot xấu và LLM. Họ có thể chọn chia sẻ một phần nội dung, tóm tắt, hoặc không chia sẻ gì cả.

Tuy nhiên, việc thực thi vẫn còn khá khó khăn. Không phải bot nào cũng tôn trọng robots.txt (chính sách thu thập dữ liệu của một trang web). Một số công ty bị cáo buộc sử dụng máy chủ proxy để thu thập nội dung ngay cả khi đã bị chặn. Điều này có nghĩa là ngay cả khi các bức tường được dựng lên, việc thu thập dữ liệu vẫn tiếp tục.

Trong một thế giới mà bot trả lời trước, sự khác biệt giữa việc được ghi nhận và bị cạnh tranh có thể quyết định sự thành bại của cả một ngành công nghiệp. Đã có những trang web do AI tạo ra không phải để con người đọc mà để các AI khác khai thác - một vòng lặp nội dung khép kín do máy móc tạo ra, dành cho máy móc.

Những công ty truyền thông, nhà sản xuất nội dung đang gặp thách thức lớn do AI (Ảnh: GARP).

Để đối phó, các công ty như Taboola đang đặt cược vào các mô hình mới, bao gồm Deeper Dive - một trải nghiệm AI được tích hợp sẵn trên trang web của chính các nhà xuất bản.

Thay vì mất người dùng vào tay các bot bên ngoài, nó cho phép độc giả đặt câu hỏi và nhận câu trả lời dựa trên báo cáo hiện có của ấn phẩm. Singholda cho biết: "Bạn có được sự tương tác của AI, nhưng nhà xuất bản vẫn giữ được mối quan hệ, lượng truy cập và niềm tin".

Niềm tin đó có thể trở thành loại tiền tệ có giá trị nhất trong kỷ nguyên AI. Trong một thế giới với những câu trả lời trôi chảy, con người vẫn muốn có điều gì đó thực tế. "Chúng ta là con người. Khi có vấn đề gì quan trọng, chẳng hạn như tiền bạc, sức khỏe, hay con cái, chúng ta vẫn muốn biết ai đang nói", Singholda bày tỏ.

OpenAI, Google, Anthropic, xAI vẫn chưa hiểu rõ cách mô hình AI tư duy và kết luận OpenAI, Google và Anthropic triển khai kỹ thuật 'chuỗi tư duy' để hiểu rõ hơn cách hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) vận hành. Các nhóm nghiên cứu AI hàng đầu thế giới đang nỗ lực buộc mô hình thể hiện chính xác cách chúng hoạt động - vấn đề mà một số chuyên gia cho rằng sẽ mang tính then chốt...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Apple chính thức phát hành iOS 26 beta cho mọi người08:33

Samsung điều tra Galaxy Z Fold7 bị nứt màn hình khi vừa khui hộp07:44

Facebook bị đánh giá là nền tảng 'mạng xã hội độc hại số 1'08:34

Samsung đưa One UI 8 đến mẫu smartphone giá rẻ03:50

Smartphone giá rẻ khó chinh phục thị trường Việt08:37

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

ChatGPT thay đổi, không còn 'tám chuyện' với người dùng

11:39:24 07/08/2025

Trong khi nhiều nền tảng theo đuổi sự chú ý của người dùng, thường bằng cách tích hợp các tính năng gây nghiện, OpenAI cho biết họ tập trung vào việc xây dựng một trợ lý thực sự hữu ích, tôn trọng thời gian của bạn.

ClaimPKG - Công nghệ AI Việt nâng cấp kiểm chứng thông tin lên chuẩn mới

09:40:52 05/08/2025

Viettel AI là đơn vị trực thuộc Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel), tiên phong làm chủ và phát triển các sản phẩm, dịch vụ thuộc lĩnh vực AI, Big Data, Robotics và Digital Twin.

Gama AI - tăng tốc công việc, bứt phá ý tưởng

09:24:44 05/08/2025

Với các tính năng nổi bật, khả năng tích hợp linh hoạt, và chi phí vừa phải, Gama AI đang trở thành công cụ không thể thiếu cho cá nhân cũng như tổ chức trong kỷ nguyên chuyển đổi số.

OpenAI 'xem lén' đối thủ nhưng bị phát hiện

09:17:19 05/08/2025

Tuy nhiên, hành vi này đã vi phạm điều khoản dịch vụ thương mại của Anthropic, trong đó nêu rõ các công ty không được sử dụng Claude để phát triển sản phẩm AI cạnh tranh, trừ khi được Anthropic cho phép.

Quét não người dùng Chat GPT, phát hiện điều không ai ngờ tới

08:06:00 05/08/2025

Một nghiên cứu mới đây cho thấy việc sử dụng ChatGPT quá thường xuyên có thể khiến não bộ hoạt động kém hiệu quả hơn, đặc biệt trong các nhiệm vụ đòi hỏi tư duy phức tạp như viết luận hoặc phân tích.

Cập nhật iOS 18.6, người dùng iPhone than phiền nóng máy, hao pin

08:03:10 05/08/2025

Ngày 30/7, Apple đã phát hành bản cập nhật iOS 18.6 chính thức dành cho các thiết bị iPhone. Công ty cho biết phiên bản này tập trung vào việc khắc phục lỗi và tăng cường bảo mật cho thiết bị.

Công nghệ AI của người Việt 'gây sốt' với khả năng phát hiện tin giả

14:13:32 04/08/2025

Cụ thể, công cụ này đạt độ chính xác cao hơn tới 12% so với các phương pháp hiện hành, dựa trên kết quả thử nghiệm với FactKG, bộ dữ liệu chuẩn trong lĩnh vực kiểm chứng thông tin.

Công nghệ AI mới của Google được thử thách với văn bản 2.000 năm tuổi

14:05:47 04/08/2025

Theo BGR, lịch sử nhân loại giống như một bức tranh khổng lồ còn thiếu nhiều mảnh ghép do các văn bản cổ bị hư hại theo thời gian.

Samsung sắp cung cấp bộ sạc đi kèm điện thoại Galaxy?

14:01:08 04/08/2025

Năm 2021, Samsung thông báo các mẫu điện thoại Galaxy sẽ không còn đi kèm bộ sạc trong hộp, bắt đầu với dòng Galaxy S21. Quyết định này nhằm giảm thiểu rác thải điện tử và tình trạng dư thừa các phụ kiện như tai nghe và bộ sạc.

AI giúp ngành sản xuất Việt Nam tối ưu quy trình và phát triển bền vững

09:55:31 04/08/2025

Theo các chuyên gia, ứng dụng AI không chỉ mang lại hiệu quả về mặt năng suất mà còn đóng góp vào việc bảo vệ môi trường. AI giúp các doanh nghiệp giảm thiểu lãng phí vật liệu, tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng và tài nguyên.

Với iOS 26, việc sạc pin iPhone sẽ trở nên thú vị hơn

09:42:57 04/08/2025

Apple được cho là sẽ mang đến người dùng iPhone một tính năng mới thông qua iOS 26 hứa hẹn giúp họ cảm thấy bớt khó chịu hơn mỗi khi cắm sạc.

Liên minh châu Âu áp dụng quy định đầu tiên về mô hình AI đa năng

21:25:06 03/08/2025

Đây là bước đi tiên phong của EU trong việc xây dựng một khung pháp lý toàn diện, hướng đến phát triển AI một cách có trách nhiệm, minh bạch và an toàn.