Tranh chấp thương mại có nguy cơ làm lu mờ hội nghị thượng đỉnh EU – Mỹ

Công Thuận21:27 19/11/2022

Tranh cãi về trợ cấp của Washington trong lĩnh vực ô tô điện có thể sẽ cản trở nỗ lực thiết lập lại mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương.

Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen. Ảnh: Politico

Khi các quan chức cấp cao của EU và Mỹ gặp nhau tại một hội nghị ở Washington vào tháng tới, hai bên nhiều khả năng sẽ thống nhất về nhiều nội dung, từ vaccine đến trí tuệ nhân tạo, nhưng trừ vấn đề trợ cấp cho xe điện.

Một cuộc tranh cãi thương mại xuyên Đại Tây Dương về Đạo luật Giảm lạm phát ( IRA) của Mỹ, theo đó cung cấp các khoản trợ cấp khổng lồ cho người dân mua ô tô sản xuất trong nước, đang làm lu mờ một trong những nỗ lực cốt lõi nhằm thiết lập lại mối quan hệ giữa Brussels và Washington trong thời kỳ hậu Donald Trump. Đây là quan điểm của hơn chục quan chức có liên quan trực tiếp đến vấn đề này.

Sự kiện sắp diễn ra vào đầu tháng 12 năm nay, được gọi là hội nghị Hội đồng Công nghệ và Thương mại EU – Mỹ (TTC), có sự tham gia của Ủy viên về cạnh tranh EU, Giám đốc kỹ thuật số châu Âu Margrethe Vestager và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, vốn có kế hoạch gặp nhau hai lần một năm để thúc đẩy hợp tác lớn hơn về mọi lĩnh vực từ tài trợ chung các dự án viễn thông ở các nền kinh tế mới nổi đến hợp tác chống lại thông tin sai lệch.

Video đang HOT

Tuy nhiên, khi các quan chức này gặp nhau tại Washington vào ngày 5/12, cuộc đàm phán của họ có thể bị cản trở bởi những bất đồng về trợ cấp của Mỹ cho sản xuất ô tô điện. Mỹ nói rằng các khoản trợ cấp là cần thiết để khởi động nền kinh tế; ngược lại, Brussels lưu ý chúng dẫn đến chủ nghĩa bảo hộ không công bằng.

Tình trạng bế tắc và có nguy cơ ngày càng trở nên tồi tệ hơn, đang làm suy yếu các nỗ lực của Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhằm vượt qua kỷ nguyên Trump để củng cố quan hệ giữa hai đối tác thương mại và an ninh lớn nhất thế giới.

“Sẽ luôn có những bất đồng. Sẽ luôn có những lĩnh vực mà chúng tôi không đồng ý. Điều đó là bình thường, nó vẫn xảy ra trong những mối quan hệ tốt nhất”, Werner Stengg, cố vấn cấp cao của bà Vestager, phát biểu tại một sự kiện của Hội đồng Đại Tây Dương vào tuần trước liên quan đến tranh cãi đang diễn ra giữa EU và Mỹ.

Cả EU và Mỹ đều mong muốn giảm bớt sự rạn nứt xung quanh trợ cấp xe điện tại hội nghị công nghệ và thương mại sắp tới. Theo sáu trong số các quan chức được trích dẫn ở trên, Washington và Brussels dự kiến sẽ tận dụng sự kiện này để công bố sáu dự án cấp thấp nhằm tăng cường hợp tác xuyên Đại Tây Dương.

Chúng sẽ bao gồm chương trình tài trợ cho hai dự án viễn thông ở Jamaica và Kenya; công bố các quy tắc về cách thức phát triển công nghệ mới nổi của trí tuệ nhân tạo đáng tin cậy; và sự phối hợp tốt hơn để làm nổi bật những rào cản tiềm ẩn trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn. Chi tiết về các dự án riêng lẻ có thể thay đổi trước khi chúng được ký kết vào cuối tháng.

