Trẻ hóa âm đạo

Hội chứng giãn âm đạo (Vaginal Relaxation Syndrome) được định nghĩa là sự giãn có thể kết hợp teo thành âm đạo do thay đổi của mô liên kết, thường kết hợp với tiến trình lão hóa.

Theo đó, chất lượng cuộc sống của người phụ nữ đặc biệt là vấn đề về đời sống tình dục giảm sút đáng kể.Vì vậy, nhu cầu tìm một phương pháp nhằm làm trẻ hóa và săn chắc âm đạo ngày càng được nhiều phụ nữ quan tâm.

Những thay đổi sinh lý trong suốt cuộc đời người phụ nữ như sinh đẻ, béo phì hay sự thay đổi nội tiết tố do lão hóa và mãn kinh làm cho âm đạo giãn rộng, lỏng lẻo, ngắn lại, sàn chậu cũng như niêm mạc thành âm đạo cũng bị bị ảnh hưởng theo. Niêm mạc âm đạo bị mất các nếp gấp và giảm sự tạo các mạch máu mới.

Những thay đổi này gây nên các triệu chứng niệu sinh dục bao gồm tình trạng tiểu không tự chủ, teo âm đạo, khô, ngứa âm đạo, giao hợp đau, giảm cảm giác trong quá trình giao hợp và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tiểu dai dẳng, tái phát.

Các phương pháp điều trị truyền thống bao gồm phẫu thuật âm đạo và liệu pháp nội tiết tố thay thế.Phẫu thuật thường đem lại hiệu quả rõ rệt và lâu dài nhưng đây là một phương pháp xâm lấn, có nhiều nguy cơ, tốn kém và thời gian nghỉ dưỡng cao. Estrogen thoa hay liệu pháp nội tiết tố thay thế nói chung (đường toàn thân hoặc tại chỗ) khá hiệu quả trong điều trị hội chứng này tuy nhiên việc sử dụng có thể để lại tác dụng phụ và chống chỉ định trên các bệnh nhân có nguy cơ huyết khối tĩnh mạch hoặc ung thư vú phụ thuộc estrogen.

Các chất bôi trơn và dưỡng ẩm tại chỗ tuy an toàn nhưng chỉ làm giảm triệu chứng trong một thời gian ngắn. Chính vì những lý do trên mà gần đây các phương pháp mới, không xâm lấn cũng như không dùng nội tiết tố, rất được ưa chuộng và ngày càng phát triển. Các phương pháp này bao gồm laser CO2 fractional, laser không bóc tách, RF, tiêm acid hyaluronic tại chỗ, PRP hay mỡ tự thân…

Các thiết bị sử dụng năng lượng như laser tác động trên mô liên kết tại thành âm đạo

Laser

Các thiết bị sử dụng năng lượng như laser tác động trên mô liên kết tại thành âm đạo, làm kích thích co và tạo mới collagen, elastin, tăng tạo mạch và cải thiện sự trơn tru và đàn hồi của âm đạo. Mặc dù thiếu các nghiên cứu với thiết kế nghiên cứu đủ mạnh nhưng laser vẫn được báo cáo là hữu ích trong trẻ hóa âm đạọ.Thường cần phải điều trị 3 đợt với khoảng cách từ 4 – 6 tuần.Hầu hết không ghi nhận cá tác dụng phụ trừ cảm giác nóng ấm trong quá trình điều trị.

Laser CO2 fractional hoạt động dựa trên nguyên lý ly giải quang nhiệt chọn lọc và tạo ra nhiều vùng vi hoại tử nhiệt. Lớp bì và thượng bì bị phá hủy sẽ kích thích dòng thác lành thương, tạo collagen và elastin mới, làm săn chắc âm đạo, sàn chậu.Lão hóa và tình trạng mãn kinh làm âm đạo khô, giãn, mất các nếp gấp niêm mạc nên làm giảm cảm giác khi giao hợp cũng như giao hợp đau.Laser fractional CO2 giúp phục hồi các nếp gấp, cải thiện chức năng tình dục. Sau khi thực hiện laser, hình ảnh mô học âm đạo cho thấy thượng bì dày hơn, tăng glycogen, lớp bì với nhiều mạch máu hơn, tình trạng teo âm hộ âm đạo, âm đạo khô, ngứa, nóng rát được cải thiện. Ngoài ra, laser này còn giúp cải thiện sự tăng sắc tố trên bề mặt môi lớn.

Laser Er:YAG 2940nm tác động nhiệt trên mô làm co các bó sợi collagen và tạo mới collagen, làm cho âm đạo săn chắc và đàn hồi. Phương pháp này có thể giúp cải thiện triệu chứng khô âm đạo, giao hợp đau tương đương với sử dụng estrogen tại chỗ.Niêm mạc âm đạo sau điều trị với laser này sẽ trở nên đay hơn với mô liên kết dày đặc, tăng collagen và elastin.

Đã có nhiều thiết bị laser hiện nay được dùng cho trẻ hóa âm đạo, nhưng chưa có thiết bị nào được Cục Quản lý Thực và Dược phẩm Mỹ (FDA) chấp thuận cho chỉ định này. Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ khuyến cáo cần có thêm dữ liệu từ các nghiên cứu ngẫu nhiên để khẳng định tính an toàn và hiệu quả của Laser trong điều trị teo âm hộ – âm đạo, đặc biệt lợi ích lâu dài.

