Tìm thấy những con giun ký sinh trong não của phôi thằn lằn

Một loài giun ký sinh mới phát hiện đã xâm nhập vào não của thằn lằn con từ trước khi loài bò sát này nở khiến các nhà khoa học bất ngờ.

Làm thế nào để tuyến trùng đột nhập vào phát triển bộ não thằn lằn? Chúng có thể đã “lẻn” qua buồng trứng của thằn lằn mẹ, một nghiên cứu mới đáng ngạc nhiên cho thấy.

Các tuyến trùng ký sinh mà con mồi của động vật có vú đôi khi có thể nhảy từ mẹ sang con qua nhau thai trong tử cung hoặc qua sữa mẹ sau khi sinh, các tác giả viết trên một bài báo được đăng trên tạp chí The American Naturalist .

Nhưng cho đến nay, không ai nghĩ rằng các loài bò sát có thể truyền ký sinh trùng của chúng từ mẹ sang con. Bằng chứng cho thấy rằng vì chúng đẻ trứng, những động vật như thằn lằn ít bị tổn thương hơn đối với các đường lây truyền ký sinh nhất định.

Nhưng điều khiến nhiều nhà khoa học ngạc nhiên hơn cả là việc phát hiện ra giun ký sinh trong phôi thằn lằn cho thấy trứng bò sát không thể xuyên thủng như đã từng nghĩ.

“Tôi đã bị sốc khi nhìn thấy thứ gì đó di chuyển trong não của phôi thai, mặc dù đã mổ xẻ nhiều trứng thằn lằn trước đó”, tác giả chính của nghiên cứu, Nathalie Feiner, một nhà sinh học tiến hóa tại Đại học Lund ở Thụy Điển, cho biết.

Trong khi nghiên cứu thằn lằn tường phổ biến (Podarcis Muralis) trên khắp châu Âu, Feiner và các đồng nghiệp của cô thường xuyên mổ xẻ và kiểm tra việc phát triển phôi thằn lằn và thấy hầu hết không bị dính phải loài ký sinh. Tuy nhiên, một quần thể thằn lằn tường phổ biến ở dãy núi Pyrenees hóa ra lại bị ký sinh trùng tấn công.

Tự hỏi những con giun ký sinh đến từ đâu, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra những con mẹ thằn lằn và tìm thấy tuyến trùng trong buồng trứng của động vật. Thông thường, tuyến trùng xâm lấn ruột của thằn lằn tường thông thường, nhưng các tác giả đã đưa ra giả thuyết rằng loài mới phát hiện này thích nghi để phát triển mạnh trong hệ thống sinh sản của con cái. Những con giun trong buồng trứng xâm nhập vào phôi của thằn lằn đang phát triển và xâm nhập vào não của chúng trước khi vỏ trứng cứng hình thành xung quanh con vật.

Các tác giả đã cho phép một số phôi thằn lằn bị nhiễm bệnh phát triển đến khi trưởng thành. Phôi thằn lằn bị nhiễm bệnh phát triển bình thường và nở ra với tuyến trùng cư trú trong não chúng. Các con vật có vẻ khỏe mạnh khi mới nở, ký sinh, nhưng các nhà nghiên cứu không theo dõi thằn lằn thêm nữa để xem sức khỏe và hành vi của chúng có thể bị ảnh hưởng như thế nào khi chúng trưởng thành.

Feiner nói: “Thật thú vị khi biết rằng sự truyền dọc giữa thằn lằn mẹ và phôi là duy nhất đối với tuyến trùng mà chúng ta tìm thấy trong thằn lằn tường thông thường hoặc nếu điều này cũng xảy ra ở các loài khác. Sẽ rất thú vị khi tìm hiểu xem hành vi của loài thằn lằn có bị ảnh hưởng khi có giun trong não chúng hay không”.

Khôi Nguyên

Theo dantri.com.vn/Live Science