Trẻ tử vong sau tiêm: Ai chịu trách nhiệm?

Theo dõi VGT trên

“Nếu xác định trẻ tử vong do nhầm thuốc, cả Bộ trưởng Y tế và Chủ tịch UBND tỉnh tại nơi đó sẽ có phần trách nhiệm”.

GS.TS. Trịnh Quân Huấn, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết tại buổi tọa đàm trực tuyến “ Tiêm chủng mở rộng: Những vấn đề cần giải đáp” do Cổng TTĐT Chính phủ tổ chức sáng nay (2/8).

Nếu tiêm nhầm vắc xin, ai chịu trách nhiệm?

Tại buổi tọa đàm, khá nhiều câu hỏi gửi đến có liên quan đến vụ việc 3 trẻ sơ sinh tử vong sau tiêm vắc xin ở Quảng Trị hôm 20/7. Nhiều ý kiến thắc mắc về nguyên nhân tử vong của 3 trẻ sơ sinh đến nay vẫn chưa được làm rõ.

GS. TS. Trịnh Quân Huấn, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng, về cơ bản có 3 nguyên nhân chính là: do vắc xin; do quy trình tiêm chủng; do tỉ lệ chết của trẻ dưới 1 tuổi/1000 trẻ sống (hội chứng đột tử của trẻ sơ sinh).

Theo GS Huấn, Hội tư vấn chuyên môn phủ nhận thông tin trẻ tử vong do đột tử. Do đó, chỉ còn nguyên nhân do vắc xin hoặc quy trình tiêm chủng. Hiện tại, Bộ Y tế chuyển điều tra xác định nguyên nhân sang Bộ Công an.

“Tôi cũng nghi ngờ rằng không có vắc xin nào làm 3 trẻ tử vong một lúc, cùng triệu chứng, cùng một địa điểm tiêm, với 2 lô vắc-xin khác nhau… nên tôi cho rằng cần chuyển điều tra cho minh bạch hơn”, ông Huấn nói.

Video đang HOT

Trẻ tử vong sau tiêm: Ai chịu trách nhiệm? - Hình 1

Người nhà đau đớn trước cái chết của con em sau tiêm vắc xin

Cũng tại buổi tọa đàm, có độc giả đặt vấn đề: Nếu 3 trẻ tử vong sau tiêm chủng ở Quảng Trị do tiêm nhầm thuốc ai sẽ phải chịu trách nhiệm? Bởi nguy cơ tiêm nhầm thuốc có thể xảy ra do vắc xin viêm gan B đã để lẫn với sinh phẩm khác. Ngoài ra, việc đền bù cho các gia đình nạn nhân sẽ được thực hiện như thế nào?

GS.TS Trịnh Quân Huấn cho rằng, đây là vấn đề rất lớn và nước ta đã có Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm. Luật cũng nêu rất cụ thể trách nhiệm của từng người trong vấn đề liên quan đến tai biến tiêm chủng. Trong trường họp này nếu do vắc xin, nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm.

Trẻ tử vong sau tiêm: Ai chịu trách nhiệm? - Hình 2

Các chuyên gia hàng đầu về vắc xin giải đáp thắc mắc của độc giả trong buổi tọa đàm. Ảnh: Dương Ngân

Nếu do quy trình tiêm chủng có nhầm thuốc như câu hỏi, đã có trong quy định của Luật, có liên quan đến cả 4 cấp. Trong đó, Chính phủ chịu trách nhiệm cung cấp nguồn ngân sách đủ cho công tác tiêm chủng, Bộ trưởng Bộ y tế chịu trách nhiệm về tất cả các vắc xin sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng cũng phải chịu trách nhiệm về tổ chức tư vấn triển khai hoạt động tiêm chủng. Và thứ 3 là trách nhiệm của Chủ tịch UBND tỉnh phải chỉ đạo cụ thể triển khai hoạt động tiêm chủng tại địa phương.

