Tóm tắt kết quả đàm phán của Chính phủ Đức

Tờ tuần báo Spiegel (Đức) ngày 20/11 có bài tóm lược kết quả đàm phán Chính phủ ở Đức với một số nội dung đáng chú ý như sau:

1. Về việc mua máy bay chiến đấu không người lái, Liên đảng CDU/CSU và SPD đã nhất trí hoãn kế hoạch trang bị loại máy bay này cho quân đội Đức trong nhiệm kỳ chính phủ sắp tới. Theo trưởng nhóm đàm phán đối ngoại, quốc phòng, an ninh của SPD ông Frank-Walter Steinmeier, Chính phủ chưa thể đưa ra quyết định về vấn đề này trong ngắn hạn. Trong nhiệm kỳ trước, đề xuất mua máy bay của Bộ trưởng Quốc phòng Thomas de Maizière (CDU) đã bị hoãn do sắp đến bầu cử liên bang và một số tranh cãi trong nội bộ các Đảng, dẫn đến ông phải ra điều trần tại Ủy ban của Quốc hội.

2. Về vấn đề Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập EU, hai bên đạt đồng thuận theo một công thức thỏa hiệp, xem quá trình đàm phán của Thổ Nhĩ Kỳ là một “tiến trình mở”.

Thủ tướng Đức Angela Merkel (phải) và Chủ tịch SPD Sigmar Gabriel

3. Về vụ việc nghe trộm của NSA, hai bên nhất trí rằng Mỹ sẽ phải nỗ lực khôi phục lòng tin. Thông báo của nhóm đàm phán cho biết: “Chúng tôi chờ đợi những cam kết cụ thể và chính sách thích hợp từ phía Mỹ. Chính phủ Đức muốn Mỹ đưa ra những thỏa thuận đáng tin cậy, có thể kiểm chứng về bảo vệ quyền riêng tư của công dân”, nhưng cũng khẳng định không có đối tác nào tốt hơn là Mỹ và Châu Âu trong thế kỷ 21.

4. Về chính sách xuất khẩu vũ khí, hai bên dự kiến sẽ điều chỉnh những quy định hiện hành đối với xuất khẩu vũ khí, nhằm tăng cường tính minh bạch. Quốc hội sẽ được thông báo đầy đủ và kịp thời về những quyết định cho phép xuất khẩu nhạy cảm của Chính phủ. Báo cáo về xuất khẩu vũ khí sẽ được đệ trình sớm hơn và định kỳ một năm hai lần.

5. Về cải tổ quân đội, tiến trình này sẽ được thực hiện theo tinh thần “có thể dự báo”, không gây bất ngờ cho sĩ quan và binh lính. Lực lượng quân đội 185.000 người sẽ không bị cắt giảm thêm. Thời gian phục vụ tự nguyện trong quân đội sẽ được xem xét và điều chỉnh thành nghĩa vụ nếu cần thiết.

6. Về y tế, CDU và SPD dự kiến đầu tư 500 triệu Euro để mở rộng khả năng điều trị ngoại trú, giảm tải cho các bệnh viện, đồng thời nâng cao chất lượng điều trị. Dịch vụ chất lượng cao sẽ có thêm phụ phí, còn người nghèo sẽ được giảm giá dịch vụ điều trị.

7. Tại phiên đàm phán toàn thể lần thứ sáu vào ngày 19/11, hai bên đã thảo luận về vấn đề quota lãnh đạo nữ trong doanh nghiệp, và nhất trí kể từ 2016 con số này phải là 30%. Ngoài ra, các doanh nghiệp lớn phải xác định và công khai mục tiêu bắt buộc về tăng tỉ lệ lãnh đạo nữ từ năm 2015.

8. Về mức lương tối thiểu theo giờ, Tổng Thư ký Andrea Nahles cho biết ba đảng đã đạt bước tiến quan trọng để đi đến thống nhất về lương tối thiểu. Hai bên đã thỏa thuận được về thành phần ủy ban về lương tối thiểu, song vẫn tiếp tục bàn thảo về mức lương cụ thể.

Những bất đồng lớn còn lại và sẽ phải được lãnh đạo các đảng quyết định tại vòng đàm phán cuối cùng vào tuần tới gồm có: Mức đóng góp cho bảo hiểm y tế: mức đóng góp quy định hiện nay là 15,5% lương, trong đó người lao động chịu 8,2% và doanh nghiệp chịu 7,3%. Về vấn đề lương: biện pháp áp dụng mức lương tối thiểu 8,50 euro/giờ, chi trả bình đẳng giữa nam và nữ, đầu tư nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng, giáo dục và một chiến lược chung nhằm thúc đẩy tăng trưởng trong Khu vực đồng tiề.n chung Châu Âu (Eurozone). SPD yêu cầu mức lương hưu bình đẳng giữa hai miền Đông và Tây Đức, đầu tư lớn hơn cho việc chăm sóc người cao tuổ.i cũng như đề nghị áp dụng quy chế quốc tịch kép ở Đức… Phía CDU/CSU không muốn thay đổi tỉ lệ này, nhưng SPD muốn hai bên chủ thợ tự thỏa thuận với nhau về mức đóng góp. Thu phí thuế đường đối với xe ô tô: đây là vấn đề nóng trên bàn đàm phán. Hai bên đều muốn có thêm tiề.n để nâng cấp, mở rộng và bảo trì đường giao thông. Ước tính Chính phủ đang thiếu mỗi năm 4 tỉ Euro cho mục đích này.

Bên cạnh đó, việc phân chia các vị trí trong nội các tương lai cũng nảy sinh tranh cãi. Mặc dù SPD không công khai những vị trí mong muốn nhưng dư luận cho rằng, đảng này muốn sở hữu ít nhất 6/15 ghế của nội các mới. Trong đó có vị trí đầy quyền lực là chiếc ghế Bộ trưởng Tài chính, hiện đang do ông Wolfgang Schaeuble của CDU/ CSU nắm giữ. Đây vị trí chủ chốt quyết định các vấn đề liên quan tới cuộc hóa giải khó khăn chưa có hồi kết của cuộc khủng hoảng ở Eurozone. Hiển nhiên là TTg A.Merkel không muốn bàn giao chiếc ghế quyền lực này cho SPD bởi trong cương lĩnh tranh cử, đảng này từng cho rằng chính sách thắt lưng buộc bụng không phải là liều thuố.c tốt cho kinh tế châu Âu – một quan điểm đi ngược lại với những chính sách mà CDU/CSU triển khai suốt thời gian qua.

Giới quan sát e rằng các cuộc đàm phán thành lập chính phủ liên minh có thể sẽ không có kết quả trước Giáng sinh như CDU/CSU mong muốn. Nếu vậy, người Đức sẽ thêm mệt mỏi và các thành viên khác của Liên minh châu Âu (EU) không khỏi lo ngại vì sự trì hoãn thành lập chính phủ ở Đức sẽ ảnh hưởng tới những quyết định về tài chính đối phó với cuộc khủng hoảng ở Eurozone cũng như dự án đầy tham vọng về thành lập liên minh ngân hàng châu Âu đang được giới tài chính Lục địa già quan tâm.

Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy, đa số người Đức hy vọng CDU/CSU và SPD sớm thành lập một chính phủ ổn định để lãnh đạo nền kinh tế lớn nhất châu Âu trong 4 năm tới. Dù vậy, để ước muốn của người dân Đức thành hiện thực, cả CDU/CSU và SPD cần phải vượt qua không ít hoài nghi, lo ngại lẫn phản đối từ nội bộ và bên ngoài.

Đào Phong (T.H)

Theo NTD