Các nhà hoạch định chính sách châu Âu và Mỹ cũng dự kiến sẽ phác thảo ra các tiêu chuẩn chung về cách sạc điện cho xe điện; một thỏa thuận công nhận lẫn nhau về sản xuất vaccine và một dự án thí điểm để các quan chức hải quan của EU và Mỹ có thể sử dụng các công cụ tài liệu kỹ thuật số trong hoạt động chuyên môn của họ.

Tuy nhiên, cuộc tranh cãi đang diễn ra về trợ cấp ô tô điện của Washington vẫn là một vấn đề bất đồng lớn, ngay cả sau khi hai bên thành lập một “nhóm đặc nhiệm” chung gồm các quan chức cấp cao để xem xét các khiếu nại thương mại. Một số nhà hoạch định chính sách châu Âu, trong đó có những người từ Đức và Pháp có ngành sản xuất ô tô nội địa quan trọng, muốn Brussels có đường lối cứng rắn, có khả năng áp đặt cả thuế quan trả đũa đối với hàng hóa Mỹ.

WTO cảnh báo nhiều nền kinh tế lớn có nguy cơ rơi vào suy thoái

Phát biểu bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20), Tổng Giám đốc Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) Ngozi Okonjo-Iweala ngày 16/11 cho hay một số nền kinh tế lớn trên thế giới đang phải đối mặt với nguy cơ thực sự rơi vào suy thoái, giữa bối cảnh tình hình ở Ukraine còn phức tạp và giá lương thực, năng lượng toàn cầu tăng cao.

Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala phát biểu tại phiên họp Đại Hội đồng WTO ở Geneva, Thụy Sĩ, ngày 1/3/2021. Ảnh: THX/TTXVN

Bà Okonjo-Iweala nói điều này có thể không xảy ra ở khắp mọi nơi, nhưng một số quốc gia quan trọng phải đối mặt với nguy cơ rơi vào suy thoái. Điều đó có thể gây tác động khá đáng kể đối với các thị trường mới nổi và các nước nghèo, vốn cần nhu cầu bên ngoài từ các nước phát triển để phục hồi.

Tổng Giám đốc WTO lưu ý kinh tế toàn cầu còn rất nhiều yếu tố không chắc chắn và hầu hết các rủi ro đều ở phía bất lợi, chẳng hạn như hậu quả của cuộc chiến ở Ukraine và những "cơn gió ngược" từ lạm phát phi mã.

Bên cạnh đó, bà Okonjo-Iweala cho biết đã kêu gọi các nhà lãnh đạo G20 loại bỏ dần các biện pháp hạn chế xuất khẩu lương thực, vốn đang gia tăng và gây tổn hại cho các nước nghèo vì chúng đẩy giá lương thực lên cao.

Đầu tháng 10, WTO dự đoán tốc độ tăng trưởng thương mại thế giới năm 2023 chỉ ở mức 1%. Con số này thấp hơn đáng kể so với dự báo trước đó của tổ chức này là 3,4%.

Ngoài ra, Tổng Giám đốc WTO bày tỏ hy vọng sẽ có một bước đột phá nào đó trong việc cải cách hệ thống giải quyết tranh chấp của WTO. Hệ thống này đã bị tê liệt kể từ năm 2019, khi chính quyền của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ngăn chặn việc bổ nhiệm thẩm phán cho một cơ quan phúc thẩm phân xử về các vấn đề tranh chấp thương mại toàn cầu.

Trong một cuộc họp vào tháng 9, các bộ trưởng thương mại của Nhóm bảy quốc gia công nghiệp hàng đầu thế giới (G7) đã đồng ý hướng tới việc có một hệ thống giải quyết tranh chấp của WTO hoạt động hiệu quả vào năm 2024.

Trung Quốc, Pháp nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác Ngày 15/11, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tại Bali (Indonesia). Chủ tịch Trung Quôc Tập Cận Bình. Ảnh: THX/TTXVN Theo Tân Hoa Xã, tại cuộc gặp, Chủ tịch Tập Cận Bình nêu rõ...