Tín dụng bất động sản vẫn cần được kiểm soát chặt
Mặc dù, tăng trưởng tín dụng cũng như khu vực cấp tín dụng đang trong tầm kiểm soát, song Ngân hàng Nhà nước lo ngại dòng vốn tín dụng vẫn chảy vào các lĩnh như cho vay mang tính rủi ro cao như đầu tư kinh doanh bất động sản (BĐS).
Tỷ lệ cho vay bất động sản vẫn cao
Theo thống kê tại các ngân hàng, hiện nay tỷ lệ cho vay trong lĩnh vực bất động sản thường ở mức dưới 10% tổng dư nợ. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều ngân hàng có tỷ lệ này vượt 10%, với dư nợ hàng chục nghìn tỷ đồng.
Tính đến hết quý II, Sacombank đang có hơn 42.000 tỷ đồng dư nợ cho vay các hoạt động liên quan kinh doanh tài sản và dịch vụ tư vấn. Trong số này chủ yếu bao gồm bất động sản và dịch vụ môi giới tư vấn bất động sản. Xét về tỷ trọng trên tổng dư nợ cho vay của ngân hàng thì hệ số này chiếm 17%. Đây cũng là một trong số ít nhà băng có tỷ lệ cho vay trong lĩnh vực bất động sản vượt trên 10% tổng dư nợ hiện nay.
Hai nhà băng khác có tỷ lệ cho vay bất động sản vượt trên 10% là Kienlongbank và Techcombank cùng ở mức 12%. Với mức dư nợ chỉ khoảng 27.300 tỷ đồng, Kienlongbank đang cho vay tổng cộng 3.263 tỷ đồng trong lĩnh vực bất động sản, tăng tới 31% so với đầu năm. Còn tại Techcombank, tính đến hết tháng 6 nhà băng này dành hơn 20.000 tỷ đồng để cho vay trong lĩnh vực bất động sản, xấp xỉ hồi đầu năm.
Theo số liệu của NHNN, tính đến tháng 6 năm nay, tín dụng toàn ngành đã tăng 6,16% so với đầu năm. Trong đó, cho vay bất động sản chỉ tăng 2,19%, tỷ trọng cho vay mảng này hiện chiếm 7,5% tổng dư nợ nền kinh tế, thấp hơn rất nhiều so với mức 15,8% năm 2017 hay 17,1% vào năm 2016.
Số liệu tình hình kinh tế xã hội tại Hà Nội 6 tháng đầu năm cho biết tín dụng bất động sản hiện vào khoảng 114.000 tỷ đồng, chiếm 7,6% tổng dư nợ cho vay của thành phố (hơn 1,5 triệu tỷ), giảm 0,3 điểm % so với cùng kỳ. Trong khi đó, tỷ trọng tại TP.HCM hiện cũng đã giảm xuống mức 10,6%.
Nhiều lãnh đạo ngân hàng khác cũng cho biết đã có chủ trương nói “không” trong việc cung ứng tín dụng cho chủ đầu tư kinh doanh bất động sản mà tập trung vào cho vay cá nhân mua căn hộ. Một đại diện doanh nghiệp cho biết với tình hình thị trường bất động sản hiện nay, một số ngân hàng đã ngừng cho vay các dự án bất động sản mới từ lâu, chỉ giải ngân số ít cam kết cho vay cũ.
Video đang HOT
Cùng với các điều kiện tín dụng trong lĩnh vực này chặt chẽ hơn, mức lãi suất cũng được đẩy lên cao hơn so với lĩnh vực kinh doanh khác khiến dư nợ khó có thể tăng nhanh. Hiện lãi suất với lĩnh vực này tại các ngân hàng TMCP Nhà nước vào khoảng 10-11%/năm, trong khi đó, lãi suất tại khối ngân hàng cổ phần vào khoảng 12-13%/năm.
Kiểm soát chặt vẫn không thừa
Trong năm nay, NHNN đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 17%, đồng thời yêu cầu các ngân hàng kiểm soát chặt tăng trưởng tín dụng và hạn chế cho vay vào các lĩnh vực rủi ro như bất động sản, chứng khoán. NHNN cũng nâng hệ số rủi ro cho vay bất động sản từ 150% lên 250% và hạ tỷ lệ dùng vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn từ 60% xuống 45%. Đây là biện pháp trực tiếp nhằm kiểm soát tín dụng chảy vào lĩnh vực bất động sản, nơi cần nguồn vốn trung và dài hạn rất lớn.