“Nói tiêm dịch vụ ít nguy cơ hơn là chưa có cơ sở”

Tại buổi tọa đám, một người dân ở Đồng Nai có chia sẻ: “Tôi phát khóc khi nghe mọi người bảo tiếc gì một chút tiền, nhỡ con làm sao lại ân hận cả đời. Rồi vắc-xin mà miễn phí, chất lượng có đảm bảo không, bảo quản có tốt không? Vài trăm nghìn tiêu thì cũng hết…và cuối cùng, tôi đã đưa con đi tiêm vắc xin dịch vụ”.

Vậy nhiều người lo ngại, liệu tiêm chủng mở rộng của Nhà nước có nhiều nguy cơ tai biến hơn tiêm dịch vụ?

Trước câu hỏi này, GS. Nguyễn Đình Bảng, nguyên Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm Vắc xin và Sinh phẩm y tế nhận xét, đây là câu hỏi rất thực tế. “Chúng ta không có lý do gì để trách các bà mẹ, bởi đó là sự lựa chọn tự nguyện. Tuy nhiên, nếu nói rằng, vắc xin tiêm dịch vụ ít tai biến hơn vắc xin tiêm chủng mở rộng là chưa đúng mức, chưa có cơ sở”, ông Bảng nói.

Trẻ tử vong sau tiêm: Ai chịu trách nhiệm? - Hình 3

Theo GS.TS. Nguyễn Đình Bảng, nói tiêm dịch vụ ít nguy cơ hơn là chưa có cơ sở. Ảnh: Chinhphu.vn

Để có thể so sánh được vắc xin tiêm dịch vụ và tiêm chủng mở rộng, loại vắc xin nào gây ra ít hoặc nhiều biến chứng hơn vắc xin kia thì cần điều tra trên phương pháp khoa học thật sự. Theo ông Bảng, cho đến nay chưa có nghiên cứu, kết luận vắcxin nào ít biến chứng hơn.

Dù là vắc xin tiêm dịch vụ thì vẫn nằm trong sự kiểm soát của Bộ Y tế và các cơ sở tiêm dịch vụ vẫn là các cơ sở y tế. Tất cả vẫn thực hiện quy trình nghiêm ngặt về tiêm chủng như đối với vắc xin tiêm chủng mở rộng. “Tiêm dịch vụ phải trả tiền, còn tiêm chủng mở rộng không phải trả tiền, còn chất lượng vắc xin, theo tôi, là không khác biệt”, ông Bảng nói.

Theo D.Thu (Khampha.vn)

Phòng tiêm chủng ăn bớt vaccine: Lập đường dây nóng mới

Trong diễn biến khắc phục sự cố và siết chặt quy trình tiêm chủng sau vụ việc phòng tiêm chủng 70 Nguyễn Chí Thanh (Đống Đa, Hà Nội) bị phát hiện ăn bớt vaccine tiêm cho trẻ, ngày 10-5, Trung tâm Y tế dự phòng (TTYTDP) Hà Nội đã thiết lập đường dây nóng và tăng cường bác sĩ tại các điểm tiêm chủng để tư vấn tiêm chủng cho người dân.

Phòng tiêm chủng ăn bớt vaccine: Lập đường dây nóng mới - Hình 1

Sau khi tiêm vaccine cho trẻ, các bậc phụ huynh cần kiểm tra lọ vaccine và giữ lại hộp


Chưa phát hiện có sai phạm hệ thống

Ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc TTYTDP Hà Nội cho biết, hiện nay qua rà soát quy trình tiêm chủng ở phòng tiêm chủng 70 Nguyễn Chí Thanh cũng như 2 phòng tiêm chủng khác thuộc quản lý của Trung tâm, vẫn chưa phát hiện bằng chứng cho thấy hành vi ăn bớt vaccine của nhân viên phòng tiêm là có tính hệ thống. Một mặt, việc xuất vaccine đều có kiểm kê hàng ngày nên muốn biết nhân viên tiêm chủng có gian lận vaccine hay không thì chỉ cần kiểm tra đầu buổi, cuối buổi xem số vaccine được xuất ra có khớp với số đã tiêm hay không. Nói cách khác, đầu ngày, tại mỗi điểm tiêm vaccine đều có nhân viên kiểm kê số vaccine phát ra, đến cuối ngày lại thống kê số vaccine đã dùng, từ đó sẽ ra số vaccine còn lại, số trẻ đã được tiêm vaccine trong ngày, số tiền, số ticke phát, vì các vỏ lọ vaccine đã tiêm đều phải cho vào túi, lưu giữ trong vòng 14 ngày. Hiện tại, TTYTDP Hà Nội đã cho kiểm tra ở phòng tiêm chủng 70 Nguyễn Chí Thanh và thấy các số liệu này khớp nhau.

