Tòa Mỹ khôi phục vụ kiện cáo buộc Trump trục lợi

Tòa phúc thẩm liên bang cho rằng Trump không đủ điều kiện bác vụ kiện cáo buộc ông trục lợi từ hoạt động kinh doanh nhờ vị trí tổng thống.

“Tổng thống Donald Trump không đủ điều kiện pháp lý để được bãi bỏ vụ kiện cáo buộc ông vi phạm Hiến pháp khi tiếp tục công việc kinh doanh trong lúc nắm quyền tổng thống”, Tòa Phúc thẩm Liên bang thứ tư của Mỹ hôm nay ra phán quyết, với sự nhất trí của 9 trên 15 thẩm phán.

Các thẩm phán nhất trí rằng cáo buộc do bang Maryland và Đặc khu Columbia đưa ra trong vụ kiện là “khác thường”, nhưng khẳng định Tổng thống Trump không đưa ra được tuyên bố rõ ràng, không thể chối cãi để tòa bác đơn kiện.

Trong phán quyết 21 trang, Thẩm phán Diana Gribbon Motz mô tả một số lập luận của Bộ Tư pháp Mỹ thay mặt Trump trong vụ kiện là “rối rắm”. Bộ Tư pháp Mỹ từng cho rằng vụ kiện là không phù hợp và không thuộc thẩm quyền xét xử của tòa án.

“Ở Mỹ, mọi người, kể cả Tổng thống, phải có nghĩa vụ tuân thủ luật pháp”, Thẩm phán Motz viết. Phán quyết này của tòa mở đường cho chính quyền bang Maryland và thủ đô Washington thu thập các tài liệu, hồ sơ tài chính liên quan đến vụ kiện.

Khách sạn Trump International thuộc sở hữu của Tổng thống Mỹ ở thủ đô Washington. Ảnh: Reuters.

Bang Maryland và Đặc khu Columbia năm ngoái đệ đơn kiện cáo buộc Trump vi phạm các điều khoản lương bổng quy định trong Hiến pháp, trong đó cấm tổng thống nhận những thứ có giá trị từ chính phủ nước ngoài.

Nguyên đơn cho rằng khách sạn Trump International, thuộc sở hữu của Trump, và các hoạt động liên quan ở thủ đô Washington có lợi thế không công bằng so với các doanh nghiệp cạnh tranh trong khu vực vì các thực thể chính phủ nước ngoài và khách hàng tìm cách sử dụng các tài sản thuộc sở hữu của Trump để lấy lòng chính quyền của ông.

Các quan chức Gruzia, Kuwait, Arab Saudi và nhiều nước khác đã chi tổng cộng hàng trăm nghìn USD ở khách sạn nằm cách Nhà Trắng vài khu nhà này. Đơn kiện cho rằng các khoản lợi nhuận đó đã chảy thẳng vào túi tiền của Trump.

Không giống các tổng thống Mỹ trước đây, Trump vẫn giữ quyền sở hữu doanh nghiệp tư nhân của mình, dù đã chuyển quyền điều hành tập đoàn cho các con trai là Donald Trump Jr. và Eric Trump.

Một tòa án phúc thẩm Mỹ hồi tháng 7/2019 đã bác đơn kiện, trong khi Trump cho rằng đây là “hành vi quấy rối Tổng thống” và nó “khiến tôi mất nhiều tiền”.

Trump có thể tìm kiếm sự can thiệp từ Tòa án Tối cao để bác phán quyết mới nhất. Vụ kiện này cũng có thể “chết yểu”, bởi Tập đoàn Trump đang tìm cách bán khách sạn Trump International. Nếu khách sạn này được bán cho chủ khác, cơ sở pháp lý cho vụ kiện sẽ không còn.