Tới lúc Arsenal tạo ra bước ngoặt

HLV Mikel Arteta đang từng bước giúp Arsenal thay đổi và duy trì phong độ đỉnh cao từ đầu mùa tới giờ.

Arsenal có thể làm nên chuyện mùa này.

Arsenal thường gắn liền với hình ảnh con voi ngồi trên cành cây. Không ai biết “Pháo thủ” vươn lên top đầu bảng xếp hạng Premier League bằng cách nào, nhưng điều chắc chắn là “con voi” Arsenal sẽ sớm rơi xuống mặt đất.

Nhận định trên càng có cơ sở vào thời điểm Arsenal để thua MU 1-3. Thầy trò HLV Arteta thất bại trước một “Quỷ đỏ” không được đánh giá cao. Khi ấy, bản lĩnh của Arsenal một lần nữa bị nghi ngờ.

Tuy nhiên, Arsenal coi trận thua MU chỉ là tai nạn. Họ trở lại mạnh mẽ với chiến thắng 3-0 trước Brentford hôm 18/9 và giữ vững vị trí số một trước kỳ nghỉ nhường chỗ cho loạt trận quốc tế.

Arsenal chơi bóng có ý đồ

Trong 2 năm rưỡi Arteta làm việc tại Arsenal, chiến lược gia người Tây Ban Nha nhận nhiều hoài nghi. Tương tự, gần 2 thập kỷ qua là giai đoạn mong manh trong lịch sử đội bóng. Arsenal từ lâu không còn được coi là một CLB đủ khả năng cạnh tranh danh hiệu ở nước Anh.

Thế nhưng, HLV Arteta có niềm tin lớn vào dự án ông đang xây dựng ở Emirates. Arsenal khởi đầu mùa giải 2022/23 khác biệt. Họ bỏ ngoài tai những lời bàn tán và tiếp tục tiến vững bước về phía trước.

Tiếp thu những tinh hoa chiến thuật từ Pep Guardiola, Arteta đang tạo nên một Arsenal đáng gờm. Kể từ khi Arteta được bổ nhiệm vào tháng 12/2019, Arsenal có nhiều sự thay đổi để hướng tới một đội hình hoàn thiện.

Arsenal đang dẫn đầu BXH Premier League.

Từ lâu, chuyền bóng vốn là thương hiệu của Arsenal. Arteta kế thừa và phát huy điều này. Các cầu thủ được chỉ đạo thực hiện các pha luân chuyển bóng chi tiết hơn. Họ biết chính xác vị trí của bản thân và thời điểm để di chuyển, với mặt sân được phân chia thành các khu vực cụ thể. Ý tưởng của Arteta là chuyền bóng liên tục từ phần sân nhà lên phía trên.

Một mùa hè mua sắm rầm rộ giúp đẩy nhanh quá trình này. Oleksandr Zinchenko và Gabriel Jesus có nhiều năm được Guardiola huấn luyện từ thời còn ở Manchester City. Ngay lập tức bộ đôi này chơi ổn định, tạo ra sự khẩn trương trong cách triển khai bóng.

Jesus nhận được 65 đường chuyền tịnh tiến mùa này, nhiều hơn bất kỳ cầu thủ nào khác ở Premier League. Khả năng di chuyển không bóng của chân sút người Brazil trở thành niềm cảm hứng mới trên hàng công. Arsenal thay đổi từ một đội kiểm soát nhưng dễ bị bẻ gãy, thành một CLB có chiều sâu và chơi bóng có mục đích.

Thomas Partey đóng vai trò mỏ neo và người cầm nhịp. Arsenal hiện xếp thứ 6 về số lần thu hồi bóng toàn Premier League. Mùa trước, họ đứng thứ 17 ở chỉ số này. Tiền vệ người Ghana cũng đứng đầu về số pha tắc bóng với 2,6 lần mỗi 90 phút.

Sự vững chãi của Partey giúp giải phóng Granit Xhaka khỏi vai trò phòng ngự. Cầu thủ này hoàn toàn tập trung vào khả năng phân phối bóng, đồng thời cho phép Martin Odegaard chơi tự do, điều khiển nhịp độ trận đấu ở phía trên. Đội trưởng người Na Uy chơi sáng tạo, nhưng cũng trung bình có 2 lần đoạt bóng trong 1/3 cuối sân mỗi trận, nhiều thứ 5 ở Premier League.

