Tổ chức theo dõi nhân quyền cảnh báo Mỹ gửi bom chùm đến Ukraine

Văn Phong14:48 08/07/2023

Không chỉ gây sát thương trên phạm vi rộng, bom, đạn chùm chưa nổ, còn tồn lưu sẽ gây ra đau khổ, rủi ro lâu dài cho dân thường sau cuộc chiến.

Trong một tuyên bố hôm 6/7, Tổ chức theo dõi nhân quyền (HRW) phi chính phủ đã đưa ra cảnh báo sau khi truyền thông phương Tây loan tin, chính phủ Mỹ đang xem xét khả năng liệu có cung cấp bom chùm cho Ukraine, theo yêu cầu của nước này hay không.

Hàng trăm quả bom con bên trong bom mẹ. Ảnh: AP / Mohammed Zaatari.

“Các nhà chức trách Mỹ được cho là đang xem xét liệu có chuyển giao bom chùm cho Ukraine hay không, điều này có thể sẽ cần sự chấp thuận của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Việc chuyển giao loại vũ khí này chắc chắn sẽ dẫn đến đau thương lâu dài cho dân thường và vô hiệu hóa việc cộng đồng quốc tế lên án việc sử dụng bom chùm.”, HRW tuyên bố.

Khi được phóng ra, bom chùm (bom mẹ) phát tán những quả bom con trên một khu vực rộng và phát nổ khi có va chạm, gây hậu quả sát thương cho con người hay phá hủy các xe cơ giới.

Những quả bom con chưa phát nổ còn tồn lưu gây rủi ro cho dân thường sau chiến tranh. Nguồn: @UNMAS.

Tuy vậy một số trong số các quả bom con không thể phát nổ khi va chạm, gây rủi ro cho dân thường trong nhiều năm sau khi cuộc chiến kết thúc.

Video đang HOT

Bất chấp những lo ngại về tác động nhân đạo của bom chùm, vào cuối tháng 6, Phó trợ lý bộ trưởng quốc phòng Mỹ, bà Laura Cooper, cho biết, chúng sẽ hữu ích trước các vị trí phòng thủ vững chắc của Nga tại chiến trường Ukraine.

Mỹ có kho dự trữ chứa lượng lớn bom, đạn chùm được phát triển trong Chiến tranh Lạnh. Nguồn: Alamy.

Vào cuối tháng 3, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov mô tả những lời kêu gọi cung cấp loại vũ khí gây tranh cãi cho Kyiv là nguy hiểm, đồng thời cảnh báo những chuyến hàng này có thể dẫn đến leo thang xung đột Ukraine.

Bom chùm bị cấm theo công ước quốc tế, đã được phê chuẩn bởi 123 quốc gia, không bao gồm Mỹ và Ukraine.

Những rủi ro khi Mỹ đồng ý cấp bom chùm cho Ukraine

Tổng thống Joe Biden đã đồng ý cung cấp bom chùm của Mỹ cho Ukraine và số bom chùm này được lấy từ kho của Bộ Quốc phòng Mỹ.

Một quả bom chùm tại thành phố tiền tuyến Avdiivka, Ukraine vào ngày 23/3. Ảnh: Getty Images

Theo tờ Washington Post ngày 6/7, động thái này sẽ bỏ qua luật của Mỹ về cấm sản xuất, sử dụng hoặc chuyển giao bom chùm có tỷ lệ không phát nổ hơn 1% và được đưa ra trong bối cảnh lo ngại tiến độ chậm chạp trong cuộc phản công của Ukraine.

Động thái của Mỹ diễn ra sau nhiều tháng tranh luận trong nội bộ chính quyền về việc có nên cung cấp các loại vũ khí gây tranh cãi vốn bị hầu hết các quốc gia trên thế giới cấm hay không.

