Tổng thống Biden chỉ trích Thủ tướng Israel về tình hình Gaza
Tổng thống Mỹ Joe Biden chỉ trích Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu chưa hành động đủ quyết liệt để đạt thỏa thuận trao đổi con tin với phong trào Hamas ở Dải Gaza.
Bước xuống thảm cỏ Nhà Trắng trước thềm cuộc họp với các quan chức an ninh Mỹ cấp cao ngày 2/9 (giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Joe Biden được báo giới hỏi về việc liệu ông có nghĩ rằng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã làm đủ trong nỗ lực giải cứu con tin bị Hamas bắt hay không, Tổng thống Biden đã trả lời dứt khoát: “Không”, New York Times đưa tin.
Tổng thống Biden trong vòng vây của báo giới ở Nhà Trắng ngày 2/9. Ảnh: New York Times
Cuộc họp giữa Tổng thống Biden và giới chức an ninh tại Nhà Trắng được tiến hành sau khi Israel xác nhận họ đã tìm thấy 6 t.hi t.hể con tin bị Hamas bắt giữ từ tháng 10/2023 trong đường hầm ở thành phố Rafah phía Nam Dải Gaza vào ngày 31/8, bao gồm một công dân Mỹ tên Hersh Goldberg-Polin, 23 t.uổi.
Theo New York Times, trong số 6 con tin nêu trên có những người chỉ mới t.hiệt m.ạng vào cuối tuần vừa qua, thời điểm Israel tăng cường chiến dịch tấn công quân sự ở Dải Gaza. “Tổng thống Biden đau buồn và phẫn nộ trước vụ s.át h.ại các con tin”, Nhà Trắng tuyên bố thêm.
Israel và Hamas đã tham gia nhiều vòng đàm phán nhằm tìm kiếm thỏa thuận ngừng b.ắn và trao đổi con tin, nhưng chưa đi đến thống nhất. Trong khi Hamas và nhiều bên trông đợi vào một lệnh ngừng b.ắn lâu dài, Israel chưa sẵn sàng từ bỏ chiến dịch ở Dải Gaza chừng nào Hamas chưa bị đ.ánh bại.
Hàng chục ngàn người đổ xuống đường ở thủ đô Tel Aviv của Israel kêu gọi ông Netanyahu đạt thỏa thuận ở Dải Gaza. Ảnh: GettyImages
Các nhà hòa giải Mỹ, Qatar và Ai Cập từ tháng trước mở “vòng đàm phán cuối cùng” nhằm thúc đẩy các bên đi đến một thỏa thuận trao đổi con tin và ngừng b.ắn hiệu quả, trước khi tình hình Trung Đông có thể diễn biến xấu đi hơn nữa do căng thẳng Israel-Iran.
Video đang HOT
Ngay sau khi thông tin 6 con tin t.hiệt m.ạng được xác nhận, các cuộc biểu tình với sự tham gia của hàng chục ngàn người đã nổ ra ở Israel kêu gọi ông Netanyahu tìm kiếm thỏa thuận ngừng b.ắn để giải cứu những người còn lại. Hamas bắt khoảng 250 người trong cuộc đột kích Israel ngày 7/10/2023 và thống kê của quân đội Israel cho thấy còn 97 người vẫn đang bị giữ ở Dải Gaza.
Binh sĩ Israel làm nhiệm vụ ở Dải Gaza. Ảnh: IDF
Cộng đồng quốc tế lo ngại tình hình xung đột ở Dải Gaza sẽ tiếp tục khó lường hơn, khi Thủ tướng Israel Netanyahu ngày 1/9 cáo buộc Hamas đã s.át h.ại các con tin. Ông Netanyahu cũng cho rằng, Hamas “không muốn thỏa thuận nào” và cảnh báo sẽ không ngừng săn lùng mọi thủ lĩnh Hamas.
Đáng chú ý, bất chấp áp lực từ dư luận trong nước và từ cộng đồng quốc tế, ông Netanyahu bác bỏ quan điểm rằng Tel Aviv nên “nhượng bộ” trong các cuộc đàm phán ngừng b.ắn ở Dải Gaza, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế gây thêm áp lực lên Hamas.
