Top 8+ lễ hội Mộc Châu mang đậm văn hoá truyền thống độc đáo

Lễ hội Mộc Châu là một nét văn hóa đặc sắc, mang đậm bản sắc độc đáo của các dân tộc Mộc Châu.

Lễ hội Hoa Ban độc đáo Mộc Châu

Thời gian: 5/2 âm lịch hằng nămĐịa điểm tổ chức: xã Chiềng Khoa, huyện Vân Hồ, thuộc Khu du lịch Quốc gia Mộc Châu

Lễ hội hoa Ban được tổ chức cùng thời điểm với mùa hoa ban trắng Mộc Châu nở rộ. Với kinh nghiệm du lịch Mộc Châu của mình thì đây được xem là một trong những lễ hội Mộc Châu nổi tiếng và thu hút nhất tại Mộc Châu. Lễ hội hoa Ban Mộc Châu cũng chính là lễ hội cầu mưa, là ngày mà họ thể hiện tấm lòng tôn kính của nhân dân, và cũng là sự tri ân tới những công lao to lớn của các vị thần. Họ tổ chức lễ hội để cầu mong một năm no ấm, mưa thuận gió hòa, lứa đôi hạnh phúc, buôn lang luôn yên vui, đầm ấm.

Bên cạnh đó, lễ hội hoa Ban cũng là dịp để những chàng trai, cô gái gặp gỡ, hẹn hò. Nếu có dịp đến đây vào ngày tổ chức lễ hội du khách sẽ được ngắm nhìn những chàng trai, cô gái trong những bộ trang phục truyền thống, tặng nhau những bông hoa Ban trắng muốt, tham gia, chiêm ngưỡng những tiết mục văn nghệ, trò chơi, các cuộc thi hát giao duyên, tiếng khèn, tiếng sáo,…

Lễ hội hoa Ban Mộc Châu

Lễ hội cầu mưa truyền thống Mộc Châu

Thời gian: 15/2 âm lịch

Đối với người dân tộc Thái thì lễ hội cầu mưa là lễ hội Mộc Châu quan trọng nhất trong năm. Điều đặc biệt và đặc trưng nhất của lễ hội cầu mưa Mộc Châu đó chính là hình dáng của cây vạn vật, được trang trí bằng các loài chim khác nhau, con ve sầu được đan bằng nan tre và những cái lồng nhỏ đựng trứng gà, vỏ ốc, vỏ trai,… biểu trưng cho thiên nhiên hòa hợp với con người dân tộc Thái tại Mộc Châu.

Cũng như những lễ hội khác, lễ hội cầu mưa gồm 2 phần lễ và hội, phần lễ bao gồm những nghi thức cầu mưa được thầy cúng và người dân tộc Thái trong bản cùng tề tựu về và cầu nguyện, phần hội là những hoạt động văn nghệ, tiếng trống, tiếng chiêng rộn ràng và các trò chơi dân gian truyền thống như ném còn, tó má lẹ, đập mõ trâu, đi cà kheo,…

Lễ hội cầu mưa Mộc Châu

Tết độc lập Mộc Châu

Thời gian: từ 31/8 – 2/9

Tết độc lập Mộc Châu là một lễ hội Mộc Châu truyền thống đặc sắc được truyền từ đời này sang đời khác, và trở thành nét đẹp văn hóa vùng miền nổi tiếng. Vào dịp lễ hội, tất cả người H’Mông lại nô nức rủ nhau xuống trung tâm huyện vui ngày Tết độc lập để tỏ lòng biết ơn Đảng, Bác Hồ, Chính phủ đã đem lại độc lập tự do cho đồng bào cả nước nói chung và người H’Mông nói riêng.

Bên cạnh đó, thời điểm diễn ra lễ hội chính là cơ hội để các chàng trai, cô gái tìm được ý trung nhân vừa ý của mình. Chính vì vậy mà trước thời điểm lễ hội khoảng vài tháng, người ta đã thấy những cô gái đến tuổi trăng tròn đang chuẩn bị váy áo cho những buổi tối đẹp nhất và có thể là hạnh phúc nhất của đời mình.