Liên quan đến nghi vấn việc ăn bớt vaccine nói trên là hành vi có chủ ý, ông Nguyễn Nhật Cảm cho biết, đến thời điểm này, qua kiểm tra, rà soát TTYTDP vẫn chưa phát hiện bằng chứng cho thấy đây là việc cố tình bớt xén. Mỗi lọ vaccine là một liều đơn, khi tiêm cho trẻ phải là lọ nguyên. Vaccine tiêm cho trẻ được bảo quản theo dây chuyền lạnh ở nhiệt độ 2-8 độ C, về nguyên tắc lọ vaccine đã mở để tiêm cho trẻ này thì tuyệt đối không được sử dụng tiếp để tiêm cho trẻ khác. Với quy trình tiêm chủng chặt chẽ như thế nên việc tái sử dụng vaccine thừa cho trẻ khác là rất khó xảy ra. Theo Giám đốc TTYTDP Hà Nội, do tại Trung tâm chưa phát hiện trường hợp sai phạm về lỗi này nên hiện không thể đánh giá được chính xác mức độ tác hại nếu sử dụng vaccine thừa để tiêm cho trẻ khác là thế nào.

Tuy vậy, một số bác sĩ nhi khoa, chuyên gia về tiêm chủng đều cho rằng, nếu sử dụng vaccine dư thừa ở lọ vaccine đã mở để tiêm cho trẻ khác thì sẽ vô cùng nguy hiểm, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi - BV Bạch Mai, nếu sử dụng lại lượng vaccine dư thừa trong lọ để tiêm cho trẻ khác thì nguy hiểm ở chỗ vaccine được tiêm bị thiếu hoặc thừa liều theo quy định, trong trường hợp dồn vaccine dư thừa từ nhiều lọ khác nhau thì chất lượng vaccine đó không phải là một khối thống nhất, không đảm bảo an toàn tuyệt đối như lấy ra từ một lọ. Mặt khác, vaccine khi đã mở lọ, lấy ra thì phải tiêm ngay, nếu là lượng vaccine dư thừa đã được mở nắp nhưng để ngoài môi trường thì sẽ gây hỏng thuốc, không còn tác dụng bảo vệ.

Chịu trách nhiệm về chất lượng tiêm chủng

Đúng như đã hứa khi trả lời báo chí chiều 9-5, ngay trong ngày 10-5, TTYTDP Hà Nội đã thiết lập đường dây nóng mới số điện thoại 0439035688 để phục vụ riêng cho việc tiếp nhận phản ánh liên quan đến vụ việc gian lận vaccine tại phòng tiêm chủng thuộc Trung tâm. Đồng thời, TTYTDP Hà Nội cũng tăng cường thêm 3 bác sĩ tại 3 phòng tiêm chủng thuộc quản lý của Trung tâm để làm nhiệm vụ trực điện thoại, tư vấn cho khách hàng. Ông Nguyễn Nhật Cảm cho biết, tất cả những trẻ đã tiêm phòng tại phòng tiêm chủng của Trung tâm nếu thấy lo lắng, không an tâm thì có thể gọi đến đường dây nóng của Trung tâm để được tư vấn, hướng dẫn và giải thích cặn kẽ. Với những trẻ đã được tiêm phòng mà vẫn mắc bệnh đã tiêm phòng, nếu liên quan đến việc tiêm chủng tại TTYTDP Hà Nội thì Trung tâm sẽ chịu trách nhiệm.