Cùng ngày, cánh vũ trang của Hamas cảnh báo rằng, sẽ có thêm nhiều con tin t.hiệt m.ạng nếu Tel Aviv tiếp tục gia tăng áp lực bằng biện pháp quân sự. Hamas cũng cho biết, các lính canh được lệnh “xử lý” con tin nếu quân đội Israel tiếp cận nơi giam giữ, nhưng không nêu biện pháp xử lý là gì
Căng thẳng Trung Đông 'gây nhiễu' đại chiến lược của phương Tây
Xung đột ở Trung Đông càng kéo dài thì các mục tiêu địa chính trị lớn hơn của phương Tây càng trở nên phức tạp.
Người dân tại Dải Gaza ngày 12/4/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Sáu tháng trước, chính quyền của Tổng thống Joe Biden dường như không nghĩ rằng tình hình Trung Đông sẽ là một ưu tiên trên bàn cờ địa chính trị toàn cầu. Vào thời điểm đó, Mỹ và các đồng minh chỉ muốn tập trung vào cuộc xung đột giữa Ukraine với Nga và ngăn chặn đà đang lên của Trung Quốc.
Tuy nhiên, tất cả đã thay đổi khi lực lượng Hamas thực hiện vụ tấn công đẫm m.áu nhất trong lịch sử Israel vào ngày 7/10/2023, dẫn đến thảm kịch nhân đạo ngày càng gia tăng ở Gaza. Cuộc tấn công mới nhất của Iran vào Israel cũng đã nhấn mạnh nguy cơ xảy ra chiến tranh khu vực.
Theo các nhà phân tích, cuộc chiến ở Gaza không chỉ khiến các nước phương Tây giàu có mất tập trung vào việc giúp đỡ Ukraine, mà còn làm suy yếu sự ủng hộ từ các nước nghèo hơn và làm tăng cơ hội trở lại Nhà Trắng của cựu Tổng thống Donald Trump. Tất cả những điều này đang làm tổn hại đến đại chiến lược của phương Tây.
Việc không đạt được các mục tiêu địa chính trị sẽ gây tổn hại cho các nước phương Tây giàu có. Các quốc gia sẽ phải tăng chi tiêu quốc phòng thậm chí nhiều hơn mức họ dự định. Liên minh phương Tây cũng có thể r.ạn n.ứt nội bộ. Thậm chí, nếu Nga giành chiến thắng trước Ukraine, Liên minh châu Âu (EU) thậm chí có thể tan rã.
Để tương lai không đi theo chiều hướng đó, Tổng thống Biden phải nỗ lực tìm ra cách ngăn chặn xung đột ở Trung Đông leo thang. Hiện tại, nhà lãnh đạo đang thúc đẩy Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đồng ý ngừng b.ắn ở Gaza và thậm chí có thể tìm ra cách mang lại hòa bình cho người dân Palestine và Israel.
Sao nhãng ưu tiên
Cuộc xung đột giữa Israel và Hamas chắc chắn khiến các nước phương Tây mất tập trung vào các ưu tiên khác của họ. Khi ngày càng nhiều thường dân ở Gaza t.hiệt m.ạng hoặc bị đẩy đến bờ vực c.hết đói, các chính trị gia phương Tây cố gắng ngăn chặn cuộc chiến.
Sau khi Iran phóng hàng trăm máy bay không người lái và tên lửa vào Israel vào rạng sáng 14/4, Tổng thống Biden đã cảnh báo Thủ tướng Netanyahu rằng Mỹ sẽ không tham gia vào một cuộc phản công nhằm vào Tehran. Về phần mình, Iran cho biết họ phát động cuộc tấn công để đáp trả cuộc không kích của Israel vào cơ sở ngoại giao Iran tại Syria và tuyên bố hoạt động tấn công đã kết thúc, kêu gọi Israel không đáp trả.
