Tìm thấy kinh đô của đế chế Hung Nô

An Khang16:14 20/07/2020

Các nhà khảo cổ phát hiện tàn tích Long Thành, kinh đô của đế chế Hung Nô, trong quá trình khai quật dọc sông Orkhon.

Mảnh vỡ có dòng chữ Hán chỉ tước hiệu Thiền vu. Ảnh: Xinhua.

Những đợt khai quật của Đại học Ulaanbaatar tại quận Ulziit thuộc tỉnh Arkhangai vào năm 2017 giúp nhóm nghiên cứu tìm thấy kinh đô cổ, nhưng tới nay, họ mới công bố chi tiết phát hiện trên các phương tiện truyền thông địa phương. Các nhà nghiên cứu tiết lộ Long Thành có tường kép và hồ chứa nước nhân tạo.

Video đang HOT

“Đây là kết quả hơn một thập kỷ tìm kiếm trung tâm chính trị của nhà nước Hung Nô. Chúng tôi rất vui mừng khi khai quật kinh đô Long Thành”, Tumur-Ochir Iderkhangai, phó giáo sư ở khoa Khảo cổ học tại Đại học Ulaanbaatar, Mông Cổ, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết.

Iderkhangai và cộng sự đào được mảnh vỡ của một tấm bảng trang trí phía trước mái nhà với dòng chữ Hán có nghĩa “Con trai của thiên đường vô tận”, cụm từ đầy đủ cho tước hiệu Thiền vu để chỉ lãnh đạo tối cao của dân du mục. Tước hiệu này bắt nguồn từ thời nhà Chu (năm 1045 – 256 trước Công nguyên). Theo Iderkhangai, đây là lần đầu tiên họ tìm thấy một đồ vật khắc dòng chữ như vậy.

Đế quốc Hung Nô là liên minh các bộ lạc du mục sinh sống ở phía đông thảo nguyên Á – Âu từ thế kỷ 3 trước Công nguyên tới thế kỷ 1. Nhà nước Hung Nô có mối quan hệ phức tạp với các triều đại Trung Quốc, trong đó việc liên hôn diễn ra xen kẽ với xung đột quân sự và trao đổi lợi ích. Các sử gia vẫn tranh cãi về ngôn ngữ chính của người Hung Nô. Nhiều giả thuyết khác nhau cho rằng họ có thể nói tiếng Iran, Mông Cổ, Thổ Nhĩ Kỳ, Ural hoặc Enisei.

Dấu tích khu đền hàng nghìn năm tuổi

Kỹ thuật hiện đại giúp các nhà khảo cổ xác định tàn tích khu đền dưới lòng đất dù không có dấu vết nào trên bề mặt.

Các nhà khảo cổ phát hiện dấu tích khu đền thời Đồ Sắt ở Armagh. Ảnh: BBC.

Nhóm nhà khoa học từ Đại học Queen's Belfast, Đại học Aberdeen và Viện Khảo cổ Đức phát hiện dấu tích của một khu đền lớn thời Đồ Sắt tại di chỉ Pháo đài Navan, hạt Armagh, tỉnh Ulster, Ireland, BBC hôm 16/7 đưa tin.

Pháo đài Navan được coi là kinh đô cổ xưa của Ulster. "Trong cuộc khai quật những năm 1960, các nhà khoa học phát hiện một trong những cụm công trình ấn tượng nhất của châu Âu thời tiền sử, trong đó có loạt cấu trúc hình số 8 từ giai đoạn đầu của thời Đồ Sắt và một cấu trúc gỗ xây dựng khoảng năm 95 trước Công nguyên", tiến sĩ Patrick Gleeson, giảng viên khảo cổ tại Đại học Queen's Belfast, cho biết.

Nghiên cứu mới bổ sung dữ liệu quan trọng, cho thấy những công trình phát hiện trong thập niên 1960 không phải nơi ở của các vị vua, mà là một khu đền quy mô. Đây là một trong những nơi tổ chức nghi lễ lớn và phức tạp nhất ở Bắc Âu thời tiền La Mã và tiền sử, Gleeson nhận xét.

Nhóm chuyên gia sử dụng kỹ thuật đo gradient từ trường và thăm dò điện trở để tìm kiếm những cấu trúc cổ xưa tại khu vực khảo cổ. "Hai kỹ thuật giúp chúng tôi xác định tàn tích dưới lòng đất trong khi không có dấu vết nào trên bề mặt, đồng thời nắm được trạng thái nguyên thủy và mối tương quan giữa các công trình. Các kỹ thuật này cung cấp dữ liệu hữu ích về nền móng và quy mô của cấu trúc cổ xưa", Gleeson giải thích.

"Nghiên cứu mang đến những thông tin mới, đồng thời cung cấp dữ liệu cho các nghiên cứu khác trong tương lai nhằm khám phá ý nghĩa, mục đích sử dụng của Pháo đài Navan đối với người xưa", tiến sĩ John O'Keeffe tại Cơ quan Cộng đồng Bắc Ireland, nhận xét.

Bí ẩn lăng mộ Tần Thủy Hoàng (Kỳ 1): Đội quân đất nung nghìn năm Triều đại hưng suy thay đổi, nhân gian vật đổi sao dời, nhưng dưới lòng đất, lăng mộ ngầm ngàn năm của Tần Thủy Hoàng trải qua phong sương vẫn không bị xói mòn. Vinh quang và trí tuệ của đế chế cổ đại đã khép lại nhưng vô số điều vẫn còn là ẩn đố với hậu thế. Cái tên Tần Thủy...