Toà sơ thẩm “lẩn” trách nhiệm cho Trịnh Ngọc Chung như thế nào?

VKSND tối cao trong cáo trạng truy tố xác định hành vi sai phạm của bị cáo Trịnh Ngọc Chung dẫn tới thiệt hại 6,6 tỷ đồng cho chủ sở hữu căn nhà 194 Phố Huế. Tuy nhiên, toà sơ thẩm quyết không xác định những người bị gây thiệt hại này là “bị hại” trong vụ án…

Sóng gió dư luận tiếp tục dấy lên những bất bình sau khi HĐXX sơ thẩm TAND TP.Hà Nội tuyên bản án quá nương tay 30 tháng tù treo cho cựu Chi Cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự quận Hai Bà Trưng. Một chuyên gia pháp luật đã có nhiều năm kinh nghiệm xử án kinh tế và chức vụ phân tích nhiều điểm mờ trong phiên xử sơ thẩm vụ án nhà 194 Phố Huế.

Trước hết, về tội danh, tội “Ra quyết định trái pháp luật gây hậu quả nghiêm trọng” (Điều 296 BLHS). Tội này có 2 dấu hiệu bắt buộc là “ra quyết định trái pháp luật” và “gây hậu quả nghiêm trọng”.

Toà sơ thẩm “lẩn” trách nhiệm cho Trịnh Ngọc Chung.

Dấu hiệu “ra quyết định trái pháp luật”, chuyên gia này tán thành những phân tích, viện dẫn của VKSND tối cao thể hiện trong cáo trạng. Theo đó, các hành vi vi phạm của cựu Chi Cục trưởng Chi Cục Thi hành án dân sự quận Hai Bà Trưng có tính chất hệ thống, có nhiều quyết định sai pháp luật chứ không chỉ một quyết định số 70.

Về dấu hiệu “gây hậu quả nghiêm trọng”, theo chuyên gia này, để đánh giá hậu quả vật chất gây ra bởi hành vi của Trịnh Ngọc Chung cần phải căn cứ vào những con người cụ thể là những thành viên trong gia đình chủ sở hữu căn nhà 194 Phố Huế.

Cáo trạng truy tố của VKSND tối cao đã xác định rất cụ thể những người là “bị hại” trong vụ án với số thiệt hại được định lượng chi tiết là hơn 6,6 tỷ đồng do hành vi sai phạm của Trịnh Ngọc Chung. Tuy nhiên, bản án của HĐXX sơ thẩm TAND Hà Nội lại không xác định đây là những người bị hại.

Tại phiên xử, ngay phần thủ tục (diễn ra ngày 7/7/2014), khi luật sư Trương Quốc Hoè của phía bị hại (đại diện là ông Hoàng Ngọc Minh) đề nghị toà thay đổi việc xác định vai trò tham gia tố tụng của những người này từ vai “người có nghĩa vụ, quyền lợi liên quan” thành “người bị hại” trong vụ án, thẩm phán chủ toạ phiên toà đã gạt đi với lập luận “vụ án không có bị hại”.

“Xác định vụ án không có người bị hại đồng nghĩa với việc không đủ yếu tố cấu thành tội phạm trong tội “Ra quyết định trái pháp luật gây hậu quả ghiêm trọng”? Như vậy toà sơ thẩm đã gián tiếp nói là bị cáo Trịnh Ngọc Chung vô tội” – luật gia phân tích.

Dư luận bức xúc vì mức án 30 tháng tù treo mà TAND TP Hà Nội tuyên phạt bị cáo Trịnh Ngọc Chung.

Việc xác định ông Hoàng Ngọc Minh và những người thân trong gia đình là những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan được khẳng định là không đúng. Chuyên gia pháp luật nghi vấn, cấp xét xử sơ thẩm “lách” ở chi tiết rất căn bản này?

Bình luận thêm về án treo 30 tháng tù giam, HĐXX sơ thẩm dành cho cựu Chi Cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự quận Hai Bà Trưng, luật gia nêu 3 điều kiện bắt buộc để được áp dụng chế định án treo. Cụ thể, các dấu hiệu cần là “bị cáo phải thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải”, “phạm tội ít nghiêm trọng”, “đã tích cực khắc phục hậu quả gây ra”.

Các thông tin thể hiện trong phiên xử đều cho thấy bị cáo Trịnh Ngọc Chung không thể được cho hưởng án treo. Bị cáo phạm tội có tính chất đặc biệt nghiêm trọng. Bị cáo luôn phủ nhận “tội trạng” nên trong bản án cũng nêu rõ, dù Trịnh Ngọc Chung không thừa nhận nhưng có đủ căn cứ kết tội bị cáo… Hậu quả thiệt hại hơn 6,6 tỷ đồng gây ra cho các chủ sở hữu căn nhà 194 Phố Huế thì rõ ràng vẫn còn nguyên, chưa được khắc phục.

Mức án HĐXX sơ thẩm áp dụng đối với Trịnh Ngọc Chung, theo chuyên gia pháp luật không chỉ là thấp dưới khung so với đề nghị của VKS (đề nghị 5-6 năm tù) mà còn là quá thấp so với quy định. Cụ thể, theo thông tư hướng dẫn liên ngành toà án – VKS, tội phạm gây thiệt hại đến hơn 6,6 tỷ đồng như trong trường hợp này, khung hình phạt phải là từ 7 đến 9 năm tù.

Từ những phân tích đưa ra, chuyên gia pháp luật khẳng định niềm tin bản án sơ thẩm đối với Trịnh Ngọc Chung sẽ bị cấp toà cao hơn tuyên huỷ toàn bộ “vì sự thiếu hiểu biết pháp luật của thẩm phán”.

Về mức án TAND TP Hà Nội tuyên phạt bị cáo Trịnh Ngọc Chung, kết quả thăm dò của báo Dân trí với bạn đọc trên cả nước, tổng hợp được vào 6h ngày 15/7, với câu hỏi: “Tại phiên xử vụ 194 phố Huế, VKSND TP Hà Nội đề nghị mức án 5-6 năm tù giam với Trịnh Ngọc Chung, nhưng HĐXX chỉ tuyên phạt bị cáo này 30 tháng tù treo, theo bạn mức án nào là hợp lý?”, có đến 92% bạn đọc đánh giá mức án 5-6 năm tù giam do VKSND TP Hà Nội đề xuất mới là nghiêm minh với bị cáo Trịnh Ngọc Chung.

Theo P.T