Tại Ukraine, Kiev đang thiếu vắng sự quan tâm của đồng minh. Mặc dù Ukraine đang đứng trước tình trạng thiếu vũ khí và hứng chịu các cuộc tấn công gần đây của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng, chính quyền Tổng thống Biden vẫn không thể thúc đẩy gói tài trợ mới cho Kiev.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (trái, phía trước) đón Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải, phía trước) tại sân bay Ben Gurion ở Tel Aviv ngày 18/10/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Tiêu chuẩn kép
Cuộc xung đột ở Gaza cũng khiến Mỹ và các đồng minh dễ bị cáo buộc áp dụng tiêu chuẩn kép. Những lời chỉ trích này đã tồn tại từ rất lâu trước khi cuộc giao tranh mới nhất nổ ra. Một số nước trước đó vẫn còn chưa yên lòng về các đợt đóng quân ở Afghanistan và Iraq do liên quân được Mỹ dẫn đầu, trong khi một số nước khó chịu vì các quốc gia phương Tây đã không giữ lời hứa cung cấp kinh phí chống biến đổi khí hậu.
Tuy nhiên, phản ứng của Mỹ trước cách Israel tiến hành cuộc tấn công vào Gaza đã làm tăng thêm những lo ngại trên. Mỹ đã phủ quyết ba dự thảo nghị quyết về cuộc chiến ở Gaza tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc trước khi bỏ phiếu trắng vào tháng trước về lời kêu gọi ngừng b.ắn. Nước này cũng chỉ trích Nam Phi vì đã đưa vụ kiện chống lại Israel về tội diệt chủng lên trước Tòa án Công lý Quốc tế.
Cùng lúc, các nước phương Tây dường như không còn quá tập trung vào kế hoạch giúp các nước đang phát triển đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh. Quan hệ đối tác về cơ sở hạ tầng và đầu tư toàn cầu này dự kiến huy động 600 tỷ USD, mở ra cơ hội mới vào năm 2027 để cạnh tranh với Sáng kiến "Vành đai, Con đường" của Trung Quốc. Tuy nhiên, nó cần khởi động lại.
Mối nguy từ sự trở lại của ông Trump
Cựu Tổng thống Donald Trump phát biểu tại một sự kiện ở Valdosta, bang Georgia, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Xung đột ở Gaza cũng đang làm tổn hại đến cơ hội tái tranh cử của Tổng thống Biden ở Mỹ. Những cử tri đồng cảm với hoàn cảnh khó khăn của người Palestine khó có thể chuyển sang ủng hộ ông Trump, song đã có một số lượng cử tri đáng kể đã phản đối chính sách Gaza của chính quyền Tổng thống Biden bằng cách bỏ phiếu "không cam kết" trong các cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ. Một số cử tri có thể chọn không bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11.
Trong trường hợp ông Trump quay trở lại Nhà Trắng, ông ấy có thể làm hỏng chiến lược lớn của phương Tây. Ông Trump luôn tỏ ra thân thiện với Tổng thống Nga Vladimir Putin và đặt nghi vấn về liên minh NATO.
Nếu Tổng thống Biden có thể giúp mang lại một thỏa thuận hòa bình tại Gaza, chiến lược lớn của ông ấy sẽ đi đúng hướng. Nhưng việc ngăn chặn leo thang hơn nữa và đảm bảo lệnh ngừng b.ắn tạm thời - vốn là những nhiệm vụ lớn - sẽ chỉ là bước đầu tiên trong một quá trình lâu dài và đầy thách thức. Xung đột ở Trung Đông càng kéo dài thì các mục tiêu địa chính trị lớn hơn của phương Tây càng trở nên phức tạp.
Mỹ và Israel tiếp tục mâu thuẫn về chiến dịch tấn công Rafah Thủ tướng Israel tuyên bố "không thế lực nào có thể chặn chiến dịch tấn công Rafah", bất chấp cảnh báo từ Mỹ rằng sẽ tạo ra thảm họa nhân đạo. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (thứ 2, phải) chủ trì phiên họp nội các tại Tel Aviv. Ảnh: AFP/TTXVN Kênh CNN ngày 9/4 dẫn lời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố...