Tổng thống Macron công bố thỏa thuận thành lập nhà nước New Caledonia trong CH Pháp

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 12/7 thông báo đã ký kết thỏa thuận “lịch sử” về cơ cấu thể chế của vùng lãnh thổ hải ngoại New Caledonia , qua đó thành lập một nhà nước mới ngay trong Cộng hòa (CH) Pháp.

Cảnh sát gác trên đường phố tại Noumea, quần đảo New Caledonia , vùng lãnh thổ hải ngoại của Pháp. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Trong bài đăng trên mạng xã hội X, Tổng thống Macron cho biết: “Sau hơn 10 ngày thảo luận, các đại biểu của New Caledonia và đại diện Nhà nước đã đi đến một thỏa thuận lịch sử. Một nhà nước New Caledonia ngay trong CH Pháp ”.

Trong khi đó, tạp chí Le Point dẫn nội dung thỏa thuận nêu rõ dù tình trạng pháp lý của New Caledonia sẽ được thay đổi và ghi vào hiến pháp, song vùng lãnh thổ này sẽ không giành được độc lập mà vẫn thuộc về CH Pháp. Tuy vậy, thực thể mới này có thể sẽ được cộng đồng quốc tế công nhận. Thỏa thuận cũng dự kiến thiết lập chế độ hai quốc tịch – Pháp và New Caledonia, cùng với việc mở rộng quyền bầu cử.

Theo nhật báo Le Figaro, thỏa thuận trên cần được Quốc hội Pháp phê chuẩn do liên quan đến hiến pháp và sẽ được trưng cầu dân ý tại New Caledonia.

New Caledonia – vùng lãnh thổ ở Thái Bình Dương của Pháp với 270.000 dân – đã rơi vào tình trạng mất an ninh hồi giữa tháng 5 năm ngoái, khi bạo lực nổ ra liên quan đến kế hoạch của Paris áp dụng các quy định bầu cử mới tại vùng lãnh thổ này. Các quy định mới cho phép cư dân Pháp có thời gian cư trú lên đến 10 năm tại New Caledonia có quyền bỏ phiếu trong những cuộc bầu cử cấp tỉnh. Một số lãnh đạo địa phương cho rằng quy định mới có thể ảnh hưởng đến phiếu bầu của người Kanak bản địa – chiếm khoảng 41% dân số New Caledonia.

Bạo lực nổ ra tại New Caledonia đã khiến ít nhất 14 người thiệt mạng. Ngoài ra có hàng trăm người khác bị thương; thiệt hại kinh tế ước tính 1,17 tỷ USD. Chính phủ Pháp đã điều hơn 3.000 binh sĩ và cảnh sát đến vùng lãnh thổ này.

Tới ngày 11/6/2024, Chính phủ Pháp thông báo đình chỉ kế hoạch cải cách bầu cử ở New Caledonia, sau khi Tổng thống Macron tuyên bố giải tán quốc hội để tiến hành bầu cử sớm.