Radiofrequency (RF)

RF với khả năng tái tạo mô và tăng sản xuất collagen, sợi đàn hồi, cũng được sử dụng rộng rãi trong trẻ hóa âm đạo.RF đã được ứng dụng nhiều trong thẩm mỹ như giúp săn chắc, giảm mỡ không xâm lấn, trẻ hóa da mặt, bụng, mông từ năm 2003. RF đơn cực cũng đã được dùng trong điều trị són tiểu do áp lực với ít tác dụng phụ, nhưng gần đây mới được phát hiện là một trong những phương pháp không xâm lấn giúp làm săn chắc âm đạo. Sau đó, nhiều nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá an toàn và hiệu quả của RF trong điều trị săn chắc âm đạo.

Năm 2010, nghiên cứu đầu tiên ở người của Millheiser và cộng sự, thực hiện trên 24 bệnh nhân nữ (25 – 44 tuổi) có tình trạng chảy xệ âm đạo sau sinh, được điều trị với RF đơn cực. Kết quả cho thấy 67% và 87% bệnh nhân cải thiện độ săn chắc tương ứng sau 1 tháng và sau 6 tháng. Ngoài ra, trong nghiên cứu, không có tác dụng phụ nào được báo cáo. Tương tự, một nghiên cứu của Shelena và Paula năm 2017, về điều trị RF trên 27 phụ nữ có âm đạo bị chảy xệ, kết luận rằng RF đơn cực hiệu quả và an toàn trong điều trị săn chắc âm đạo.

RF là kỹ thuật an toàn trong trẻ hóa âm đạo, mang năng lượng nhiệt đến lớp bì sâu giúp nâng và săn chắc da mà không làm tổn thương thượng bì và mạch máu thần kinh. Qua đó, tác dụng nhiệt sẽ kích thích làm thay đổi cấu trúc collagen, tân sinh collagen, sợi đàn hồi, yếu tố tăng trưởng, cuối cùng giúp trẻ hóa và khôi phục độ đàn hồi và độ ẩm cho niêm mạc âm đạo. Ngoài ra, RF cũng làm tăng sản xuất tiền chất nội tiết tố sinh dục dehydroepiandrosterone (DHEA).DHEA hỗ trợ sản xuất estrogen trong tế bào âm hộ – âm đạo, nội tiết tố này có vai trò quan trọng trong trẻ hóa và kích thích mô của âm đạo.

Nhiều thiết bị RF hiện nay được dùng cho trẻ hóa âm đạo, trong đó, không có thiết bị nào cần gây tê và thời gian điều trị trung bình là 15 – 30 phút. Hầu hết bệnh nhân dung nạp tốt với điều trị, thời gian nghĩ dưỡng ngắn, do đó bệnh nhân có thể duy trì sinh hoạt bình thường ngay sau điều trị. Hơn nữa, melanin không hấp thu năng lượng RF, nên kỹ thuật này an toàn cho mọi loại da.

Như vậy, RF là một phương pháp không xâm lấn, hầu như ít có tác dụng phụ và hiệu quả nhanh. Do đó RF được ứng dụng rộng rãi hiện nay trong trẻ hóa âm đạo, mặc dù FDA chưa chấp thuận cho thiết bị RF nào trong chỉ định điều trị săn chắc âm đạo.

Phương pháp khác

Các phương pháp trẻ hóa âm đạo giúp cải thiện cả cấu trúc và chức năng cơ quan sinh dục. Gần đây, những phương pháp không phẫu thuật khác ngoài Laser và RF, cũng cho thấy hứa hẹn trong điều trị trẻ hóa âm đạo, gồm tiêm chất làm đầy ( ), cấy mỡ tự thân, PRP…

Tiêm chất làm đầy (hyaluronic acid) giúp cải thiện các vấn đề trong sinh hoạt tình dục do chảy xệ âm đạo hay mãn kinh. Những chất làm đầy khác cũng có thể sử dụng gồm collagen, mỡ tự thân… Tuy nhiên, phương pháp này gây nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như xuất huyết, nhiễm trùng, biến chứng trên đường tiết niệu, dẫn đến bị giới hạn sử dụng.

Một phương pháp khác là tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) vào âm vật và thành trên âm đạo trong điều trị trẻ hóa âm đạo, nhưng còn nhiều ý kiến tranh cãi về phương pháp này. Ngoài ra, PRP còn giúp cải thiện són tiểu và trẻ hóa âm đạo, nhưng chưa có nghiên cứu đánh giá hiệu quả và an toàn.

Tiêm chất làm đầy acid hyaloronic (HA) giúp tăng độ ẩm cho mô; PRP tăng cường tác dụng lành vết thương. Do đó, tác giả Eppley và cộng sự đã đề xuất phối hợp tiêm PRP và HA trong trẻ hóa âm đạo. Bên cạnh đó, những kỹ thuật này cũng được báo cáo là phương pháp hỗ trợ hiệu quả cho điều trị phẫu thuật trong làm săn chắc âm đạo.

Tóm lại, hội chứng giãn âm đạo ảnh hưởng đáng kể chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Do đó, nhiều công nghệ được nghiên cứu và ứng dụng giúp điều trị vấn đề này. Trong đó những phương pháp xâm lấn tối thiểu hay không xâm lấn ngày càng được ưa chuộng và tỏ ra hiệu quả trong cải thiện độ săn chắc và trơn tru của âm đạo. Tuy nhiên, những phương pháp này cần được nghiên cứu thêm về tính an toàn và hiệu quả, đặc biệt khi sử dụng lâu dài.

Theo Sức khỏe đời sống