Tình báo Mỹ đã sai về Afghanistan?
Khi Taliban tiến quân vào Kabul trong thời gian ngắn sau khi Mỹ rút binh sĩ từ Afghanistan về nước, nhiều người dân Mỹ tự hỏi rằng lý do nào khiến chính quyền Tổng thống Joe Biden từng tự tin nói rằng Kabul sẽ không dễ dàng sụp đổ.
Chiến binh Taliban tuần tra trong thành phố Kandahar, Afghanistan ngày 15/8. Ảnh: AP
Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken trong tháng 6 từng nói về tình hình tại Afghanistan: “Tôi không nghĩ đó sẽ là điều xảy ra từ Thứ Sáu đến Thứ Hai. Tôi không coi việc quân đội Mỹ rời đi trong tháng 7, tháng 8 hoặc đầu tháng 9 sẽ lập tức dẫn đến tình huống xuống đi”.
Đầu tháng 8, một nhà phân tích quân sự Mỹ còn dự đoán trên kênh ABC News rằng Kabul có thể thất thủ trong 90 ngày. Tuy nhiên việc này trên thực tế lại nhanh chóng hơn nhiều.
Tổng thống Mỹ Joe Biden từng cam kết rút hoàn toàn binh sĩ khỏi Afghanistan vào dịp 11/9. Ngày 20/7, Bộ Chỉ huy Trung ương Mỹ thông báo đã rút 95% binh sĩ trở về nước. Lầu Năm Góc cho biết đến cuối tháng 8 dự kiến binh sĩ cuối cùng sẽ hồi hương. Khi hiện diện của quân đội Mỹ giảm dần, lực lượng Taliban nhanh chóng giành lợi thế và chiếm được quyền kiểm soát ở nhiều nơi tại Afghanistan.
Nghị sĩ Jackie Speier đảng Cộng hòa trong ngày 15/8 nhận định với NBC News: “Đây là một thất bại tình báo. Chúng ta đã đánh giá thấp Taliban đồng thời nhầm tưởng về quyết tâm của quân đội Afghanistan”.
Video đang HOT
Tay súng thuộc Taliban tại thành phố Kandahar, Afghanistan ngày 15/8. Ảnh: AP
Nhưng nhiều quan chức Mỹ nhận định với ABC News rằng các nhà hoạch định chính sách đã liên tục nhận được đánh giá tình báo quan trọng dự đoán Taliban có thể áp đảo và chiếm thủ đô trong vòng vài tuần.
Lực lượng Taliban, vốn từ lâu theo đuổi thành lập “Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan”, đã tiến vào Kabul ngày 15/8. Chiều 15/8, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani lên máy bay rời khỏi quốc gia này. Tổng thống Mỹ Joe Biden trong khi đó đã gấp rút điều động hàng nghìn lính Mỹ đến hỗ trợ sơ tán các công dân Mỹ vẫn còn ở thủ đô Kabul.
Một quan chức tình báo Mỹ chia sẻ với ABC News: “Quân đội đã thông báo các lãnh đạo Mỹ rằng Taliban sẽ chiếm lấy mọi thứ một cách nhanh chóng. Nhưng không ai lắng nghe cả”.
Các nguồn tin tình báo khác nói rằng Tổng thống Biden và nhóm cố vấn của ông đã đi đến quyết định rút hoàn toàn quân đội Mỹ dựa trên nhiều yếu tố, không chỉ có số phận của Kabul.
Một số quan chức Mỹ cho rằng việc Tổng thống Biden và người tiền nhiệm Donald Trump tuyên bố rút quân khỏi Afghanistan là một sai lầm bởi điều đó đã khuyến khích Taliban tiến hành cuộc tấn công.
Cựu quyền Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) Michael Morell ngày 15/8 đăng trên mạng xã hội Twitter: “Điều xảy ra tại Afghanistan không phải bắt nguồn từ sai lầm tình báo. Đó là kết quả của hàng loạt chính sách thất bại từ các đời chính quyền. Trong những năm qua, cộng đồng tình báo luôn đánh giá chính xác tình hình của Afghanistan”.