Vũ khí chính đang được xem xét cấp cho Ukraine là đạn pháo M864 được sản xuất lần đầu tiên vào năm 1987, được bắn từ lựu pháo 155mm - loại Mỹ và các nước phương Tây khác đã cung cấp cho Ukraine. Trong ước tính công khai gần đây nhất là hơn 20 năm trước, Lầu Năm Góc đã đánh giá rằng đạn pháo M864 có tỷ lệ không nổ là 6%, nghĩa là ít nhất 4 trong số 72 quả đạn con mà mỗi quả đạn mang theo sẽ không phát nổ trên một khu vực có diện tích khoảng 22.500 mét vuông.

Lầu Năm Góc hiện cho biết họ có các đánh giá mới, dựa trên thử nghiệm gần đây nhất vào năm 2020, với tỷ lệ không nổ chỉ dưới 2,35%. Mặc dù vượt quá giới hạn 1% do Quốc hội quy định hàng năm kể từ năm 2017, nhưng các quan chức đang lựa chọn cẩn thận các loại đạn dược có tỷ lệ không nổ 2,35% hoặc thấp hơn để chuyển đến Ukraine.

Không có điều khoản miễn trừ nào trong giới hạn 1% mà Quốc hội Mỹ đã đặt ra về tỷ lệ không nổ của bom chùm.

Mặc dù Mỹ đã sử dụng bom chùm trong mọi cuộc chiến tranh lớn kể từ chiến tranh Triều Tiên, nhưng không có loại bom chùm mới nào được sản xuất trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, còn tới 4,7 triệu quả đạn, tên lửa, rocket và bom chùm, chứa hơn 500 triệu quả bom, đạn con vẫn còn trong kho quân sự của Mỹ.

Vũ khí chùm phát nổ trên không bên trên một mục tiêu, bắn ra hàng chục đến hàng trăm quả bom, đạn con nhỏ hơn trên một khu vực rộng lớn.

Quyết định cuối cùng của Mỹ về việc cung cấp loại vũ khí này cho Ukraine lần đầu tiên được hãng tin AP đưa tin ngày 6/7.

Trên 120 quốc gia đã tham gia công ước cấm sử dụng bom chùm, coi sử dụng bom chùm là vô nhân đạo và bừa bãi, phần lớn là do tỷ lệ không nổ cao khiến các khu vực tràn ngập bom, đạn con chưa nổ và gây nguy hiểm cho cả quân đội và dân thường trong nhiều thập kỷ sau khi xung đột kết thúc. Mỹ, Ukraine và Nga không phải là các bên tham gia công ước trên. Tám trong số 31 thành viên của NATO đã không phê chuẩn công ước cấm bom chùm.

Bà Mary Wareham thuộc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cho biết: "Thật thất vọng khi chứng kiến tiêu chuẩn 1% bom chùm chưa nổ đã được thiết lập từ lâu bị hủy bỏ vì điều này sẽ dẫn đến nhiều vụ nổ hơn, đồng nghĩa với mối đe dọa thậm chí còn lớn hơn đối với dân thường".

Một người dân Ukraine mang một quả rocket đạn chùm ra khỏi một cánh đồng gần các làng Smolyanka và Olyshivka vào ngày 3/4/2022. Ảnh: AP

Tỷ lệ không nổ là vấn đề quan trọng cả về mặt đạo đức và pháp lý để cung cấp vũ khí này.

Năm 2008, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khi đó là Robert Gates đã ban hành chỉ thị cấm sản xuất, sử dụng hoặc chuyển giao bom, đạn chùm có tỷ lệ không nổ hơn 1% và áp đặt thời hạn 10 năm để phá hủy các vũ khí hiện có vượt quá tỷ lệ đó.

Chính quyền của ông Donald Trump vào năm 2017 đã đảo ngược cả giới hạn không nổ và thời hạn phá hủy các loại bom, đạn chùm nào vượt quá giới hạn đó. Sau đó, Quốc hội Mỹ đã thông qua luật cấm mọi khoản tài trợ cho việc sử dụng, sản xuất hoặc chuyển giao bom, đạn chùm với tỷ lệ không nổ hơn 1%.