Đại diện TTYTDP Hà Nội cũng chia sẻ, người dân khi đưa trẻ đi tiêm chủng, sau khi tiêm có thể yêu cầu nhân viên tiêm chủng cho mang vỏ hộp vaccine về giữ, còn vỏ lọ vaccine thì có thể yêu cầu được xem nhưng phải đưa lại để nhân viên phòng tiêm chủng lưu trong vòng 14 ngày theo quy định của Bộ Y tế. Kêu gọi mọi người hãy cùng giám sát việc thực hiện quy trình tiêm chủng của nhân viên y tế khi đi tiêm chủng, song các chuyên gia dịch tễ cũng khuyến cáo người dân cần lưu ý là có một số loại vaccine mà nhà sản xuất luôn đóng dư lượng vaccine trong lọ so với liều tiêm, chẳng hạn như vaccine phòng ung thư cổ tử cung... Do đó, nếu thấy nhân viên tiêm chủng không rút hết thuốc trong lọ thì trước hết cần hỏi, đề nghị nhân viên đó giải thích lý do chứ không nên vội vàng quy chụp đó là hành vi "ăn chặn" vaccine.

Theo ANTD

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Siêu bão Man-yi di chuyển theo hướng Tây Bắc, tốc độ 20 km/h
15:05:34 17/11/2024
Phó Thủ tướng: 10 tháng có hơn 9.000 người vĩnh viễn không thể trở về nhà
07:15:49 18/11/2024
Bão Man-yi vào Biển Đông, hướng vào vùng biển Trung Trung Bộ
10:58:59 18/11/2024
Bão số 9 giật cấp 14 tiến vào vùng biển miền Trung
13:02:04 18/11/2024
Bão số 9 mạnh cấp 11, cách quần đảo Hoàng Sa khoảng 550km
18:57:05 18/11/2024
NÓNG: Đang cưỡng chế thu hồi 38.800 m2 đất Bãi Sau, TP Vũng Tàu
12:58:53 18/11/2024
Quảng Nam: Nhóm học sinh lớp 7 tắm sông, 1 em tử vong, 1 em mất tích
08:29:02 17/11/2024
TP Hồ Chí Minh tổ chức lễ tưởng niệm người tử vong do tai nạn giao thông
14:55:47 17/11/2024

Tin đang nóng

Hot lại đám cưới xa hoa tại lâu đài Thành Thắng - Ninh Bình: Riêng tiền hoa tươi đã ngốn 15 tỷ
16:40:38 18/11/2024
Hồng Loan đột ngột chia sẻ chuyện tang sự của gia đình
19:21:08 18/11/2024
Sốc với thu nhập của Lý Tử Thất
16:22:30 18/11/2024
Bán 3 tài khoản ngân hàng được 9 triệu, cả gia đình bị phạt gấp 14 lần
19:31:52 18/11/2024
Bức ảnh ê chề nhất cuộc đời Phạm Băng Băng
16:00:45 18/11/2024
Huỳnh Hiểu Minh gặp khủng hoảng sự nghiệp nghiêm trọng
15:57:09 18/11/2024
Chuyện cô giáo ở TP.HCM trả lại phong bì 50 ngàn đồng: Muốn tỏ rõ thành ý với giáo viên, 3 câu sau còn hiệu quả hơn tặng quà
18:30:43 18/11/2024
Hoa hậu Thanh Thủy vừa đáp xuống sân bay đã dính cả rổ meme, thay đổi thái độ trong tích tắc vì 1 câu hỏi
16:18:44 18/11/2024

Tin mới nhất

Phú Thọ: Đi tắm sông, 5 học sinh bị mất tích

19:39:21 18/11/2024
Lực lượng chức năng đang tập trung lực lượng tìm kiếm 5 học sinh bị mất tích nghi do đuối nước tại xã Hiền Quan, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.

Bão số 9 giật cấp 14, gây sóng cao 7 mét trên biển

18:59:21 18/11/2024
Khu vực Bắc Biển Đông có gió mạnh cấp 7-8, vùng gần tâm bão đi qua cấp 9-11, giật cấp 14, sóng biển cao 3,0-5,0m, vùng gần tâm bão 5,0-7,0m; biển động dữ dội.

Cứu bé 7 tuổi bị cửa cuốn kẹp cổ, ngừng tuần hoàn

11:01:50 18/11/2024
Hiện tại, bệnh nhi được hỗ trợ thở máy, glasgow 12 điểm. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ đang hội chẩn với Bệnh viện Nhi Trung ương để định hướng điều trị tiếp theo.

