Tổng thống Biden có khôi phục được uy tín của Mỹ ở châu Á?
Mỹ đang tăng cường nỗ lực nhằm phục dựng quan hệ với các đối tác, nhưng liệu chừng đó có đủ để khôi phục lại uy tín của Mỹ tại khu vực?
Bộ trưởng Quốc phòng, Ngoại giao Mỹ và Nhật Bản tham dự Đối thoại chiến lược “2 2″ ở Tokyo ngày 16/3/2021. Ảnh: THX/TTXVN
Tuần qua chứng kiến diễn biến ngoại giao dồn dập của chính quyền Mỹ, với việc Ngoại trưởng Anthony Blinken cùng Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin có chuyến thăm tới Nhật Bản và Hàn Quốc; trước đó là việc Tổng thống Joe Biden tham dự cuộc gặp thượng đỉnh trực tuyến với lãnh đạo các nước thuộc nhóm Bộ tứ.
Chính sách đối ngoại khó đoán định của cựu Tổng thống Donald Trump khiến đồng minh tại châu Á mất lòng tin vào Mỹ. Điển hình là trường hợp của Nhật Bản. Lo ngại khả năng bị Washington bỏ rơi, Tokyo buộc phải chọn cách tiếp cận độc lập hơn trong đối sách ngoại giao thay vì chỉ dựa vào ô an ninh từ Mỹ. Để đối phó với kịch bản Mỹ giảm vai trò can dự tại khu vực, Nhật Bản đã tập trung tăng cường hợp tác với Đông Nam Á, nổi bật là “5 nguyên tắc ngoại giao” của Nhật Bản với khu vực này.
Nhưng ngay cả khi ông Joe Biden lên nhậm chức, cách nhìn nhận của châu Á đối với cam kết của Mỹ tại khu vực vẫn bao trùm tâm lý hoài nghi. Dư luận vẫn tỏ ra dè dặt về khả năng Mỹ phục hồi sau đại dịch, lo ngại tác động tiêu cực mà COVID-19 gây ra đối với kinh tế Mỹ. Các nước trong khu vực, đặc biệt là Nhật Bản, sợ rằng chính quyền Joe Biden sẽ bị cuốn vào những vấn đề trong nước.
Bất chấp việc Nhà Trắng đưa ra cam kết quay trở lại các tổ chức quốc tế, theo đuổi chủ nghĩa đa phương, nhiều quốc gia châu Á không còn xem Mỹ là đối tác tin cậy sau bốn năm nắm quyền của ông Trump.
Video đang HOT
Đối mặt với tình cảnh này, điều ông Biden cần làm trước tiên là trấn an và tái can dự với đồng minh thông qua củng cố quan hệ liên minh. Hợp tác giữa Mỹ với ba thành viên còn lại của nhóm Bộ tứ là Nhật Bản, Ấn Độ, Australia để thúc đẩy một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Tự do và Mở là một minh chứng cho cam kết phòng vệ của Mỹ.
Trấn an kế đến phải là các cuộc tập trận, diễn tập để khẳng định hiện diện quân sự, cũng như việc Mỹ sẵn sàng bảo vệ tự do an ninh hàng hải ở Biển Đông. Ngoài ra, chính quyền Tổng thống Joe Biden cũng cần phải tiếp tục đồn trú quân sự ở Nhật Bản, Hàn Quốc. Mục đích không chỉ là việc bảo đảm an ninh cho hai đồng minh này, mà ở tầm rộng hơn là an ninh khu vực cũng như trật tự tự do hậu Chiến tranh Lạnh do Mỹ đứng đầu.
Máy bay, tàu chiến tham dự chiến dịch huấn luyện của hải quân Mỹ tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, ngày 6/7/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Thứ hai, tái cam kết đối với tự do thương mại và các thiết chế đa phương cũng là nhân tố đóng vai trò rất quan trọng để Mỹ duy trì trật tự tại khu vực. Ông Trump đã bỏ tham dự nhiều cuộc gặp đa phương, trong đó có kỳ Hội nghị thượng đỉnh Đông Á năm 2017 và 2018, Hội nghị thượng đỉnh APEC năm 2018, khiến nhiều nước đặt câu hỏi về niềm tin vào Mỹ dưới góc độ một đối tác chiến lược khu vực.
Để giành lại lòng tin, nước Mỹ dưới thời ông Biden cần hiện diện liên tục tại các cuộc gặp đa phương, để thuyết phục các nước rằng những ưu tiên trong nước và quốc tế không khiến Mỹ ngừng tập trung vào châu Á.
Can dự vào các thiết chế đa phương là cách để Mỹ chứng tỏ với các nước quyết tâm của Washington trong tạo lập nguyên tắc toàn cầu. Bên cạnh đó, Mỹ cũng cần khởi động đàm phán về khả năng gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) cũng như các Hiệp định tự do thương mại song phương (FTA) với các nước châu Á. Chính những FTA này sẽ mang lại lợi ích cho Mỹ và khu vực trong dài hạn, khi Đông Nam Á được dự báo sẽ trở thành khối kinh tế lớn thứ tư thế giới vào năm 2050.