Trong một cuộc phỏng vấn trong tuần này, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cho biết việc có được nguồn cung cấp vũ khí đáng kể đã trở nên quan trọng đối với cuộc phản công đang diễn ra.

Mỹ và các nhà tài trợ phương Tây khác đã gửi hàng triệu quả lựu pháo không phải dạng chùm tới Ukraine, nhưng kho dự trữ đang cạn kiệt và việc sản xuất không thể đáp ứng kịp nhu cầu.

Nói về bom chùm, ông Reznikov cho biết: "Vì những loại bom đạn này có hiệu quả, chúng sẽ giúp chúng tôi tạo ra sự khác biệt". Ông nói Ukraine sẽ chỉ dùng bom chùm ở những nơi có cánh đồng, không gây hại cho dân thường và cam kết không sử dụng bom chùm trước khi sơ tán thành phố.

Ngoài nguy cơ dân thường nhặt phải những quả bom chưa nổ rất lâu sau cuộc chiến, bom chùm còn có thể gây nguy hiểm tức thời hơn cho lực lượng triển khai chúng. Một cựu sĩ quan pháo binh của Lục quân Mỹ nói: "Chắc chắn có rất nhiều rủi ro chiến thuật khi sử dụng các loại vũ khí này. Nó hạn chế khả năng cơ động nhanh chóng bởi vì phải dọn sạch một đống vật liệu chưa nổ. Vũ khí này sẽ làm chậm bước tiến".

Một số binh sĩ Mỹ đã thiệt mạng trong và sau Chiến tranh vùng Vịnh do đạn dược chưa nổ. Theo một báo cáo của Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ năm 1993, Lục quân Mỹ đã không tổ chức đào tạo trên toàn lực lượng này về cách nhận biết bom, đạn con trên mặt đất trước Chiến tranh vùng Vịnh.

Cựu sĩ quan nói trên cho biết: "Ai đó trong Bộ Quốc phòng Mỹ biết tỷ lệ không nổ thực tế và tôi hy vọng điều đó sẽ được thông báo một cách trung thực và chính xác tới các đơn vị Ukraine nhận được các loại vũ khí này".

Mỹ cân nhắc viện trợ vũ khí có thể xoay chuyển xung đột ở Ukraine Chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tích cực xem xét phê chuẩn viện trợ bom chùm cho Ukraine, giữa lúc Kiev muốn đạt được thành tựu lớn sau vài tuần phản công. Chia sẻ với hãng tin CNN, giới chức Mỹ cho biết Nhà Trắng sẽ sớm đưa ra quyết định cuối cùng. Nếu được thông qua, bom chùm có...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: lâu dài xe cơ giới tổng thống mỹ sát thương phát nổ chính phủ mỹ thứ trưởng ngoại giao cộng đồng quốc tế bộ trưởng quốc phòng mỹ bom chùm tổ chức theo dõi nhân quyền nhà chức trách mỹ chiến trường ukraine cung cấp bom chùm tác động nhân đạo

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Triều Tiên lần đầu lên tiếng về vụ thiết quân luật Hàn Quốc09:01

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Nga tuyên bố chưa thể đàm phán với Ukraine08:20

2024 sẽ trở thành năm nóng nhất lịch sử00:53

Trung Quốc triển khai gần 90 tàu, Đài Loan nâng mức báo động?19:25

Ông Trump nói Canada, Mexico nên thành tiểu bang Mỹ vì đang nhận 'trợ cấp'08:37

Xuồng không người lái Ukraine 'gây thảm họa' cho hạm đội Nga?09:18

Chông gai tìm kiếm hòa bình ở Gaza08:32

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Mỹ giải mã hiện tượng UAV bí ẩn

08:45:26 19/12/2024

Tổng thống Mỹ Joe Biden và các cơ quan chính phủ đang trấn an người dân sau liên tiếp các vụ phát hiện máy bay không người lái (UAV) bí ẩn gần đây trên lãnh thổ Mỹ.

