Trái phiếu doanh nghiệp sẽ tăng nhiệt ở thị trường thứ cấp

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp sơ cấp hạ nhiệt mạnh vì quy định pháp lý chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, nhu cầu với trái phiếu vẫn tăng cao trong bối cảnh nguồn cung sụt giảm sẽ khiến thị trường trái phiếu doanh nghiệp thứ cấp tiếp tục tăng nhiệt trong quý IV/2020.

Anh minh hoa

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp hạ nhiệt

Theo số liệu từ Công ty Chứng khoán VNDIRECT (VNDIRECT), trong tháng 9/2020, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành ra thị trường đạt 12.981 tỷ đồng, giảm 88,8% so với tháng trước; trong đó, 10.522 tỷ đồng là TPDN phát hành riêng lẻ, còn lại 2.459 tỷ đồng TPDN phát hành ra công chúng.

Như vậy, giá trị TPDN riêng lẻ đăng ký phát hành trong tháng 9 giảm 80,6% so với tháng 8 về 24.601 tỷ đồng và tỷ lệ phát hành thành công đạt mức 42,8%.

Lũy kế 9 tháng, tổng giá trị TPDN phát hành thành công đạt 328.661 tỷ đồng, tăng 72,3% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó giá trị trái phiếu phát hành riêng lẻ đạt 303.802 tỷ đồng, tăng 71,3% so với cùng kỳ năm trước.

“Chênh lệch lãi suất giữa trái phiếu doanh nghiệp trên thứ cấp và lãi suất tiền gửi tiếp tục giãn rộng, chúng tôi khảo sát mức chênh lệch này đang khoảng từ 2% – 4%/năm. Nhu cầu với trái phiếu doanh nghiệp tăng cao trong khi nguồn cung sụt giảm sẽ khiến thị trường thứ cấp tiếp tục tăng nhiệt trong quý IV/2020″ – bà Nguyễn Thị Thanh Tú Chuyên viên phân tích cao cấp, Trung tâm Phân tích và Tư vấn đầu tư – Công ty CP Chứng khoán SSI.

Các chuyên gia của VNDIRECT cho rằng, thị trường TPDN hạ nhiệt trong tháng 9 là do Nghị định 81/2020/NĐ-CP chính thức có hiệu lực từ ngày 01/9/2020 đã thắt chặt các điều kiện phát hành TPDN như tiêu chuẩn đối với tổ chức phát hành, giới hạn số lượng nhà đầu tư, thêm điều kiện đối với các tổ chức tư vấn phát hành. Mặt khác, phần lớn các doanh nghiệp có nhu cầu phát hành TPDN đã đẩy nhanh phát hành trái phiếu trong tháng 8 trước thời điểm Nghị định 81 có hiệu lực khiến giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phát hành tháng 8 tăng đột biến 136,5% so với tháng trước, lên tới 93.951 tỷ đồng. Vì vậy, bước sang tháng 9 số doanh nghiệp có nhu cầu phát hành TPDN đã giảm mạnh.

Lý giải về việc hạ nhiệt của thị trường TPDN, bà Nguyễn Thị Thanh Tú – Chuyên viên phân tích cao cấp, Trung tâm Phân tích và Tư vấn đầu tư – Công ty CP Chứng khoán SSI ( SSI Research ) cũng cho rằng, diễn biến này không có nhiều bất ngờ khi các điều kiện phát hành riêng lẻ bị siết chặt hơn tại Nghị định 81 có hiệu lực từ ngày 1/9/2020, các doanh nghiệp có nhu cầu huy động vốn qua kênh trái phiếu sẽ phải chuyển sang hình thức phát hành ra công chúng.

Các doanh nghiệp có thể tìm lại kênh tín dụng

Dự báo thị trường TPDN trong quý cuối năm 2020 , bà Nguyễn Thị Thanh Tú cho rằng, các doanh nghiệp cần huy động vốn có thể sẽ quay trở lại với kênh tín dụng.

Tín dụng 9 tháng năm 2020 chỉ tăng 6,09% so với cuối năm 2019. Ngân hàng Nhà nước dự kiến tăng trưởng tín dụng cả năm 2020 có thể đạt 8 – 10%, tức là có khoảng 150 – 320 nghìn tỷ đồng tín dụng tăng thêm trong quý IV/2020. Cùng với việc giãn lộ trình giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn, Ngân hàng Nhà nước cũng đã giảm trần lãi suất tiền gửi và cho vay ngắn hạn lần thứ 3 trong năm nay.

Chuyên gia của SSI Research cho biết thêm, ngoại trừ các ngân hàng thương mại (NHTM) thực hiện phát hành trái phiếu riêng lẻ theo Thông tư 34/2013/TT-NHNN, các doanh nghiệp khác đều tuân thủ theo Nghị định 81/2020/NĐ-CP, nên sẽ giảm mạnh phát hành trái phiếu riêng lẻ trong quý IV/2020. Các doanh nghiệp cần vốn sẽ quay trở lại kênh tín dụng của các NHTM vốn có đủ năng lực và trình độ để thẩm định và xử lý các rủi ro phát sinh, bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ trước tình trạng phát hành ồ ạt nhưng công bố thông tin chưa đầy đủ như giai đoạn vừa qua.

Mặt khác, bà Nguyễn Thị Thanh Tú cũng nhận định, việc phát hành TPDN ra công chúng khó có thể tăng mạnh. Ngoài việc quy định tiêu chuẩn phát hành chặt chẽ hơn, thì các quy định về hồ sơ phát hành và công bố thông tin cũng khắt khe hơn, nên sẽ có ít doanh nghiệp có thể đáp ứng được các điều kiện này.

Tuy vậy, theo dự báo của chuyên gia SSI Research, trên thị trường TPDN thứ cấp sẽ vẫn hết sức sôi động. Theo đó, lãi suất tiền gửi tiếp tục giảm mạnh (70-110 điểm cơ bản) trong quý III/2020 đưa lãi suất tiền gửi về vùng thấp lịch sử, hiện chỉ giữ ở mức 3 – 3,8%/năm với kỳ hạn dưới 6 tháng; 3,7 – 5%/năm với kỳ hạn 6 đến dưới 12 tháng; 4,9 – 5,8%/năm với kỳ hạn 12, 13 tháng.