Tiêu thụ nông sản trong bối cảnh dịch bệnh: Đồng bộ nhiều giải pháp
Dịch Covid-19 diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương thời gian qua đã làm đứt gãy chuỗi lưu thông, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.
Tuy nhiên, những tín hiệu tích cực từ việc tiêu thụ nông sản tại các tỉnh Sơn La, Bắc Giang, Lạng Sơn… trong những ngày gần đây cho thấy, các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để thích ứng với diễn biến thị trường cũng như dịch bệnh.
Vải thiều Bắc Giang được dành vị trí ưu tiên tại siêu thị Big C Thăng Long (Hà Nội), giúp người tiêu dùng Thủ đô dễ dàng lựa chọn. Ảnh: Hiền Anh
Chủ động xây dựng các kịch bản ứng phó
Thời điểm vải thiều vào vụ thu hoạch cũng là lúc Bắc Giang trở thành “tâm dịch Covid-19″. Dù vậy, theo Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bắc Giang Dương Thanh Tùng, nhờ chủ động xây dựng các kịch bản ứng phó theo từng cấp độ dịch bệnh, vải thiều Bắc Giang đã được đưa lên sàn thương mại điện tử, tiêu thụ ổn định tại các siêu thị, cửa hàng tiện ích. Mặt khác, tỉnh đã được Bộ NN&PTNT cùng các ngành, địa phương hỗ trợ tiêu thụ trong nước cũng như làm thủ tục xuất khẩu sang Nhật Bản, Trung Quốc…
Còn Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Hải Dương Trần Văn Hảo cho biết, với kinh nghiệm đúc rút trong quãng thời gian ứng phó đợt dịch Covid-19 hồi đầu năm và sự hỗ trợ tích cực của Bộ Công Thương, tháng 5 vừa qua, Hải Dương đã tổ chức thành công hội nghị xúc tiến thương mại bằng hình thức trực tuyến với 131 điểm cầu tại 12 quốc gia, thu hút 300 doanh nghiệp tham gia. Ngay sau hội nghị, vải thiều Hải Dương đã được tiêu thụ ổn định trên các sàn thương mại điện tử.
Trong khi đó, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Ngọc Sơn thông tin, ngoài các giải pháp ổn định thị trường nông sản Thủ đô, Sở NN&PTNT đã phối hợp với Sở Công Thương Hà Nội tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ kết nối, đưa nông sản của các địa phương gặp khó khăn do tác động của dịch Covid-19 vào các kênh phân phối hiện đại. Đến nay, Hà Nội đã hỗ trợ tiêu thụ 130 tấn gà đồi của thành phố Chí Linh (tỉnh Hải Dương); 56.000 tấn xoài và 98.000 tấn nhãn của tỉnh Sơn La; 12.000 tấn rau củ, trái cây, thủy sản của các tỉnh: Hải Dương, Quảng Ninh…
Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho hay, song song với đẩy mạnh xuất khẩu, Bộ NN&PTNT đã phối hợp cùng các bộ, ngành, địa phương kết nối tiêu thụ nông sản qua nhiều kênh, xây dựng các kịch bản ứng phó dịch bệnh, bảo đảm không để đứt gãy chuỗi sản xuất – tiêu thụ…
Tuy nhiên, Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Quốc Toản cũng khuyến cáo, hiện nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gặp khó khăn về tài chính để duy trì các kho lạnh bảo quản nông sản. Một vướng mắc khác ảnh hưởng đến việc tiêu thụ nông sản là năng lực điều tiết, phân luồng nông sản tại các cửa khẩu chưa được cải thiện đáng kể…
Video đang HOT
Tăng cường kết nối tiêu thụ
Lãnh đạo tỉnh Hải Dương giới thiệu sản phẩm bột sắn dây tới các doanh nghiệp trong và ngoài nước tại hội nghị kết nối, xúc tiến tiêu thụ nông sản tiêu biểu của tỉnh, ngày 18-5. Ảnh: Mạnh Tú
Để thúc đẩy tiêu thụ nông sản trong bối cảnh dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, theo Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Phan Văn Chinh, các bộ, ngành, địa phương cần xây dựng thêm các khu trung chuyển ở khu vực cửa khẩu, giúp giảm chi phí logistics (hiện, chiếm 15-20% tổng chi phí kinh doanh xuất khẩu), qua đó giảm giá thành, nâng cao sức cạnh tranh cho nông sản Việt Nam.
Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) Vũ Bá Phú thông tin thêm, thực tế thời gian qua cho thấy, việc đưa nông sản lên các sàn thương mại điện tử đã mở ra kênh phân phối hiện đại và hiệu quả trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Thời gian tới, Cục sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương, các sàn thương mại điện tử trong nước và quốc tế, chung sức giúp kênh phân phối này thêm bền vững, kết nối chuỗi cung ứng – tiêu thụ.
Ở góc độ doanh nghiệp, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Ameii Việt Nam (quận Hoàng Mai) Nguyễn Khắc Tiến chia sẻ, sản phẩm xuất khẩu chủ lực của công ty là vải thiều Hải Dương, Bắc Giang xuất sang Nhật Bản. Để bảo đảm nguồn vải thiều chất lượng, công ty đã đầu tư nhà máy chế biến tại huyện Thanh Hà (tỉnh Hải Dương), đồng thời mong muốn Nhà nước hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp – trong đó có Công ty cổ phần Ameii Việt Nam, bằng cách quy hoạch vùng nguyên liệu theo tiêu chuẩn quốc tế và tháo gỡ các vướng mắc về chứng nhận nguồn gốc, xuất xứ…
Cũng về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho biết, Bộ sẽ đẩy mạnh phối hợp với các địa phương quy hoạch vùng nguyên liệu, xây dựng các nhà máy chế biến, tăng hàm lượng chế biến của nông sản xuất khẩu, từ đó chủ động tiêu thụ nông sản trong mọi tình huống. Cùng với đó, Bộ sẽ làm việc với 9 tập đoàn bán lẻ trong nước về việc chuẩn bị thành lập Hiệp hội Tiếp thị sản phẩm nông nghiệp Việt Nam; thiết lập một hệ thống kết nối thông tin, dữ liệu (từ xuất xứ, quy mô, sản lượng, thời điểm thu hoạch đến chất lượng sản phẩm), cung cấp thường xuyên, công khai tới các hệ thống bán lẻ, phân phối lớn.
Ngoài ra, Bộ NN&PTNT sẽ sát cánh cùng Bộ Công Thương, các địa phương, doanh nghiệp chủ động, sáng tạo, linh hoạt điều chỉnh phương thức sản xuất, kinh doanh để vừa thúc đẩy tiêu thụ nông sản, vừa bảo đảm phòng, chống dịch Covid-19. Bộ cũng cân đối nguồn tiêu thụ trong nước, đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường chính, như: Trung Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ, EU…
Với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về nông nghiệp tại địa phương, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ khẳng định, ngành Nông nghiệp Thủ đô sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để ổn định cung – cầu lương thực, thực phẩm cho người dân Hà Nội, mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản Thủ đô, đồng thời hỗ trợ các tỉnh, thành phố tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trong bối cảnh dịch bệnh…
Chưa có căn cứ khoa học nói Covid-19 lây từ nông sản sang người
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, căn cứ khoa học và thực tiễn thì chưa có công bố nào nói Covid-19 trên vỏ bao bì hàng hóa, trên các mặt hàng nông sản lây sang người.
Sáng nay (31/5), Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã có trao đổi với phóng viên báo chí về hiện trạng nguồn cung lương thực, thực phẩm và tình trạng dịch Covid-19 phức tạp như hiện nay có tác động như thế nào đến khâu lưu thông, phân phối nông sản.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến.
Theo ông Tiến, đối với lương thực, đến nay ngành nông nghiệp đã thu hoạch được 16,6 triệu tấn, dự kiến hết vụ Đông Xuân sẽ thu hoạch được 20,6 triệu tấn (tăng 2,5 % so với năm 2020). Ngoài ra, rau màu, hoa quả hiện nay cũng rất dồi dào.
Về thực phẩm, năm nay ngành nông nghiệp dự kiến cung ứng 8,6 triệu tấn thủy sản, đến thời điểm hiện tại đã đạt được 3,3 triệu tấn (tăng 2,6% so với năm ngoái, trong đó 1,6 triệu tấn khai thác và 1,7 triệu tấn nuôi trồng).
Mặt hàng thịt, năm nay ngành nông nghiệp phấn đấu cung ứng khoảng 5,6 triệu tấn. Hết quý I/2021, tăng trưởng của ngành chăn nuôi là đạt 7,12%. Tổng kết đến thời điểm tháng 5/2021, đàn lợn tăng 11,1%, gia cầm tăng 6,4%, mặt hàng sữa vẫn tăng rất đều đặn. Đối với trứng, năm nay dự kiến cung ứng 15 tỷ quả.