Trung Quốc nghiên cứu phát triển kỹ thuật mới để chiết xuất uranium từ nước biển

08:41:59 19/12/2024

Các nhà nghiên cứu Trung Quốc sử dụng sáp để tạo ra các hạt gel gốc nước có khả năng tách uranium khỏi nước biển, một giải pháp mới nhằm cung cấp năng lượng cho các nhà máy điện hạt nhân từ đại dương.

FSB bắt nghi phạm vụ ám sát tướng Nga tại Moscow

08:39:19 19/12/2024

Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) hôm nay 18.12 thông báo đã bắt giữ nghi phạm thực hiện vụ nổ khiến trung tướng Nga Igor Kirillov thiệt mạng ở Moscow hôm 17.12.

Tổng thống Hàn Quốc không trình diện để cung cấp lời khai

07:19:53 19/12/2024

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol hôm nay đã không trình diện trước cơ quan điều tra để cung cấp lời khai liên quan vụ ban bố thiết quân luật.

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự

06:39:28 19/12/2024

Chính phủ chuyển tiếp Syria cho rằng các động thái quân sự gần đây của Nga mơ hồ và kêu gọi Moscow xem xét lại hiện diện quân sự tại Syria.

CEO TikTok gặp riêng ông Trump, tìm cách ngăn lệnh cấm ở Mỹ

06:36:29 19/12/2024

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vừa gặp CEO TikTok Châu Thụ Tư, sau khi ông Trump bày tỏ thiện cảm với TikTok và cho hay chính quyền sắp tới của mình sẽ xem xét lại lệnh cấm ứng dụng này.

Thẩm phán ra phán quyết mới bất lợi cho ông Trump về vụ chi tiền bịt miệng

06:24:33 19/12/2024

Thẩm phán Juan Merchan ở bang New York (Mỹ) ngày 16.12 nói bản án kết tội Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump về vụ chi tiền bịt miệng diễn viên phim khiêu dâm nên được giữ nguyên, theo Reuters.

Nga phải sẵn sàng chiến đấu với NATO trong thập niên tới

06:16:53 19/12/2024

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrey Belousov ngày 16.12 cảnh báo Moscow phải chuẩn bị tư thế sẵn sàng cho một cuộc xung đột tiềm tàng với NATO trong thập niên tới giữa bối cảnh gia tăng căng thẳng địa chính trị tại châu Âu.

Người đàn ông phát hiện u phổi ác tính từ dấu hiệu không ngờ

05:45:09 19/12/2024

Tổn thương được chẩn đoán hướng tới u phổi, dạng u phế quản trung tâm xâm lấn trung thất, gây hẹp phế quản gốc trái. Sau khi có kết quả, ông N. được chuyển đến bệnh viện chuyên khoa để điều trị.

Tổng thống Hàn Quốc đối mặt bê bối mới liên quan đến nhà ngoại cảm

05:38:28 19/12/2024

Ông Jeon là người được cho là có quan hệ gần gũi với Tổng thống Yoon Suk Yeol và vợ ông Yoon. Lệnh khám xét và thu giữ cũng được thực hiện tại nhà riêng của người này.

Nga sẽ đưa vụ Ukraine ám sát tướng cấp cao ra cuộc họp của Liên hợp quốc

05:36:17 19/12/2024

Tuyên bố của bà Zakharova được đưa ra trong bối cảnh cơ quan điều tra Nga đã bắt giữ một nghi phạm liên quan đến vụ ám sát ông Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga.

Boeing nối lại tất cả các chương trình sản xuất máy bay

05:34:14 19/12/2024

Boeing tuần trước xác nhận đã tái khởi động sản xuất loại máy bay bán chạy 737 MAX vào đầu tháng 12, khoảng 1 tháng sau cuộc đình công kéo dài 7 tuần của 33.000 công nhân nhà máy kết thúc.