Trẻ vùng biên sống chung với bão AIDS

Tại huyện nghèo biên giới Quan Hóa (Thanh Hóa), hiện có tới 240 trẻ mồ côi cha, mẹ hoặc cả cha lẫn mẹ, và 17 học sinh (HS) nhiễm HIV/AIDS – một con số khiến ai cũng lặng người…

Từ những con số…

Xã Hồi Xuân là nơi có nhiều người nghiện ma túy và nhiễm HIV/AIDS nhất huyện Quan Hóa, với 93 người nhiễm HIV/AIDS, 25 người đã tử vong.

Khi đến thăm Trường Tiểu học Hồi Xuân, chúng tôi hiểu được sự e ngại của cô giáo Vũ Thị Thắng – Hiệu trưởng nhà trường, khi trao đổi về vấn đề HS bị lây nhiễm HIV/AIDS. Bởi cô giáo không muốn khơi lại, đụng chạm đến nỗi đau âm ỷ mà bấy lâu nay một số HS thân yêu của mình đang âm thầm gánh chịu.

Cô tâm sự: “Đa số những HS chịu ảnh hưởng của ma túy, HIV/AIDS ở đây đều có hoàn cảnh khó khăn, rất thương tâm. Hiện tại, Trường Tiểu học Hồi Xuân có 21 HS mồ côi, 2 em mồ côi cả cha lẫn mẹ, 2 HS nhiễm HIV/AIDS và 18 em khác có bố hoặc mẹ đang nhiễm HIV”. Như vậy, tổng cộng tại ngôi trường này có hơn 40 HS đang chịu ảnh hưởng trực tiếp của tệ nạn ma túy, HIV/AIDS.

Ông Phạm Anh Toàn – Chánh văn phòng UBND huyện Quan Hóa cho biết: Từ những năm 1992-1993, HIV bắt đầu “ghé thăm” huyện nghèo này và lan nhanh từ năm 2000 trở lại đây. Ở Quan Hóa, HIV chủ yếu lây nhiễm qua tiêm chích ma túy. Do đặc điểm dân cư trú tách biệt trên địa hình phức tạp, nên công tác phòng, chống lây nhiễm HIV/AIDS gặp nhiều khó khăn. Trên thực tế, hiện tại hơn 64% số người nghiện ma túy ở Quan Hóa nhiễm HIV và số người nghiện ma túy ở huyện này có khoảng 700 người.

Bà Thi buồn rầu trước bàn thờ con trai và con dâu đã qua đời vì HIV/AIDS.

…đến kiếp con trẻ

Cô Vũ Thị Thắng dẫn chúng tôi đến thăm em Tr ở bản Khằm, 1 trong 2 HS bị nhiễm HIV không thể đến lớp vì quá yếu. Cô Thắng kể: “Bố mẹ Tr đều nhiễm HIV/AIDS.

Bố Tr chết năm 2009, sau đó 1 năm mẹ Tr cũng qua đời. Rồi ông nội Tr cũng mất cùng năm mẹ Tr, bố Tr là con duy nhất trong nhà, nên giờ đây Tr chỉ còn người thân duy nhất là bà nội đã 60 tuổi”.

“Theo thống kê của Trung tâm Y tế dự phòng huyện Quan Hóa, đến tháng 3.2013, toàn huyện có 601 người nhiễm HIV (trong đó, có 121 người là phụ nữ) và đã có 170 người chết.

Bà Cao Thị Thi (bà nội Tr) cho biết: “Dạo này cháu nó yếu quá nên không đi học được. Cố gắng lắm, mỗi tuần cũng chỉ gượng dậy đến trường được 1 buổi thôi”.

Trong căn nhà sàn lạnh lẽo, Tr cùng bà nội đang chuẩn bị ăn trưa. Tr được 9 tuổi, cũng là 9 năm em phải chống chọi với HIV. Hiện em vẫn đang được điều trị ARV, nhưng sức khỏe thì đã sa sút nhiều.

Bà Thi – bà nội Tr – buồn rầu: “Sáng nào tôi cũng đi kiếm củi mang về bán lấy tiền đong gạo. Bà con trong bản thường mua củi giúp, thi thoảng còn cho gạo, thức ăn nữa”.

Theo tìm hiểu, hiện nay ở Quan Hóa, nhiều đứa trẻ còn không có cả nhà để ở, vì “bão” ma túy đã “kéo” đi tất cả. Bà Phạm Thị Sử – Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng huyện Quan Hóa cho biết: “Vài năm trở lại đây có 4 chương trình, dự án trong và ngoài nước dành cho công tác phòng chống ma túy, HIV/AIDS ở Quan Hóa, đã phát huy tác dụng đáng kể.

Chỉ tính riêng năm 2012, số người nhiễm HIV phát sinh (56 người), tử vong do AIDS (23 người) đều giảm so với các năm trước. Tuy nhiên, hiện 3 trong số 4 dự án, chương trình nói trên đã kết thúc và có nguy cơ ma túy, HIV/AIDS lại lan truyền trở lại. “Hiện tại, Quan Hóa có 316 trẻ em có bố hoặc mẹ nghiện ma túy hoặc nhiễm HIV, đây mới chỉ là những số liệu “nổi”- bà Sử nói.

Theo 24h