3.000 lính Mỹ bắt đầu triển khai đến Kabul
Các đơn vị lính Mỹ đầu tiên đã có mặt ở Kabul để hỗ trợ sơ tán nhân viên ngoại giao trong bối cảnh Taliban áp sát thủ đô.
"Họ đã đến Kabul, quá trình chuyển quân sẽ kéo dài đến ngày mai", quan chức Mỹ giấu tên cho biết hôm nay, đề cập đợt điều động binh sĩ đến thủ đô Kabul của Afghanistan để hỗ trợ sơ tán nhân viên ngoại giao Mỹ và những người Afghanistan làm việc cho Washington.
Lầu Năm Góc trước đó cho biết hai tiểu đoàn lính thủy đánh bộ và một tiểu đoàn bộ binh lục quân với tổng quân số 3.000 người sẽ đến Kabul trước tối 15/8. Một lữ đoàn bộ binh chiến đấu (BCT) của lục quân Mỹ cũng được điều động tới Kuwait, đóng vai trò là lực lượng phản ứng nhanh để tiếp viện cho các đơn vị ở Kabul nếu cần thiết.
Lực lượng phản ứng nhanh lục quân Mỹ trước một chuyến triển khai hồi tháng 1/2020. Ảnh: US Army .
Đợt triển khai bắt đầu chỉ một ngày sau khi thành phố Kandahar, Herat lớn thứ hai và thứ ba Afghanistan, cũng như nhiều thành phố chiến lược khác, rơi vào tay phiến quân Taliban.
Quan chức quốc phòng Mỹ cho biết có lo ngại rằng Taliban sẽ mở chiến dịch tấn công Kabul trong vài ngày tới. "Kabul hiện chưa đối mặt với nguy hiểm cận kề, nhưng rõ ràng Taliban đang tìm cách cô lập thủ đô", phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Kirby cho hay.
Đại sứ quán Mỹ và một số cơ quan ngoại giao phương Tây đã bắt đầu tiêu hủy các tài liệu nhạy cảm trước khi sơ tán nhân viên.
Taliban phát động đợt tiến công đầu tiên hồi tháng 5 sau khi Mỹ và đồng minh rút phần lớn lực lượng khỏi Afghanistan, trong bối cảnh Tổng thống Joe Biden quyết tâm chấm dứt chiến dịch quân sự kéo dài 20 năm tại quốc gia Trung Á.
Lực lượng này dường như có ý định dùng biện pháp quân sự để khôi phục quyền lực bị lật đổ 20 năm trước. Nhóm phiến quân hiện kiểm soát 14 trong số 34 thủ phủ các tỉnh của Afghanistan. Quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên hôm 11/8 tiết lộ tình báo Mỹ đánh giá Taliban có thể vây hãm Kabul trong 30 ngày và chiếm thủ đô Afghanistan trong vòng 90 ngày.
Biden bảo vệ quyết định rút quân, nói rằng Mỹ đã chi hơn 1.000 tỷ USD trong hơn 20 năm, đào tạo và trang bị thiết bị hiện đại cho lực lượng hơn 300.000 người của Afghanistan. Theo ông, hàng nghìn người Mỹ đã chết và bị thương trong cuộc chiến kéo dài ở Afghanistan và giờ là lúc chính quyền Kabul phải đấu tranh cho đất nước của chính họ.
Nga nói gì sau khi Taliban kiểm soát Afghanistan? Bộ Ngoại giao Nga hôm nay 16.8 đã lên tiếng sau khi Taliban kiểm soát Afghanistan và giới chức Nga có cuộc điện đàm với phía Mỹ về tình hình Afghanistan. Lực lượng Taliban tuần tra ở thủ đô Kabul ngày 16.8. Ảnh REUTERS Cụ thể, Bộ Ngoại giao Nga cho hay nước này hy vọng giới chức mới của Afghanistan sẽ tuân...