Tìm thấy 40 biến thể của virus SARS-CoV-2
Các nhà khoa học tại Iceland vừa phát hiện 40 biến thể của virus corona đang gây ra Covid-19 trên phạm vi toàn cầu, qua đó giúp truy tìm nguồn gốc khởi phát dịch bệnh.
Cơ quan Y tế Iceland phối hợp với công ty dược phẩm Di truyền học deCODE đã làm xét nghiệm cho 9.768 trường hợp, bao gồm những người đã nhiễm bệnh, có triệu chứng nhiễm bệnh, có nguy cơ nhiễm bệnh cao và khoảng 5.000 người không có triệu chứng nhiễm bệnh.
Giám đốc công ty deCODE, ông Kári Stefánsson cho hay, từ kết quả xét nghiệm có thể biết được quá trình phát triển và nguồn gốc chuỗi lây truyền của virus.
Cụ thể, 40 virus biến thể được chia làm 3 nhóm gốc, nhóm 1 có nguồn gốc từ Australia, nhóm 2 từ Italy và nhóm 3 từ Anh. Trong số đó, có 7 người đã từng tham gia các giải bóng đá ở xứ sở sương mù.
Ảnh virus SARS-CoV-2 dưới kính hiển vi điện tử.
Từ một nghiên cứu khác của các nhà khoa học tại đại học Bắc Kinh, Trung Quốc khi xét nghiệm 103 trường hợp nhiễm Covid-19, đã tìm thấy 2 vị trí đột biến trên bộ gene của virus tương ứng với 2 nhóm biến thể được họ đặt tên là L và S, trong đó, 70% bệnh nhân thuộc nhóm L. Nhóm S có khả năng lây lan ít hơn, nhưng được cho là chủng đầu tiên gây bệnh truyền nhiễm ở người.
Theo tiến sĩ Derek Gatherer, chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại đại học Lancaster, Anh, qua thời gian virus sẽ tiến hóa theo chiều hướng dễ lây nhiễm hơn vì nó thích nghi tốt hơn nhưng sẽ ít khả năng gây nguy hiểm do có những biến thể gây ra ít bệnh hơn. Đây là xu hướng tương tự với bệnh cúm. Tuy nhiên, quá trình này phải mất một vài năm.
Bộ Ngoại giao Iceland cũng nhấn mạnh, nước này dự định đưa kết quả trên cho các nhà khoa học quốc tế và hy vọng đây sẽ là đóng góp giúp thế giới chống lại đại dịch.
Hiện tại, Iceland đã công bố 1.024 trường hợp mắc Covid-19, trong đó có 1 ca tử vong. Để hạn chế sự bùng phát của dịch bệnh, quốc đảo với dân số 330.000 người vừa ban hành lệnh cấm tụ tập trên 20 người và đóng cửa một loạt các loại hình kinh doanh dịch vụ, bể bơi, trung tâm thể thao, khu du lịch, bảo tàng và thư viện…
MAI HÀ
Video đang HOT
Ai có đề kháng tự nhiên với COVID-19?
Cơ chế lây nhiễm virus SARS-CoV-2, ai có thể nhiễm hay vắc xin đã có chưa... là những câu hỏi bạn đọc quan tâm xung quanh dịch COVID-19. Để giải đáp những thắc mắc trên, Cục Quân y (Học viện Quân y) đã đưa ra 100 câu hỏi - đáp về dịch bệnh COVID-19.
31. Tai sao co nguơi mắc COVID-19 thi bi bẹnh, co nguơi khong bi?
Khi bi nhiêm mâm bẹnh, mọt nguơi co bi bẹnh hay khong se phu thuọc vao cac yêu tô tư mâm bẹnh va cac yêu tô tư nguơi bi nhiêm mâm bẹnh. Bi bẹnh hay khong la kêt qua cua cuọc chiên giưa mâm bẹnh va con nguơi, nêu mâm bẹnh thăng thi nguơi đo se bi bẹnh. Cung mọt nguơi nhung nêu bi nhiêm vơi sô luơng virus it va đọc lưc cua virus thâp co thê se khong phat thanh bẹnh; cung luơng virus nhung kha nang đê khang chông virus cua môi nguơi khac nhau, trong đo nguơi co sưc đê khang tôt co thê khong bi bẹnh. Vi vạy, ben canh viẹc bao vẹ ban than han chê lay nhiêm mâm bẹnh, luyẹn tạp lam tang sưc đê khang chung cung gop phân phong chông bẹnh tạt, đạc biẹt la cac bẹnh nhiêm trung.
32. Co ai co đê khang tư nhien vơi COVID-19 hay khong?
Hoan toan co thê co. Nhưng nguơi co đọt biên gen ma hoa thu thê danh cho virus lam cho virus khong thê chui đuơc vao ben trong tê bao la nguơi co kha nang đê khang tư nhien vơi virus. Điêu nay đa đuơc khăng đinh ơ truơng hơp cua HIV.