Mỹ không nên ép buộc các nước châu Á phải chọn phe giữa Mỹ và Trung Quốc. Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vẫn theo đuổi chính sách ngoại giao cân bằng, giữ tính trung lập, tránh ngả về bên một bên để chống bên kia.
Những thách thức đang đè nặng lên vai ông Biden. Ổn định khu vực sẽ vẫn phải dựa vào hiện diện của Mỹ cũng như kết nối chiến lược giữa Washington với các đối tác châu Á. Nhưng ở thời điểm hiện tại, nhiều nước cùng có chung một câu hỏi: Mỹ sẽ định hình quan hệ với đối tác dưới hình thức nào, sẽ thể hiện sức mạnh tại khu vực ra sao?
Để gây dựng lại lòng tin ở châu Á, ông Biden cần chứng tỏ quyết tâm mạnh mẽ về từ bỏ chủ nghĩa biệt lập đến từ “Nước Mỹ trên hết” của Donald Trump, có bước đi, hành động rõ nét tại khu vực về hiện diện của Mỹ.
Mỹ - Nhật sẽ hợp tác ứng phó 'tình huống khẩn cấp' Đài Loan
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ - Nhật thống nhất hợp tác chặt chẽ hơn trong trường hợp nổ ra xung đột vũ trang ở eo biển Đài Loan.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nêu khả năng xảy ra xung đột giữa Trung Quốc đại lục và đảo Đài Loan trong cuộc hội đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Nobuo Kishi ở Tokyo tuần trước, các nguồn tin chính phủ Nhật Bản hôm 20/3 cho hay. Hai bên nhất trí hợp tác chặt chẽ, nhưng không thảo luận cách phối hợp để phản ứng với tình huống khẩn cấp như vậy.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin (trái) hội đàm cùng Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Nobuo Kishi ở Tokyo hôm 16/3. Ảnh: AFP .
Trung Quốc luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực. Quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan trở nên căng thẳng sau khi bà Thái Anh Văn, người từ chối công nhận chính sách "Một Trung Quốc", trở thành lãnh đạo hòn đảo năm 2016.
Chính sách của Tokyo về quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan là khuyến khích đối thoại để có giải pháp hòa bình. Trong tuyên bố được đưa ra sau cuộc hội đàm của Kishi và Austin, cũng như giữa Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Ngoại trưởng Nhật Toshimitsu Motegi, hai bên chỉ kêu gọi hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan.
Trong cuộc họp trước đó với Austin, Kishi đề cập việc Trung Quốc gần đây tăng cường số lượng chiến đấu cơ bay qua đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan. Bộ trưởng Quốc phòng Nhật cho rằng cần nghiên cứu cách để Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) hợp tác với các lực lượng Mỹ nhằm bảo vệ đảo Đài Loan trong trường hợp Trung Quốc đại lục có hành động quân sự.
Tokyo đang xem xét tính khả thi của phương án triển khai lực lượng SDF bảo vệ tàu chiến và máy bay quân sự Mỹ trong trường hợp nổ ra khủng hoảng giữa Trung Quốc đại lục và đảo Đài Loan, do nước này nằm gần eo biển và nguy cơ xung đột ảnh hưởng tới an toàn của công dân Nhật Bản.
Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại trưởng Mỹ tuần trước công du Nhật Bản, Hàn Quốc để củng cố mối quan hệ đồng minh ở châu Á. Trước khi lên đường, Blinken và Austin đã tuyên bố chống lại các động thái quyết liệt của Trung Quốc trong khu vực là ưu tiên hàng đầu.
Biden cứng rắn bất ngờ với Nga, Trung Mỹ tạo bàn đạp trước cuộc 'chạm mặt' Trung Quốc Cuộc 'chạm mặt' căng thẳng báo hiệu tương lai Mỹ - Trung
Mỹ sẵn sàng hợp tác giúp Afghanistan đạt được hòa bình và ổn định lâu dài Ngày 21/3, Tổng thống Afghanistan Mohammad Ashraf Ghani và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đang ở thăm nước này đã trao đổi quan điểm về các cuộc đàm phán hòa bình với phiến quân Taliban. Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani (bên phải) gặp Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin, tại Kabul, Afghanistan. Ảnh: Reuters Theo Văn phòng Tổng thống...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Ông Zelensky vẫn muốn làm bạn với ông Trump sau cuộc "đấu khẩu"

