Tìm giải pháp kích cầu thị trường nội địa
Trong tháng 5, cầu tiêu dùng trong nước bật tăng mạnh, đối với nhiều doanh nghiệp như là phao cứu sinh giữa thời kỳ khó khăn. Trong bối cảnh dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp trên thế giới, doanh nghiệp cần nhanh chóng chuyển hướng kinh doanh, nắm bắt cơ hội từ thị trường nội địa với những thay đổi rõ nét về xu hướng tiêu dùng hậu Covid-19.
Giai đoạn giãn cách xã hội do dịch Covid-19 đã tạo ra nhiều cơ hội tăng trưởng tích cực cho mô hình thương mại điện tử. Ảnh: St
Theo Ngân hàng Thế giới (WB), thị trường nội địa đang phát triển có thể bổ sung một phần hoặc thậm chí đối trọng với thị trường nước ngoài. Đến nay, gần 1/6 dân số Việt Nam đã gia nhập tầng lớp trung lưu toàn cầu (với chi tiêu bình quân đầu người hơn 15 USD mỗi ngày). Với tốc độ hiện tại, mỗi năm sẽ có thêm 1 triệu người Việt Nam tham gia nhóm này. Tầng lớp trung lưu mới nổi này sẽ tiêu thụ các sản phẩm và dịch vụ không chỉ nhiều hơn, mà còn chất lượng tốt hơn, đòi hỏi các doanh nghiệp trong nước phải nâng cao năng lực thông qua sử dụng các nguồn lực hiệu quả và đổi mới, sáng tạo hơn.
Theo số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 5/2020 – tháng đầu tiên nền kinh tế ở trạng thái “bình thường mới”, ước đạt 384,8 nghìn tỷ đồng, tăng 26,9% so với tháng trước. Nhóm nghiên cứu vĩ mô của Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận định, doanh số bán lẻ tháng 5 bật tăng mạnh gần 27% so với tháng 4 không bất ngờ khi các hoạt động kinh tế được mở cửa trở lại sau 3 tuần giãn cách xã hội. Một phần lực cầu bị “nén” trong tháng 4 đã được giải tỏa, qua đó giúp doanh số bán lẻ hồi phục.
Tuy vậy, theo BVSC, vẫn còn một khoảng cách để cầu tiêu dùng trong nước hồi phục ngang bằng so với mức trước khi có dịch bệnh, chứ chưa nói đến việc lấy lại đà tăng trưởng 10% như trong năm 2019. Sau khi một phần nhu cầu đã được “giải nén” trong tháng 5, BVSC cho rằng doanh số bán lẻ tháng 6 sẽ khó đạt được mức tăng trưởng mạnh, có thể sẽ chỉ tăng dưới 5%. Dự báo doanh số bán lẻ năm 2020 chỉ đạt mức tăng 3 – 5% (thấp hơn nhiều so với mức tăng 8 – 10% trong các năm gần đây).
Nhiều ý kiến nhận định, thị trường nội địa được xem là “cứu tinh” cho nhiều doanh nghiệp, cho nền kinh tế, nên rất cần các giải pháp kích cầu tiêu dùng trong nước đồng thời với hỗ trợ cho doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, bán lẻ. Theo WB, hành vi của người tiêu dùng sẽ thay đổi; một số doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, sẽ cần hỗ trợ để điều chỉnh mô hình kinh doanh trong bối cảnh môi trường kinh doanh có nhiều thay đổi.
Video đang HOT
Cho rằng giá thuê mặt bằng kinh doanh lớn đẩy giá hàng hóa lên cao, hạn chế sức mua, bà Vũ Thị Hậu, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam khuyến nghị Chính phủ có chính sách giảm thuế cho chủ đầu tư có mặt bằng cho thuê, từ đó giúp chủ đầu tư có thể giảm giá thuê cho doanh nghiệp; miễn, giảm chi phí cho thuê mặt bằng trong khu công nghiệp, khu chế xuất để hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất. Đồng thời, miễn giảm thuế nhập khẩu hoặc hoàn thuế cho các nguyên vật liệu tiêu dùng, bù đắp thiếu hụt trong thời kỳ Covid-19; hỗ trợ về giáo dục đào tạo cho doanh nghiệp tiếp cận phương thức mới trong kinh doanh; hỗ trợ các nhà bán lẻ để kích cầu tiêu dùng trong nước…
Ở góc độ doanh nghiệp, nhiều chuyên gia cho rằng doanh nghiệp cũng phải chủ động nắm bắt, chuyển hướng kinh doanh, đặc biệt là chuyển đổi số, kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử. Chia sẻ tại cuộc Tọa đàm “Chuyển đổi mô hình kinh doanh trực tuyến cho nền kinh tế” diễn ra ngày 3/6/2020, ông Nguyễn Xuân Hùng, Giám đốc điều hành Fado miền Bắc chia sẻ, doanh nghiệp Việt Nam đã bán nhiều sản phẩm trên các nền tảng thương mại điện tử nước ngoài, nhưng không có bóng dáng trên các nền tảng trong nước. Tác động từ Covid-19 có thể tạo cơ hội cho các doanh nghiệp phát triển kênh bán hàng tại thị trường nội địa thông qua các nền tảng thương mại điện tử trong nước.
