Trái đất đang quay nhanh hơn và chẳng ai biết tại sao
Trái đất đang xoay nhanh hơn, và gần đây nhân loại đã ghi nhận ngày ngắn nhất trong lịch sử địa cầu là vào hôm 29.6.2022, thời điểm vòng quay nhanh hơn 1,59 mili giây (với mili giây là một phần nghìn của giây).
Trái đất đang quay nhanh hơn NASA
Một ngày có 24 giờ, hoặc 86.400 giây. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, vòng quay của trái đất đã tăng tốc, theo đó thời gian trung bình của một số ngày cụ thể đã bị rút ngắn.
“Từ năm 2016, trái đất bắt đầu tăng tốc”, Đài CBS News dẫn lời nhà khoa học Leonid Zotov của Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow Lomonosov (Nga). Nhà nghiên cứu Nga cho hay năm nay hành tinh của chúng ta còn xoay nhanh hơn năm 2021 và 2020.
Trong khi đó, năm 2020 chứng kiến 28 ngày ngắn nhất kể từ năm 1960.
Ngày đang trở nên dài hơn kể từ khi trái đất hình thành. Theo tờ The Guardian, khoảng 1,4 tỉ năm trước, một vòng quay của địa cầu chỉ mất chưa đầy 19 giờ. Sau đó, ngày trở nên dài hơn, trung bình thêm khoảng 1 phần 74.000 giây mỗi năm.
Giới khoa học đưa ra một số yếu tố có thể tác động vòng quay của trái đất, bao gồm động đất, gió mạnh hơn vào những năm xảy ra hiện tượng El Nio, băng trên các đỉnh núi tan, mặt trăng và biến đổi khí hậu.
Về hiện tượng ngày trở nên ngắn đi, ông Zotov và các đồng nghiệp cho rằng nguyên nhân có thể đến từ sự dao động của thủy triều trên trái đất, nhưng đây chỉ là giả thuyết và chưa được chứng minh cụ thể.
Bên cạnh đó, nhóm chuyên gia Nga lưu ý không phải ngày nào cũng trở nên ngắn hơn trước, nhưng nếu xu hướng này tiếp tục, thời gian nguyên tử quốc tế, được áp dụng để đo thời gian trên toàn thế giới, có lẽ cần phải được điều chỉnh.
Một số nhà khoa học đề xuất đưa vào sử dụng cái gọi là “ giây nhuận trừ”, đánh dấu lần đầu tiên bổ sung giây đặc biệt này trong nỗ lực duy trì sự đồng bộ hóa của thời gian nhằm tránh gây ảnh hưởng trên diện rộng cho các phần mềm máy tính dựa trên bộ hẹn giờ hoặc đặt lịch tự động.
Đài ABC cho hay, từ thập niên 1970 đến nay, thế giới đã bổ sung tổng cộng 27 giây nhuận.
Lõi trái đất nguội nhanh hơn vẫn tưởng?
Các nhà nghiên cứu cảnh báo lõi trái đất có lẽ đang nguội đi nhanh chóng, từ đó đẩy nhanh tiến độ khiến địa cầu chuyển sang giai đoạn không còn phù hợp cho con người tiếp tục sinh sống.
Mô phỏng lõi của trái đất - SHUTTERSTOCK
Trong báo cáo đăng trên chuyên san Earth and Planetary Science Letters, một nhóm các nhà nghiên cứu tính toán được lớp manti của trái đất đang nguội đi nhanh hơn, từ đó làm suy yếu nhiều hoạt động địa chấn so với dự tính trước đó.
Đội ngũ chuyên gia ghi nhận tốc độ thất thoát nhiệt của địa cầu "có liên hệ trực tiếp đến câu hỏi về độ dài thời gian trái đất có thể tiếp tục hoạt động tích cực như trước đây".
Hành tinh của chúng ta đang nguội đi trong lịch sử 4,5 tỉ năm. Để xác định tốc độ nguội đi của hành tinh, các nhà nghiên cứu tìm hiểu bridgmanite, khoáng chất dẫn nhiệt nằm giữa lõi và lớp manti của địa cầu, theo Đài NBC News.
Kết quả cho thấy khoáng chất này dẫn điện gấp một lần rưỡi so với vẫn tưởng, suy ra hành tinh có lẽ nguội đi nhanh hơn.
Khi nguội đến một mức độ nhất định, trái đất sẽ bắt đầu mất đi từ trường, lá chắn bảo vệ mọi sinh vật trên bề mặt địa cầu trước các nguy cơ đến từ bức xạ vũ trụ. Hậu quả là hành tinh sẽ rơi vào tình trạng còn phù hợp cho sự sống.
"Chúng tôi phát hiện trái đất, cũng như các hành tinh đá khác như sao Thủy và sao Hỏa, đang nguội đi và trở nên không còn hoạt động với tốc độ nhanh hơn dự kiến", theo trưởng nhóm Motohiko Murakami của Đại học ETH Zurich (Thụy Sĩ).
Tuy nhiên, nhóm chuyên gia chưa tính toán được trái đất còn có thể dung dưỡng sự sống trong bao nhiêu năm nữa.
Năm 2013, nhà nghiên cứu Andrew Rushby của Đại học Đông Anglia (Anh) dự báo rằng địa cầu sẽ vẫn còn đủ sức cưu mang sự sống từ 1,75 đến 3,25 tỉ năm nữa, trong trường hợp không trải qua thảm họa trên bình diện toàn cầu.
Tiểu hành tinh 'mở màn' năm 2022 của trái đất Vừa sang năm 2022, trái đất sẽ đối mặt thách thức đầu tiên khi một tiểu hành tinh lướt gần địa cầu, nhưng dựa trên số liệu tính toán của Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA), chúng ta biết được nguy cơ của nó. Mô phỏng hành trình của tiểu hành tinh 2014 YE15 quanh mặt trời NASA/JPL Trang Inverse dẫn...