Tuy nhien, con qua sơm đê tim ra nguơi co đê khang tư nhien vơi COVID-19. Hy vong cong nghẹ giai ma bọ gen nguơi hiẹn nay đa rât phat triên cho phep giai trinh tư toan bọ bọ gen nguơi trong thơi gian ngăn va gia thanh thâp se tao điêu kiẹn sang loc trong sô nhưng nguơi nhiêm hoạc phoi nhiêm vơi COVID-19 nhung khong bi bẹnh. Băng cach đo co thê se tim ra đuơc nhưng nguơi co đọt biên gen tao kha nang đê khang tư nhien vơi COVID-19.
33. Co thê nguơi đê khang vơi COVID-19 nhu thê nao?
La mọt virus hoan toan mơi, lân đâu tien xuât hiẹn ơ nguơi nen chua ai co đê khang đạc hiẹu vơi virus. Vi vạy, co thê nguơi mơi mắc COVID-19 lân đâu tien se đê khang chông virus băng nhưng phuong thưc tư nhien khong đạc hiẹu truơc (chu yêu la cac yêu tô hoa hoc trong dich tiêt cua niem mac đuơng ho hâp).
Nêu co chê nay chiên thăng thi nguơi đo khong bi bẹnh. Nêu co chê nay thât bai thi nguơi đo bi nhiêm mâm bẹnh vao ben trong cac tê bao. Luc nay, hẹ thông miên dich cua co thê nguơi nhiêm virus se phat triên cac co chê đê khang đạc hiẹu đê loai bo virus va ca cac tê bao đa bi nhiêm virus.
Đay la cuọc chay đua giưa mọt ben la sưc tân cong huy diẹt cua virus vơi mọt ben la sưc đê khang cua co thê không chê sư nhan len va loai bo virus cọng vơi kha nang tai tao lai cac tê bao đa bi tôn thuong do virus. Nêu virus thăng thi bẹnh se tiên triên, nêu hẹ miên dich thăng thi nguơi bẹnh khoi bẹnh.
34. Sau khi mắc COVID-19 bao lau thi co khang thê?
Qua trinh nay cân co thơi gian it nhât la 1 tuân hoạc muọn hon tuy theo tưng nguơi, tuong tư nhu thơi gian tư khi tiem văc xin đên khi băt đâu co khang thê đạc hiẹu. Khoang thơi gian nay thuơng đuơc goi la "giai đoan cưa sô" kê tư khi nhiêm mâm bẹnh đên khi co thê gian tiêp phat hiẹn nhiêm mâm bẹnh thong qua xet nghiẹm tim khang thê ma nguơi đo tao ra đê chông lai mâm bẹnh đa nhiêm.
Hiẹn nay, viẹc xet nghiẹm tim khang thê IgM khang COVID-19 cung đa băt đâu đuơc ap dung đê phat hiẹn nguơi mắc COVID-19. Tuy nhien, đay chi la băng chưng gian tiêp, đông thơi xet nghiẹm nay co nhuơc điêm la phai qua "giai đoan cưa sô" rôi mơi phat hiẹn đuơc.
35. Nguơi bi bẹnh do mắc COVID-19 mọt lân đa khoi co bi lai bẹnh nay nưa khong?
Co thê co hoạc khong tuy theo tưng điêu kiẹn nhât đinh. Nêu virus SARS-CoV-2 tao đuơc miên dich bên vưng nhu virus sơi hoạc quai bi thi khong bi lai; tuy nhien điêu nay chua thê khăng đinh đuơc vi con qua sơm. Nêu miên dich khong bên vưng, trong giai đoan đâu mơi khoi bẹnh, luơng khang thê đu manh thi co thê khong bi lai, nhung đên giai đoan sau, luơng khang thê đạc hiẹu mât dân đi thi vân co thê bi lai. Trong truơng hơp nay thi cân sư dung văc xin đê khoi phuc lai kha nang đê khang chông virus.
36. Co thê lây huyêt tuong cua nguơi bi bẹnh COVID-19 đa khoi bẹnh đê chưa cho nguơi đang bi bẹnh hay khong?
Co. Vi trong huyêt tuong (thanh phân dich long cua mau) nguơi bi bẹnh đa khoi co cac khang thê chông lai tac nhan gay bẹnh. Chinh cac khang thê nay la "vu khi" giup co thê nguơi bẹnh chông lai cac tac nhan gay bẹnh, gop phân giup nguơi đo khoi bẹnh.
