Tổng thống Belarus cảnh báo nguy cơ chiến tranh hạt nhân toàn cầu

Lo ngại nguy cơ “thực sự” về Chiến tranh Thế giới thứ 3, nhà lãnh đạo này hối thúc Nga và Ukraine nối lại đàm phán hòa bình ngay lập tức.

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko phát biểu trước người dân Belarus ngày 31/3. Ảnh: AP

Ngày 31/3, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức ở Ukraine và bắt đầu đàm phán một giải pháp hòa bình lâu dài.

Trong một bài phát biểu trước người dân Belarus, Tổng thống Lukashenko nói rằng không cần có điều kiện tiên quyết nào cho một lệnh ngừng bắn cũng như nối lại các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine, theo hãng tin Sputnik.

Tổng thống Lukashenko giải thích thêm rằng kế hoạch triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga trên lãnh thổ Belarus là cơ hội để bảo vệ nước này khỏi các mối đe dọa từ phương Tây.

Theo ông Lukashenko, phương Tây đang xây dựng lực lượng quân sự ở Ba Lan, trên biên giới Belarus, lên kế hoạch xâm lược và hủy diệt nước này.

Cũng trong bài phát biểu, nhà lãnh đạo Belarus cảnh báo Ukraine không nên phát động cuộc phản công vào mùa Xuân theo kế hoạch, nói rằng điều đó sẽ khiến các cuộc đàm phán hòa bình Moscow-Kiev không thể thực hiện được và làm leo thang cuộc xung đột hiện tại.

Tuyên bố trên được Tổng thống Lukashenko đưa ra trong bối cảnh không có dấu hiệu nào cho thấy Nga và Ukraine sẵn sàng nối lại các cuộc đàm phán hòa bình và sau khi Moscow thông báo sẽ triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus vào tháng 7 tới.

Cụ thể, hôm 25/3, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho hay sẽ bắt đầu huấn luyện các phi công Belarus vào đầu tháng 4 để lái máy bay mang bom hạt nhân và sẽ hoàn thành xây dựng một cơ sở chứa vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus trước ngày 1/7 tới.

Tổng thống Nga Vladimir Putin thông báo sẽ triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus vào tháng 7 tới. Ảnh: AP

Người đứng đầu Điện Kremlin nói rằng người đồng cấp Belarus Alexander Lukashenko từ lâu đã nêu vấn đề triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga trên lãnh thổ Belarus. Ông đảm bảo rằng thỏa thuận với Belarus không vi phạm nghĩa vụ quốc tế của hai nước về không phổ biến vũ khí hạt nhân. Nga cũng sẽ chỉ triển khai vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ Belarus, chứ không chuyển giao số vũ khí này cho Minsk.

Bộ Ngoại giao Belarus hôm 28/3 giải thích rằng nước này đồng ý để Nga triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật trên lãnh thổ do đối mặt với áp lực từ các nước phương Tây, theo hãng tin Reuters.

Minsk cũng khẳng định các kế hoạch triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga ở Belarus sẽ không trái với các thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế vì Belarus sẽ không có quyền kiểm soát vũ khí này.

Vũ khí hạt nhân chiến thuật có đầu đạn nhỏ, được thiết kế để sử dụng trong một cuộc tấn công hạn chế trên chiến trường, thay vì phá hủy quy mô lớn.

Phản ứng về thông báo triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus, một loạt quốc gia đã chỉ trích Nga.

Ngày 26/3, Thư ký Hội đồng Quốc phòng và An ninh quốc gia Ukraine, ông Oleksiy Danilov, cảnh báo việc Nga lên kế hoạch bố trí vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus sẽ gây bất ổn cho quốc gia Đông Âu này. Bộ Ngoại giao Ukraine đã yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tổ chức một cuộc họp khẩn về vấn đề liên quan, kêu gọi cộng đồng quốc tế thực hiện những biện pháp quyết đoán nhằm ngăn chặn Nga sử dụng vũ khí hạt nhân.

Cùng ngày, NATO đã chỉ trích quyết định của Nga là nguy hiểm. Người phát ngôn của NATO, bà Oana Lungescu, tuyên bố: “NATO đang theo dõi chặt chẽ vấn đề này”. Cũng theo bà Oana Lungescu, NATO chưa nhận thấy thay đổi nào trong kho vũ khí hạt nhân của mình để buộc khối này phải có điều chỉnh tương xứng.

Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cho biết sẽ theo sát các động thái mới của Nga. Theo Điều phối viên truyền thông chiến lược của Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby, Mỹ chưa nhận thấy dấu hiệu Nga chuyển vũ khí hạt nhân sang nước khác.

Về phần mình, ngày 27/3, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định bất chấp những lời chỉ trích từ phương Tây, Nga sẽ không thay đổi kế hoạch do Tổng thống Putin tuyên bố. Trả lời họp báo thường kỳ, ông Peskov nêu rõ: “Một phản ứng như vậy tất nhiên không thể ảnh hưởng đến các kế hoạch của Nga”.