"Mặc dù dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nhưng dưới sự chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Bộ và các địa phương quyết tâm thực hiện để đạt được các mục tiêu. Hiện tại, Covid-19 chưa ảnh hưởng đến mục tiêu mà ngành nông nghiệp đặt ra", ông Tiến nhấn mạnh.
Về khâu vận chuyển, tiêu thụ nông sản trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp và tâm lý e ngại tiêu thụ nông sản của người dân vùng dịch, ông Tiến khẳng định, căn cứ khoa học và thực tiễn thì chưa có một công bố nào nói Covid-19 trên vỏ bao bì hàng hóa, trên nông sản lây sang người. Đây là căn cứ khoa học và thực tiễn rất quan trọng.
"Đến nay, Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chưa có công bố virus SARS-CoV-2 lây từ bao bì sang người, đây là căn cứ để chúng ta yên tâm vận chuyển và tiêu thụ nông sản", ông Tiến nói.
Nói về giải pháp phân phối sản phẩm nông sản trong bối cảnh dịch bệnh, sáng cùng ngày, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho biết, nền nông nghiệp Việt Nam có những lúc nói là "nông nghiệp giải cứu". Thực tế gần đây cũng có nhiều điểm "giải cứu" nông sản. Tuy nhiên, theo ông Hoan, chúng ta cũng nên bỏ từ "giải cứu", mà cần có những hành động cụ thể hơn.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan.
Ông Hoan cho biết, Bộ NN&PTNT đã có kế hoạch dài hạn cho câu chuyện phân phối, lưu thông hàng hóa nông sản, bởi có Covid-19 hay không có Covid-19 thì trong thực tế đã có thời điểm cung vượt quá cầu.
Về giải pháp ngắn hạn, trong ngày 1/6, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với Trung ương Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh để xây dựng những mô hình tiêu thụ nông sản cho bà con nông dân vùng dịch một cách chính quy hơn. Mô hình này nhằm vừa tiêu thụ, vừa đảm bảo chất lượng nông sản và an toàn trong dịch bệnh. Bộ NN&PTNT cho biết, từ mô hình này sẽ trở thành một hệ thống áp dụng từ Trung ương xuống các địa phương.
"Tôi cũng bàn với Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam để làm sao kết nối được cung - cầu. Tôi biết nhiều lúc không khớp nhau về thông tin, thực tế như hành tím Vĩnh Châu (Sóc Trăng) vừa rồi có thông tin rớt giá xuống 5.000-6.000 đồng/kg, trên mạng có những bình luận thắc mắc tại sao ở Đắk Lắk vẫn phải mua tới 45.000 đồng/kg, mà không có hàng để mua. Như vậy, câu chuyện kết nối thị trường nông sản nội địa của chúng ta vẫn chưa tốt, những thông tin bất cân xứng dẫn đến dư thừa cục bộ, chứ không phải dư thừa toàn bộ", ông Hoan nói.
Người Hà Nội hỗ trợ tiêu thụ vải thiều Bắc Giang (Ảnh: Khôi Vũ).
Ông Hoan cho biết thêm, theo tinh thần của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam là không được "ngăn sông cấm chợ", không được làm khó thêm cho những phương tiện vận chuyển nông sản, bởi đặc thù nông sản để lâu sẽ nhanh hỏng. Bộ này đang kiến nghị với Chính phủ hỗ trợ hơn nữa cho những đơn vị vận chuyển nông sản trong nước.
Người đứng đầu ngành nông nghiệp cho biết thêm, về các giải pháp dài hạn, Bộ NN&PTNT sẽ thiết lập thông tin 2 chiều, như: Không để sản phẩm đến lúc thu hoạch mới biết là thừa hay thiếu. Theo đó, trước khi thu hoạch khoảng 15-20 ngày, các Sở NN&PTNT ở các địa phương cũng chủ động thông tin để Bộ NN&PTNT thông tin vào hệ thống phân phối.
Bộ Nông nghiệp chỉ đạo tiêu thụ nông sản khi nhiều nơi phong tỏa vì dịch COVID-19 Lo ngại việc tiêu thụ hàng nông sản sẽ bị ách tắc khi dịch COVID-19 lan rộng ra hàng chục tỉnh thành, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) vừa kiến nghị các địa phương tạo điều kiện cho sản phẩm của các tỉnh bị phong tỏa được lưu thông, tiêu thụ bình thường trên địa bàn các tỉnh, thành phố...