Khả năng xuất hiện thêm 1 đợt mưa lớn diện rộng

16:36:43 17/11/2024
Vùng nguy hiểm trong 24 giờ tới từ Vĩ tuyến 14,0-19,0 độ Vĩ Bắc, phía Đông Kinh tuyến 118,0 độ Kinh Đông; trong 48 giờ tới từ Vĩ tuyến 15,0-21,0 độ Vĩ Bắc, phía Đông Kinh tuyến 113,5 độ Kinh Đông.

Người dân lo lắng vì sạt lở bờ sông Kiến Giang ngày càng nghiêm trọng

15:01:43 17/11/2024
Song một phần là do các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Bình đã cấp phép khai thác cát sỏi trên đoạn sông qua xã Trường Thủy trong nhiều năm qua.

Vụ đập thủy lợi Ia Ring bị thủng: 5 xã vùng hạ du thiệt hại gần 500 triệu đồng

14:51:36 17/11/2024
Về thiệt hại do xả lũ qua tràn thủy lợi Ia Ring, Ban chỉ huy PCTT và TKCN huyện Chư Sê xác định năm xã vùng hạ du, gồm Ia Tiêm, Dun, Ia Glai, Chư Pơng và Ia Pal bị thiệt hại hơn 490 triệu đồng.

Siêu bão Man-yi hướng vào Biển Đông, khả năng gặp 'bức tường' không khí lạnh

20:56:53 16/11/2024
Siêu bão Man-yi tiếp tục ở cường độ cấp 16, giật trên cấp 17. Dự báo, khoảng ngày 18/11, sau khi vượt qua đảo Lu Dông (Philippines), bão di chuyển vào Biển Đông, trở thành cơn bão số 9 nhưng sẽ giảm cấp nhanh khi gặp không khí lạnh.

Phát hiện thi thể nam giới lõa thể dưới kênh nước ở TPHCM

20:01:12 16/11/2024
Ngày 16/11, Công an quận Bình Tân đang phối hợp cùng các phòng nghiệp vụ Công an TPHCM tìm tung tích và điều tra về cái chết của 1 người đàn ông được phát hiện trên địa bàn.

Xác định danh tính tài xế vượt ẩu trên cầu phao Phong Châu

19:59:00 16/11/2024
Ngày 16/11, Công an tỉnh Phú Thọ cho biết, Công an huyện Tam Nông vừa lập biên bản xử phạt ông H. về hành vi vượt xe trong những trường hợp không được vượt.

Đàn cá heo mắc cạn ở cửa biển Cái Cùng, Bạc Liêu

17:40:30 16/11/2024
Ngày 16/11, một lãnh đạo xã Long Điền Đông (huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu) xác nhận, trên khu vực vùng biển thuộc địa bàn xã vừa xuất hiện một đàn cá heo bị mắc cạn.

Siêu bão Man-yi giật cấp 17 hướng vào Biển Đông và miền Trung nước ta

17:39:57 16/11/2024
Dự báo đến 7 giờ ngày 18-11, bão ở trên vùng biển phía Đông khu vực Bắc Biển Đông, đổi hướng Tây Tây Bắc và di chuyển chậm lại với tốc độ 15-20 km. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 12, giật cấp 15.

Xử lý hơn 42.000 thanh thiếu niên chưa đủ tuổi điều khiển xe máy

13:38:46 16/11/2024
Trong 6 tháng đầu năm, lực lượng chức năng đã xử lý 42.520 thanh thiếu niên chưa đủ lái xe máy và 17.253 trường hợp giao xe cho người không đủ điều kiện tham gia giao thông.

Có thể bạn quan tâm

Ngọc Khuê, Lê Việt Anh 'cháy' với đêm nhạc tôn vinh văn hóa dân tộc

21:45:07 18/11/2024
Chương trình biểu diễn nghệ thuật Đại lộ diễn ra tối 16.11 tại Hà Nội, thu hút sự chú ý của hàng ngàn khán giả với loạt tiết mục đặc sắc của dàn nghệ sĩ: NSƯT Thùy Anh, ca sĩ Ngọc Khuê, Lê Việt Anh,...