Vào đêm 31/8 và đêm 1/9 chính là thời điểm các tiết mục văn nghệ, giao lưu, thổi khèn, múa hát diễn ra rộn ràng cả núi rừng Mộc Châu. Các chàng trai, cô gái gặp nhau, trao nhau những điệu múa, lời ca cùng những câu ước hẹn, thề nguyền kết tóc se tơ, trọn đời yêu thương. Đến rạng sáng ngày 2/9 chính là tiết mục bắn pháo hoa chào đón Tết độc lập, và các chương trình lễ hội vẫn diễn ra cho đến hết đêm.

Hội thi giã bánh dày Tết độc lập Mộc Châu

Lễ hội truyền thống Hết Chá

Thời gian: 23/3 – 26/3 hàng nămĐịa điểm tổ chức: bản Áng, xã Đông Sang, huyện Mộc Châu

Lễ hội Hết Chá là một nét đẹp trong nền văn hóa tâm linh của người Thái, mang nhiều giá trị lịch sử, đậm đà bản sắc các dân tộc ở Mộc Châu. Đây là ngày mà người dân khắp vùng sẽ tổ chức sự kiện để bày tỏ lòng thành kính của mình đối với người cha nuôi là các thầy mo.

Lễ hội cũng bao gồm 2 phần lễ và hội. Phần lễ là để cho những người con nuôi nhận thầy mo làm người cha cứu chữa, rồi họ tỏ lòng kính trọng biết ơn với vị sứ giả đại diện cho thần linh đã cứu giúp sự sống của mình. Phần hội là từng điệu nhảy đặc sắc, trò chơi dân gian, thể hiện được một nét văn hóa vùng cao tràn đầy sức sống trước thiên nhiên hùng vĩ. Mỗi bước chân, từng cử chỉ, đều mô tả về các hình thái hoạt động thường ngày như làm nương, mở rẫy, trồng cây, săn bắn và hái lượm v.v…

Lễ hội Hết Chá Mộc Châu

Chợ tình cao nguyên Mộc Châu

Thời gian: từ 31/8 – 2/9Địa điểm tổ chức: cao nguyên Mộc Châu

Nhắc đến chợ tình thì chắc chắn ai cũng biết đây là nơi mà các chàng trai, cô gái gặp gỡ, hẹn hò, là nơi gửi gắm tình yêu đôi lứa. Du khách khi đến với chợ tình không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những bộ trang phục truyền thống, mà còn được tham gia và tìm hiểu nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc của các dân tộc ở Mộc Châu.

Ngoài ra, cũng có rất nhiều trò chơi dân gian được tổ chức, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân như thi giã bánh dày, thi nấu cơm, tung còn, đi cà kheo, vật gậy, đánh tu lu, ném pao, trò chơi rồng ấp trứng…

Chợ tình cao nguyên Mộc Châu

Tết xíp xí của người Thái tại Mộc Châu

Thời gian: 14/7 âm lịch hàng năm

Tết xíp xí là một lễ hội Mộc Châu không thể thiếu trong năm của người Thái trắng ở Mộc Châu. Mâm lễ cúng trong Tết xíp xí của gia đình nào cũng buộc phải có thịt vịt bởi người dân quan niệm con vịt là giống ở nước, cúng thịt vịt để cho những cái xấu, cái hạn, những điều khó khăn, rủi ro sẽ theo con vịt đó trôi đi.

Người Thái Trắng gọi Tết xíp xí là tết xá tội, xá tội cho người sống. Người Thái Trắng dâng lễ vật nhằm tạ ơn ông chủ miếu đã che chở cho cuộc sống của bản làng được mạnh khỏe, may mắn; cầu các thần bỏ qua cho con cháu các lỗi đã lỡ mắc phải. Sau khi cúng xong, họ thường dùng chỉ buộc vào tay để lấy may. Qua ngày này, họ cởi chỉ buộc vào góc màn mình ngủ.