'Kiến trúc sư' thỏa thuận hạt nhân Iran bất ngờ xin từ chức

Chuyên gia: Nga hưởng lợi từ cuộc gặp "thảm họa" của ông Trump - Zelensky

Bộ trưởng Tài chính Mỹ nêu điều kiện tiên quyết để ký thỏa thuận khoáng sản với Ukraine

Căng thẳng giữa ông Trump - Zelensky báo hiệu sóng gió giữa Mỹ và NATO

Thủ tướng Ba Lan tự tin có thể thuyết phục Mỹ tăng cường ủng hộ Ukraine

Hợp tác Nga - Trung trong 3 năm xung đột ở Ukraine

Nga kiểm soát các mỏ đất hiếm ở Ukraine

Canada áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Liên bang Nga

Những vấn đề đáng suy ngẫm sau 3 năm xung đột Nga - Ukraine

Ngọn núi thiêng của Triều Tiên sắp được UNESCO công nhận Công viên địa chất toàn cầu

Bộ trưởng Quốc phòng Na Uy lên tiếng trước việc ngừng cung cấp nhiên liệu cho Mỹ
Có thể bạn quan tâm

Truy xét kẻ chặn đầu xe buýt, ném đá vỡ kính rồi hành hung lái xe
Pháp luật
16:30:01 03/03/2025
Vợ Bùi Tiến Dũng bụng bầu vượt mặt nhan sắc vẫn đỉnh của chóp, gia đình sóng gió nhất làng bóng "gương vỡ lại lành"
Sao thể thao
16:16:57 03/03/2025
Chiêm ngưỡng những loài lan độc đáo có hình dáng mặt khỉ
Lạ vui
15:55:11 03/03/2025
1 sao hạng A bị đuổi khéo khỏi sân khấu Oscar, có phản ứng khiến khán giả rần rần!
Sao âu mỹ
15:29:27 03/03/2025
Trúc Anh (Mắt Biếc) thừa nhận bị trầm cảm, công khai những hình ảnh gây xót xa khi tăng cân
Sao việt
15:26:15 03/03/2025
Chủ quán trà sữa cốm lên tiếng sau clip liếm cốc khi đóng hàng cho khách
Netizen
15:21:31 03/03/2025
Chương trình thực tế của Chương Tử Di lại gặp sóng gió
Sao châu á
14:49:46 03/03/2025
Syria lập ủy ban soạn thảo hiến pháp mới, lần đầu có đại diện nữ

Drama bủa vây màn solo của Lisa (BLACKPINK), rời xa Kpop đúng là "bão tố"?
Nhạc quốc tế
14:42:39 03/03/2025
Tỉnh có diện tích nhỏ nhất ở Việt Nam, từng vào "tầm ngắm" sáp nhập
Tin nổi bật
14:40:46 03/03/2025