Còn đối với doanh nghiệp chưa từng ứng dụng thương mại điện tử, ông Nguyễn Ngọc Dũng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam nhận định, dù chậm nhưng doanh nghiệp vẫn cần phải bắt đầu ngay từ chuẩn bị nhân lực, hạ tầng…, nếu không sẽ không thể bắt kịp xu hướng mới – tiêu dùng thông qua các nền tảng thương mại điện tử, thay vì mua sắm trực tiếp – hình thành sau thời gian ứng phó với dịch Covid-19.
Thị trường nội địa cứu hàng không
Sau cách ly xã hội do dịch COVID-19, các hãng hàng không Việt Nam đang tăng cường khai thác thị trường nội địa, tháo ghế để chở hàng. Trong khi các đường bay thường lệ quốc tế chưa biết khi nào được nối lại. Tuy nhiên, thị trường nội địa hiện nay vẫn chủ yếu giúp các hãng "có công ăn việc làm" do phải giảm giá vé để kích cầu.
Khôi phục nội địa và bung khuyến mại
Theo báo cáo tài chính quý I/2020 của các hãng hàng không Việt Nam, các hãng đều lỗ nặng do dịch COVID-19. Cụ thể, Vietnam Airlines (VNA) thông báo quý vừa qua lỗ 2.600 tỷ đồng, Bamboo Airways lỗ 1.500 tỷ đồng, Vietjet Air lỗ 989 tỷ đồng.
Về hoạt động bay, tới thời điểm này, các hãng hàng không Việt Nam đã cơ bản khôi phục lại toàn bộ đường bay nội địa, thậm chí mở thêm một số đường bay mới so với thời điểm trước khi phải dừng bay do dịch COVID-19. Thị trường vé máy bay cũng được "hâm nóng" sau dịch khi các hãng đồng loạt giảm giá để hút khách, với mục tiêu tạo dòng tiền, người lao động có việc làm và đội tàu bay được hoạt động trở lại thay vì "đắp chiếu" ở sân bay. Số liệu từ sân bay Nội Bài (Hà Nội) cho hay, bình quân mỗi ngày sân bay đón gần 300 chuyến bay, trong đó riêng nội địa hơn 200 chuyến với hơn 17.000 lượt khách.
Thông tin từ Vietjet Air cho hay, hãng đã khôi phục hoạt động toàn bộ 45 đường bay nội địa, với hơn 300 chuyến bay/ngày. Tương tự, VNA cũng khôi phục lại toàn bộ mạng bay nội địa và mở thêm 5 đường bay mới so với thời điểm trước khi có dịch. Tỷ lệ sử dụng ghế mỗi chuyến bay cũng tương đương, thậm chí cao hơn trước dịch. Tuy nhiên, giá trị kinh tế các hãng thu về lại thấp hơn do tung nhiều chương trình khuyến mại giảm giá vé.
Có thể nói, chưa bao giờ hành khách được bay với giá rẻ như hiện nay. Vietjet Air đang mở bán hơn 2 triệu vé giá chỉ từ 1.600 đồng/chặng (chưa gồm thuế, phí). Ngoài ra, với chương trình người Việt đi du lịch Việt, mỗi chuyến bay của Vietjet Air cũng bán tối đa 25 vé 0 đồng cho các doanh nghiệp lữ hành. Tương tự, các chương trình khuyến mại vé giá rẻ cũng được Bamboo Airways và Jetstar Pacific liên tục tung ra thị trường.
Hãng hàng không truyền thống nổi tiếng với giá vé cao, ít khuyến mại như VNA cũng tung hàng loạt khuyến mại, bán vé giá dưới 100 nghìn đồng; mua 1 tặng 1 với vé thương gia, giảm 25% giá vé hạng phổ thông. VNA cũng kết hợp với Jetstar Pacific mở bán vé giá chỉ từ 49 nghìn đồng/chặng (chưa gồm thuế, phí). Trường hợp khách đi theo nhóm từ 6 người trở lên kết hợp đặt tour du lịch sẽ được giảm thêm tối đa 40% giá vé. Ngoài ra, hành khách có thể lựa chọn bay không hành lý ký gửi, hoặc lựa chọn số cân nặng hành lý ký gửi theo nhu cầu của mình để được giảm giá vé.