Arsenal có 61 pha đoạt bóng ở 40 m cuối sân đối phương (high turnover) và thực hiện được 13 cú sút từ các pha cướp bóng này (shot-ending).

Nhờ cách sắp xếp này, tuyến giữa Arsenal hoạt động hiệu quả hơn. Bất chấp khả năng pressing chỉ ở mức trung bình (12) so với các đội khác ở Premier League, họ đạt hiệu suất rất cao. Đội chủ sân Emirates xếp thứ 4 về số pha đoạt bóng (61) ở 40 m cuối trên phần sân đối phương và dẫn đầu về số lần thực hiện cú sút từ các pha cướp bóng (13) này.

Arsenal có khả năng chống chịu phản công tốt và thường sử dụng phương pháp tấn công trực diện. Họ đứng thứ 3 tại Premier League về tổng số lần rê bóng mùa này (139), nhờ vào sự cơ động của Jesus (38), Bukayo Saka (25) và Gabriel Martinelli (25). Arsenal cũng xếp thứ 4 về những tình huống tấn công trực tiếp (14), chỉ sau Wolves, Fulham và Tottenham Hotspur.

Điểm cộng lớn tiếp theo là khả năng tập trung ở những pha bóng cố định. Tỷ lệ bàn thắng kỳ vọng (xG) từ bóng chết của Arsneal đạt 4,40 – cao nhất giải đấu. Tỷ lệ bàn thua kỳ vọng ở mức 0,95, thấp thứ 3 tại Premier League. Họ ghi 5 bàn từ những tình huống cố định, cao nhất từ đầu mùa.

HLV Arteta thừa nhận “Pháo thủ” vẫn cần thêm tân binh để làm dày đội hình.

Nguy cơ tiềm ẩn

Tuy nhiên, Arsenal vẫn bộc lộ điểm yếu, nhất là trong thất bại trước MU. Arsenal đối mặt với một “Quỷ đỏ” có chỉ số PPDA cao nhất từ đầu mùa (17,7). PPDA là số đường chuyền trung bình mà đối phương tạo ra trước khi Arsenal thực hiện một hành động phòng ngự. HLV Erik ten Hag kéo khối đội hình thấp khiến Arsenal không thể triển khai bóng theo đúng ý đồ.

Trước MU, Arsenal di chuyển bóng nhanh nhất từ đầu mùa (trung bình 1,73 m mỗi giây) và có nhiều pha tạt bóng sống nhất (13). Điều này xuất hiện ngay cả khi Arsenal không có nhiều cầu thủ hiện diện trong vùng cấm địa MU. Động thái đó chứng minh Arsenal bối rối và không thể phá vỡ phòng tuyến MU bằng những pha kiểm soát chậm rãi nhưng hiệu quả như thường thấy.

Ngoài ra, Albert Sambi Lokonga và Kieran Tierney cũng không phải là phương án dự phòng tốt trên băng ghế dự bị. Đội hình Arsenal chưa có chiều sâu. Matt Smith, Lino Sousa, Rob Holding, Matt Turner và Ethan Nwaneri trông yếu kém. Việc Nwaneri trở thành cầu thủ trẻ nhất thi đấu tại Premier League là điều đáng khích lệ nhưng không thể che giấu đi độ mỏng về lực lượng của “Pháo thủ”. Khi vài cầu thủ chủ chốt chấn thương hoặc gặp vấn đề, HLV Arteta không tìm ra người thay thế phù hợp.

Đây là điều mà Arsenal phải đối mặt khi gặp những đối thủ mạnh trong thời gian tới. Dù vậy, không thể đánh giá thấp những gì Arsenal thể hiện từ đầu mùa. Sau nhiều năm, Arsenal trông chắc chắn và có tổ chức hơn. Họ có thể tạo nên bất ngờ trong cuộc đua Premier League.

Chức vô địch có thể là điều xa xỉ, nhưng một vị trí trong top 4 hoàn toàn khả thi. Khi ấy, “con voi” Arsenal có thể rời khỏi cành cây nhưng đó chỉ là một cú rơi nhẹ thay vì ngã mạnh xuống mặt đất như trước. Cách họ vực dậy sau khi thua MU là một tín hiệu tích cực.