Truyên huyêt tuong (hoạc san phâm khang thê tinh chê) cua nguơi bi bẹnh đa khoi cho nguơi đang bi bẹnh chinh la truyên cac yêu tô đa giup nguơi nay khoi bẹnh sang cho nguơi khac đang bi bẹnh, tuong tư nhu cung câp "vu khi" cho nguơi ây đê đanh giạc. Phuong phap nay đa đuơc cac bac si Hông Kong ap dung vơi bẹnh nhan SARS truơc đay.
Điêu nay đoi hoi nguơi khoi bẹnh phai thưc sư khoi bẹnh (khong con virus trong nguơi), xet nghiẹm mau co khang thê trung hoa đuơc virus SARS-CoV-2 va nguơi đo đu sưc khoe co thê hiên mau tach huyêt tuong chưa khang thê khang virus SARS-CoV-2 đê truyên cho bẹnh nhan.
Ngoai ra, con phai xem xet cac yêu tô khac, bao gôm ca hoa hơp nhom mau ABO va cac xet nghiẹm an toan truyên mau khac, đê tranh cac tai biên trong điêu tri băng huyêt thanh. Thưc tê hiẹn nay, cac bac si Trung Quôc cung đang băt đâu nghien cưu thi điêm biẹn phap nay cho cac bẹnh nhan nạng.
37. COVID-19, SARS-CoV va MERS-CoV đêu la virus Corona, nguơi bi SARS hoạc MERS đa khoi bẹnh co mắc COVID-19 nưa hay khong?
Viẹc cac virus trong cung mọt ho va co bọ gen gân tuong đông mơ ra hy vong co thê co miên dich bao vẹ cheo giưa cac loai virus nay. Tuy nhien, điêu nay chi la phong đoan va cân co băng chưng thư nghiẹm thưc tê giưa huyêt thanh khang SARS-CoV hoạc MERS-CoV vơi COVID-19 mơi co thê tra lơi đuơc mọt cach chăc chăn.
38. Tai sao dung văc xin dư phong đuơc bẹnh?
Văc xin la chê phâm chưa khang nguyen tao cho co thê kha nang đap ưng miên dich, đuơc dung vơi muc đich phong bẹnh. Dung văc xin đuơc vi nhu sư dung "quan xanh" trong cac cuọc diên tạp cho co thê "ren luyẹn" cach đanh vơi mọt loai "đich" cu thê nhăm tao ra phuong an đanh đich tôi uu.
Co thê coi dung văc xin nhu cong viẹc huân luyẹn, chuân bi truơc cho hẹ miên dich cac phuong an đanh đich, săn sang chiên đâu mọt cach nhanh, manh va hiẹu qua nhât khi "ke thu" la mâm bẹnh thưc thu xam nhạp vao co thê.
39. Hiẹn nay đa co văc xin phong bẹnh COVID-19 chua?
Chua. Mạc du đa biêt chăc chăn mâm bẹnh va đa phan lạp, nuoi cây đuơc virus Corona nhung khong thê dung ngay virus SARS-CoV-2 sông đê lam văc xin vi cac vân đê vê an toan va hiẹu qua cua văc xin. Văc xin phai bao đam yeu câu chi co tac dung kich thich tao miên dich bao vẹ va khong đuơc gay bẹnh cung nhu cac tai biên, biên chưng do dung văc xin. Vi vạy, cân co thơi gian nhât đinh mơi tao ra đuơc san phâm văc xin đam bao chât luơng đu đê sư dung cho con nguơi.
40. Khi nao thi co văc xin phong bẹnh COVID-19?
Đa co mọt sô phong thi nghiẹm cong bô săp chê tao thanh cong văc xin phong bẹnh COVID-19. Tuy nhien, mọt văc xin mơi con phai trai qua rât nhiêu thư nghiẹm đê đanh gia tinh an toan va hiẹu qua bao vẹ. Theo Tông Giam đôc Tô chưc Y tê Thê giơi (WHO), dư kiên nhanh nhât la 1 nam nưa mơi co văc xin phong bẹnh COVID- 19 tren thi truơng.
Mời độc giả đón đọc phần 5: "Khi mắc COVID-19 phải làm gì?" trên Lao Động điện tử vào 9h30 ngày 31.3.
PGS.TS.BS LÊ VĂN ĐÔNG (HỌC VIỆN QUÂN Y) - TỔ TRƯỞNG TỔ BIÊN SOẠN
Nguy cơ nhiễm SARS-CoV-2 ở bệnh nhân tiểu đường Một số nghiên cứu cho thấy những người mắc bệnh tiểu đường còn có thể có nguy cơ cao bị biến chứng sau khi nhiễm virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19. Người bị tiểu đường cần chú ý có chế độ ăn uống lành mạnh - Ảnh minh họa: Shutterstock Theo trang tin Healthline dẫn thông báo của Hiệp hội Các nhà nội tiết...