Mới đây, Chính phủ một lần nữa yêu cầu từ nay đến cuối năm, NHNN tiếp tục điều hành chính sách t.iền tệ thận trọng, linh hoạt, hỗ trợ thanh khoản hợp lý cho các tổ chức tín dụng, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào bất động sản. NHNN cũng có chỉ thị về các nhiệm vụ trọng tâm của ngành 6 tháng cuối năm trong đó có yêu cầu các TCTD kiểm soát tốc độ và chất lượng tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như dự án BOT, BT giao thông, bất động sản… Đồng thời, sẽ thanh tra đột xuất các TCTD có tốc độ tăng cho vay cao vào bất động sản, chứng khoán, tiêu dùng, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ.
Tuy nhiên, theo đ.ánh giá của một số chuyên gia kinh tế thì các số liệu trên mới là số chính thức theo các chỉ tiêu báo cáo trong hệ thống. Trong khi nhiều khả năng việc cho vay kinh doanh BĐS, chứng khoán còn nằm ẩn trong dư nợ cho vay tiêu dùng mà đến nay chưa bóc tách được.
Theo các cơ quan quản lý, việc cấp tín dụng đối với lĩnh vực kinh doanh BĐS luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với NH, do pháp luật hiện hành đối với lĩnh vực BĐS còn nhiều bất cập, đặc biệt là các quy định điều chỉnh đối với loại hình BĐS mới; đầu tư kinh doanh BĐS là kênh đầu tư có lợi nhuận kỳ vọng cao, dẫn đến hoạt động đầu cơ, thao túng giá thị trường; tình trạng mất cân đối cung cầu tại nhiều phân khúc thị trường BĐS, đặc biệt phân khúc nhà ở cao cấp, biệt thự đang có dấu hiệu thừa cung. Đã vậy tiến độ xử lý nợ xấu có tài sản bảo đảm là BĐS còn nhiều hạn chế, vướng mắc liên quan đến nhiều bộ, ngành, địa phương.
Theo Vy An- Gia Miêu
Lao động
Dù rủi ro, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn phải vay “tín dụng đen”
Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn trong tiếp cận vốn ngân hàng. Một số doanh nghiệp phải sử dụng nguồn "tín dụng đen" tiềm ẩn rủi ro cao.
Hiện nay, hoạt động tín dụng đen ngang nhiên "cưỡng bức" tài sản, gây bức xúc lớn trong xã hội. Nhiều tổ chức đã núp bóng doanh nghiệp thực hiện các hành vi phạm tội với thủ đoạn phổ biến là cho vay tín chấp với số t.iền lớn, người vay không có khả năng chi trả, bị ép làm hợp đồng mua bán tài sản để chiếm đoạt...
Nguyên nhân tín dụng đen đang diễn biến phức tạp là do t.iền nhàn rỗi trong dân còn nhiều, nhu cầu t.iền cho kinh doanh cũng lớn. Tuy nhiên, các tổ chức tín dụng chưa giải quyết được cả 2 nhu cầu này, đây chính là kẽ hở cho các tổ chức tín dụng đen hoạt động.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa phải sử dụng nguồn tín dụng đen và gặp nhiều rủi ro cao.
Theo thống kê của Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương, các doanh nghiệp phải dùng 30% chi phí không chính thức để sản xuất kinh doanh. Ông Nguyễn Kim Hùng, Giám đốc Công ty cổ phần tái cấu trúc doanh nghiệp Việt cho biết, sự phát triển công nghệ thông tin vô hình chung đã tạo cơ hội thuận lợi cho việc tiếp cận trực tiếp giữa bên có nhu cầu vay và cho vay.
"Chỉ cần tìm kiếm cụm từ "cho vay vốn" trên Internet sẽ cho ra 20 triệu kết quả. Thị trường có nhiều loại hình cho vay nhưng chi phí sử dụng tương đối cao. Một số doanh nghiệp vừa và nhỏ có tới 60% tổng vốn sản xuất kinh doanh là vốn từ tín dụng đen", ông Nguyễn Kim Hùng cho hay.
Đặc thù của doanh nghiệp vừa và nhỏ là thay đổi nhanh, phải thích ứng với thị trường, nhưng lại chưa có hành lang pháp lý để xác định giá trị thực của hàng hóa, buộc phải tính toán để có thể hợp lý hóa các khoản vốn.