Cứu cánh từ chở hàng
Máy bay chở khách của VNA tháo ghế để chở hàng trong bối cảnh các đường bay quốc tế đang dừng hoạt động do dịch COVID-19 Ảnh: VNA cung cấp
Trong khó khăn của dịch bệnh, các hãng hàng không Việt cũng tìm ra một hướng đi mới là dùng máy bay chở khách để chở hàng. VNA và Vietjet Air là hai hãng đã đẩy mạnh hoạt động này từ tháng 4 vừa qua. Nếu tính riêng bay chở hàng các hãng đang có lãi. Để tận dụng hoạt động này và tăng diện tích xếp hàng hóa, các hãng đã được Cục Hàng không Việt Nam và nhà sản xuất tàu bay (Boeing, Airbus) chấp thuận cho tạm tháo một số hàng ghế hành khách để xếp hàng hóa, nhưng phải đảm bảo các điều kiện về an toàn bay, các yêu cầu kỹ thuật, tải trọng...
VNA cho hay, hiện hãng đã tháo ghế khoang khách để tăng chở hàng với 2 tàu A321. Một số tàu bay khác cũng được đưa vào chở hàng nhưng không tháo ghế như A321, A350, B787. Trong 3 tháng dùng máy bay chở khách để chở hàng (từ tháng 3-5) đã mang về cho hãng này hơn 1.811 tỷ đồng doanh thu, với các mặt hàng chủ yếu là điện thoại, đồ điện tử, hàng may mặc, thiết bị y tế... Về tương lai, kể cả khi hết dịch bệnh, đây có thể là một lựa chọn tốt cho các hãng hàng không. Tuy nhiên, do chi phí hàng không lớn, nên cũng "kén hàng", chủ yếu mặt hàng nhẹ, có giá trị cao, cần chuyển nhanh.
Về ảnh hưởng của dịch COVID-19 tới các doanh nghiệp hàng không Việt Nam, báo cáo vừa công bố của Cty CP Chứng khoán Bảo Việt cho rằng, tác động của dịch bệnh lên các hãng hàng không vẫn chưa bộc lộ hết trong báo cáo tài chính quý I/2020. Do lệnh giãn cách xã hội được thực hiện trong tháng 4 (thời gian của quý 2), và quý vừa qua trùng với cao điểm đi lại dịp Tết Nguyên đán. Do đó, mức độ ảnh hưởng của dịch bệnh sẽ được phản ánh rõ nét hơn trong báo cáo tài chính quý II.
Cùng với đó, các đường bay quốc tế hiện chưa rõ thời điểm được nối lại, nên lượng khách quốc tế tới Việt Nam bằng đường hàng không có thể giảm tới 69% so với năm trước. Ngoài ra, chi phí thuê tàu bay cũng tác động lên lợi nhuận của các hãng hàng không. Như với VNA, với 21 tàu bay mới được bổ sung năm 2019, chi phí thuê tàu bay trong năm tăng thêm khoảng 1.700 tỷ đồng (khoảng 7 tỷ đồng/máy bay/tháng).
Dự kiến, hết năm 2020, VNA sẽ nâng đội tàu bay lên 108 chiếc, riêng tiền thuê máy bay trong năm trên 14.900 tỷ đồng (tăng 2,89% so với năm 2019). Báo cáo trên đưa ra dự báo doanh thu thuần cả năm 2020 của VNA chỉ đạt trên 61.100 tỷ đồng (giảm hơn 38% so với năm trước), lợi nhuận hợp nhất sau thuế đạt khoảng 1.000 tỷ đồng (giảm hơn 55%).
Bộ GTVT vừa có văn bản yêu cầu các đơn vị trực thuộc thực hiện một số nhiệm vụ trong bối cảnh mới. Trong đó, Bộ GTVT giao Cục Hàng không nghiên cứu, đề xuất thời điểm và nguyên tắc dần nới lỏng xuất nhập cảnh, nối lại một số đường bay quốc tế phục hồi giao thương, thăm thân, du lịch, thương mại, đầu tư trên cơ sở song phương. Cục Hàng không phải báo cáo phương án về bộ trước ngày 10/6/2020, để bộ trình Thủ tướng xem xét quyết định.
Với đường bay quốc tế, hiện các hãng hàng không Việt Nam đang tạm dừng bay thường lệ, chỉ phục vụ một số chuyến bay theo nhu cầu hành khách và phù hợp với quy định từng quốc gia. Các chuyến bay này chủ yếu 1 chiều, một số chuyến kết hợp đón công dân Việt Nam về nước theo cấp phép của cơ quan có thẩm quyền. Do đó, doanh thu từ đường bay quốc tế không nhiều.
Tập đoàn Dệt May Việt Nam đáp ứng nhu cầu trang phục bảo hộ y tế Tính tới đầu tháng 5/2020, Tập đoàn Dệt may Việt Nam đã sản xuất hơn 100 triệu quần áo bảo hộ y tế tiêu thụ tại thị trường nội địa và xuất khẩu trên 50 triệu chiếc cho các thị trường nước ngoài. Sản xuất khẩu trang kháng khuẩn tại một đơn vị thành viên của Vinatex. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam ) Ông Lê...