Tết xíp xí cũng là dịp để đồng bào bày tỏ lòng biết ơn đối với con trâu, con bò, công cụ sản xuất…, tất cả đều được tắm rửa, lau chùi sạch sẽ và được bày mâm cúng vía với các lễ vật, đặc biệt là thịt vịt, xôi nếp nhuộm màu xanh, đỏ, tím, vàng. Tết, chủ nhà được ăn thì trâu bò cũng được liên hoan, chủ nhà nào cũng chuẩn bị sẵn cỏ non từ hôm trước để bồi dưỡng cho chúng. Sau khi cúng xong, trâu bò sẽ được chủ nhà bón xôi màu trộn muối, đổ chén rượu lên đầu lấy may.

Mâm lễ cúng trong Tết xíp xí

Ngày hội hái quả truyền thống tại Mộc Châu

Thời gian: vào khoảng tháng 5

Ngày hội hái quả Mộc Châu là hoạt động được tổ chức nhằm giới thiệu, quảng bá mận Mộc Châu và tôn vinh những người trồng mận. Đây là một trong các lễ hội Mộc Châu được trông chờ nhất năm, ngày hội hái quả Mộc Châu được tổ chức hoành tráng, với những hoạt động hấp dẫn như: thi hái quả, trình bày quả và thưởng thức quả; thi giới thiệu và tìm hiểu kiến thức về quả mận hậu Mộc Châu; tổ chức vinh danh những người trồng mận tiêu biểu; hoạt động thể thao dân tộc, trò chơi dân tộc; thi cắm trại; trưng bày, triển lãm, giới thiệu về mận hậu; tham quan du lịch và dịch vụ hái quả; hoạt động giao lưu văn nghệ,…

Phần thi trình bày mận trong ngày hội hái quả Mộc Châu

Tết của người Mông tại Mộc Châu

Thời gian: 1 tháng bắt đầu từ ngày 30/11 âm lịchĐịa điểm tổ chức: Trên khắp các bản làng

Cũng giống như Tết cổ truyền của người Kinh, Tết của người Mông cũng được chuẩn bị đầy đủ, chu đáo từ những ngày trước đó. Ngày 30, Người Mông cũng sẽ dọn dẹp sạch sẽ và trang trí nhà cửa. Nếu như trong mâm cỗ Tết của người Kinh không thể thiếu bánh chưng, bánh tét, thì mâm cỗ Tết của người Mông nhất định phải có bánh dày.

Người H’Mông quan niệm, bánh dày tròn tượng trưng cho mặt trăng và mặt trời – là nguồn gốc sinh ra con người và vạn vật trên mặt đất. Khoảnh khắc Giao thừa của đồng bào Mông được tính bằng tiếng gà gáy đầu tiên trong đêm 30 Tết, dù là gà nhà ai trong bản.

Những ngày đầu năm mới, đàn ông Mông thường dậy làm hết mọi việc thay phụ nữ, từ cho lợn gà ăn đến nấu cơm… bởi họ quan niệm rằng, con trai là trụ của gia đình nên tất cả mọi việc trong gia đình họ phải chịu trách nhiệm để giữ được truyền thống cho cả năm. Đến sáng mùng 1, mọi người đều ăn mặc đẹp và tập trung tại một điểm để cùng vui chơi hội Tết.

Từ ngày mùng 4, người Mông mới bắt đầu chơi Tết. Lúc này, nổi bật trong sắc màu e ấp của hoa mơ, hoa mận và sắc hồng của hoa đào là những gam màu rực rỡ của những chiếc áo, chiếc váy trên cánh đồng cải trắng ngút ngàn, là tiếng leng keng đồng bạc hoa theo bước chân thiếu nữ đi chơi xuân…

Người Mông ở đây còn có quan niệm rằng “Năm mới nếu có khách lạ đến chơi nhà dịp Tết sẽ gặp nhiều may mắn”. Bởi vậy, nếu có dịp đến Mộc Châu vào những ngày Tết cổ truyền, ngoài việc được hòa vào không khí vui tươi, những phong tục, nghi lễ và các chơi trò chơi dân gian độc đáo, bạn còn được những chủ nhà hiếu khách mời thưởng thức những món ăn ngon chỉ có trong ngày Tết, khi ra về còn được người Mông mùng tuổi cho 2 chiếc bánh dày do chính tay họ làm.

Trẻ em vui chơi ngày Tết của người Mông Mộc Châu