Trong đó, phần lớn là những người cùng đam mê, mong muốn khởi nghiệp. Nhóm doanh nghiệp này thiếu kiến thức về vốn trong khi việc tiếp cận ngân hàng gặp nhiều khó khăn. Vốn thực chỉ chiếm 20-30%, còn lại là liên kết tài chính giữa gia đình, bạn bè, anh chị em. Khi ngân hàng không cho vay, trái phiếu Chính phủ không thể tiếp cận, doanh nghiệp buộc phải sử dụng đến nguồn vốn không chính thức hay gọi là "tín dụng đen".
Ông Nguyễn Xuân Thành - Giám đốc phát triển, Trường Đại học Fulbright Việt Nam cho biết, việc phát triển thị trường vốn hiện nay mới giải quyết được nguồn vốn cho doanh nghiệp lớn và có quy mô trung bình.
Còn ông Hà Huy Tuấn, Phó Chủ tịch Uỷ ban Giám sát tài chính Quốc gia, phân tích, quỹ tín dụng đen tồn tại theo nhu cầu của người dân, vay theo hình thức này khá nhanh gọn, không vướng điều kiện chặt chẽ như của ngân hàng. Các cá nhân, doanh nghiệp sử dụng nguồn vay từ tín dụng đen để trả nợ ngân hàng.
"Đối với thế giới, tín dụng đen đã tồn tại từ rất lâu dưới dạng hoạt động như ngân hàng nhưng không được công nhận. Vì vậy, chúng ta đang đứng trước thực tiễn do cung cầu mà hình thức này tồn tại. Có hai cách tiếp cận với tình trạng tín dụng đen, đó là làm sao hợp thức hoá được, cơ quan thuế cần có bằng chứng ở mức độ hợp lý, như ở nhiều nước, họ phải tính toán một tỷ lệ nào đó phù hợp. Thứ hai là phải nghiên cứu sử dụng dịch vụ về thuế, đơn cử như thuế tư nhân... để giải trình hợp lý", ông Hà Huy Tuấn nói..
Thị trường vốn hiện nay mới giải quyết được cho doanh nghiệp lớn và có quy mô trung bình.
Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng, bản chất tín dụng đen có đặc điểm không có đăng ký kinh doanh, khoản vay thường phục vụ vay vốn nhanh, điều kiện cho vay nhanh gọn, lãi suất cao theo thoả thuận mà không cần cam kết. Hoạt động này chủ yếu cho vay dân sự ngoài tổ chức cho vay theo quy định của luật. Do đó, để quản lý hoạt động của các tổ chức tín dụng không chính thức, ngoài trách nhiệm của hệ thống ngân hàng, còn có trách nhiệm của Bộ Công an, chính quyền địa phương các cấp.
Ngân hàng Nhà nước một mặt tạo điều kiện cho các ngân hàng, nhất là Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và quỹ tín dụng nhân dân mở các chi nhánh, áp dụng công nghệ mới trong giải pháp tiếp cận vốn và thanh toán. Cùng với đó, tạo điều kiện cho các tổ chức tài chính vĩ mô, quỹ tín dụng nhân dân, nâng cao chất lượng hoạt động; thực hiện tốt hơn nữa chương trình tín dụng ưu đãi thông qua ngân hàng chính sách xã hội để tạo cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ hơn.
Các chuyên gia cho rằng, các ngân hàng thương mại cần rà soát lại một số thủ tục đơn giản hoá cho vay và thanh toán. Đồng thời, đưa ra một số gói sản phẩm thuê mua tài sản, hoặc các công cụ khác như sử dụng công nghệ trong tài chính (Fintech).
Theo Ngân hàng Nhà nước, hoạt động tín dụng không chính thức đòi hỏi trách nhiệm quản lý của các cơ quan, tổ chức, địa phương. Trong phạm vi thẩm quyền của mình, ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng đảm bảo cung ứng vốn tốt hơn nữa cho khu vực nông nghiệp, nông thôn, đối tượng người dân ở vùng sâu, vùng xa./.
Theo Nguyễn Hằng/VOV1
Tín dụng bất động sản "núp bóng" vay tiêu dùng: Sẽ khó quản lý! Tín dụng tiêu dùng tăng nhanh chủ yếu đến từ hoạt động cho vay mua, sửa nhà khiến nhiều người lo ngại về nguy cơ cho vay bất động sản đang "núp bóng" vay tiêu dùng ngày một lớn. "Núp bóng" tín dụng tiêu dùng Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, tính đến tháng 6 năm nay, tín dụng toàn ngành...