Khi Israel thăm dò ông Trump

Thế giới

21:42:52 18/11/2024
Trên danh nghĩa, đây chỉ là đề xuất cá nhân nhưng cũng báo hiệu mức độ đối địch giữa Tel Aviv và Tehran sẽ tiếp tục gia tăng mạnh mẽ trong thời gian tới.

Trang Pháp 'đánh úp', khoe vũ đạo nóng bỏng trước hàng chục ngàn khán giả

Nhạc việt

21:42:06 18/11/2024
Góp mặt trong đêm nhạc School Fest 6 , Trang Pháp mang loạt ca khúc quen thuộc đốt cháy sân khấu, dưới sự cổ vũ của hàng chục ngàn khán giả.

Nhan sắc đời thường của tomboy gây chú ý trong phim Việt giờ vàng

Hậu trường phim

21:39:02 18/11/2024
Khác với hình ảnh tomboy cá tính trong phim Tuổi trẻ giá bao nhiêu , Lương Ánh Ngọc sở hữu vẻ ngọt ngào, xinh đẹp trong cuộc sống đời thường.

Phát hiện thú vị từ xác ướp mèo răng kiếm Kỷ băng hà

Lạ vui

21:33:59 18/11/2024
Xác ướp đóng băng của một con mèo răng kiếm 35.000 năm tuổi đã được nghiên cứu lần đầu tiên trong lịch sử, theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports hôm 14.11.

Lập nhóm kinh doanh giả trên sàn thương mại điện tử để mua bán thuốc lá lậu xuyên quốc gia

Pháp luật

21:30:12 18/11/2024
Để tránh sự phát hiện, các đối tượng tạo tài khoản, cửa hàng kinh doanh giả ngụy trang trên trang thương mại điện tử Lazada hoặc trên sàn giao dịch điện tử Bambooship để tạo các đơn vận chuyển với nội dung giả là sản phẩm linh kiện điện...

Xôn xao gương mặt hốc hác của "người hùng" U23 Việt Nam, nhan sắc xuống cấp rõ rệt

Sao thể thao

21:12:13 18/11/2024
Mùa giải V.League 2024/2025 đang diễn ra sôi nổi, tại vòng 8 V.League CLB TP.HCM tiếp đón CLB CAHN. Trong trận đấu này sự xuất hiện của hậu vệ Vũ Văn Thanh đã khiến dân tình phải xôn xao

Thảo Trang đón sinh nhật đáng nhớ cùng dàn "Chị đẹp"

Sao việt

21:08:26 18/11/2024
Tối cuối tuần nhưng mọi người đều có mặt đông đủ, riêng các Chị đẹp Mỹ Linh, Thu Phương, Phương Thanh, DJ Mie bận lịch diễn nhưng vẫn gửi hoa và quà để chúc mừng sinh nhật của Thảo Trang.

Lọ Lem - con gái Quyền Linh: Tuổi 18 lột xác gợi cảm, không ngại mặc hở

Phong cách sao

20:55:05 18/11/2024
Bên cạnh những lời khen ngợi về nhan sắc và vóc dáng, Lọ Lem cũng nhận được nhiều đánh giá tích cực về phong cách ăn mặc.

Tự nguyện donate hơn 2 tỷ cho nữ streamer để xin gặp gỡ, sau khi thấy "người trong mộng", người đàn ông quyết định gọi cảnh sát

Netizen

20:54:10 18/11/2024
Người đàn ông tên Dương, sống ở Giang Tô (Trung Quốc) thường xuyên xem livestream khi rảnh rỗi. Với anh, đây là hoạt động giải trí sau những giờ làm việc căng thẳng.

Diddy bị tố vi phạm quy định trong trại giam, tìm cách thao túng nhân chứng

Sao âu mỹ

20:11:12 18/11/2024
Truyền thông Mỹ đưa tin, ông trùm nhạc rap Diddy vướng cáo buộc vi phạm nhiều quy định trong trại giam, lên kế hoạch tác động tâm lý các nạn nhân với mong muốn thay đổi kết quả vụ án.